عقب‌نشینی گروه 20 از سیاست‌های ریاضت اقتصادی

عکس: AFP در اجلاس رهبران مالی گروه انجام شد

عقب‌نشینی جی20 از ریاضت اقتصادی

شادی آذری

رهبران مالی ۲۰ اقتصاد بزرگ جهان روز جمعه از مواضع خود در مورد ریاضت اقتصادی دراز مدت در کشورهای ثروتمند عقب‌نشینی کردند و ایده تعیین اهداف دشوار برای کاهش بدهی‌های دولت‌ها را رد نمودند. این تصمیم، منعکس‌کننده نگرانی‌ گروه بیست از کندی احیای اقتصادی جهان است.

به گزارش رویترز، این گروه که متشکل از بیست اقتصاد پیشرفته و نوظهور جهان است، علاوه بر آن اعلان کرد که تبعات منفی محرک‌های عظیم مالی به مانند آنچه در ژاپن بکار گرفته شد را انتظار می‌کشد و همچنین این نگرانی کشورهای در حال توسعه را تایید نمود که چنین سیاست‌هایی منجر به ورود سرمایه‌های فرار و پول داغ به این اقتصادها می‌شود که افزایش نرخ پول آن‌ها را در پی خواهد داشت.

آنتون سیلووانوف، وزیر دارایی روسیه در یک کنفرانس خبری اظهار کرد که مقامات گروه بیست معتقدند کاهش کلی بدهی‌ها مهم‌تر از تنظیم ارقام خاص برای کشورهاست. او گفت: «ما بر این موضوع توافق داشتیم که این‌ها پارامترهای انعطاف‌پذیری هستند و باید به عنوان اهداف استراتژیک قابل تنظیم کشورها تلقی شوند و به موقعیت خاص اقتصاد هر کشور بستگی دارند.»

روسیه که امسال ریاست گروه بیست را بر عهده دارد، امیدوار بود تا ماه سپتامبر که رهبران این گروه در سن‌پترزبورگ با هم دیدار خواهند داشت، بتوانند در زمینه تعیین اهدافی ثابت برای کاهش بدهی‌ها به توافقی دست یابند. اما ایالات متحده و ژاپن در برابر ایده‌ای که بر اساس آن اهداف ثابتی برای نسبت بدهی‌ کشورها به تولید ناخالص داخلی آنها در نظر گرفته می‌شد، شدیدا مخالفت کردند. واشنگتن تلاش بسیار کرد تا تمرکز گروه بیست را به رشد اقتصادی معطوف کند.

جیم فلاهرتی، وزیر دارایی کانادا نیز گفت: «صادقانه بگویم لحن صحبت‌های مطرح شده می‌توانست بسیار محکم‌تر باشد اما همین هم برای پیش بردن اهداف کافی است.»

گروه بیست در بیانیه رسمی خود که پس از این اجلاس دو روزه منتشر کرد، اعلام نمود که در مورد تبعات طولانی شدن مدت بکارگیری محرک‌های پولی نگران است و عبارتی در بیانیه گنجانده شد که منعکس‌کننده تاکید کره جنوبی بر نگرانی بازارهای نوظهور بود .

در این بیانیه آمده است: «سیاست‌های پولی باید به طور مستقیم در جهت ثبات قیمت‌های داخلی و حمایت از احیای اقتصادی هدایت شود.» وزیر دارایی ژاپن گفت که گرچه سیاست‌های اقتصادی شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، موجب تضعیف ین شده است، اما این تنها یکی از تبعات محرک اقتصادی بود که با هدف بیرون کشیدن کشور از رکود بکار گرفته شده بود. تارو آسو به مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی واشنگتن گفت: «اگر بگوییم که کاهش قیمت ین هدف ما بوده است، بدان معناست که نکته اصلی را از یاد برده‌ایم.» وی ادامه داد:« رکود دشوارتر از آن است که بتوان از آن خلاص شد. در نهایت، اقتصاد شکننده ژاپن تنها می‌تواند به جهان آسیب بزند.»

البته بانک مرکزی ژاپن تنها بانکی نیست که با ارایه بودجه‌های ارزان سعی در رونق بخشیدن به بازار وام‌دهی و وام‌گیری دارد. فدرال رزرو آمریکا، بانک مرکزی انگلستان و تا حدودی بانک مرکزی اروپا نیز به چنین اقداماتی دست زده‌اند. چیدامبارام، وزیر دارایی هندوستان که روز جمعه در موسسه پترسون واشنگتن سخنرانی می‌کرد، گفت: «رشد اقتصادی ژاپن برای هندوستان مفید است. رکود ژاپن اما برای هندوستان خوب نیست. ما خواهان رشد اقتصادی ژاپن هستیم.»

گیدو مانته‌گا، وزیر دارایی برزیل، گفته است که به دلیل تاریخچه طولانی رکود در ژاپن، تلاش‌های دولت ژاپن در بکارگیری از محرک‌ها «قابل درک» است اما در عین حال افزود که گروه بیست باید نسبت به نرخ ارزها هوشیار باشد. رهبران گروه بیست از حوزه یورو نیز خواستند تا به سرعت به سمت نظم اتحادیه بانکی پیش برود تا به احیای اقتصاد منطقه کمک کند. آلمان اما موضع پیشین خود را تکرار کرد مبنی بر این‌که پیش از تشکیل اتحادیه بانکی، باید قوانین اتحادیه اروپا تغییر کنند. بر اساس آنچه نمایندگان حاضر در اجلاس گفتند، منازعات حوزه یورو بر بحث‌های گروه بیست سایه افکند چون راهکارهای سختگیرانه ریاضت اقتصادی نتوانستند این حوزه را از بحران اقتصادی‌اش بیرون بکشند. ایالات متحده آمریکا هم اروپا را تحت فشار گذارده است تا کاهش بودجه شدید خود را متوقف کند. یکی از مقامات وزارت خزانه‌داری آمریکا که خواست نامش فاش نشود، گفت که برنامه نجات قبرس نشان داد که اروپا نیاز دارد برای تشکیل اتحادیه بانکی اقدامات بیشتری انجام دهد. جک لو، وزیر خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای که برای کمیته صندوق بین‌المللی پول آماده کرده بود، چنین گفته است: «تقویت تقاضا در اروپا برای رشد اقتصاد جهانی حیاتی است. تقاضای داخلی ضعیف برای شش فصل متوالی رشد اقتصادی حوزه یورو را کاهش داده است و تولیدات این منطقه نیز همچنان رو به کاهش است.»

عقب‌نشینی از ریاضت اقتصادی دولت‌ها از زمانی مطرح شد که بکارگیری راهکارهای شدید برای کاهش کسری بودجه موجب ضعیف شدن اقتصادها شد. از جمله این کشورها بریتانیا است که برای سومین بار ظرف پنج سال گذشته وارد رکود می‌شود. اقتصاد ایالات متحده هم نشانه‌هایی را در خود دارد که موجب شده است اقصاددانان هشدارهایی را به واشنگتن بدهند.

عکس: AFP