«نگهبان شب» از ادامه رقابت در آکادمی کنار گذاشته شد
عرض اندام انیمیشن ایرانی در اسکار
زمانی که آخرین ساخته رضا میرکریمی به عنوان نماینده ایران در مراسم اسکار انتخاب شد، روزنامه جوان در گزارشی نوشت: «نگهبان شب» علاوه بر اینکه فیلمی معمولی و متوسط در سینمای ایران است، در کارنامه کاری میرکریمی نیز از فیلم‌هایی مثل «یه حبه قند» و «خیلی دور خیلی نزدیک» عقب‌تر می‌ایستد. عنصر شگفت‌انگیز و هیجان‌آوری درونش ندارد که بتوان با اتکا به موفقیتش امیدوار بود. فیلم‌نامه و کارگردانی و بازی‌ها در نهایت معمولی بودن اتفاق می‌افتند و اجازه خلق یک شگفتی یا تماشای اثری بی‌نظیر را نمی‌دهند.» معرفی فیلم «نگهبان شب» به اسکار، بیشتر از هرچیزی دست خالی سینمای ایران را رو کرده است. سینمای ایران در سال‌های اخیر به‌شدت به سمت تولید آثار تجاری پیش رفته و به همین دلیل آثار قابل‌تاملی برای رقابت با فیلم‌های خارجی در دست ندارد.
دیروز آکادمی اسکار فهرست اولیه ۱۰ بخش خود، از جمله نامزدهای بهترین فیلم بین‌المللی، مستند بلند و انیمیشن کوتاه را اعلام کرد. حدس‌و‌گمان‌ها درست آز آب درآمد و فیلم ایرانی از ادامه رقابت‌ها بازماند. نکته مهم اما این بود که فیلم «یونیفرم ما» ساخته یگانه مقدم محصول ایران در بخش انیمیشن کوتاه حضور داشت و قرار است رقابت را ادامه بدهد. در این میان نکته مهم این است که بر عکس فیلم‌های بلند داستانی، انیمیشن‌سازی در ایران مسیر خوبی را پیش گرفته و در حال عرض اندام در دنیا و رقابت با بزرگان این ژانر است. اگرچه این صنعت به‌خاطر مسائل مالی و چالش‌های نیروی انسانی با مشکلات فراوانی روبه‌روست، اما با همه این حرف‌ها یکی از مهم‌ترین حوزه‌های قابل توجه سینمای ایران در ۱۰ سال اخیر به حساب می‌آید.
بهنود نکویی که اخیرا انیمیشن داستانی «بچه‌زرنگ» از او در سینماها اکران شده، گفته از نظر حجم تولید در حال رسیدن به استانداردی هستیم که محتواهای ما در استودیوهای بین‌المللی، در حجم قابل‌قبولی ارائه می‌شود. او در یک نشست گفته است: «یک حوزه دیگر هم در صنعت انیمیشن رشد و رونق بسیار قابل قبولی داشته و آن آموزش انیمیشن است. الان تعداد خانواده‌هایی که فرزندان خود را حتی از سنین پایین برای آموزش انیمیشن به مراکز آموزشی می‌فرستند، بسیار بیشتر از قبل شده است و والدین هم مشوق فرزندانشان برای تولید انیمیشن هستند. همین مساله نشان می‌دهد صنعت پویانمایی در حال دستیابی به جایگاه مهم و درستی است که در این مسیر توانسته اشتغال خوبی برای سنین پایین هم ایجاد کند.» اگرچه نمی‌توان انیمیشن ایران را با کشورهایی که صد سال سابقه انیمیشن‌سازی دارند مقایسه کرد اما روندی که شکل گرفته مثبت است.
شاید حالا مهم‌ترین نشانه‌اش با معرفی نامزدهای اسکار آشکارتر شده باشد. انیمیشن کوتاه «یونیفرم ما» ساخته یگانه مقدم در حالی با آثار دیگر این رویداد رقابت خواهد کرد که عمر انیمیشن‌سازی جدی در ایران حدود ۱۵ سال است. حامد جعفری، تهیه‌کننده سینما و انیمیشن، می‌گوید شاید کشورهای دیگر از نظر کیفی و کمی از ما خیلی جلوتر باشند، اما نکته مهمی که باید در نظر گرفت این است که پویانمایی در کشورهای اروپایی و آمریکایی در بیستمین سال فعالیتشان در کجا قرار داشت و ما در این مقطع در کجا قرار داریم؟ همین مقایسه نشان می‌دهد سرعت رشد و شتاب ما در این حوزه با تکیه بر تجربه‌های موجود در دنیا، فزاینده‌تر از دیگر صنایع کشورمان است.
انیمیشن کوتاه «یونیفرم ما» درباره یک زن جوان ایرانی است که دوران تحصیل خود را به یاد می‌آورد. این اثر، ترکیبی از تکنیک‌های دوبعدی و استاپ‌موشن است. این اثر یگانه مقدم پیش‌تر در جشنواره «انیمایو» اسپانیا که از جشنواره‌های معتبر این صنعت به حساب می‌آید، توانست جایزه بزرگ هیات داوران در بخش بهترین انیمیشن کوتاه بین‌المللی و همچنین جایزه بهترین ساخته رسانه‌های ترکیبی را دریافت کند و در سایت جشنواره از این اثر به عنوان انیمیشنی با کیفیت فوق‌العاده یاد شد. جشنواره «انیمایو» نخستین و تنها جشنواره انیمیشن در اسپانیاست که مورد تایید آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار قرار دارد و برندگان بخش‌های انیمیشن کوتاه بین‌المللی و انیمشین کوتاه اسپانیایی‌زبان واجد شرایط شرکت در رقابت اسکار می‌شوند. از این رو این اثر ایرانی توانسته در این رویداد حضور پیدا کند و احتمال اینکه بتواند در این بخش اسکار بگیرد زیاد است.
