آرشیو اخبار : سر٠ÙاÙÙ
-
نقش روایتها در اقتصاد کشورها
دکتر جعفر خیرخواهانروایتها ازجمله ثروتهای مهم هر ملتی هستند. قدرت بالقوه روایت در آمادهسازی و به حرکت درآوردن تودهها قابل مقایسه با انواع فناوریهای زیرساختی مانند نیروی برق، جاده و خطوط راهآهن است. علم اقتصاد در استفاده از روایتها به تازگی به خودآگاهی جدیدی رسیده است تا جایی که میتوان ادعا کرد به «چرخش روایتی» یا «اقتصاد روایی» روی آورده است. بهعنوان مثال آدام اسمیت، پدر علم اقتصاد با نگارش کتاب ثروت ملل و ارائه روایت اقتصادی به شکل کارگاه سنجاقسازی و برجستهکردن نقش تقسیم کار، تخصص و تجارت آزاد موفق شد حرکت اقتصاد انگلستان و سایر جوامع را در مسیری خاص هدایت و تثبیت کند. در واقع اسمیت و افراد دیگری مانند کارل مارکس و فردریش هایک داستانگوهای اقتصادی بودند که با بیان کلان روایتهای فراگیر از سرمایهداری، سوسیالیسیم و… -
لزوم اصلاح فضای کسبوکار بانکی
امیرحسین امینآزاد*شبکه بانکی کشور دارای سه ذینفع عمده است: سپردهگذاران، تسهیلاتگیرندگان و بانکها. سپردهگذاران وجوهی دارند که فعلا قصد استفاده از آن را ندارند و در تلاش هستند که با پسانداز وجوه خود نزد بانکها به سود دست پیدا کنند. تسهیلاتگیرندگان هم اشخاصی هستند که برای خرید کالا یا خدمات یا تامین سرمایه در گردش یا... نیازمند وجوه سپردهگذاران هستند. -
سیاستگذاری دستوری و مسائل آن
دکتر موسی غنینژادکسانی که به سیاستگذاری دستوری در نظام تدبیر کشور باور دارند با زبان خاصی سخن میگویند که متفاوت از زبان عرفی یا زبان رایج در جامعه و البته زبان علمی است. برای مردمان عادی یعنی عامه مردم منهای دولتمردان صاحب قدرت، قیمت یک کالا عبارت است از نرخی که با آن میتوان خرید و فروش انجام داد؛ اما برای باورمندان به نظام دستوری، قیمت آن چیزی نیست که با توافق خریداران و فروشندگان در بازار بهصورت توافقی تعیین میشود، بلکه آن چیزی است که سیاستگذاران با معیارهای خود اعلام میکنند و همه طرفهای ذیربط باید آن را بپذیرند. سیاستگذاران دستوری اغلب مدعی دانشی برتر هستند که نه تنها مردمان عادی، بلکه حتی اهل علم هم به آن دسترسی ندارند. -
سه ضلعی «دنیایاقتصاد»
دکتر علی فرحبخشاقتصاد، علمی است سهل و ممتنع. سهل از این جهت که برای بسیاری از پدیدههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مدلهای مشخص و روشنی دارد و میتواند درخصوص کنش و واکنش عوامل موثر در هریک از رویدادهای ملموس زندگی بشر، پیشبینیهای دقیق و مشخص ارائه کند و ممتنع از آن جهت که گاه بسیاری از فارغالتحصیلان بلندپایه این رشته در تحلیل مسائل ساده اقتصادی به بیراهه میروند؛ خطایی که میتواند از طریق سیاستگذاریهای اشتباه، تاوان سنگینی را بر جامعه تحمیل کند. -
شاهکلید مهار تورم
خاطره یحیایی *اولویتهای هر کشور نشانگر رویاها وکابوسهای آن و بیانگر دیدگاههای مختلف درباره چگونگی عملکرد اقتصاد است. اولویتهای کشوری مانند ایران که برای بیش از چهاردهه به تورمهای دورقمی عادت کرده، ولی هیچگاه دچار ابرتورم هم نشده، با کشوری مثل آمریکا که مردمش تورم ۵درصدی را هم تحمل نمیکنند یا کشورهایی مانند مجارستان و آلمان که ابرتورمهای بزرگی را تجربه کردهاند و از هرگونه افزایش تورمی هراس دارند، متفاوت است. با وجود عادت جمعی به تورمهای دورقمی (حدود ۲۰ تا ۳۰درصد) تورمهای سالهای اخیر در کانالی بالاتر از کانال ۲۰ تا ۳۰درصد بودهاند که سبب شده، هم مردم و هم سیاستگذار یکصدا به دنبال کاهش تورم و ورود آن به کانال بلندمدت خود باشند. اما این چگونه ممکن است؟ -
نقدی بر محدودیت دامنه نوسان
دکتر علی سرزعیمبا شروع حمله مستقیم ایران به خاک اسرائیل، بورس تهران یکپارچه قرمز شد و سازمان بورس برای جلوگیری از ریزش بیشتر شاخص، دامنه نوسان را به یکدرصد در روز محدود کرد. هرچند در موارد استثنایی مقام تنظیمگر میتواند برای جلوگیری از هراس بازار به چنین اقدامی دست بزند؛ اما میتوان حدس زد که این اقدام با این نیت انجام شده است که از زیان بیشتر صاحبان سهام جلوگیری کند. قاعدتا کسانی سهمهایی را در قیمتهایی بالاتر خریدهاند و با ریزش قیمتها متضرر میشدند. سازمان بورس بر خود تکلیف کرد که مانع از زیان آنها شود و با ایجاد محدودیت در کاهش قیمت، این افت را کمتر کند و آن را در طول زمان کش دهد تا هیجانات فروکش کند. -
مردم؛ بزرگترین بازنده ممنوعیت واردات
دکتر زهرا کاویانیاز سال1397 به بعد، با دور دوم تحریمها، مجددا موضوع ممنوعیت واردات، امری که به موجب قوانین مختلف برنامه پنجساله و قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور (ماده22) غیرقانونی اعلام شده بود، به فضای تجارت خارجی کشور بازگشت. بر این اساس تا پایان سال1402 بیش از 2000 قلم ردیف تعرفه مشمول ممنوعیت واردات هستند که برخی از آنها بهدلیل صرفهجویی ارزی و برخی بهدلیل حمایت از تولید (بر اساس ماده 16قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور که مدت انقضای آن پایان برنامه ششم توسعه بوده) در این فهرست قرار گرفتهاند. -
پیامدهای اقتصادی هوش عمومی مصنوعی
دکتر مهدی فیضی *با اینکه پیشرفتهای اخیر در هوش مصنوعی نویدبخش افزایش قابلتوجه بهرهوری در بخشهای مختلف اقتصاد است، این مساله همزمان نگرانیها در مورد جابهجایی نیروی کار و در نهایت رفاه انسان را نیز افزایش داده است. به نظر میرسد زمان آن فرارسیده است بشریت برای این احتمال آماده شود که بهزودی به هوش عمومی مصنوعیای (Artificial General Intelligence) دست پیدا میکنیم که میتواند تمام وظایف شناختی را در سطوح انسانی انجام دهد و دارای توانایی شناختی، درک، یادگیری و بهکارگیری دانش به شیوهای مشابه با هوش انسانی در طیف وسیعی از وظایف است. -
مردم کیست؟
دکتر پویا جبلعاملیدو انقلاب در قرن هجدهم رخ داد که یکی به حداکثر اهداف خود نائل شد و دیگری هرچند توانست ساخت سیاسی مبتنی بر سلطنت را واژگون کند، اما از دل آن حکومتهای استبدادی بیرون آمد و نیاز به بیش از یک قرن تلاش بود تا بتوان به ساختی دموکراتیک و پایدار دست یافت؛ انقلاب آمریکا و فرانسه. تشابهات و تمایزات بسیاری بین این دو وجود دارد؛ اما یکی از ویژگیهای خاصی که نگذاشت انقلاب اروپاییان همانند انقلاب آن سوی اقیانوس آتلانتیک شود، فهم آنان از «مردم» بود. -
انتخابات آمریکا؛ روشنیها و ابهامها
دکتر سیدمحمدکاظم سجادپور *حدود 6ماه به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا مانده است و تمام کنشگران در سرتاسر جهان، روند این انتخابات را با توجه به اثراتی که بر رفتار آمریکا خواهد داشت، پایش میکنند. در این پایشها، پویاییها و نشیب و فرازهای گوناگون و رنگارنگی جلبتوجه میکند. چگونه میتوان از شرایط انتخاباتی ایالات متحده، تصویری تحلیلی داشت؟ با در نظر گرفتن وزن و جایگاه ریاستجمهوری در نظام سیاسی آمریکا، پرسش مزبور کلیدی و راهبردی است. در پاسخ میتوان روشنیها و ابهامهای متعددی را شمارش کرد که هرکدام در سه قسمت و سرنوشت نهایی انتخابات آمریکا موثر هستند.