آغاز حذف ارز مرجع کالاهای اساسی
«روغن» گام اول طرح دولت برای حذف دلار ۱۲۲۶ تومانی
قیمت جدید اقلام اساسی: تلفیق ارز مرجع و مبادلاتی نفیسه آفرین‌زاد- «برنامه دولت برای حذف ارز مرجع کالاهای اساسی رسما کلید خورد». روز گذشته، متولیان تنظیم بازار اعلام کردند که در گام اول این طرح، از امروز (یکشنبه)، دیگر ارز مرجع به یکی از مهم‌ترین کالاهای اساسی، یعنی «روغن» تعلق نمی‌گیرد.
زمزمه حذف دلار ۱۲۲۶ تومانی کالاهای اساسی از پارسال شنیده شد؛ زمانی که از اسفند ماه سال گذشته، به طور رسمی، «برنج» در اولویت سوم کالاها قرار گرفت و به تبع آن، واردکنندگان این محصول غذایی مجبور به تامین ارز مورد نیاز خود از اتاق مبادلات ارزی شدند.
اگر چه در آن زمان مسوولان اعلام کردند که قرار است برنج هم ارز مبادله‌ای بگیرد و هم ارز مرجع، اما واردکنندگان رسمی کشور و تشکل‌های وارداتی اعلام کردند که دولت با این اقدام، مترصد حذف قانونی ارز مرجع کالاهای اساسی از سال جدید است. کالاهای اساسی، کالاهای اولویت اول هستند که اقلام غذایی مردم را شامل می‌شوند و مهم‌ترین آنها نیز گندم، روغن، قند و شکر، برنج و گوشت به شمار می‌رود.
از ابتدای سال جاری نیز اخباری اعلام شد مبنی بر اینکه تا پایان فروردین‌ماه امسال، ارز مرجع کالاهای اساسی حذف خواهد شد. چندی پیش، غلامرضا مصباحی مقدم، رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز اعلام کرد که دولت برای حذف دلار مرجع ۱۲۲۶ تومانی و جایگزینی آن با نرخی نزدیک به نرخ مرکز مبادلات گام برداشته که بر پایه آن، دولت پیشنهاد حذف ارز مرجع و تخصیص مابه‌التفاوت فروش ارز به نرخ آزاد به شکل یارانه به کالاهای اساسی و دارو را به مجلس در قالب لایحه بودجه ۹۲ داده است.
اخباری که دو روز گذشته تایید شد و در گام اول حذف رسمی ارز مرجع کالاهای اساسی، با تصمیم جدید دولت، اختصاص ارز مرجع به واردات کره و روغن نباتی متوقف شد و از امروز، اول اردیبهشت ماه سال جاری، واردات این دو کالا صرفا با ارز مبادلاتی انجام خواهد شد. بر این اساس، ۵۰ درصد روغن خام مورد نیاز تولیدکنندگان از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت و ۵۰ درصد آن از سوی بخش خصوصی تامین می‌شود.
همچنین مقرر شده است که دولت بر اساس لایحه بودجه سال ۹۲ کل کشور که قرار است یک نرخ ارز را تعیین کند، ارز مبادلاتی را تنها به گندم، نهاده‌های دامی و روغن نباتی اختصاص دهد و سایر کالاها باید ارز مورد نیاز خود را از ارز حاصل از صادرات یا بازار آزاد تامین کنند.
مسوولان البته اطمینان خاطر داده‌اند که ذخیره‌سازی برای کالاهایی که ارز مرجع آنها حذف شده یا اختصاص ارز مبادلاتی به آنها محدود شده است، به اندازه کافی انجام گرفته است و از بابت تنظیم بازار مشکلی وجود ندارد و مردم نباید نگران کمبود باشند.
به گفته فعالان بخش خصوصی، دلیل اصلی حذف ارز مرجع کالاهای اساسی کمبود منابع ارزی در کشور است. مجیدرضا حریری، رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران در این باره به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: از همان سال گذشته مشخص و اعلام شد که برنامه دولت، حذف تدریجی ارز مرجع از کالاهای اساسی است که در گام اول نیز، اقلامی چون برنج، روغن و گوشت در دستور کار
قرار گرفتند.
به گفته عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، دولت به تدریج به سمت حذف ارز مرجع از بقیه کالاهای اساسی پیش می‌رود، اما تنها کالایی که ممکن است همچنان ارز مرجع بگیرد و مشکلی برایش پیش نیاید، گندم است، زیرا دولت اساسا نمی‌تواند نیاز همه نانوایی‌ها را با ارز مبادله‌ای تامین کند.
افزایش رسمی قیمت روغن
موضوع مهم‌تر شاید، تغییر قیمت کالاهایی است که ارز مرجع آنها حذف شده یا می‌شود، یعنی برای مثال، تغییر شیوه تخصیص ارز به روغن نباتی، در افزایش قیمت این کالا نیز بی‌تاثیر نیست؛ چنانچه به گفته دبیر انجمن صنایع روغن نباتی، افزایش ۴۰ درصدی قیمت روغن نباتی پس از حذف ارز مرجع این کالا، تایید شده است.
قاسم فلاحتی در گفت‌وگویی که با «دنیای اقتصاد» در این زمینه داشت، به وابستگی ۹۰ درصدی کشور به واردات روغن خام اشاره کرد و افزود: تغییر نرخ ارز تاثیر مستقیمی بر قیمت تمام شده کالا دارد. بنابراین بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار و هماهنگی به عمل آمده بین انجمن روغن نباتی و وزارت صنعت، معدن و تجارت، افزایش ۴۰ درصدی قیمت روغن نباتی تصویب شد و انواع روغن از امروز (یکشنبه)، با افزایش ۴۰ درصدی در قیمت عرضه خواهد شد.
دبیر انجمن صنفی روغن نباتی با تاکید بر اینکه تصمیم جدید دولت و توقف تخصیص ارز مرجع به واردات روغن نباتی، عامل اصلی و مهمی برای افزایش قیمت روغن نباتی است، تصریح کرد: میزان افزایش قیمت روغن نباتی از محاسبه تلفیقی قیمت روغن با ارز مرجع و ارز مبادله‌ای حاصل شده است که در راستای حمایت از مصرف کننده و کاهش فشار بازار است و افزایش قیمت روغن در حدی است که به خانواده‌ها فشار نیاید.
البته بر اساس گفته متولیان بازار، قیمت جدید روغن صرفا بر مبنای ارز مبادلاتی نخواهد بود، بلکه نرخ روغن نباتی در بازار، به صورت تلفیقی از نرخ ارز مرجع و مبادلاتی تعیین می‌شود. علی‌اکبر پورکاوه، مدیرکل تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در این باره گفت: برای کمک به مصرف‌کنندگان در بازار، نرخ روغن نباتی به صورت تلفیقی از ارز مرجع و مبادلاتی محاسبه و قیمت‌گذاری خواهد شد و تنها ارز مبادلاتی، ملاک قیمت‌گذاری نخواهد بود.
پورکاوه تصریح کرد: تلفیق ارز مرجع و مبادلاتی در تعیین قیمت، صرفا برای روغن نباتی خواهد بود و کره با ارز مبادلاتی نرخ‌گذاری خواهد شد. به گفته وی، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز بر روند توزیع روغن نباتی و چگونگی قیمت آن نظارت کافی خواهد داشت و اجازه سوءاستفاده نمی‌دهد.
فرمول قیمت‌گذاری جدید
اما بر اساس فرمولی که وزارت صنعت، معدن و تجارت برای قیمت‌گذاری روغن در نظر گرفته، ۵۰ درصد روغن مورد نیاز تولیدکنندگان از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (از محل ذخایر شرکت بازرگانی داخلی ایران) با ارز مرجع و ۵۰ درصد آن نیز از سوی بخش خصوصی با ارز مبادله‌ای تامین می‌شود.
حسن رادمرد، معاون توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت این فرمول را در گفت‌وگو با «ایسنا»، تشریح و اظهار کرد: از این پس با حذف ارز مرجع روغن خام، فرمول قیمت‌گذاری جدیدی برای آن تعریف می‌شود. وی در پاسخ به اینکه بر این اساس، قیمت روغن به چه نحو تعیین می‌شود، عنوان کرد: با توجه به اینکه ۵۰ درصد روغن با ارز مرجع و ۵۰ درصد آن با ارز مبادله‌ای تامین می‌شود، قیمت آن به صورت تلفیقی و بین این دو نرخ خواهد بود.
معاون توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه مصوبه حذف ارز مرجع روغن خام ابلاغ شده است، بیان کرد: این مصوبه از امروز، اول اردیبهشت ماه قابل اجرا است.
در همین حال، علیرضا رفیعی، معاون کالاهای مصرفی سازمان حمایت گفت: ما به عنوان سازمان حمایت، قیمت روغن نباتی را با ارز مرجع و ارز مبادله‌ای محاسبه کرده و به بازرگانی داخلی اعلام کرده‌ایم. وی یادآور شد: افزایش قیمت روغن در حدی خواهد بود که به خانواده‌ها فشار نیاید. در این باره یک مقام مسوول دیگر نیز به خبرگزاری «فارس» گفته است: بر اساس تفاهم صورت گرفته بین انجمن روغن نباتی، معاونت بازرگانی داخلی و سازمان حمایت، قیمت جدید روغن، تصویب و به انجمن روغن‌نباتی و سایر کارخانه‌های روغن‌نباتی ابلاغ شده است.
بر اساس این گزارش، از اول فروردین ماه قیمت روغن فله از ۲۷۵۰ به ۳۱۰۰ تومان در هر کیلوگرم و روغن با حلب ۱۶ کیلویی نیز از ۴۸ هزار تومان به ۵۴ هزار تومان افزایش یافته بود.
رشید عزیرپور، رییس گروه صنایع غذایی سامانه هم اندیشی تشکل‌های غیردولتی نیز با اشاره به اینکه از ابتدای سال جاری بحث‌هایی مبنی بر حذف ارز مرجع واردات کره حیوانی و روغن نباتی و خروج این دو محصول از اولویت اول مطرح شده بود، به «ایسنا» گفت: کره گیاهی به دلیل تعرفه ۵۴ درصدی، واردات چندانی ندارد و ارز مرجع از ابتدا نیز به آن تعلق نمی گرفت، اما سالانه چندین هزار تن واردات کره حیوانی داریم که در سال گذشته این محصول با ارز مرجع وارد می شد و هم اکنون بر اساس تصمیم جدید دولت، ارز مرجع واردات آن حذف شده است.
ارسال نظر