گفت‌وگو با مدیر کل معماری معاونت شهرسازی شهرداری تهران
همه‌چیز در ساختوساز به مصالح استاندارد ختم می‌شود
عباس اخلاصی، مدیرکل معماری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد با بیان این مطلب گفت: نظارت بر ساختوساز و صنعت ساختمان یک موضوع گسترده‌ای است که تنها با پرداختن به شناسنامه فنی ساختمان و اجرای آن نمی‌توان بر روند ساختوساز در ایران نظارت داشت.
صدور شناسنامه فنی ساختمان راه‌حل مناسبی برای کنترل قسمت پنهان ساختمان است، اما برای اجرای آن نیازمند فراهم کردن زمینه‌های آن هستیم.
اخلاصی با اشاره به مشکل نظارتی شهرداری تهران افزود: متاسفانه روند نظارت و اجراء در کشور ما با مشکلاتی روبه‌رو است و تا زمانی‌که این مشکلات برطرف نشود، نمی‌توان مقررات ملی ساختمان را اجرایی کرد.
وی تصریح کرد: شناسنامه فنی ساختمان ساده‌تر از آن چیزی است که در مقررات ملی ساختمان پیش‌بینی شده و هم‌اکنون در حال اجرا است. اما برای رسیدن به آن چیزی که در مقررات ملی ساختمان به عنوان شناسنامه فنی در نظر گرفته شده است باید زمینه‌های زیرساختی در بخش‌های مختلف طراحی و نظارت بر ساختوساز ایجاد شود.
مدیرکل معماری معاونت شهرسازی و معماری با انتقاد از وضعیت طراحی نقشه گفت: نقشه‌ای که از سوی مهندسان معماری طراحی می‌شود قابل تامل است. زیرا این افراد پس از ارائه نقشه و دریافت حق‌الزحمه خود دیگر بر روند ساخت و رفع مشکلات و تغییرات احتمالی در اجرای مراحل ساخت آن اقدامی نمی‌کنند و از سوی دیگر مهندسین ناظر هم فقط بر تطبیق نقشه با ساختمان نظارت می‌کنند. اخلاصی به وجود ابهامات و مشکلاتی در اجرای دقیق‌ترین نقشه‌ها اشاره کرد و گفت: اجرای نقشه در تمام ساختمان‌هایی که ساخته می‌شود با مشکلاتی همراه است و این مشکلات توسط مالک و یا کارگر رفع می‌شود. بنابراین ساختمان از کیفیت لازم برخوردار نیست و معاونت شهرسازی و معماری تمام تلاش خود را برای اصلاح این روند می‌کند.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه تصمیماتی برای اصلاح روند ساختوساز از سوی معاونت فنی و عمرانی اتخاذ شده است، گفت: ما درصدد الزامی کردن مالکان در استفاده از شرکت‌های مهندسی از زمان طراحی نقشه تا پایان روند ساخت هستیم که در این صورت مجری یک شرکت فنی ساختمان می‌شود که بر طراحی نقشه، طراحی اسکلت و همچنین تاسیسات نظارت دارد.
وی تصریح کرد: در چنین شرایطی در صورت بروز نقص، شرکت فنی ساختمانی در جهت رفع آن اقدام می‌کند و در نهایت امر، تمام مسوولیت حقوقی آن را برعهده می‌گیرد.
اخلاصی با اشاره به وضعیت ساختوساز کنونی افزود: سازنده، اقدام به احداث ساختمانی می‌کند که به دلیل عدم استفاده درست و صحیح از مصالح ساختمانی در مدت زمان کوتاهی دچار نقص شده و مالک که در بعضی موارد خریدار آن واحد مسکونی است، پس از خرید و ساکن شدن در آن باید برای تعمیراتی چون ترکیدگی لوله و اصلاح سیستم تاسیساتی آن اقدام نماید.
مدیر معماری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران با اشاره به مصالح استاندارد گفت: بر طبق قانون وزارت مسکن و شهرسازی و موسسه استاندارد ایران موظفند در جهت تولید مصالح ساختمانی استاندارد اقدام نمایند.
وی تاکید کرد: از سال‌های گذشته در‌خصوص استاندارد مصالح ساختمانی با مشکل مواجه بودیم به‌طوری که مصالح ساختمانی که در کشور ما تولید می‌شود از استاندار لازم برخوردار نیست.
وی تصریح کرد: ایجاد مصالح استاندارد و کنترل بر روند تولید آن از وظایف یک ارگان و سازمان نیست و یک عزم ملی را می‌طلبد. از این رو با همکاری ارگان‌های مختلف چون وزارت مسکن و شهرسازی، موسسه استاندارد، مرکز تحقیقات ساختمان و صنف بتن در جهت ایجاد بتن استاندارد اقدام کردیم که ماحصل آن تهیه لیستی از شرکت‌های استاندارد بتنی بود.وی افزود: از این رو در اولین گام، اقدام به بازرسی از کارخانه‌‌های بتن کردیم و با ارائه مجوز استاندارد، به تهیه‌کنندگان بتن استاندارد اسامی آنها را در سه منطقه ۲، ۵ و ۲۲ شهرداری تهران به صورت پایلوت ارائه کردیم و با این اقدام شرکت‌های بتن‌سازی در جهت ارائه بتن استاندارد تشویق می‌شدند.
مدیر معماری معاونت شهرسازی و معماری شهر تهران گفت: پس از ارائه گزارش عملکرد از سوی شهرداری مناطق و توانایی شرکت‌ها در ارائه بتن به تمام نقاط شهر تهران، استفاده از این شرکت‌های بتنی در تمام مناطق شهر تهران اجباری می‌شود.
وی گفت: مشکلات و عدم‌هماهنگی بخش‌های مختلف باعث شده است که ما در زمینه استاندارد کردن دیگر مصالح ساختمانی اقدام نکرده باشیم اما هدف، استاندارد تمام مصالح ساختمانی است. از این رو در آینده‌ای نزدیک به مساله اسکلت فلزی و آجر خواهیم پرداخت.
عباس اخلاصی با اشاره به هدر رفتن بخشی از سرمایه‌های مملکت در مصالح ساختمانی گفت: گل‌رس به عنوان یکی از سرمایه‌های مملکت صرف تهیه آجری می‌شود که در ساختوساز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از این رو شهرداری تهران و وزارت مسکن و شهرسازی در صدد اقدام در تولید مصالح جایگزین است تا کمتر مصالح ارزشمند را در ساختمان‌ها هدر دهیم.
وی با اشاره به پنجره‌ها و هدر رفتن پروفیل در آنها گفت: متاسفانه نمای ساختمان‌ها به گونه‌ای شده است که طراحان بدون در نظر گرفتن طول و عرض مناسب در و پنجره اقدام به طراحی نمای ساختمان می‌کنند و در این شرایط، هم نمای نامناسب ساختمان‌ها را ایجاد می‌کند و هم باعث به هدر رفتن مقدار زیادی از مصالح می‌شود.
وی افزود: شهرداری تهران با همکاری وزارت صنایع و وزارت مسکن و شهرسازی در صدد ایجاد ضوابط و مقرراتی برای در و پنجره‌ها است تا در این صورت این محصول هم با توجه به این ضوابط به صورت استاندارد تولید شود.
اخلاصی در پاسخ به سوالی مبنی‌بر زمان آغاز اجرای مقررات ملی ساختمان، گفت: اجرای مقررات ملی ساختمان در زمانی صورت می‌گیرد که مصالح استاندارد در اختیار سازندگان قرار گیرد. در این صورت می‌توان شناسنامه فنی ساختمان که بخشی از مقررات ملی ساختمان است را سندی قابل استناد دانست اما در غیر این صورت این سند برگی بیش نیست که می‌تواند به صورت صوری پر شود.
وی گفت: شناسنامه فنی ساختمان برگ کاغذی بیش نیست که اطلاعات فنی ساختمان در آن درج می‌شود، اما آن چیزی که واقعیت دارد مصالحی است که در روند ساختوساز در ساختمان استفاده می‌شود.
اخلاصی با اشاره به وضعیت مهندسان ناظر افزود: همچنین در چنین شرایطی که برخی از مهندسان ناظر اقدام به امضای برگه نظارت بر ساختمان بدون رویت زمین و مراحل اجرای آن می‌کنند، صدور شناسنامه فنی ساختمان روند ساختوساز را کنترل نمی‌کند و باعث ارتقای وضعیت ساختوساز در ایران نمیشود.
مدیر معماری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران گفت: قوانین و مقررات ما در رابطه با نظام مهندسی باید اصلاح شود و تا زمانی که در این صورت گامی برداشته نشود، نه تنها امکان ساختوساز با کیفیت مناسب فراهم نمیشود، بلکه شاهد کاهش کیفیت صنعت ساختمان هستیم. از این رو در جلسات مشترکی که شهرداری با وزارت مسکن و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی در جهت اصلاح قوانین نظام مهندسی داشتیم که هنوز به نتیجه نرسیده است، اما با اصلاح این قانون و ساماندهی و نظام‌مندی مهندسان ناظر انسجامی در حرکت نهادها و سازمان‌های دخیل در ساختوساز ایران صورت می‌گیرد.
وی به تلاش سازمان‌ها و نهادهای مسوول در صنعت ساختوساز تا زمان ایجاد مسکنی مناسب و استاندارد اشاره کرد و گفت: ایجاد تحول در روند ساختوساز، کار بسیار سختی است اما اجرای آن ممکن است منافع عده‌ای را به خطر بیاندازد و مشکلاتی را بر سر راه این حرکت ملی ایجاد کند. مدیر معماری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران گفت: بسیاری از دوستان به اعمال سخت‌گیری‌هایی از سوی شهرداری در زمان ارائه پروانه ساخت اشاره می‌کنند و اظهار می‌دارند که شهرداری می‌تواند از ارائه پایان کار به واحدهای مسکونی که با مصالح غیراستاندارد ساخته شده‌اند، ممانعت کند. اما چگونه می‌توان بدون فراهم کردن زمینه و ارائه مصالح استاندارد، ساخت واحدهای مسکونی با مصالح استاندارد را خواستار شد.
اخلاصی افزود: شهرداری تهران توان استخدام تعداد زیادی بازرس برای بازرسی از واحدهای مسکونی در حال ساخت را ندارد و همچنین اگر این تعداد بازرس به استخدام شهرداری به بازرسی از واحدها بروند چگونه می‌توانند استاندارد یا غیراستاندارد بودن مصالح ساختمانی را در ساختمان تشخیص دهند.
وی تصریح کرد: با تولید مصالح ساختمانی استاندارد می‌توانیم روند ساختوساز را کنترل کنیم.
اخلاصی گفت: تولید مصالح استاندارد کافی نیست، بلکه کارگرهای ساختمانی نیازمند آموزش هستند زیرا طرز استفاده صحیح از مصالح استاندارد بسیار مهم است. از این رو با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای کشور در جهت آموزش نیروی انسانی ماهر و نیمه‌ماهر ساختمانی اقدام می‌کنیم.
وی با اشاره به بیمه ساختمان گفت: در حال حاضر 2شرکت بیمه‌ای، استحکام واحدهای مسکونی را تا 10سال بیمه می‌کنند اما این مساله مانند تمام هنجارهای فعلی جامعه نیاز به فرهنگ‌سازی دارد. مثلا چندین سال پیش کمتر کسی اقدام به بیمه شخص ثالث اتومبیل خود می‌کرد اما اکنون کمتر خودرویی فاقد این نوع بیمه است. اخلاصی به اهمیت مسکن مناسب اشاره کرد و گفت: مسکن مناسب بسیار مهم است زیرا باعث ایجاد آسایش و امنیت اجتماعی و فیزیکی می‌شود.
مدیر معماری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران افزود: متاسفانه واحدهای مسکونی به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شده‌اند و این فرهنگ در بین مردم حاکم است که مسکن کالای ارزشمندی است اما ارزش آن به میزان پولی که در برابر آن پرداخت می‌شود نیست بلکه به امنیت روحی و روانی ساکنان آن است.
ارسال نظر