شماره روزنامه ۶۰۰۰
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • مجلس اول شورای ملی ایران (1326-1324ق) نخستین تجربه نظام پارلمانی در ایران بود که توانست برای تبیین حقوق اساسی مردم ایران گام‌های اولیه و مهمی را بردارد. اما این حقوق که ما از آن با نام حقوق اساسی یاد کردیم، چه بود؟ آیا مجلس موفق به تبیین آن شد؟ آیا فقط در محدوده نظری تبیین حقوق باقی ماند یا در تثبیت و اجرای آن نیز موفق بود؟ با توجه به عرف و سنت‌های دینی رایج زمان، اساسا چنین امکانی برای مجلس اول وجود داشت؟ درصورت مثبت بودن پاسخ، تضاد و تغایر احتمالی میان شرع و قانون چگونه حل شد؟ آیا نظارت فقیهان بر مجلس و مصوبات آن مغایر و منافی اساس مشروطیت و حقوق اساسی بود؟
  • نظام‌نامه انتخابات صنفی در انتخابات دوره دوم قانون‌گذاری مجلس شورای ملی کنار گذاشته شد و به سبب رویدادهای سیاسی، نظام‌نامه انتخابات دو درجه‌ای جایگزین آن شد. برای این منظور کمیسیون ویژه تدوین نظام‌نامه از شانزده تن با گرایش‌های گوناگون سیاسی و فکری تشکیل شد. در کنار این کمیسیون افراد و انجمن‌های گوناگون دیگری نیز به تهیه و تدوین نظام‌نامه انتخابات پرداختند و آنها نیز می‌کوشیدند نظرات خود را از راه همفکران خویش در کمیسیون پیگیری کنند. دولت‌های روسیه و انگلستان نیز در زمینه گشایش مجلس و تدوین نظام‌نامه نقش داشتند. سرانجام، برعکس قانون پیشین که مواد آن محدود و کوتاه بود، نظام‌نامه انتخابات دو درجه‌ای در ۹ فصل، ۶۳ ماده و ۴ تبصره تنظیم و تصویب شد.این قانون با قانون انتخابات صنفی تفاوت‌های شکلی و ماهوی بسیار داشت.
  • ادوارد کالستون سوداگر انگلیسی و عضو محافظه‌کار پارلمان بود که در حوزه اقیانوس اطلس به تجارت برده پرداخت. مجسمه او که از سال 1895 در بریستول بود در نهایت و در جریان اعتراضات «جان سیاهان مهم است» در سال جاری از سوی معترضان ضد نژادپرست پایین کشیده و به رودخانه انداخته شد.
  • عمار گوپال بوز (Amar Gopal Bose) کارآفرین، مهندس و استاد دانشگاه آمریکایی بود. بوز به‌عنوان متخصص مهندسی برق و صوت، بیش از 45 سال، در «انستیتو تکنولوژی ماساچوست: ام‌آی‌تی» به تدریس و پژوهش اشتغال داشت. او موسس و رئیس «شرکت بوز» هم بود. او در سال 2011 بخش عمده‌‌ کمپانی مزبور را به‌صورت «سهام بدون حق‌رای» به ام‌آی‌تی اهدا کرد تا صرف امور آموزشی و پژوهشی این دانشگاه شود.
  • با صدور اعلامیه استقلال در سال1776 نخستین ساختار سیاسی آمریکا با تاکید بر اصل حاکمیت مردم و به‌صورت کنفدراسیونی مرکب از 13 ایالت مستقل در قالب یک دولت ملی تجلی یافت. اتحاد دولت‌های مستقل آمریکا در تداوم وحدت پیشین بین کلونی‌ها این بار به‌صورت دولت‌هایی در سیستم کنفدراسیون با محوریت «دولت کنفدرال» شکل گرفت. اما روندی که متعاقب استقلال آمریکا به وجود آمد بیشتر منجر به شکل‌گیری شبه‌دولت‌های سیزده‌گانه‌ای شد که درصدد جانشینی مهاجرنشین‌های سابق بود. در این زمان هنوز شکل و ساختار حکومت آینده به‌طور دقیق و کامل مشخص نبود و بیش از هر چیز قطع رابطه استعماری با بریتانیا و ایجاد نظمی جدید بر مبنای اصل ‹‹استقلال›› مورد نظر قرار داشت.