گفت و گو با مهندس‌وحید صدوقی مدیرعامل همراه اول :
راز و رمز جوانترین شبکه تلفن همراه کشور
همراه اولی که تقریبا یک ماه پیش به جشن ۲۱ سالگی‌اش نشست، به باور مدیرعامل این شرکت با وجود این سابقه، هم‌اکنون جوانترین و به روزترین شبکههای تلفن همراه در کشور را دارد.
وحید صدوقی، در مصاحبه ای که با او داشتیم به تمرکز این شرکت از سال ۸۹ بر رشد و توسعه شبکه همراه اول و همچنین سرمایه‌گذاری پنج‌هزار میلیارد تومانی این شرکت دربشکه آن اشاره می‌کند، که به گفته وی این توسعه و سرمایه‌گذاری بعد از شکست انحصار ارائه خدمات نسل سوم در کشور چند برابر هم شده است. صدوقی تاکید می‌کند که این شرکت در تلاش است با ارائه انبوه سرویس‌هایی که در حال راه‌اندازی است بهترین تجربه خدمات را به مشتریانش ارائه کند؛
همچنین در این مصاحبه او دلایل مشکلات و کیفیت پایین خدمات نسل سوم و چهارم همراه در برخی نقاط کشور را به نوپا بودن شبکه آن ارتباط می‌دهد و می‌گوید همراه اول در این زمینه همچون هواپیمای در حال پروازی است که هم باید تجهیزات را نوسازی کند و هم شبکه را به شکلی توسعه دهد که مشترکان متوجه تغییرات در شبکه همراه خود نشوند.
وحید صدوقی، در مصاحبه ای که با او داشتیم به تمرکز این شرکت از سال ۸۹ بر رشد و توسعه شبکه همراه اول و همچنین سرمایه‌گذاری پنج‌هزار میلیارد تومانی این شرکت دربشکه آن اشاره می‌کند، که به گفته وی این توسعه و سرمایه‌گذاری بعد از شکست انحصار ارائه خدمات نسل سوم در کشور چند برابر هم شده است. صدوقی تاکید می‌کند که این شرکت در تلاش است با ارائه انبوه سرویس‌هایی که در حال راه‌اندازی است بهترین تجربه خدمات را به مشتریانش ارائه کند؛
همچنین در این مصاحبه او دلایل مشکلات و کیفیت پایین خدمات نسل سوم و چهارم همراه در برخی نقاط کشور را به نوپا بودن شبکه آن ارتباط می‌دهد و می‌گوید همراه اول در این زمینه همچون هواپیمای در حال پروازی است که هم باید تجهیزات را نوسازی کند و هم شبکه را به شکلی توسعه دهد که مشترکان متوجه تغییرات در شبکه همراه خود نشوند.
همراه اولی که تقریبا یک ماه پیش به جشن 21 سالگی‌اش نشست، به باور مدیرعامل این شرکت با وجود این سابقه، هم‌اکنون جوانترین و به روزترین شبکههای تلفن همراه در کشور را دارد.
وحید صدوقی، در مصاحبه ای که با او داشتیم به تمرکز این شرکت از سال 89 بر رشد و توسعه شبکه همراه اول و همچنین سرمایه‌گذاری پنج‌هزار میلیارد تومانی این شرکت دربشکه آن اشاره می‌کند، که به گفته وی این توسعه و سرمایه‌گذاری بعد از شکست انحصار ارائه خدمات نسل سوم در کشور چند برابر هم شده است. صدوقی تاکید می‌کند که این شرکت در تلاش است با ارائه انبوه سرویس‌هایی که در حال راه‌اندازی است بهترین تجربه خدمات را به مشتریانش ارائه کند؛
همچنین در این مصاحبه او دلایل مشکلات و کیفیت پایین خدمات نسل سوم و چهارم همراه در برخی نقاط کشور را به نوپا بودن شبکه آن ارتباط می‌دهد و می‌گوید همراه اول در این زمینه همچون هواپیمای در حال پروازی است که هم باید تجهیزات را نوسازی کند و هم شبکه را به شکلی توسعه دهد که مشترکان متوجه تغییرات در شبکه همراه خود نشوند.
چندی پیش همراه اول جشن 21 سالگی خود و ورود اولین سیم‌کارت‌هایش به بازار را جشن گرفت. طی این زمان طولانی تغییرات زیادی هم در خود سازمان و هم به واسطه تغییر تکنولوژی روی سرویس‌های این شرکت ایجاد شده، پیش بینی شما برای یک دهه آینده این شرکت چیست؟
در حوزه ارتباطات تغییرات به قدری سریع است که واقعا نمی‌توان ۵ سال آینده را پیش‌بینی کردچه برسد به یک دهه آینده. ۲۰ سال قبل تلفن همراه به شکل محدود در دست افراد بود و برای آن تقاضای آنچنانی وجود نداشت. نه خبری از نسل دوم تلفن همراه بود و نه نسل سوم و بالاتر از آن، این درحالی است که حالا صحبت از ورود نسل پنجم تلفن همراه به کشور شنیده می‌شود. فضا، فضای پرچالشی است. اپراتورهایی در بازار وجود دارند که درحال توسعه شبکه ارتباطی همراه هستند. بنابراین تغییرات در این حوزه بسیار سریع اتفاق می‌افتد و خیلی قابل پیش‌بینی نیست.
همپایه این تغییرات سریع، شما هم تغییراتی در مدیریت و ارائه سرویس خود ایجاد کرده‌اید؟
در سال ۸۹ ما اقدام به تدوین برنامه پنج‌ساله همراه اول کرده و در اواخر سال ۸۹ نیز با کمک یک مشاور خارجی این برنامه را تدوین کردیم. در ۲۱ مهرماه سال ۹۰ این برنامه به شکل کامل تدوین و ماموریت‌ها و چشم‌اندازهای این شرکت برای ۵ سال آینده‌اش ترسیم شد. شش ماه بعد از این تاریخ نیز نزدیک به ۱۸۲ پروژه در این بخش را براساس اولویت‌ها و ارکان راهبردی تعریف کردیم.
براساس این برنامه در حال حاضر همراه اول کجا ایستاده است؟
طی این سال‌ها ما سازوکارهای لازم را تعریف کردیم. تا قبل از سال ۸۹ شرکت را تنها از منظر مالی کنترل می‌کردیم اینکه عملکرد مالیاتی، درآمد‌ها، سود و.. شرکت به چه صورت باشد. اما بعد از این تاریخ شرکت را از ۴ منظر کنترل کردیم. منظر اول مالی و منظر دوم توجه به مشترکانمان بود. اینکه قراراست چه چیز را برای گروه مخاطبان خود خلق و در کنار آن رضایتشان را نیز جذب کنیم. توجه به رشد توسعه، اصلاح ساختار سازمان و توجه به یادگیری کارکنان از دیگر مواردی بود که روی آن هدف‌گذاری کردیم.
باید بگویم که براساس این برنامه تقریبا تمام ساختار شرکت دگرگون شد. تا پیش از این تاریخ شبکه همراه اول شبکه TDM قدیمی بود که توسط ۵۵ میلیون سوییچ کلاسیک در شبکه سرویس‌دهی می‌کرد، اما امروز ۹۳ میلیون ساب سویچ در شبکه نصب شده و ظرفیت شبکه نیز به شکل قابل توجه‌ای افزایش پیدا کرده است. همچنین در شبکه تا ۴۰ درصد جابه‌جایی مشترکانمان را پیش‌بینی کرده‌ایم. در کل شبکه همراه اول در ۵ سال گذشته یک شبکه TDM قدیمی با عمر ۱۵ تا ۱۶ ساله بود اما امروز یکی از جوانترین شبکههای ارتباطی در کشور است که تنها ۲ سال عمر دارد.
این به روز رسانی چه میزان هزینه به همراه داشته است؟
طی سه سال گذشته شبکه همراه اول را در لایه سرویس و CORE کاملا نوسازی کرده‌ایم. براساس صورت‌های مالی، همراه اول در سه سال گذشته ۵ هزار میلیارد تومان در شبکه این شرکت سرمایه‌گذاری کرده است. همچنین تمامی آنتن‌های BTS این شرکت نیز به روزرسانی شد. همراه اول در ۲۵ هزار نقطه آنتن BTS دارد و باید شبکه را برای ورود نسل سوم ( ۳G) آماده می‌کردیم. بنابراین تمامی این سایت‌های ارتباطی نوسازی شدند و این نوسازی نیز ادامه دارد. این شبکه جدید کاملا مبتنی بر IP در لایه‌های سویچینگ، ترانزیت، سیگنالینگ و... است. به این نکته هم باید توجه داشت که این شبکه در شرایط تحریم و در شرایط بسیار سختی ایجاد شده است. با تمام این مشکلات همراه اول ۲۱ ساله توانسته جوانترین شبکه در کشور را ایجاد و خود را آماده ارائه سرویس‌های نوین به مشترکانش کند. یکی از اهداف برنامه ۵ ساله راهبردی همراه اول،ارائه بهترین تجربه برای مشتریان است. در حال حاضر نقاط ضعف و فرصتمان با ۵ سال قبل کاملا متفاوت است. به دلیل حضور سرویس‌ها و تکنولوژی‌های متنوع،به شکلی شبکه را پی ریزی کرده‌ایم که بتوانیم هم‌پای تغییرات پیش برویم.
آمار مشترکان همراه اول در حال حاضر در چه وضعیتی قرار دارد؟
هم اکنون ۷۳ میلیون سیم‌کارت واگذار کرده‌ایم و ۶۴ میلیون سیم‌کارت به نام مشترکان مان ثبت شده است. سهم بازار ما بالای ۶۰ درصد است. که این سهم بازار را میزان ثبت‌نام کنندگان در یارانه‌ها نیز ثابت می‌کند. چرا که سهم همراه اول در این ثبت‌نام ۸۲ درصد بود. یکی دیگر از معیارهای ما برنامه تلویزیونی ۹۰ است. این برنامه هم به صورت مرتب پخش می‌شود و هم اینکه مخاطبان آن را جوانان تشکیل می‌دهند. هفته پیش ۶۳ درصد از نظرسنجی‌های این برنامه را کاربران همراه‌اول تشکیل می‌دادند. معتقدم توانسته‌ایم بعد از ۲۱ سال با توجه به حضور رقیب سهم بازار خوبی برای خودمان حفظ کنیم. همانطور که می‌دانید رقیب ما در بازار تلفن همراه دنیا و در کشورهای مختلف حضور و تجربه فعالیت دارد. با این تجربه ما در حال رقابت با این شرکت و گسترش خدمتمان در کشور هستیم. این درحالی است که سهم بازار اپراتور اول در کشور ترکیه ۳۲ درصد است یا سهم اپراتور اول در پاکستان ۲۸ درصد است اما اپراتور اول ایران بعد از گذشت ۱۰ سال از ورود اپراتور دوم توانسته سهمی نزدیک به ۶۰ درصد از بازار را داشته باشد که این به نظر من یک نقطه قوت برای همراه اول است.
تفکیک آماری هم از میزان مشترکان دیتا همراه اول در اختیار دارید؟ در این زمینه با چه تغییراتی از یکسال گذشته تا کنون همراه بوده‌اید؟
در سال ۹۲ ترافیک دیتا در شبکه در حدود ۲ ترابایت بود. در فرودین سال ۹۳ ترافیک داده ما در روز به چیزی در حدود ۱۷ ترابایت رسید، اما امروز این میزان از ۲۳۰ ترا عبور کرده است. یعنی در بخش دیتا با افزایش ۱۳ تا ۱۴ برابری مصرف روبه‌رو بوده‌ایم. این میزان هم به شدت در حال افزایش است. در بخش وایمکس مبین‌نت نیز ترافیک دیتا در حدود ۱۰۰ ترابایت است. بنابراین در مجموع ترافیک همراه اول در حال حاضر ۳۳۰ ترابایت است. سرویس دیتا بازار تلفن‌همراه کشور را کاملا متحول کرده است. نیاز مشترک امروز دیگر پیامک و مکالمه نیست و به سمت مصرف دیتا رفته است. البته در زمینه گسترش خدمات نسل سوم همراه، به خاطر انحصار اپراتور سوم با تاخیر ۱۰ ساله روبه رو بوده‌ایم .با این حال طی یک سال گذشته که پروانه ارائه نسل سوم تلفن‌همراه را دریافت کردیم ۴ هزار و۴۰۰ سایت۳G در کشور راه‌اندازی کردیم. باز هم می‌گویم راه‌اندازی و به روز رسانی در این زمینه در شرایط تحریم و در حالی بود که یکی از وندورها ما را رها و از کشور خارج شد و توسعه شبکه بدون این شریک خارجی اتفاق افتاد.
در حال حاضر کاربران از چه نوع دیتایی بیشتر استفاده می‌کنند؟ تصور عمومی، این را نشان می‌دهد که مشاهده فایل‌های ویدئویی روی موبایل به شدت توسط مردم مورد استقبال قرار گرفته است.
حجم عمده‌ای از ترافیک دیتا کاربران به استفاده آنها از اپلیکیشن‌های مختلف اختصاص پیدا کرده است. بخش دیگری از این ترافیک به خاطر استفاده کاربران از شبکههای پیام‌رسان رایگان اینترنتی است. در شبکه همراه اول در روز بالغ بر 700 میلیون پیامک رد بدل می‌شود. همچنین سرویس‌هایی مانند ویدئو استریم و VIOP نیز با گسترش قابل توجه‌ای همراه است. به اعتقاد من استفاده از سرویس‌هایی مانند ویدئو استریم در ایران هنوز به بلوغ نرسیده است. درست است که ترافیکمان در بخش دیتا رشد قابل توجه‌ای داشته، اما در مقایسه با سایر کشورهای جهان هنوز در ابتدای راه هستیم. پیش بینی ما این است که سایت‌های BTSکشور را از 4 هزارو 400 تا پایان سال به 7 تا 8 هزار سایت برسانیم. با این کار پوشش شبکه را گسترده تر می‌کنیم و همچنین به دنبال ایجاد تنوع در سرویس‌ها هم هستیم. در کشورهای درحال توسعه هر 10 درصد رشد ضریب‌نفوذ پهنای باند شبکه موبایلی 1.3 رشد GDP کشور را به همراه دارد.
در بخش توسعه خارجی چه استراتژی را دنبال می‌کنید و به نظر شما برداشته شدن تحریم‌ها چه تاثیری روی فعالیت شما در این بخش خواهد داشت؟
علاقه‌مندی‌های زیادی در این زمینه وجود دارد و توافق‌هایی نیز هفته گذشته با دو اپراتور بزرگ اروپایی داشته‌ایم اما به خاطر برخی محدودیت‌ها، آنها چندان مایل به علنی کردن این توافقات نیستند. برخی از اپراتورهای خارجی ابزار تمایل به خرید بخشی از سهام همراه اول داشته‌اند اما باید قوانین و مقررات لازم را رعایت کنند تا زمینه حضورشان در بازار فراهم شود. محدودیت‌هایی هم در زمینه سرمایه‌گذاری ما در شرکت‌های خارجی وجود دارد که این محدودیت‌ها هم به خاطر قوانین داخلی و خارجی است. از طرف دیگر یک جنگ بین ارائه‌کنندگان محتوا (content provider) و اپراتورهای همراه وجود دارد. اپراتورهای همراه در دنیا درآمدشان به شدت در حال کاهش است. البته درآمد ما در ۱۰ سال گذشته روبه رشد بوده است اما شرایط، شرایط خوبی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها نیست. اما اگر پیشنهاد خوبی در این زمینه دریافت کنیم قطعا از آن استقبال خواهیم کرد. خود ما علاقه‌مند به حضور در برخی کشورها هستیم تا تجارب خودمان در حوزه Operation و عملیات را به آنها منتقل کنیم.
با توجه به مجوزی که در بخش تکنولوژی نسل سوم همراه و چهارم دریافت کرده‌اید اما هنوز ارائه سرویس نسل چهارم (۴G) با محدودیت‌هایی همراه است و کاربران در این بخش سرویس خوب و باکیفیتی دریافت نمی‌کنند.
در چهارم شهریور سال گذشته از طرف سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، پروانه نسل سه و چهار را دریافت کردیم اما زمانی که می‌خواهیم در این بخش سرمایه گذاری انجام دهیم به میزان استعداد استفاده از ظرفیت‌های ایجاد شده نگاه می‌کنیم. براساس اطلاعاتی که از طریق شبکه همراه اول به دست آورده‌ایم بیش از 50 درصد مشترکان ما از تلفن‌های هوشمند استفاده می‌کنند. 100 درصد این گوشی‌ها از تکنولوژی 3G پشتیبانی می‌کنند حتی گوشی‌هایی با ویژگی و امکانات معمولی نیز از این تکنولوژی پشتیبانی می‌کند. به همین خاطر تمرکز بیشتری برای توسعه تکنولوژی 3G قائل شدیم.
در مقابل از میان 20 میلیون تلفن هوشمندی که در شبکه همراه اول استفاده می‌شود، تنها 10 درصد آنها از تکنولوژی4G پشتیبانی می‌کند. همچنین باند 2600 که به ما واگذار شده است چیزی در حدود 500 هزار مشترک بیشتر نداشت به همین خاطر سرمایه‌گذاری دراین بخش ریسک بسیار بالایی برایمان داشت. در حال حاضر مشترکان ما بیشتر آماده دریافت تکنولوژی نسل سوم همراه هستند و به همین دلیل توسعه و سرمایه‌گذاری بیشتری در این زمینه در نظر گرفتیم. به طور کلی اولویت همراه اول از سال گذشته برای توسعه شبکه با توجه به آمادگی مشترکان، تمرکز روی نسل سوم همراه بود.
در این بین برنامه‌ای برای توسعه خدمات نسل چهارم همراه ندارید؟
امسال اولویت توسعه شبکه نسل چهارم همراه را هم در برنامه خود قرار داده ایم. چرا که در حال حاضر رشد استفاده از تلفن‌همراه‌هایی که از نسل چهارم همراه پشتیبانی می‌کنند هم رو به رشد است. همچنین همراه اول در نظر دارد در شانزدهمین نمایشگاه تلکام همراه با ارائه سیم‌کارت‌های نسل چهارم، گوشی‌های پشتیبان از این تکنولوژی را نیز در اختیار کاربران بگذارد.
تا چه میزان توسعه در بخش نسل سوم همراه این اپراتور،رضایت مشترکان را به دنبال داشته است؟ چرا که با توجه به تمام برنامه‌هایی توسعه‌ای که به آن اشاره کرده‌اید هنوز برخی از کاربران از کیفیت دریافت اینترنت ۳Gخود راضی نیستند.
تنها یکسال است که به ما مجوز ارائه خدمات نسل سوم ارائه شده است. یعنی تا قبل از آن حتی اجازه واردات تجهیزات نسل سوم همراه را به ما نمی‌دادند. طولانی شدن دوران انحصار این سرویس برای اپراتور سوم یعنی از سال 87 تا 93 نیز توسعه شبکه دیگر اپراتورهای همراه را با مشکل مواجه کرد. در حال حاضر از سال گذشته ما توسعه خدمات نسل سوم روی شبکه همراه اول را گسترش داده‌ایم. همچنین همانطور که اشاره کردم توسعه شبکه ما با خروج یکی از وندورهای ما از بازار ایران همزمان شد و ما به مدت یک سال در حال جابه‌جایی بودیم. چون وندور نبود و نمی‌توانست تجهیزات مورد نیاز برای3G را به ما واگذار کند ما مجبور به تغییر وندورهایمان در تهران شدیم.
این اتفاقات مربوط به چه سالی است؟
سال ۹۳. همزمان هم ۱۰۰۰ سایت را در تهران جایگزین می‌کردیم و هم شبکه ۳G را نصب می‌کردیم. وقتی هم شبکه ۳Gنصب می‌شود این به معنی تعویض تمامی آنتن‌ها و دیگر تجهیزات است. این کارها هم روی نسل دوم همراه تاثیر می‌گذارد و هم شبکه نسل سوم را دچار اختلال می‌کند. در چنین شرایطی هم وقتی سایتی روشن می‌شود مشترکان می‌خواهند که از این خدمات استفاده کنند و ما مدام باید ظرفیت‌ها را افزایش می‌دادیم. با این شرایط نمی‌توان انتظار داشت در یک زمان کوتاه، کل نیاز کاربران تامین شود چرا که مدت زمان مشخصی نیاز است تا شبکه به حالت پایداری برسد.
یعنی شما در یک ماشین در حال حرکت بودید که همزمان کار توسعه و ارائه سرویس به مشترکان را انجام می‌دادید.
ما در واقع مانند یک هواپیما در حال پرواز بودیم. می‌خواستیم تجهیزات را نوسازی کنیم و شبکه را به شکلی توسعه دهیم که مشترکان هم متوجه این تغییرات در شبکه همراه خود نشوند. ما پوشش شبکه خود را پیوسته شروع کرده و هنوز پوشش شبکه نسل سوم ما در جنوب شهر کامل نشده و می‌خواهیم پوشش کامل و با کیفیت داشته باشیم. ما نمی‌خواستیم 3G و 4G را با هم به صورت ناقص اجرا کنیم. ابتدا توانمان را روی ارائه با کیفیت 3G گذاشته‌ایم و بعد به سراغ 4G می‌رویم.
استاندارد ارائه سرویس‌های نسل سوم و چهارم چقدر توسط همراه اول رعایت شده و تا چه حد این شرکت روی کیفیت ارائه این خدمات سرمایه‌گذاری کرده است؟
از نظر عملیاتی یک مرکز مدیریت شبکه در ساختمان اصلی همراه اول داریم که تمام ۲۵ هزار نقطه سایتBTS همراه اول، سوییچ‌ها، لینک‌ها، دمای مراکز شبکه و... از همین مرکز مدیریت می‌شود. هشدارهای متفاوت به این مرکز می‌آید و پالایش می‌شود. گاهی این هشدارها تبدیل به تیکت شده و برای پیمانکارهای ما ارسال می‌شود. سیستم ارتقا شبکه هم از همین مرکز انجام می‌شود. یعنی شبکه، هوشمند، یکپارچه و تحت کنترل است و مشکلات در لحظه پیدا و حل می‌شود. همچنین در بخش کیفیت، ما شاخص‌هایی داریم که این شاخص‌های کیفیت به شکل روزانه و به لحظه کنترل می‌شود.
برای مثال اگر فردی در تماس با مرکز تماس همراه اول از نحوه آنتن‌دهی یا کیفیت پایین سرویس دیتا خود شکایت داشته باشد ما در لحظه با افزایش ظرفیت، جابه‌جایی در سایت‌های اطراف محل کاربر و.. سعی در حل مشکل او خواهیم کرد. معطلی کاربران در تماس با مراکز پشتیبانی همراه اول هم در مقایسه با سال‌های گذشته بسیار کم شده و میزان انتظار هر کاربر پشت خط به کمتر از ۲۰ ثانیه رسیده است. سعی کرده‌ایم از طریق دفاتر همراه اول در سطح کشور و همچنین پرتال پاسخگوی نیاز تمامی کاربران باشیم. البته بعضی از مشکلات در شبکه دیتا همراه اول هم خارج از کنترل این شرکت است و به شبکه زیرساخت کشوری باز می‌گردد. ما تمام تلاشمان رسیدن کاربر به بهترین تجربه استفاده از خدمات همراه یک اپراتور است.
در بخش ارائه سرویس WI-FIعمومی آیا همراه اول برنامه‌ای دارد؟
به صورت مستقیم برنامه‌ای برای ارائه سرویس وای فای عمومی نداریم و بیشتر تمرکز مان روی Wifi Offloading است. همراه اول برنامه سنگینی برای توسعه شبکه خود دارد. تا پایان سال این برنامه را داریم که تعداد سایت‌های خود را به ۸هزار سایت ۳G برسانیم و ۷هزار ۵۰۰ سایت Wifi Offloading داشته باشیم. ما یک نقطه قوت داریم که با مخابرات استان‌ها می‌توانیم اجرا کنیم. خیلی از منازل سرویس اینترنت پرسرعت دارند و ما می‌توانیم با استفاده از این بستر MCI WIFI را به مشترکانمان ارائه کنیم. به همین خاطر در این زمینه در حال سرمایه‌گذاری سنگینی هستیم تا سوییچ یکپارچه‌ای را برای مشترکان ثابت و سیار ایجاد کنیم. ارائه وای‌فای عمومی پیچیدگی خاص خودش را دارد اما با استفاده از این تکنولوژی وقتی به پارک یا مکان دیگری رفتید این سیستم سیم‌کارت شما را خودکار شناسایی می‌کند و در واقع سیم‌کارت شما همان رمز عبورتان خواهد بود.
یعنی کاربران می‌تواند از طریق BTSها سرویس WI-FI را دریافت کنند؟
خیر در نقاط خاص مانند فرودگاه‌ها. در فضای INDOOR بیشتر WIFI یا SMART CELL ایجاد می‌شود. در زمینه SMART CELL نیز برنامه ویژه‌ای خواهیم داشت. نوسازی سایت‌های ۲G، ایجاد سایت برای ۳G، ۴G، WIFI و اسمارت سل( تقویت پوشش این‌دور) را برای سال جاری به شدت دنبال می‌کنیم. شبکه همراه اول شبکه گسترده‌ای است که ۱۲۴۰ شهر را تحت پوشش خود درآورده است و نزدیک به ۷۰ هزار کیلومتر از جاده‌های کشور نیز تحت پوشش این شبکه است که در نوع خود بی‌نظیر است. ۴۳ هزار ۷۰۰ روستا نیز تحت پوشش همراه اول قرار دارند .
برنامه‌ای هم برای ارائه مودم‌های کوچک مانند اپراتور دیگرفعال در این بخش دارید؟
بله این برنامه از طریق شرکت مبین‌نت دنبال می‌شود و به زودی مودم‌هایی برای ارائه سرویس TD-LTE ارائه خواهد شد.
در این زمینه برای گرفتن فضای فرکانسی با مشکل روبه رو نخواهید شد؟
ارزشمند‌ترین باند فرکانسی،۷۰۰ و ۸۰۰ است که حدود ۳۰۰ مگ وجود دارد. این باند از قدیم الایام در اختیار Broadcast و شبکههای تلویزیونی بوده است اما به مرورITU ( اتحادیه جهانی مخابرات ) مصوب کرد این باند آزاد و در اختیار اپراتورها قرار بگیرد. فکر می‌کنم امسال ۳۰ مگابیت از این فضای فرکانسی در اختیار اپراتورهای همراه قرار بگیرد. این فضای فرکانسی هزینه‌ها را هم به شکل قابل توجه‌ای کاهش می‌دهد. برای مثال اگر بخواهید ده کیلومتر مربع پوشش OUTDOOR ایجاد کنید در باند فرکانسی ۲۶۰۰ باید ۸۲ سایت BTS نصب کنید اما در باند ۷۰۰ این کار با دو سایت انجام می‌شود.یعنی سرمایه گذاری ۴۰ برابر می‌شود. به نفع هر اپراتوری است که باند فرکانسی پایین‌تری را دریافت کند.
این واگذاری باید از طریق رگولاتوری صورت بگیرد. باید با رگولاتوری هماهنگ شود آنها شبکههای آنالوگ قدیمی دارند که باید جمع‌آوری کنند و در این زمینه نیاز به سرمایه‌گذاری زیادی هم هست تا باندهای مورد نیاز آزاد و برای توسعه زیرساختی کشور استفاده شود.
در حوزه محتوا چه برنامه‌هایی را دنبال می‌کنید؟
در بخش سرویس‌های ارزش افزود با تاخیر یک‌ساله کار خودمان را آغاز کردیم اما یک کار کاملا اساسی انجام شد. ۶۴ شرکت معتبر دنیا را بررسی و چند تا از بهترین این شرکت‌ها را انتخاب و با مشارکت داخلی به ایران آوردیم. این شرکت‌ها از کشورهایی همچون ایتالیا، یونان و سوئد انتخاب شدند. به کمک این ۴ شرکت خارجی توانسته‌ایم یک فضای همکاری با ده‌ها شرکت دیگر برقرار کنیم. همچنین یک همکاری در زمینه سرویس ارزش افزوده هم با دانشگاه شریف ایجاد کردیم که در این حوزه بسیار موفق بود و توانستیم با مجموع این کارها تحولات بزرگی را در خدمات ارزش افزوده خود ایجاد کنیم. تا کنون بیش از هزاران سرویس در حوزه‌های مختلف توسط این شرکت‌ها راه‌اندازی شده است.در حوزه خدمات نسل سوم و چهارم موبایل نیز این شرکت‌ها ورود کرده‌اند و در نمایشگاه تلکام ۲۰۱۵ اولویتمان سرویس‌های BROADBAND و معرفی سرویس‌های است که همراه اول در آینده ارائه خواهد کرد.
نحوه همکاری شما با این شرکت‌ها به چه صورت است؟
ما تنها از این شرکت‌ها حمایت می‌کنیم تا به ارائه سرویس‌هایی در بخش سازمانی، خدماتی، اموزشی، بهداشتی و .. بپردازند.
فعالیت سرویس‌های اینترنتی پیام رسان( OTT) باعث کاهش درآمد اپراتورهای همراه در تمام دنیا شده است ولی اپراتورهای خارجی برای جبران ضرر خود در این زمینه با این سرویس‌های اینترنتی وارد مذاکره و همکاری شده‌اند. همراه اول در این زمینه چه سیاستی را در پیش گرفته است؟
به مدت یک سال تمام OTTهای را بررسی کردیم. اینکه این سرویس‌ها توسط چه شرکت‌هایی با چه خدمات و سرویس‌هایی به کاربران ارائه می‌شود و اینکه تمرکز توسعه‌ای این سرویس‌ها روی چه مقوله‌ای است. مشکل ما در حال حاضر در این حوزه غیر شفاف بودن قوانین و ضوابط فعالیت است. در حال حاضر فروشگاه آنلاین فروش اپلیکیشن همراه اول آماده است اما اگر بخواهیم اپ‌های خودمان را به کاربران ارائه کنیم باید ۳۱ درصد از درآمد خودمان از این محل را به دولت پرداخت کنیم. در این شرایط ما نمی‌توانیم با دیگر فعالان این بازار رقابت کنیم. این‌ها خدمات اپراتوری نیست که حالا به همین دلیل سهمی به دولت پرداخته شود و باید اپراتور از پرداخت سود این خدمات به دولت معاف شود. اگر قوانین و مقررات در این حوزه شفاف شود همراه اول هم می‌تواند به بازاری مانند سرویس‌های اینترنتی پیام رسان ورود و در آن سرمایه‌گذاری کند.
توسعه تولید اپلیکیشن‌ها قطعا به توسعه مصرف دیتا می‌انجامد در این زمینه تصمیم به حمایت از شرکت‌های استارت‌اپی فعال در بخش تولید اپلیکیشن ندارید؟
یک استارت‌آپ ویکند را هم دوهفته پیش برگزار کردیم. کارهای نزدیکی با برنامه‌نویسان مختلف انجام داده و یک برنامه مستمر برای حمایت از این نوع فعالیت‌ها داریم چرا که این نوع حمایت برای هر دو طرف سود به دنبال خواهد داشت.
اجرای طرح ترابردپذیری تا چه حد می‌تواند به نفع همراه اول باشد. به نظر شما اجرای چنین طرح‌هایی همراه با مزیت است؟
رگولاتوری از دو سال قبل برای رقابتی کردن فضا اقداماتی را شروع کردند. ایجاد فضای رقابتی هم به نفع مشترکان خواهد بود چرا که می‌توانند سرویس‌های متنوع با کیفیت خوب دریافت کنند. اولین گام از این اقدامات رمینگ ملی بود تا از پوشش همراه اول، ایرانسل و رایتل نیز استفاده کنند. در حال حاضر بالغ بر ۸۰۰هزار مشترک ایرانسل و رایتل از شبکه همراه اول استفاده می‌کنند. این شرایط برای ما حسن و معایبی به دنبال دارد. حسن آن این است که یک منبع درآمد برای ما ایجاد می‌شود اما عیب آن به پوشش بالای شبکه همراه اول برمی‌گردد که این پوشش برای ما یک مزیت بود و حالا با این پروژه باید چنین مزیتی را با دیگران به اشتراک می‌گذاشتیم. دومین گام، مربوط به اجرای پروژه ترابردپذیری است که فاز اول آن در بهمن‌ماه افتتاح می‌شود. این پروژه هم با خود تهدیدات و فرصت‌هایی به همراه دارد. اگر کیفیت شبکه و خدمات من خوب نباشد قطعا مشترکان حق دارند که به شبکه دیگری کوچ کنند اما اگر مشترکی برای تجربه دیگر سرویس‌های این حوزه به اپراتور دیگری کوچ کرد اما بعد متوجه شد که خدماتی که در ابتدا از اپراتور خودش دریافت می‌کرد، بهتر بوده، کاملا واضح است که به شبکه اصلی خودش باز می‌گردد.
نگران از دست دادن مشترکان خود با اجرای این طرح نیستید؟
ترابردپذیری یک حق انتخاب به مشترکان می‌دهد تا با حفظ شماره سیم‌کارت از خدمات اپراتورهای دیگر استفاده کند.وقتی شبکه من شبکه پایدار و به روزی باشد جایی برای نگرانی در خصوص از دست دادن مشترکانم باقی نمی‌ماند. همچنین ما از سه سال قبل به این موضوع توجه داشته و برنامه‌هایی نیز برای جلوگیری کوچ مشترکانمان در نظر گرفتیم. باشگاه مشتریان فیروزه همراه اول هم در همین راستا راه‌اندازی شد. ما براساس سابقه مشترکان به آنها امتیاز‌ات ویژه‌ای ارائه می‌دهیم. یعنی مشتریان براساس سابقه و امتیازتشان دیگر تصمیم به رفتن نمی‌گیرند. به طرح ترابردپذیری بیشتر به عنوان یک فرصت نگاه می‌کنیم نه یک تهدید.
فعالیت اپراتورهای مجازی چطور؟
کارهای مطالعاتی و سیاستگذاری در این زمینه از طرف رگولاتوری شروع شده است و براساس گزارش‌ها به نظر می‌رسد ۶ اپراتور مجازی تا اخر سال جاری یا اوایل سال اینده کار خودشان را شروع می‌کنند. این اپراتورها نیز مجددا از زیرساخت‌های ایجاد شده توسط اپراتورهای اصلی همراه کشور برای ارائه سرویس خود استفاده می‌کنند. به نظر می‌رسد فعالیت این اپراتورهای مجازی نیز باعث رقابتی شدن بیشتر بازار شود. همچنین می‌توانند فرصت‌هایی نیز برای ما به همراه داشته باشند و باعث همبستگی بیشتر شوند. ما نمی‌توانیم یکسری خدمات خاص را به یک گروه کاربر خاص ارائه کنیم اما یک اپراتور مجازی می‌تواند این کار را انجام دهد. برای مثال ما تعداد زیادی شهروند افغانی در کشور داریم و یک اپراتور مجازی می‌تواند خدمات ویژه‌ای برای این افراد در نظر بگیرد.
در نهایت شما هم تصمیم می‌گیرید با چه اپراتور مجازی همکاری کنید؟
بله کاملا به همین شکل است. حوزه‌های مختلف را بررسی می‌کنیم و تصمیم می‌گیریم که به آن حوزه باید ورود پیدا کنیم اما در برخی حوزه‌ها به جای ورود مستقیم خود، از اپراتور مجازی استفاده می‌کنیم. فعالیت اپراتورهای مجازی مکمل فعالیت اپراتورهای اصلی تلفن همراه در کشور است.
آیا تصمیمی برای ورود به ارائه خدمات ابری هم دارید؟
آینده مخابرات در سه حوزه موبایل، پهن باند و خدمات ابری تعیین می‌شود. در بخش خدمات ابری دو راه پیش روی ما بود. اولین راه این بود که از صفر شروع کنیم و دومین راه این بود که با بررسی بازار ببینیم چه شرکتی در این بخش خوب کارکرده است و در نهایت با سرمایه‌گذاری در این شرکت کارمان را شروع کنیم. همراه اول راه دوم را انتخاب کرد. با بررسی‌هایی که انجام دادیم متوجه شدیم که شرکت افرانت در این خصوص بسیار حرفه‌ای کار کرده و تجربه خوبی نیز دارد، به همین خاطر ۶۰ درصد سهام این شرکت را خریداری کردیم. حالا برنامه‌های خود در بخش سرویس‌های ابری را از طریق این شرکت دنبال می‌کنیم و در اینده با باز شدن فضا سرویس‌های منتوع ابری با سرعت و هزینه کمتری را به کاربران خود ارائه می‌کنیم.
در حال حاضر سهام همراه اول در بورس چه وضعیتی دارد؟
در سال گذشته در بین سهام شرکت‌های بزرگ شاید تنها سهام شرکت همراه اول بودکه مثبت و روبه رشد بود. امروز هم می‌بینید که این سهام با رشد خوبی روبه رو است. حالا همه می‌دانند سهام همراه اول سهام بورس بازی نیست بلکه یک سهم پایدار و شفاف است. همراه اول، اولین شرکت بورسی است که در یک تاریخ و زمان مقرر مجمع برگزار می‌کند. سود سهام به شکل مرتب پرداخت می‌شود و از نظر شفافیت حساب بسیار قابل قبول حرکت می‌کنیم.
بیشتر همراه اول از چه سرویس‌هایی درآمد کسب می‌کند؟
درآمد اصلی ما همچنان از مکالمه وپیامک است. سال گذشته درآمد همراه اول ۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان بوده است که از این میزان هزار میلیارد تومان درآمد از محل سرویس‌های ارزش افزوده این اپراتور کسب شده است. همچنین هزار میلیارد تومان از این درآمد از طریق سرویس پیامک به دست آمده است. درآمد شرکت از بخش دیتا نزدیک به ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیارد تومان بوده که این میزان در سال جاری دوبرابر شده است.
فعالیت پیام‌رسان‌های موبایلی تغییری در میزان استفاده از سرویس پیامک شرکت نداشته است؟
به شکلی که تصور می‌شود خیر. درست است که در بخش استفاده از پیامک با کاهش ناچیزی روبه‌رو بوده‌ایم اما در زمینه ارسال پیامک انبوه با رشد مواجه شده‌ایم.با توسعه شبکه دیتا کاهش درآمد از بخش پیامک و مکالمه شرکت جبران می‌شود. ما مخالف فعالیتOTTها در کشور نیستیم و تنها می‌خواهیم در این زمینه با قوانین و مقرارت خاص شرایط رقابت سالم بین ما و آنها ایجاد شود.
به عنوان اخرین سوال برنامه همراه اول در تله کام 2015 چه خواهد بود؟
معمولا در نمایشگاه تلکام اخرین سرویس‌ها در حوزه خدمات ارزش افزوده، خدمات ابری و ... ارائه می‌شود. همراه اول نیز سعی کرده اخرین تجربه مشترکانش را در این نمایشگاه ارائه کند و اینکه قرار است همراه اول چه کارهایی در آینده در حوزه‌های مختلف انجام دهد. سعی می‌کنیم اخرین محصولات خود که آماده بهره‌برداری است را در این نمایشگاه رونمایی کنیم.
وحید صدوقی، در مصاحبه ای که با او داشتیم به تمرکز این شرکت از سال 89 بر رشد و توسعه شبکه همراه اول و همچنین سرمایه‌گذاری پنج‌هزار میلیارد تومانی این شرکت دربشکه آن اشاره می‌کند، که به گفته وی این توسعه و سرمایه‌گذاری بعد از شکست انحصار ارائه خدمات نسل سوم در کشور چند برابر هم شده است. صدوقی تاکید می‌کند که این شرکت در تلاش است با ارائه انبوه سرویس‌هایی که در حال راه‌اندازی است بهترین تجربه خدمات را به مشتریانش ارائه کند؛
همچنین در این مصاحبه او دلایل مشکلات و کیفیت پایین خدمات نسل سوم و چهارم همراه در برخی نقاط کشور را به نوپا بودن شبکه آن ارتباط می‌دهد و می‌گوید همراه اول در این زمینه همچون هواپیمای در حال پروازی است که هم باید تجهیزات را نوسازی کند و هم شبکه را به شکلی توسعه دهد که مشترکان متوجه تغییرات در شبکه همراه خود نشوند.
چندی پیش همراه اول جشن 21 سالگی خود و ورود اولین سیم‌کارت‌هایش به بازار را جشن گرفت. طی این زمان طولانی تغییرات زیادی هم در خود سازمان و هم به واسطه تغییر تکنولوژی روی سرویس‌های این شرکت ایجاد شده، پیش بینی شما برای یک دهه آینده این شرکت چیست؟
در حوزه ارتباطات تغییرات به قدری سریع است که واقعا نمی‌توان ۵ سال آینده را پیش‌بینی کردچه برسد به یک دهه آینده. ۲۰ سال قبل تلفن همراه به شکل محدود در دست افراد بود و برای آن تقاضای آنچنانی وجود نداشت. نه خبری از نسل دوم تلفن همراه بود و نه نسل سوم و بالاتر از آن، این درحالی است که حالا صحبت از ورود نسل پنجم تلفن همراه به کشور شنیده می‌شود. فضا، فضای پرچالشی است. اپراتورهایی در بازار وجود دارند که درحال توسعه شبکه ارتباطی همراه هستند. بنابراین تغییرات در این حوزه بسیار سریع اتفاق می‌افتد و خیلی قابل پیش‌بینی نیست.
همپایه این تغییرات سریع، شما هم تغییراتی در مدیریت و ارائه سرویس خود ایجاد کرده‌اید؟
در سال ۸۹ ما اقدام به تدوین برنامه پنج‌ساله همراه اول کرده و در اواخر سال ۸۹ نیز با کمک یک مشاور خارجی این برنامه را تدوین کردیم. در ۲۱ مهرماه سال ۹۰ این برنامه به شکل کامل تدوین و ماموریت‌ها و چشم‌اندازهای این شرکت برای ۵ سال آینده‌اش ترسیم شد. شش ماه بعد از این تاریخ نیز نزدیک به ۱۸۲ پروژه در این بخش را براساس اولویت‌ها و ارکان راهبردی تعریف کردیم.
براساس این برنامه در حال حاضر همراه اول کجا ایستاده است؟
طی این سال‌ها ما سازوکارهای لازم را تعریف کردیم. تا قبل از سال ۸۹ شرکت را تنها از منظر مالی کنترل می‌کردیم اینکه عملکرد مالیاتی، درآمد‌ها، سود و.. شرکت به چه صورت باشد. اما بعد از این تاریخ شرکت را از ۴ منظر کنترل کردیم. منظر اول مالی و منظر دوم توجه به مشترکانمان بود. اینکه قراراست چه چیز را برای گروه مخاطبان خود خلق و در کنار آن رضایتشان را نیز جذب کنیم. توجه به رشد توسعه، اصلاح ساختار سازمان و توجه به یادگیری کارکنان از دیگر مواردی بود که روی آن هدف‌گذاری کردیم.
باید بگویم که براساس این برنامه تقریبا تمام ساختار شرکت دگرگون شد. تا پیش از این تاریخ شبکه همراه اول شبکه TDM قدیمی بود که توسط ۵۵ میلیون سوییچ کلاسیک در شبکه سرویس‌دهی می‌کرد، اما امروز ۹۳ میلیون ساب سویچ در شبکه نصب شده و ظرفیت شبکه نیز به شکل قابل توجه‌ای افزایش پیدا کرده است. همچنین در شبکه تا ۴۰ درصد جابه‌جایی مشترکانمان را پیش‌بینی کرده‌ایم. در کل شبکه همراه اول در ۵ سال گذشته یک شبکه TDM قدیمی با عمر ۱۵ تا ۱۶ ساله بود اما امروز یکی از جوانترین شبکههای ارتباطی در کشور است که تنها ۲ سال عمر دارد.
این به روز رسانی چه میزان هزینه به همراه داشته است؟
طی سه سال گذشته شبکه همراه اول را در لایه سرویس و CORE کاملا نوسازی کرده‌ایم. براساس صورت‌های مالی، همراه اول در سه سال گذشته ۵ هزار میلیارد تومان در شبکه این شرکت سرمایه‌گذاری کرده است. همچنین تمامی آنتن‌های BTS این شرکت نیز به روزرسانی شد. همراه اول در ۲۵ هزار نقطه آنتن BTS دارد و باید شبکه را برای ورود نسل سوم ( ۳G) آماده می‌کردیم. بنابراین تمامی این سایت‌های ارتباطی نوسازی شدند و این نوسازی نیز ادامه دارد. این شبکه جدید کاملا مبتنی بر IP در لایه‌های سویچینگ، ترانزیت، سیگنالینگ و... است. به این نکته هم باید توجه داشت که این شبکه در شرایط تحریم و در شرایط بسیار سختی ایجاد شده است. با تمام این مشکلات همراه اول ۲۱ ساله توانسته جوانترین شبکه در کشور را ایجاد و خود را آماده ارائه سرویس‌های نوین به مشترکانش کند. یکی از اهداف برنامه ۵ ساله راهبردی همراه اول،ارائه بهترین تجربه برای مشتریان است. در حال حاضر نقاط ضعف و فرصتمان با ۵ سال قبل کاملا متفاوت است. به دلیل حضور سرویس‌ها و تکنولوژی‌های متنوع،به شکلی شبکه را پی ریزی کرده‌ایم که بتوانیم هم‌پای تغییرات پیش برویم.
آمار مشترکان همراه اول در حال حاضر در چه وضعیتی قرار دارد؟
هم اکنون ۷۳ میلیون سیم‌کارت واگذار کرده‌ایم و ۶۴ میلیون سیم‌کارت به نام مشترکان مان ثبت شده است. سهم بازار ما بالای ۶۰ درصد است. که این سهم بازار را میزان ثبت‌نام کنندگان در یارانه‌ها نیز ثابت می‌کند. چرا که سهم همراه اول در این ثبت‌نام ۸۲ درصد بود. یکی دیگر از معیارهای ما برنامه تلویزیونی ۹۰ است. این برنامه هم به صورت مرتب پخش می‌شود و هم اینکه مخاطبان آن را جوانان تشکیل می‌دهند. هفته پیش ۶۳ درصد از نظرسنجی‌های این برنامه را کاربران همراه‌اول تشکیل می‌دادند. معتقدم توانسته‌ایم بعد از ۲۱ سال با توجه به حضور رقیب سهم بازار خوبی برای خودمان حفظ کنیم. همانطور که می‌دانید رقیب ما در بازار تلفن همراه دنیا و در کشورهای مختلف حضور و تجربه فعالیت دارد. با این تجربه ما در حال رقابت با این شرکت و گسترش خدمتمان در کشور هستیم. این درحالی است که سهم بازار اپراتور اول در کشور ترکیه ۳۲ درصد است یا سهم اپراتور اول در پاکستان ۲۸ درصد است اما اپراتور اول ایران بعد از گذشت ۱۰ سال از ورود اپراتور دوم توانسته سهمی نزدیک به ۶۰ درصد از بازار را داشته باشد که این به نظر من یک نقطه قوت برای همراه اول است.
تفکیک آماری هم از میزان مشترکان دیتا همراه اول در اختیار دارید؟ در این زمینه با چه تغییراتی از یکسال گذشته تا کنون همراه بوده‌اید؟
در سال ۹۲ ترافیک دیتا در شبکه در حدود ۲ ترابایت بود. در فرودین سال ۹۳ ترافیک داده ما در روز به چیزی در حدود ۱۷ ترابایت رسید، اما امروز این میزان از ۲۳۰ ترا عبور کرده است. یعنی در بخش دیتا با افزایش ۱۳ تا ۱۴ برابری مصرف روبه‌رو بوده‌ایم. این میزان هم به شدت در حال افزایش است. در بخش وایمکس مبین‌نت نیز ترافیک دیتا در حدود ۱۰۰ ترابایت است. بنابراین در مجموع ترافیک همراه اول در حال حاضر ۳۳۰ ترابایت است. سرویس دیتا بازار تلفن‌همراه کشور را کاملا متحول کرده است. نیاز مشترک امروز دیگر پیامک و مکالمه نیست و به سمت مصرف دیتا رفته است. البته در زمینه گسترش خدمات نسل سوم همراه، به خاطر انحصار اپراتور سوم با تاخیر ۱۰ ساله روبه رو بوده‌ایم .با این حال طی یک سال گذشته که پروانه ارائه نسل سوم تلفن‌همراه را دریافت کردیم ۴ هزار و۴۰۰ سایت۳G در کشور راه‌اندازی کردیم. باز هم می‌گویم راه‌اندازی و به روز رسانی در این زمینه در شرایط تحریم و در حالی بود که یکی از وندورها ما را رها و از کشور خارج شد و توسعه شبکه بدون این شریک خارجی اتفاق افتاد.
در حال حاضر کاربران از چه نوع دیتایی بیشتر استفاده می‌کنند؟ تصور عمومی، این را نشان می‌دهد که مشاهده فایل‌های ویدئویی روی موبایل به شدت توسط مردم مورد استقبال قرار گرفته است.
حجم عمده‌ای از ترافیک دیتا کاربران به استفاده آنها از اپلیکیشن‌های مختلف اختصاص پیدا کرده است. بخش دیگری از این ترافیک به خاطر استفاده کاربران از شبکههای پیام‌رسان رایگان اینترنتی است. در شبکه همراه اول در روز بالغ بر 700 میلیون پیامک رد بدل می‌شود. همچنین سرویس‌هایی مانند ویدئو استریم و VIOP نیز با گسترش قابل توجه‌ای همراه است. به اعتقاد من استفاده از سرویس‌هایی مانند ویدئو استریم در ایران هنوز به بلوغ نرسیده است. درست است که ترافیکمان در بخش دیتا رشد قابل توجه‌ای داشته، اما در مقایسه با سایر کشورهای جهان هنوز در ابتدای راه هستیم. پیش بینی ما این است که سایت‌های BTSکشور را از 4 هزارو 400 تا پایان سال به 7 تا 8 هزار سایت برسانیم. با این کار پوشش شبکه را گسترده تر می‌کنیم و همچنین به دنبال ایجاد تنوع در سرویس‌ها هم هستیم. در کشورهای درحال توسعه هر 10 درصد رشد ضریب‌نفوذ پهنای باند شبکه موبایلی 1.3 رشد GDP کشور را به همراه دارد.
در بخش توسعه خارجی چه استراتژی را دنبال می‌کنید و به نظر شما برداشته شدن تحریم‌ها چه تاثیری روی فعالیت شما در این بخش خواهد داشت؟
علاقه‌مندی‌های زیادی در این زمینه وجود دارد و توافق‌هایی نیز هفته گذشته با دو اپراتور بزرگ اروپایی داشته‌ایم اما به خاطر برخی محدودیت‌ها، آنها چندان مایل به علنی کردن این توافقات نیستند. برخی از اپراتورهای خارجی ابزار تمایل به خرید بخشی از سهام همراه اول داشته‌اند اما باید قوانین و مقررات لازم را رعایت کنند تا زمینه حضورشان در بازار فراهم شود. محدودیت‌هایی هم در زمینه سرمایه‌گذاری ما در شرکت‌های خارجی وجود دارد که این محدودیت‌ها هم به خاطر قوانین داخلی و خارجی است. از طرف دیگر یک جنگ بین ارائه‌کنندگان محتوا (content provider) و اپراتورهای همراه وجود دارد. اپراتورهای همراه در دنیا درآمدشان به شدت در حال کاهش است. البته درآمد ما در ۱۰ سال گذشته روبه رشد بوده است اما شرایط، شرایط خوبی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها نیست. اما اگر پیشنهاد خوبی در این زمینه دریافت کنیم قطعا از آن استقبال خواهیم کرد. خود ما علاقه‌مند به حضور در برخی کشورها هستیم تا تجارب خودمان در حوزه Operation و عملیات را به آنها منتقل کنیم.
با توجه به مجوزی که در بخش تکنولوژی نسل سوم همراه و چهارم دریافت کرده‌اید اما هنوز ارائه سرویس نسل چهارم (۴G) با محدودیت‌هایی همراه است و کاربران در این بخش سرویس خوب و باکیفیتی دریافت نمی‌کنند.
در چهارم شهریور سال گذشته از طرف سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، پروانه نسل سه و چهار را دریافت کردیم اما زمانی که می‌خواهیم در این بخش سرمایه گذاری انجام دهیم به میزان استعداد استفاده از ظرفیت‌های ایجاد شده نگاه می‌کنیم. براساس اطلاعاتی که از طریق شبکه همراه اول به دست آورده‌ایم بیش از 50 درصد مشترکان ما از تلفن‌های هوشمند استفاده می‌کنند. 100 درصد این گوشی‌ها از تکنولوژی 3G پشتیبانی می‌کنند حتی گوشی‌هایی با ویژگی و امکانات معمولی نیز از این تکنولوژی پشتیبانی می‌کند. به همین خاطر تمرکز بیشتری برای توسعه تکنولوژی 3G قائل شدیم.
در مقابل از میان 20 میلیون تلفن هوشمندی که در شبکه همراه اول استفاده می‌شود، تنها 10 درصد آنها از تکنولوژی4G پشتیبانی می‌کند. همچنین باند 2600 که به ما واگذار شده است چیزی در حدود 500 هزار مشترک بیشتر نداشت به همین خاطر سرمایه‌گذاری دراین بخش ریسک بسیار بالایی برایمان داشت. در حال حاضر مشترکان ما بیشتر آماده دریافت تکنولوژی نسل سوم همراه هستند و به همین دلیل توسعه و سرمایه‌گذاری بیشتری در این زمینه در نظر گرفتیم. به طور کلی اولویت همراه اول از سال گذشته برای توسعه شبکه با توجه به آمادگی مشترکان، تمرکز روی نسل سوم همراه بود.
در این بین برنامه‌ای برای توسعه خدمات نسل چهارم همراه ندارید؟
امسال اولویت توسعه شبکه نسل چهارم همراه را هم در برنامه خود قرار داده ایم. چرا که در حال حاضر رشد استفاده از تلفن‌همراه‌هایی که از نسل چهارم همراه پشتیبانی می‌کنند هم رو به رشد است. همچنین همراه اول در نظر دارد در شانزدهمین نمایشگاه تلکام همراه با ارائه سیم‌کارت‌های نسل چهارم، گوشی‌های پشتیبان از این تکنولوژی را نیز در اختیار کاربران بگذارد.
تا چه میزان توسعه در بخش نسل سوم همراه این اپراتور،رضایت مشترکان را به دنبال داشته است؟ چرا که با توجه به تمام برنامه‌هایی توسعه‌ای که به آن اشاره کرده‌اید هنوز برخی از کاربران از کیفیت دریافت اینترنت ۳Gخود راضی نیستند.
تنها یکسال است که به ما مجوز ارائه خدمات نسل سوم ارائه شده است. یعنی تا قبل از آن حتی اجازه واردات تجهیزات نسل سوم همراه را به ما نمی‌دادند. طولانی شدن دوران انحصار این سرویس برای اپراتور سوم یعنی از سال 87 تا 93 نیز توسعه شبکه دیگر اپراتورهای همراه را با مشکل مواجه کرد. در حال حاضر از سال گذشته ما توسعه خدمات نسل سوم روی شبکه همراه اول را گسترش داده‌ایم. همچنین همانطور که اشاره کردم توسعه شبکه ما با خروج یکی از وندورهای ما از بازار ایران همزمان شد و ما به مدت یک سال در حال جابه‌جایی بودیم. چون وندور نبود و نمی‌توانست تجهیزات مورد نیاز برای3G را به ما واگذار کند ما مجبور به تغییر وندورهایمان در تهران شدیم.
این اتفاقات مربوط به چه سالی است؟
سال ۹۳. همزمان هم ۱۰۰۰ سایت را در تهران جایگزین می‌کردیم و هم شبکه ۳G را نصب می‌کردیم. وقتی هم شبکه ۳Gنصب می‌شود این به معنی تعویض تمامی آنتن‌ها و دیگر تجهیزات است. این کارها هم روی نسل دوم همراه تاثیر می‌گذارد و هم شبکه نسل سوم را دچار اختلال می‌کند. در چنین شرایطی هم وقتی سایتی روشن می‌شود مشترکان می‌خواهند که از این خدمات استفاده کنند و ما مدام باید ظرفیت‌ها را افزایش می‌دادیم. با این شرایط نمی‌توان انتظار داشت در یک زمان کوتاه، کل نیاز کاربران تامین شود چرا که مدت زمان مشخصی نیاز است تا شبکه به حالت پایداری برسد.
یعنی شما در یک ماشین در حال حرکت بودید که همزمان کار توسعه و ارائه سرویس به مشترکان را انجام می‌دادید.
ما در واقع مانند یک هواپیما در حال پرواز بودیم. می‌خواستیم تجهیزات را نوسازی کنیم و شبکه را به شکلی توسعه دهیم که مشترکان هم متوجه این تغییرات در شبکه همراه خود نشوند. ما پوشش شبکه خود را پیوسته شروع کرده و هنوز پوشش شبکه نسل سوم ما در جنوب شهر کامل نشده و می‌خواهیم پوشش کامل و با کیفیت داشته باشیم. ما نمی‌خواستیم 3G و 4G را با هم به صورت ناقص اجرا کنیم. ابتدا توانمان را روی ارائه با کیفیت 3G گذاشته‌ایم و بعد به سراغ 4G می‌رویم.
استاندارد ارائه سرویس‌های نسل سوم و چهارم چقدر توسط همراه اول رعایت شده و تا چه حد این شرکت روی کیفیت ارائه این خدمات سرمایه‌گذاری کرده است؟
از نظر عملیاتی یک مرکز مدیریت شبکه در ساختمان اصلی همراه اول داریم که تمام ۲۵ هزار نقطه سایتBTS همراه اول، سوییچ‌ها، لینک‌ها، دمای مراکز شبکه و... از همین مرکز مدیریت می‌شود. هشدارهای متفاوت به این مرکز می‌آید و پالایش می‌شود. گاهی این هشدارها تبدیل به تیکت شده و برای پیمانکارهای ما ارسال می‌شود. سیستم ارتقا شبکه هم از همین مرکز انجام می‌شود. یعنی شبکه، هوشمند، یکپارچه و تحت کنترل است و مشکلات در لحظه پیدا و حل می‌شود. همچنین در بخش کیفیت، ما شاخص‌هایی داریم که این شاخص‌های کیفیت به شکل روزانه و به لحظه کنترل می‌شود.
برای مثال اگر فردی در تماس با مرکز تماس همراه اول از نحوه آنتن‌دهی یا کیفیت پایین سرویس دیتا خود شکایت داشته باشد ما در لحظه با افزایش ظرفیت، جابه‌جایی در سایت‌های اطراف محل کاربر و.. سعی در حل مشکل او خواهیم کرد. معطلی کاربران در تماس با مراکز پشتیبانی همراه اول هم در مقایسه با سال‌های گذشته بسیار کم شده و میزان انتظار هر کاربر پشت خط به کمتر از ۲۰ ثانیه رسیده است. سعی کرده‌ایم از طریق دفاتر همراه اول در سطح کشور و همچنین پرتال پاسخگوی نیاز تمامی کاربران باشیم. البته بعضی از مشکلات در شبکه دیتا همراه اول هم خارج از کنترل این شرکت است و به شبکه زیرساخت کشوری باز می‌گردد. ما تمام تلاشمان رسیدن کاربر به بهترین تجربه استفاده از خدمات همراه یک اپراتور است.
در بخش ارائه سرویس WI-FIعمومی آیا همراه اول برنامه‌ای دارد؟
به صورت مستقیم برنامه‌ای برای ارائه سرویس وای فای عمومی نداریم و بیشتر تمرکز مان روی Wifi Offloading است. همراه اول برنامه سنگینی برای توسعه شبکه خود دارد. تا پایان سال این برنامه را داریم که تعداد سایت‌های خود را به ۸هزار سایت ۳G برسانیم و ۷هزار ۵۰۰ سایت Wifi Offloading داشته باشیم. ما یک نقطه قوت داریم که با مخابرات استان‌ها می‌توانیم اجرا کنیم. خیلی از منازل سرویس اینترنت پرسرعت دارند و ما می‌توانیم با استفاده از این بستر MCI WIFI را به مشترکانمان ارائه کنیم. به همین خاطر در این زمینه در حال سرمایه‌گذاری سنگینی هستیم تا سوییچ یکپارچه‌ای را برای مشترکان ثابت و سیار ایجاد کنیم. ارائه وای‌فای عمومی پیچیدگی خاص خودش را دارد اما با استفاده از این تکنولوژی وقتی به پارک یا مکان دیگری رفتید این سیستم سیم‌کارت شما را خودکار شناسایی می‌کند و در واقع سیم‌کارت شما همان رمز عبورتان خواهد بود.
یعنی کاربران می‌تواند از طریق BTSها سرویس WI-FI را دریافت کنند؟
خیر در نقاط خاص مانند فرودگاه‌ها. در فضای INDOOR بیشتر WIFI یا SMART CELL ایجاد می‌شود. در زمینه SMART CELL نیز برنامه ویژه‌ای خواهیم داشت. نوسازی سایت‌های ۲G، ایجاد سایت برای ۳G، ۴G، WIFI و اسمارت سل( تقویت پوشش این‌دور) را برای سال جاری به شدت دنبال می‌کنیم. شبکه همراه اول شبکه گسترده‌ای است که ۱۲۴۰ شهر را تحت پوشش خود درآورده است و نزدیک به ۷۰ هزار کیلومتر از جاده‌های کشور نیز تحت پوشش این شبکه است که در نوع خود بی‌نظیر است. ۴۳ هزار ۷۰۰ روستا نیز تحت پوشش همراه اول قرار دارند .
برنامه‌ای هم برای ارائه مودم‌های کوچک مانند اپراتور دیگرفعال در این بخش دارید؟
بله این برنامه از طریق شرکت مبین‌نت دنبال می‌شود و به زودی مودم‌هایی برای ارائه سرویس TD-LTE ارائه خواهد شد.
در این زمینه برای گرفتن فضای فرکانسی با مشکل روبه رو نخواهید شد؟
ارزشمند‌ترین باند فرکانسی،۷۰۰ و ۸۰۰ است که حدود ۳۰۰ مگ وجود دارد. این باند از قدیم الایام در اختیار Broadcast و شبکههای تلویزیونی بوده است اما به مرورITU ( اتحادیه جهانی مخابرات ) مصوب کرد این باند آزاد و در اختیار اپراتورها قرار بگیرد. فکر می‌کنم امسال ۳۰ مگابیت از این فضای فرکانسی در اختیار اپراتورهای همراه قرار بگیرد. این فضای فرکانسی هزینه‌ها را هم به شکل قابل توجه‌ای کاهش می‌دهد. برای مثال اگر بخواهید ده کیلومتر مربع پوشش OUTDOOR ایجاد کنید در باند فرکانسی ۲۶۰۰ باید ۸۲ سایت BTS نصب کنید اما در باند ۷۰۰ این کار با دو سایت انجام می‌شود.یعنی سرمایه گذاری ۴۰ برابر می‌شود. به نفع هر اپراتوری است که باند فرکانسی پایین‌تری را دریافت کند.
این واگذاری باید از طریق رگولاتوری صورت بگیرد. باید با رگولاتوری هماهنگ شود آنها شبکههای آنالوگ قدیمی دارند که باید جمع‌آوری کنند و در این زمینه نیاز به سرمایه‌گذاری زیادی هم هست تا باندهای مورد نیاز آزاد و برای توسعه زیرساختی کشور استفاده شود.
در حوزه محتوا چه برنامه‌هایی را دنبال می‌کنید؟
در بخش سرویس‌های ارزش افزود با تاخیر یک‌ساله کار خودمان را آغاز کردیم اما یک کار کاملا اساسی انجام شد. ۶۴ شرکت معتبر دنیا را بررسی و چند تا از بهترین این شرکت‌ها را انتخاب و با مشارکت داخلی به ایران آوردیم. این شرکت‌ها از کشورهایی همچون ایتالیا، یونان و سوئد انتخاب شدند. به کمک این ۴ شرکت خارجی توانسته‌ایم یک فضای همکاری با ده‌ها شرکت دیگر برقرار کنیم. همچنین یک همکاری در زمینه سرویس ارزش افزوده هم با دانشگاه شریف ایجاد کردیم که در این حوزه بسیار موفق بود و توانستیم با مجموع این کارها تحولات بزرگی را در خدمات ارزش افزوده خود ایجاد کنیم. تا کنون بیش از هزاران سرویس در حوزه‌های مختلف توسط این شرکت‌ها راه‌اندازی شده است.در حوزه خدمات نسل سوم و چهارم موبایل نیز این شرکت‌ها ورود کرده‌اند و در نمایشگاه تلکام ۲۰۱۵ اولویتمان سرویس‌های BROADBAND و معرفی سرویس‌های است که همراه اول در آینده ارائه خواهد کرد.
نحوه همکاری شما با این شرکت‌ها به چه صورت است؟
ما تنها از این شرکت‌ها حمایت می‌کنیم تا به ارائه سرویس‌هایی در بخش سازمانی، خدماتی، اموزشی، بهداشتی و .. بپردازند.
فعالیت سرویس‌های اینترنتی پیام رسان( OTT) باعث کاهش درآمد اپراتورهای همراه در تمام دنیا شده است ولی اپراتورهای خارجی برای جبران ضرر خود در این زمینه با این سرویس‌های اینترنتی وارد مذاکره و همکاری شده‌اند. همراه اول در این زمینه چه سیاستی را در پیش گرفته است؟
به مدت یک سال تمام OTTهای را بررسی کردیم. اینکه این سرویس‌ها توسط چه شرکت‌هایی با چه خدمات و سرویس‌هایی به کاربران ارائه می‌شود و اینکه تمرکز توسعه‌ای این سرویس‌ها روی چه مقوله‌ای است. مشکل ما در حال حاضر در این حوزه غیر شفاف بودن قوانین و ضوابط فعالیت است. در حال حاضر فروشگاه آنلاین فروش اپلیکیشن همراه اول آماده است اما اگر بخواهیم اپ‌های خودمان را به کاربران ارائه کنیم باید ۳۱ درصد از درآمد خودمان از این محل را به دولت پرداخت کنیم. در این شرایط ما نمی‌توانیم با دیگر فعالان این بازار رقابت کنیم. این‌ها خدمات اپراتوری نیست که حالا به همین دلیل سهمی به دولت پرداخته شود و باید اپراتور از پرداخت سود این خدمات به دولت معاف شود. اگر قوانین و مقررات در این حوزه شفاف شود همراه اول هم می‌تواند به بازاری مانند سرویس‌های اینترنتی پیام رسان ورود و در آن سرمایه‌گذاری کند.
توسعه تولید اپلیکیشن‌ها قطعا به توسعه مصرف دیتا می‌انجامد در این زمینه تصمیم به حمایت از شرکت‌های استارت‌اپی فعال در بخش تولید اپلیکیشن ندارید؟
یک استارت‌آپ ویکند را هم دوهفته پیش برگزار کردیم. کارهای نزدیکی با برنامه‌نویسان مختلف انجام داده و یک برنامه مستمر برای حمایت از این نوع فعالیت‌ها داریم چرا که این نوع حمایت برای هر دو طرف سود به دنبال خواهد داشت.
اجرای طرح ترابردپذیری تا چه حد می‌تواند به نفع همراه اول باشد. به نظر شما اجرای چنین طرح‌هایی همراه با مزیت است؟
رگولاتوری از دو سال قبل برای رقابتی کردن فضا اقداماتی را شروع کردند. ایجاد فضای رقابتی هم به نفع مشترکان خواهد بود چرا که می‌توانند سرویس‌های متنوع با کیفیت خوب دریافت کنند. اولین گام از این اقدامات رمینگ ملی بود تا از پوشش همراه اول، ایرانسل و رایتل نیز استفاده کنند. در حال حاضر بالغ بر ۸۰۰هزار مشترک ایرانسل و رایتل از شبکه همراه اول استفاده می‌کنند. این شرایط برای ما حسن و معایبی به دنبال دارد. حسن آن این است که یک منبع درآمد برای ما ایجاد می‌شود اما عیب آن به پوشش بالای شبکه همراه اول برمی‌گردد که این پوشش برای ما یک مزیت بود و حالا با این پروژه باید چنین مزیتی را با دیگران به اشتراک می‌گذاشتیم. دومین گام، مربوط به اجرای پروژه ترابردپذیری است که فاز اول آن در بهمن‌ماه افتتاح می‌شود. این پروژه هم با خود تهدیدات و فرصت‌هایی به همراه دارد. اگر کیفیت شبکه و خدمات من خوب نباشد قطعا مشترکان حق دارند که به شبکه دیگری کوچ کنند اما اگر مشترکی برای تجربه دیگر سرویس‌های این حوزه به اپراتور دیگری کوچ کرد اما بعد متوجه شد که خدماتی که در ابتدا از اپراتور خودش دریافت می‌کرد، بهتر بوده، کاملا واضح است که به شبکه اصلی خودش باز می‌گردد.
نگران از دست دادن مشترکان خود با اجرای این طرح نیستید؟
ترابردپذیری یک حق انتخاب به مشترکان می‌دهد تا با حفظ شماره سیم‌کارت از خدمات اپراتورهای دیگر استفاده کند.وقتی شبکه من شبکه پایدار و به روزی باشد جایی برای نگرانی در خصوص از دست دادن مشترکانم باقی نمی‌ماند. همچنین ما از سه سال قبل به این موضوع توجه داشته و برنامه‌هایی نیز برای جلوگیری کوچ مشترکانمان در نظر گرفتیم. باشگاه مشتریان فیروزه همراه اول هم در همین راستا راه‌اندازی شد. ما براساس سابقه مشترکان به آنها امتیاز‌ات ویژه‌ای ارائه می‌دهیم. یعنی مشتریان براساس سابقه و امتیازتشان دیگر تصمیم به رفتن نمی‌گیرند. به طرح ترابردپذیری بیشتر به عنوان یک فرصت نگاه می‌کنیم نه یک تهدید.
فعالیت اپراتورهای مجازی چطور؟
کارهای مطالعاتی و سیاستگذاری در این زمینه از طرف رگولاتوری شروع شده است و براساس گزارش‌ها به نظر می‌رسد ۶ اپراتور مجازی تا اخر سال جاری یا اوایل سال اینده کار خودشان را شروع می‌کنند. این اپراتورها نیز مجددا از زیرساخت‌های ایجاد شده توسط اپراتورهای اصلی همراه کشور برای ارائه سرویس خود استفاده می‌کنند. به نظر می‌رسد فعالیت این اپراتورهای مجازی نیز باعث رقابتی شدن بیشتر بازار شود. همچنین می‌توانند فرصت‌هایی نیز برای ما به همراه داشته باشند و باعث همبستگی بیشتر شوند. ما نمی‌توانیم یکسری خدمات خاص را به یک گروه کاربر خاص ارائه کنیم اما یک اپراتور مجازی می‌تواند این کار را انجام دهد. برای مثال ما تعداد زیادی شهروند افغانی در کشور داریم و یک اپراتور مجازی می‌تواند خدمات ویژه‌ای برای این افراد در نظر بگیرد.
در نهایت شما هم تصمیم می‌گیرید با چه اپراتور مجازی همکاری کنید؟
بله کاملا به همین شکل است. حوزه‌های مختلف را بررسی می‌کنیم و تصمیم می‌گیریم که به آن حوزه باید ورود پیدا کنیم اما در برخی حوزه‌ها به جای ورود مستقیم خود، از اپراتور مجازی استفاده می‌کنیم. فعالیت اپراتورهای مجازی مکمل فعالیت اپراتورهای اصلی تلفن همراه در کشور است.
آیا تصمیمی برای ورود به ارائه خدمات ابری هم دارید؟
آینده مخابرات در سه حوزه موبایل، پهن باند و خدمات ابری تعیین می‌شود. در بخش خدمات ابری دو راه پیش روی ما بود. اولین راه این بود که از صفر شروع کنیم و دومین راه این بود که با بررسی بازار ببینیم چه شرکتی در این بخش خوب کارکرده است و در نهایت با سرمایه‌گذاری در این شرکت کارمان را شروع کنیم. همراه اول راه دوم را انتخاب کرد. با بررسی‌هایی که انجام دادیم متوجه شدیم که شرکت افرانت در این خصوص بسیار حرفه‌ای کار کرده و تجربه خوبی نیز دارد، به همین خاطر ۶۰ درصد سهام این شرکت را خریداری کردیم. حالا برنامه‌های خود در بخش سرویس‌های ابری را از طریق این شرکت دنبال می‌کنیم و در اینده با باز شدن فضا سرویس‌های منتوع ابری با سرعت و هزینه کمتری را به کاربران خود ارائه می‌کنیم.
در حال حاضر سهام همراه اول در بورس چه وضعیتی دارد؟
در سال گذشته در بین سهام شرکت‌های بزرگ شاید تنها سهام شرکت همراه اول بودکه مثبت و روبه رشد بود. امروز هم می‌بینید که این سهام با رشد خوبی روبه رو است. حالا همه می‌دانند سهام همراه اول سهام بورس بازی نیست بلکه یک سهم پایدار و شفاف است. همراه اول، اولین شرکت بورسی است که در یک تاریخ و زمان مقرر مجمع برگزار می‌کند. سود سهام به شکل مرتب پرداخت می‌شود و از نظر شفافیت حساب بسیار قابل قبول حرکت می‌کنیم.
بیشتر همراه اول از چه سرویس‌هایی درآمد کسب می‌کند؟
درآمد اصلی ما همچنان از مکالمه وپیامک است. سال گذشته درآمد همراه اول ۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان بوده است که از این میزان هزار میلیارد تومان درآمد از محل سرویس‌های ارزش افزوده این اپراتور کسب شده است. همچنین هزار میلیارد تومان از این درآمد از طریق سرویس پیامک به دست آمده است. درآمد شرکت از بخش دیتا نزدیک به ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیارد تومان بوده که این میزان در سال جاری دوبرابر شده است.
فعالیت پیام‌رسان‌های موبایلی تغییری در میزان استفاده از سرویس پیامک شرکت نداشته است؟
به شکلی که تصور می‌شود خیر. درست است که در بخش استفاده از پیامک با کاهش ناچیزی روبه‌رو بوده‌ایم اما در زمینه ارسال پیامک انبوه با رشد مواجه شده‌ایم.با توسعه شبکه دیتا کاهش درآمد از بخش پیامک و مکالمه شرکت جبران می‌شود. ما مخالف فعالیتOTTها در کشور نیستیم و تنها می‌خواهیم در این زمینه با قوانین و مقرارت خاص شرایط رقابت سالم بین ما و آنها ایجاد شود.
به عنوان اخرین سوال برنامه همراه اول در تله کام 2015 چه خواهد بود؟
معمولا در نمایشگاه تلکام اخرین سرویس‌ها در حوزه خدمات ارزش افزوده، خدمات ابری و ... ارائه می‌شود. همراه اول نیز سعی کرده اخرین تجربه مشترکانش را در این نمایشگاه ارائه کند و اینکه قرار است همراه اول چه کارهایی در آینده در حوزه‌های مختلف انجام دهد. سعی می‌کنیم اخرین محصولات خود که آماده بهره‌برداری است را در این نمایشگاه رونمایی کنیم.
ارسال نظر