«دنیایاقتصاد» بررسی کرد
قیمت قبض برق در ۱۰ کشور
با این حال، تفاوتهای زیادی در نحوه تولید، استفاده از برق و حتی هزینه آن در نقاط مختلف جهان وجود دارد. برای مثال، ایسلند به عنوان تنها کشور توسعهیافته، برق خود را ۱۰۰درصد از منابع انرژی تجدیدپذیر تامین میکند، در حالی که برق چین تقریبا منحصرا از سوختهای فسیلی تامین میشود. مصریها نیز تنها حدود 2 سنت برای هر کیلووات ساعت برق میپردازند، در حالی که قیمت برق خانوارهای دانمارکی بسیار زیاد است. در این گزارش، قیمتهای برق در سراسر جهان و ترکیب منحصر بهفرد عواملی را که بر آنها تاثیر میگذارند تحلیل کرده و سپس سعی میکنیم به این سوال که احتمالا در ذهن شما نیز وجود دارد پاسخ دهیم که هزینه برق در ایالات متحده در مقایسه با سایر کشورها چگونه است؟
میانگین جهانی قیمت برق
اگر میانگین قیمت برق را در همه کشورهای جهان محاسبه کنیم، به عدد 2/ 14 سنت آمریکا در هر کیلووات ساعت برای کاربران خانگی و 7/ 12سنت در هر کیلووات ساعت برای کاربران تجاری خواهیم رسید که این اعداد میانگین قیمت جهانی برق را نشان میدهند. میانگین قیمت برق جهانی از قیمتهای برق خانگی و صنعتی ایالات متحده به ترتیب 7/ 0 سنت و 7/ 1 سنت کمتر بوده و این به آن معناست که برق این کشور کمی گرانتر از متوسط جهانی است. البته در محاسبه این میانگین قیمت برق، از آمار و ارقام کشورهایی استفاده شده که میانگین قیمت بسیار بالاتر و بسیار پایینتری دارند. حال بیایید ببینیم که در کدام کشورها برق گرانترین و ارزانترین است.
از سوی دیگر آلمان و برمودا به دلایل بسیار متفاوت، عنوان غیرمحبوب کشورهایی با گرانترین نرخ برق را دارند. در آلمان، شبکه پیچیدهای از مالیاتها، عوارض و نرخهای اضافه بهای تعیینشده توسط دولت، تقریبا نیمی از قیمتی را تشکیل میدهد که مشتریان خانگی آن را میپردازند و در نتیجه، قیمت برق آلمان در20 سال گذشته بیش از دو برابر شده است. اما برمودا، سرزمینهای فرادریایی بریتانیایی که در شمال اقیانوس اطلس واقع شده است، باید بیشتر انرژی موردنیاز خود را به صورت گاز مصرفی برای پخت و پز، بنزین خودرو و نفت وارد کند و این امر آنها را مستعد دریافت عوارض بالای واردات میکند. به عنوان یک جزیره کوچک با وسعت 21 مایل مربع، هر تلاشی برای تولید برق در خانهها بدون صرفهجویی در مقیاس بالا ممکن است بسیار گران تمام شود.
احتمالا تعدادی از تولیدکنندگان معروف نفت را در جدول کشورهای دارای ارزانترین برق، بهویژه ونزوئلا، ایران، عراق، کویت و قطر مشاهده کردهاید. به لطف ذخایر عظیم نفت خام و وضعیت صادرکنندگان انرژی، این کشورها از صرفهجویی در مقیاس عظیم بهره برده و به آنها اجازه داده میشود تا از ارزانترین قیمتهای برق در جهان برخوردار شوند. این البته این سوال را ایجاد میکند که آیا چنین قیمتهای پایینی ناشی از اتکای بیش از حد به منابع غیرقابل تجدید و آلوده مانند نفت، ویژگی مثبتی است یا خیر و پیامدهای بلندمدت آن برای جهان چیست؟
درصدی از درآمد روزانه موردنیاز برای خرید برق
نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که خانوارها در هر کشور دستمزد متفاوتی دریافت میکنند، بنابراین 15 سنت در هر کیلووات ساعت میتواند برای برخی ارزان و برای برخی دیگر بسیار گران باشد. شاخص اقتصادی برابری قدرت خرید(PPP) برای اطمینان از مقایسه مشابه برای قدرت خرید کالا و خدمات با تنظیم دادهها برای میانگین درآمد و نرخ ارز استفاده میشود.
در ایالات متحده، شهروندان تنها باید حدود 24/ 1درصد از دستمزد روزانه خود را برای هزینه برق خود در طول شبانهروز صرف کنند. بنابراین مقرون به صرفه بودن برق تولیدی یک چالش بزرگتر در کشورهای اروپایی است. خانوارهای پرتغال، جمهوری اسلواکی، لهستان، مجارستان و جمهوری چک باید تا 8درصد از دستمزد خود را خرج کنند و در حالی که میانگین قیمت برق در آلمان بالاترین قیمت در جهان است، متوسط قبوض برق تنها حدود 5درصد از درآمد روزانه ساکنان آنها را تشکیل میدهد که این مهم به لطف سطح متوسط حقوق سالانه بالاتر شهروندان آلمانی محقق میشود.
کشورها چگونه برق موردنیاز خود را تولید میکنند؟
در سطح جهان، 7/ 36درصد از برق مصرفی در سال 2019 با فناوریهای کمکربن، مانند انرژی خورشیدی، بادی، برقآبی و هستهای تولید شد. کمی بیش از یکسوم کل تولید جهانی برق باعث میشود که دوسوم باقیمانده از منابع تجدیدناپذیر یا سوختهای فسیلی تامین شود. انرژیهای تجدیدناپذیر از منابعی تولید میشوند که دوباره جایگزین نخواهند شد، بنابراین عرضه آنها در زمین محدود است. به عنوان مثال، نفت میلیونها سال پیش از بقایای گیاهان و حیوانات دریایی باستانی تشکیل شده است.
سایر سوختهای فسیلی عبارتند از زغالسنگ، نفت، گاز طبیعی، پروپان و اورانیوم که این منابع بیشترین انتشار گازهای گلخانهای در جهان را تشکیل میدهند. برخی از کشورها در سراسر جهان موفق شدهاند به سمت منابع برق کمکربن روی بیاورند، در حالی که برخی دیگر به شدت به سوختهای فسیلی وابسته هستند. از این رو شرایط مناسب اقلیمی، کاندیدای ایدهآل برای استفاده از انرژیهای سبز است. کانادا، همسایه شمالی ایالات متحده، بیش از 67درصد از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تولید میکند، آن هم به لطف سیستمهای برقآبی که از ساحلی به ساحل دیگر توزیع میشود.
بیش از 15درصد دیگر از برق تولید شده در جهان از انرژی هستهای حاصل میشود که همچنین یک منبع کمکربن است که باعث میشود برق کانادا تقریبا به طور کامل تجدیدپذیر باشد. نمونه دیگر منابع پاک برق را این بار میتوان در سواحل اروپایی نروژ یافت. این کشور نوردیک به لطف یخچالهای طبیعی فراوان، آبدرهها و بادهای شدید، 98درصد انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تامین میکند. از سوی دیگر، برخی از کشورها با آنچه «نفرین منابع» نامیده میشود، مواجه میشوند. مانند انبوهی از ذخایر طبیعی سوختهای فسیلی که انتقال به سمت انرژی پاک را برای آنها دشوار میکند. در خاورمیانه و شمال آفریقا، میادین عظیم نفتی و در استرالیا زغالسنگ منابع عمده تولید برق در این مناطق به شمار میرود. این شرایط ناهموار تغییرات آب و هوایی جهانی را تشدید میکنند، زیرا انگیزه برخی از نقاط جهان برای سرمایهگذاری در فناوریهای پاک و تجدیدپذیر را از بین میبرد.
مقایسه قیمت برق ایالاتمتحده با سایر نقاط جهان
اکنون که ما اصول اولیه صنعت برق را در سراسر جهان پوشش دادیم، احتمالا از خود میپرسید، هزینههای نیرو در ایالات متحده چگونه است؟ آیا برق این کشور در مقایسه با کشورهای دیگر گران است؟ آیا ایالات متحده بیشتر یا کمتر از مکزیک انرژی تجدیدپذیر تولید میکند؟ و مردم آن به چه میزان برق مصرف میکنند؟ آنها میگویند که یک تصویر، هزاران کلمه را بیان میکند. بنابراین بیایید با استفاده از اینفوگرافیک ساده به نرخ برق در ایالات متحده نگاه کنیم.
با توجه به نرخ متوسط برق، خانوارهای ایالات متحده به طور متوسط 14 سنت به ازای هر کیلووات ساعت برق پرداخت میکنند. هرچند این رقم ممکن است زیاد به نظر برسد و البته، ممکن است هنگام تعویض اپراتور تامینکننده برق، بتوانید نرخ بسیار ارزانتری پیدا کنید، اما وقتی یک شهروند آمریکایی به یک آلمانی یا ژاپنی بگوید که برای برق چه پولی میپردازد ممکن است آنها از این موضوع بسیار تعجب کنند که قیمت برق در آن کشورها بیش از دو برابر ایالات متحده است. از سوی دیگر، خانوادههای کانادایی، مکزیکی یا مصری، برق آمریکاییها را گران میدانند و خانوادههای کوبایی از شنیدن قیمت میانگین برق در این کشور شگفتزده خواهند شد، چرا که میانگین نرخ برق در آنجا فقط یک سنت است.
البته عدد قبوض برق آمریکاییها به میزان مصرف برق خانگی منظم آنها بستگی دارد. با توجه به رشد جمعیت و افزایش برقرسانی در خانهها که عمدتا به وسایل خانگی برمیگردد که باید به برق متصل شوند، مصرف جهانی برق خانگی در حال افزایش است به طوری که EIA افزایش تقریبا 50 درصدی مصرف انرژی در جهان تا سال 2050 را پیشبینی میکند. ایالات متحده آمریکا از نظر مصرف برق خانگی در جهان پیشتاز است. یک خانوار آمریکایی به طور متوسط هر ماه تقریبا 975 کیلووات ساعت برق مصرف میکند که به عنوان مثال سه برابر بیشتر از انگلستان است. همتایان اروپایی این کشور مانند آلمان و ایتالیا حتی کمتر مصرف میکنند، یعنی حدود 277 و 220 کیلووات ساعت، اما با توجه به میانگین قیمت برق در این کشورها، میزان مصرف آنها احتمالا به همان اندازه متغیر است، در غیراین صورت، صورتحساب ماهانه آنها به طور نجومی بالا خواهد بود!
در نهایت به چگونگی تولید برق در جهان میپردازیم. بهرغم همه تلاشها، جهان همچنان به شدت به سوختهای فسیلی وابسته است، سوختهای فسیلی که مسوول بیشتر انتشار گازهای گلخانهای هستند. اگر برق از منابع کربن بالا تامین شود، افزایش مصرف برق مشکلساز است. بیشتر کشورهای توسعهیافته الکتریسیتهای تولید میکنند که عمدتا از سوختهای فسیلی ناشی میشود. یکی از استثناهای قابلتوجه، کانادا بوده که سیستمهای برقآبی آن امکان تکیه بر قدیمیترین منبع تجدیدپذیر جهان یعنی آب را فراهم میکند.
ایالات متحده مدتهاست که از زغالسنگ برق تولید میکند، اما در سال 2017 تولید برق این کشور توسط گاز طبیعی که اکنون 34درصد از تولید آن را تشکیل میدهد، پیشی گرفته است. با این حال، سهم انرژیهای تجدیدپذیر به آرامی، اما به طور پیوسته در حال افزایش است. از سال 2008، تاسیسات نیروگاهی ایالات متحده به حدود 5/ 62 گیگاوات افزایش یافته است که برای تامین برق 12 میلیون خانه متوسط آمریکایی کافی است.
چند نفر در جهان به برق دسترسی ندارند؟
در حالی که در مورد میانگین قیمت برق در کشورهای مختلف صحبت میکنیم، مهم است که بدانیم برخی از نقاط جهان هنوز به برق دسترسی ندارند، بهویژه در قاره آفریقا. بر اساس نشریه علمی Our World in Data)OWID)، حدود 13درصد از جمعیت جهان در سال 2016 به برق دسترسی نداشتند، حتی اگر میزان دسترسی به طور پیوسته در حال افزایش باشد. اگر فکر میکنید که برق در کشور شما گران است، اکنون این را در نظر بگیرید که کشورهایی هستند که شرایط شبکه برق آنها در شرایط بسیار بدی قرار دارد.
البته، قیمت برق نسبت به میانگین درآمد مردم است، در حالی که آلمانیها بالاترین میانگین قیمت برق را در جهان دارند (تقریبا سه برابر قیمت ایالات متحده)، آنها باید کمتر از 5درصد از دستمزد روزانه خود را برای پرداخت هزینههای برق مصرف کنند. با این حال، قیمت پایین برق همیشه چیز خوبی نیست، در بسیاری از کشورها، آنها مقادیر زیادی از سوختهای فسیلی ارزان را برای تولید برق هدر میدهند که همچنان سیاره ما را آلوده میکنند. در نهایت، همانطور که ما در مورد برق و تمام شگفتیهای آن فکر میکنیم، مهم است که به یاد داشته باشیم که هنوز افرادی در جهان هستند که به برق دسترسی ندارند (تقریبا 13 درصد)، بنابراین نباید دسترسی این نعمت را یک موضوع بدیهی بدانیم.