دیدار سران زیر سایه بحران

گروه بین‌الملل- سران هشت کشور صنعتی از امروز در شهر هلینینگ‌دام آلمان گرد هم می‌آیند تا مذاکرات اصلی خود را پیرامون مسائل پر اهمیت جهان آغاز کنند. اجلاس امسال سران هشت کشور صنعتی با نکات زیادی روبه‌رو است که این نکات اهمیت اجلاس ۲۰۰۷ را دو چندان می‌کند. به عبارت دیگر امسال دو نوع مذاکره در دستور کار قرار خواهد گرفت. معمولا اجلاس سران گروه هشت بیش از آنکه پیرامون مسائل سیاسی دور بزند بر مسائل اقتصادی استوار است. اما امسال مسائل سیاسی نیز به شدت بر این اجلاس سایه خواهند انداخت. دستور اصلی امسال نشست سران هشت کشور صنعتی چگونگی بخشش بیشتر بدهی‌های کشورهای خارجی به خصوص کشورهای فقیر قاره آفریقا است. همچنین سران گروه هشت چگونگی نزدیک شدن دیگر کشورها به خصوصی چین و هند به آفریقا را بررسی می‌کنند. به بیان بهتر و روشن‌تر باید گفت که هشت کشور صنعتی نزدیک شدن خطر چین به آفریقا را بررسی خواهد کرد. چین در ۲۴ ماه گذشته همواره روابط خود با آفریقا را گسترش داده است. این کار از طریق سرمایه‌گذاری مستقیم در زیرساخت‌ها و صنایع نفتی و معدنی، اعطای وام‌های کم بهره و بلاعوض و انجام واردات از آفریقا انجام شده است.

چین در آخرین ماه‌های سال ۲۰۰۶ میلادی سران نزدیک به ۵۰ کشور آفریقایی را به پکن فراخواند. این اجتماع بزرگترین اجلاس سران آفریقا در خارج از این قاره بود. اروپا و ایالات متحده که بدنه اصلی گروه هشت را تشکیل می‌دهند اکنون نگران دوستی بیش از حد چین با کشورهای آفریقایی هستند. پایداری سرمایه‌گذاری در آفریقا یکی از موارد مورد بحث در اجلاس آلمان است. پیش‌بینی می‌شود سران گروه هشت از چین درخواست کنند پرداخت وام‌های بلاعوض و کم‌بهره به کشورهای آفریقایی را تا مشخص شدن محل هزینه آنها محدود کند. بحث بخشش بدهی‌های کشورهای فقیر در حالی بار دیگر مطرح می‌شود که در سال ۲۰۰۵ نیز دستور اصلی نشست سران هشت کشور صنعتی همین مساله بود. آنها قصد دارند با این تکرار، اهتمام خود را به فقرزدایی در جهان نشان دهند.

در همین حال خبرگزاری فرانسه دیروز گزارش داد که چین از نقش خود در آفریقا حمایت کرده و آن را بخشی از پروژه چین در دوستی با تمام ملت‌ها دانسته است.

کنیا یکی از کشورهای قاره آفریقا در آستانه این نشست با حمله به کشورهای صنعتی آنها را عامل نابودی قاره آفریقا دانست.

کنیا با بیان اینکه سیاست‌های کشورهای پیشرفته و نگاه یک‌سویه به آفریقا موجب عقب‌افتادن کشورهای این قاره شده است خواستار تغییر این رویکرد و تعاملی دوجانبه بین کشورهای ثروتمند و کشورهای قاره آفریقا شد.

اجلاس گروه هشت امسال از نظر سیاسی نیز اهمیت بسیاری دارد. در اجلاس امسال نیکولاسارکوزی و شینزوآبه، رییس جمهور فرانسه و نخست‌وزیر ژاپن امسال برای اولین‌بار در اجلاس هشت کشور صنعتی حضور پیدا می‌کنند.

این تازه واردان سعی می‌کنند مواضع کشورهای خود را با گروه هشت اصلاح کنند. نیکولاسارکوزی که برخلاف ژاک شیراک تمایل بیشتری به نزدیکی سیاسی بیشتر با ایالات متحده دارد در این اجلاس تلاش خواهد کرد تا ایالات متحده را نسبت به این روند مطمئن سازد.

هر چند سارکوزی در همان ابتدای کار از میزان رو به ازدیاد تولید گازکربنیک در ایالات متحده اظهار نگرانی کرد. نسینزو آبه در حالی وارد اجلاس می‌شود که بی هیچ ملاحظه‌ای بحث خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی را مطرح خواهد کرد.

آبه که اکنون به اصلی‌ترین مخالف برنامه‌های هسته‌ای کره‌شمالی تبدیل شده است قطعا از کشورهای صنعتی خواهد خواست تا بار دیگر به فشارهای خود بر کره شمالی اضافه کنند.

اما اصلی‌ترین پشت پرده اجلاس امسال گروه هشت به تقابل ایالات متحده و روسیه باز می گردد. این دو کشور به عنوان قدرتمندترین اعضای گروه هشت در حالی به آلمان وارد می‌شوند که روابط آنها تحت تاثیر بحث استقرار سیر موشکی آمریکا در اروپا بیش از هر زمان دیگری بحرانی است.

برخی تحلیلگران عقیده دارند که این دوکشور در آستانه ورود به یک جنگ سرد دوم و حتی مسابقه تسلیحاتی هستند. پوتین و بوش اکنون باید هر یک به تنهایی این مشکلات را حل کنند. آمریکا قصد دارد یک سپر دفاع موشکی را در لهستان مستقر کند و روسیه به شدت با این خواست مخالفت کرده است.

روسیه در پاسخ به این حرکت آمریکا هفته گذشته یک موشک ضد موشک پیشرفته را آزمایش کرد. در همین حال کشور آلمان به صحنه مخالفت با اجلاس گروه هشت و جهانی سازی تبدیل شده است. این روزها شهرهای بزرگ آلمان شاهد تجمعات بزرگ گروه‌های ضد جنگ و مخالف جهانی سازی هستند که خواستار پایان دادن به نمایش‌های کشورهای صنعتی هستند.