چالش‌های پسته ایران در بازارهای جهانی

دنیای اقتصاد ـ کرمان ـ مرجان ضیایی: پسته به عنوان ارزآورترین محصول در صادرات غیرنفتی ایران، در سال‌های اخیر همواره با چالش‌ها و فراز و فرودهای زیادی روبه‌رو بوده است که بخشی از آن به تاثیر نوسانات جوی و شرایط خاص هر سال از نظر تغییرات آب و هوایی و بخشی دیگر هم به چگونگی مواجهه دولت با مسائل مربوط به صنعت پسته برمی‌گردد. در همین حال بیرون از مرزهای کشور هم پسته ایران رقبای قدرتمندی پیدا کرده که آینده آن را به صورت جدی به چالش کشیده‌اند. تلاش رقبای ایران که آمریکا جدی‌ترین آنها است برای تصاحب بازارهای هدف ایران از طریق افزایش تولید و عرضه محصول با قیمت کمتر از پسته کشورمان، ادامه دارد و در این شرایط برای ایران راهی جز جست‌وجوی بازارهای جدید باقی نمانده است، چیزی که خبرگزاری‌ها از آن به«جنگ پسته‌ای» یاد کرده‌اند و از پیشی گرفتن آمریکا برای دومین بار در تولید پسته از ایران خبر داده‌اند. بر اساس این گزارش‌ها از مهر ماه ۸۹ تا شهریور امسال، تولید پسته در ایران به ۲۰۰ هزار تن و در آمریکا به ۲۳۰ هزار تن رسیده؛ در حالی که قیمت تمام شده محصول آمریکا پایین‌تر از ایران است و همین مساله تهدید بزرگ پسته ایران در بازار جهانی است.

از سوی دیگر، رییس انجمن پسته ایران هم از کاهش۲۰ درصدی تولید پسته امسال به دلیل پوک بودن محصول خبر می‌دهد و می‌گوید: امسال ۱۲۰ هزار تن صادرات پسته خواهیم داشت که ۳۰ هزار تن نسبت به سال گذشته کمتر است. محسن جلال‌پور با اشاره به اینکه همه پسته تولیدی سال گذشته صادر شده است، می‌گوید: سال گذشته، سال خوبی برای صادرات پسته بود و ۱۵۰ هزار تن پسته به ارزش یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار صادر شد. جلال‌پور تصریح می‌کند: امسال اما بیش از ۱۵۰ هزار تن پسته برداشت نخواهد شد که به دلیل گرما، کم‌آبی و آفت‌زدگی ۲۰ درصد این محصول پوک شده و صادرات پسته به ۱۲۰ هزار تن خواهد رسید. نایب رییس اتاق بازرگانی ایران هم در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه صد هزار تن پسته آمریکایی از سال گذشته در بازار مانده و امسال نیز برداشت آمریکا بیشتر از کشور ما (۲۳۰ هزار تن) است، از افزایش عرضه در بازارهای جهانی و افت قیمت پسته صادراتی سخن گفته است. در شرایطی که گفته شد، استاندار کرمان ازاقدام دولت در تصویب مبلغ ۴۰۰ میلیارد تومان برای حمایت از دست‌اندرکاران صنعت پسته در سال جاری خبر می‌دهد. اسماعیل نجار با اعلام این خبر در شورای پسته استان کرمان برکاهش واحد سطح و افزایش تولید در هر هکتار به عنوان دو اصل مهم در توسعه هر چه بیشتر صنعت پسته تاکید کرد و یادآور شد: یکی از کشاورزان نمونه موفق به برداشت ۱۳ تن پسته در هر واحد سطح شده که این امر بیانگر وجود ظرفیت برای افزایش میزان برداشت در واحد سطح است. نجار تصریح کرد: با توجه به مشکل کم‌آبی در استان کرمان، باید با استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری، از هدررفت آب در بخش کشاورزی کاسته شود.استاندار کرمان در ادامه و با نگاهی خوشبینانه گفت: با توجه به استقبال بسیار زیاد از پسته رفسنجان، رفسنجانی‌ها باید قیمت پسته را در دنیا تعیین کنند. وی با تاکید بر اینکه در حال حال حاضر قیمت پسته در سطح مناسبی قرار دارد، گفت: تولیدکنندگان پسته نیز باید متناسب با نیاز بازار به فروش محصول خود اقدام و از کاهش احتمالی قیمت آن جلوگیری کنند.در حال حاضر ۲۵۰ هزار هکتار باغ‌ پسته در استان کرمان وجود دارد که بخش عمده پسته صادراتی کشور را تامین می‌کند.