کتاب دو قرن سکوت؛ تاریخ ایران در دو قرن اولیه‌‌ ورود اعراب به ایران است. درواقع این کتاب در ارتباط با ادبیات و هنر و درگیری‌های سیاسی و اجتماعی ضدسلطه‌ اعراب در این دو قرن است. این سرگردانی‌ نهضت‌های سیاسی و اجتماعی و دینی در این دو قرن، باعث شده بود کمتر به هنر و ادبیات پرداخته شود و در واقع این دو قرن، دو قرن سکوت دانش و شعر و هنر ایرانی است. منابعی که مرحوم زرین‌کوب در این کتاب از آنها استفاده کرده‌اند منابع کاملا معتبری هستند. اکثر کتاب‌های تاریخی که نوشته شده، نگاهی یک‌طرفه به مسائل داشته است. گرایش به یک حزب سیاسی خاص، رویکرد‌های نژادپرستانه یا جنبه‌های دیگر را در کتاب مدنظر قرار داده‌اند که کاملا یک طرفه است. اما زرین‌کوب در تالیفات تاریخی خود هیچ‌گاه نخواست جنبه‌ای را نادیده بگیرد و همین مساله یعنی دیدن تمام جنبه‌های تاریخی و توجه به آنها، به مذاق خیلی‌ها خوش نمی‌آمد.

تاریخ‌ها در دم و دستگاه‌های حکومتی و دولتی نوشته می‌شدند و تفکر خاص آن دولت بر تاریخ حاکم بود و با این اتفاق برخی از حقایق پشت پرده‌ تاریخی باقی می‌ماند. زرین‌کوب این حقایق را برملا می‌کرد و همین رو شدن حقایق پشت پرده، اشخاصی را ناراحت می‌کرد. شیوه‌ تاریخ‌نگاری زرین‌کوب به این شکل بود که سعی می‌کرد تمام جنبه‌های تاریخ، چه مثبت و چه منفی آن را مدنظر قرار دهد و هیچ‌کدام را مسکوت نگذارد. در واقع نگرش زرین‌کوب، شیوه‌ بی‌طرفانه، غیرمتعصبانه و همه‌جانبه‌ است. مهم‌ترین نکته در تاریخ‌نگاری ایشان عدم تعصب و یکجانبه‌نگری است. او مورخی بی‌طرف است.

- به نقل از یک گفت‌وگو با دکتر احمد ابومحبوب درباره دکتر غلامحسین زرین‌کوب، دایره‌المعارف بزرگ اسلامی.