گروه بورس جهانی - حمزه بهادیوند چگینی: برای اولین بار از جولای سال 2012 تا کنون، قیمت نفت برنت دریای شمال، از رقم 100 دلار پایین‌تر آمد که گفته می‌شود علت اصلی آن افت اقتصاد چین و آمریکا بوده که رشد اندکی را در تقاضای نفت ایجاد کرده است. این در حالی است که این کاهش قیمت در هفته گذشته نه تنها برای نفت برنت بلکه برای نفت آمریکا نیز اتفاق افتاد.

آمارها در هفته گذشته از بهبود ارزش دلار در برابر سبدی از ارزهای معتبر خبر می‌داد که خود این موضوع در کنار سقوط بازار طلا به افت قیمت در بازار نفت نیز منجر شد تا جایی که قیمت نفت آمریکا در معاملات روز جمعه اندکی بیش از ۹۴ دلار بود اما این رقم روز جمعه به ۸۵ دلار رسیده بود که کاهش ۹درصدی را در یک هفته نشان می‌دهد. نفت برنت هم روز جمعه در حدود ۱۰۴ دلار بود اما در روز پنج‌شنبه قیمت این نوع نفت به ۶۹/۹۷ دلار رسید. این در حالی است که قیمت نفت برنت از ابتدای سال تاکنون با حدود ۱۳ درصد کاهش مواجه شده است. کارشناسان کاهش ذخایر نفت را عامل دیگری می‌پندارند که در کنار کاهش تقاضا برای این کالا به کاهش بیشتر قیمت نفت دامن زده است.
در عین حال قیمت نفت به دلیل آنکه بازارها در هفته گذشته روند نامتوازنی را پشت سر گذاشته‌اند متزلزل بود، به طوری‌که در هفته قبل کالاهایی مانند طلا و نفت سقوط همزمانی را شاهد بودند که این موضوع نشان می‌دهد افزایش ارزش دلار چه اثراتی را بر بازارها به وجود خواهد آورد. بازارهای سهام نیز روند خوبی را در هفته گذشته طی کرده‌اند و با استناد به این موضوعات این سوال پیش می‌آید که آیا خروج تدریجی اقتصاد جهان از رکود می‌تواند بازارها را تا این میزان کاهش دهد و اساسا آستانه کاهش قیمت‌ها چه رقمی است؟ به هر حال ذکر این مساله که قیمت نفت بر خلاف طلا به واسطه تقاضای حقیقی آن تعیین می‌شود مهم است و در نتیجه برخلاف طلا که سفته بازان بازار اثر بالایی بر روند تغییرات آن دارند، باید گفت اگرچه قیمت نفت در مدتی به دلیل افزایش دلار کاهش می‌یابد اما از آنجا که نفت در تولید اهمیت اساسی دارد، کاهش قیمت این ماده تقاضا را برای آن افزایش می‌دهد و بنابراین باید با استناد به همین تحلیل انتظار داشت قیمت نفت به زودی به مسیر سابق خود بازگردد.
نکته دیگر آن که آمارهای منتشر شده از بخش مسکن ایالات متحده که هفته قبل اعلام شد حکایت از بهبود اوضاع مسکن دارد. این موضوع به خودی خود به معنای بهبود اقتصاد آمریکاست و کارآیی بیشتر اقتصاد را در آینده نشان می‌دهد که در نتیجه این امیدواری، قیمت نفت اصلاح خواهد شد. از طرف دیگر، اصلاح بخش مسکن به معنای انتقال نقدینگی - به زودی - از بازار طلا به بخش مسکن یا تولید است و باز هم با توجه به اینکه در حال حاضر شاخص‌های سرمایه‌گذاری در این کشور رشد قابل توجهی را نشان می‌دهند می‌توان انتظار داشت تقاضا اصلاح شود و قیمت‌ها دوباره افزایش یابد. البته طی هفته گذشته آمارها نشان داد شاخص بهای خرده فروشی در ایالات متحده کاهش یافته و این به معنای کاهش تورم در این کشور است که تقویت دلار را در پی دارد و در نتیجه اثر آن بر بازار نفت اثری کاهشی است.
البته این که معامله گران در هفته گذشته به آمارهای منتشر شده چندان توجهی نشان ندادند، به دلیل آمارهای ناامیدکننده ای بود که از چین منتشر شده است و در عین حال برخی نگرانی‌ها نیز از توقف کامل سیاست‌های تسهیل پولی در ایالات متحده وجود دارد که باید نتیجه آن روشن شود. به هر حال اگر قرار باشد سیاست‌های تسهیل پولی متوقف شوند تورم کاهش می‌یابد و برای اقتصاد رکودی ایالات متحده این اتفاق چندان مثبت ارزیابی نمی‌شود.
این در حالی است که خبرگزاری‌های رسمی جهان با تحلیل این موضوع که زلزله جنوب ایران که بر کشورهای منطقه نیز اثر مثبت گذاشته تا حدی که خریداران نفت معتقدند این اتفاق جلوی کاهش بیشتر قیمت نفت را گرفت چرا که ترس از کاهش عرضه توسط کشورهای عضو اوپک به نگرانی معامله گران بازار نفت بدل شد. البته هنوز قدرت آمارهای منتشر شده از اقتصادهای بزرگی همچون آمریکا و چین بالاتر است.
تحلیلگران معتقدند هنوز سطح تولید نفت خام در جهان به خصوص در ایالات متحده بالا است و با توجه به محدودیت‌های تقاضا باید گفت انتظار کاهش بیشتر سطح قیمت‌ها اصلا بعید نیست. مخصوصا آنکه قیمت سایر کالاها نیز اعم از فلزات پایه و طلا کاهش یافته است. به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران جهانی کالاها سیاست صبر و رصد اوضاع بازارها را پیشه کرده‌اند و امیدوارند قیمت‌ها بیش از این بشکند. بنابراین در حال حاضر ترجیح می‌دهند فروشنده باشند تا خریدار، چرا که از زیان بیشتر خود در بازار جلوگیری کرده و منتظر می‌مانند قیمت‌ها به ثبات برسند. آمارها از وزارت نفت ایالات متحده نشان می‌دهد میزان ذخایر نفت این کشور کاهش یافته و به 7/6 میلیون بشکه رسیده است که این امر حکایت از افزایش عرضه نفت در بازار دارد در حالی که پیش‌بینی‌های قبلی نشان می‌داد ذخایر نفت این کشور به میزان 3/1 میلیون بشکه افزایش خواهند یافت، بنابراین تحلیل‌های سابق که مبتنی بر پیش‌بینی افزایش ذخایر و کاهش عرضه و در نتیجه افزایش قیمت نفت بود، درست از آب درنیامد.
تحلیلگران تکنیکال و فاندامنتال در حال حاضر معتقدند حمایت‌ها از افزایش قیمت نفت چندان بالا نیست، چراکه در کنار مواردی که در بالا ذکر شد، اقتصاد اروپا نیز وضع خوبی ندارد و احتمال چندان قوی برای آن که این منطقه از رکود تا پایان سال خارج شود در بین نیست. هفته قبل صندوق بین‌المللی پول در گزارشی اعلام کرد رشد اقتصادی منطقه یورو با ۳/۰ واحد درصد کاهش در سال جاری مواجه خواهد شد، در حالی که همین منبع رشد اقتصادی جهان را در سال جدید ۳/۳ درصد پیش‌بینی کرده که از رقم قبلی آن ۲/۰ واحد درصد کمتر است. رشد اقتصادی آمریکا نیز در حال حاضر ۹/۱ درصد گزارش شده که این رقم پایین‌تر از نرخ ژانویه برای این شاخص (۱/۲ درصد) ثبت شده است. این آمارها مشکلاتی را در زمینه تصمیم گیری درست فعالان بازار پدید آورده که به تزلزل در تصمیم گیری‌ها منجر شده و نوسانات بازارها را افزایش داده است.
در عین حال، عرضه بنزین ایالات متحده نیز در مقایسه با سال گذشته با افزایش 6/3 درصدی مواجه بوده است که این موضوع در کنار کاهش قیمت نفت باعث شده است قیمت این فرآورده نفتی در بازار آمریکا کاهش یابد. در حال حاضر قیمت خرده فروشی بنزین در آمریکا به طور میانگین 52/3 دلار در هر گالن گزارش شده است که کاهش 27 سنتی را در مقایسه با ماه فوریه نشان می‌دهد. گفته می‌شود به تبع کاهش قیمت نفت، دلیل اصلی کاهش بنزین نیز آمارهای ضعیف اقتصادی است که طی هفته گذشته از چین منتشر شده است. رشد اقتصادی چین بنا بر اعلام مرکز آمار این کشور با 3/0 واحد درصد کاهش در مقایسه با رقم پیش‌بینی‌ها به 7/7 درصد رسیده است. در عین حال آژانس بین‌المللی انرژی روزسه‌شنبه پیش‌بینی‌های رشد خود را از تقاضای نفت جهانی به میزان 25 هزار بشکه کاهش داد و اعلام کرد تا پایان سال، روزانه 759 هزار بشکه تقاضای جهانی نفت افزایش می‌یابد که دلیل اصلی آن کاهش‌های ثبت شده از اقتصاد ژاپن و اروپا است.