مرز لبنان و اسرائیل ۲۴ساعت بحرانی را پشت سر گذاشت
پاسخ نظامی به یورش اسرائیل
ارتش اسرائیل در بیانیهای اعلام کرد: «ارتش به حماس اجازه فعالیت از داخل لبنان را نخواهد داد و دولت لبنان مسوول هر آتش هدایتشدهای از خاک خود به اسرائیل است.» لبنان اعلام کرد که شکایت رسمی به شورای امنیت سازمان ملل ارائه خواهد کرد و حملات اسرائیل را «نقض آشکار حاکمیت لبنان» خواند. حماس نیز روز جمعه در بیانیهای جداگانه حملات اسرائیل به نوار غزه را محکوم و «همبستگی خود را با مردم لبنان» اعلام کرد. پیش از این، یک خبرنگار سیانان در شهر غزه صدای هواپیماها و انفجارها را شنیده بود، آن هم دقایقی پس از اینکه ارتش اسرائیل اعلام کرد غزه را هدف قرار داده است. حملات اسرائیل مناطق متعددی را هدف گرفت و در پاسخ، چندین موشک از غزه به سمت اسرائیل شلیک شد. وزارت بهداشت فلسطین اعلام کرد که یک بیمارستان کودکان در شهر غزه بر اثر حملات رژیم صهیونیستی آسیب دیده و بیماران جوان را مضطرب کرده است.
این وزارتخانه در بیانیهای افزود: «این اولینبار نیست که مراکز بهداشتی هدف قرار میگیرند و غیرقابل قبول است.» هخت گفت که حملات اسرائیل ۱۰مکان را در غزه هدف قرار داده است؛ از جمله سایتهای تولید، سایتهای تحقیق و توسعه و همچنین زیرساختهای تونلی. در بیانیههای قبلی، ارتش اسرائیل گفته بود که چندین سایت تولید سلاح حماس، یک مجتمع تسلیحاتی زیرزمینی و تونلهای «ترور» در بیت حانون و خان یونس را هدف قرار داده است. در یکی از بیانیهها آمده است که یک پهپاد ارتش اسرائیل همچنین یک مسلسل سنگین را در شمال غزه مورد هدف قرار داد که برای شلیک گلوله به سمت جتهای ارتش اسرائیل و خاک اسرائیل استفاده میشد. هخت روز جمعه به خبرنگاران گفت: «هیچکس در حال حاضر خواهان تشدید تنش نیست. همه با هم صحبت میکنند. پیامهای زیادی در حوزههای سیاسی برای کاهش تنش وجود دارد.» عکسهایی از غزه نشان میدهد که ماشینهایی که بهشدت آسیب دیدهاند «نیمه مدفون» شدهاند و خاک و زبالهها روی ملحفههای صورتی تختهای کودکان را پوشانده است.
ساعاتی قبل از حملات ارتش اسرائیل به غزه، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل ادعا کرد که «دشمنان ما را مورد آزار قرار خواهند داد و آنها بهای هر اقدام تجاوزکارانه را خواهند پرداخت.» به نوشته «گرین- گولد- غبلاوی» این تبادل آتش در حالی صورت میگیرد که خشم در سراسر منطقه به دلیل حملات پلیس اسرائیل به مسجدالاقصی (یکی از مقدسترین اماکن مسلمانان در بیتالمقدس) در روز چهارشنبه، که محکومیت گسترده جهان اسلام را برانگیخت، باعث شلیک راکت تلافیجویانه از غزه به اسرائیل شد. سپس در روز پنجشنبه، ارتش اسرائیل اعلام کرد که حدود ۳۴موشک از لبنان به سمت اسرائیل شلیک شده است که این بزرگترین حمله از زمان جنگ سال۲۰۰۶ بین دو کشور است که حدود ۱۲۰۰لبنانی و ۱۶۵اسرائیلی کشته شدند. ویدئوهای منتشرشده در شبکه های اجتماعی نشان میدهد که موشکهایی از لبنان در آسمان شمال اسرائیل به پرواز درآمد و صدای انفجار در دوردستها شنیده میشد. اسرائیل حریم هوایی شمالی خود را در پی این رگبار موشکی بست.
یک سخنگوی ارتش اسرائیل گفت که آنها معتقدند حماس یا گروه جهاد اسلامی فلسطین در پشت این حمله بوده است نه حزبالله. ارتش لبنان تایید کرد که تعدادی راکت از جنوب این کشور پرتاب شده؛ اما نگفت چه کسی آنها را شلیک کرده است. این وزارتخانه در توییتر نوشت که یک واحد «پرتابگرهای موشک و تعدادی راکت در نظر گرفتهشده برای پرتاب» را در مجاورت شهرهای «زبقین» و «قلیله» لبنان پیدا کرده و «برای خنثی کردن آنها تلاش می کند.» روز جمعه ارتش لبنان اعلام کرد که یک راکتانداز و موشکهای بلااستفاده را نیز در منطقه مرجیون جنوبی پیدا کرده است. به نوشته گزارشگران سیانان، حزبالله که به لحاظ سیاسی و نظامی بر جنوب لبنان سیطره دارد، نه این حملات را رد کرد و نه مسوولیت آن را بر عهده گرفت. اما این گروه روز پنجشنبه در بیانیهای اعلام کرده بود که «صدها مسلمان» آمادهاند تا برای الاقصی «جان خود را فدا کنند». هخت اما حملات راکتی را به دو یورش اسرائیل به مسجدالاقصی منتسب کرد. وزیر خارجه اردن اعلام کرد که «ما در لحظهای بسیار خطرناک قرار داریم.» وی افزود: «آنچه در مرز لبنان رخ میدهد، آشکارا یک پیامد است: واکنش به آنچه در الاقصی جریان دارد.» لبنان و اسرائیل «دولتهای دشمن» محسوب میشوند؛ اما آتشبس میان آنها از جنگ سال۲۰۰۶ به اینسو برقرار است.
روز جمعه، فرمانده نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در لبنان (یونیفل) اعلام کرد که با مقام های هر دو طرف در حال مذاکره است و «اسرائیل و لبنان خواهان جنگ نیستند.» هخت میگوید این راکتها از لبنان شلیک شدهاند و مسوولیت آنها یا با حماس است یا جهاد اسلامی. این مقام اسرائیلی افزود که «حزبالله در جریان این حملات بوده و لبنان مسوول است.» «پاتریک کینگزلی» و «رونن برگمان» هم در گزارش ۷آوریل در نیویورکتایمز نوشتند، جنگندههای اسرائیلی بخشهایی از جنوب لبنان و نوار غزه را اوایل بامداد دیروز جمعه در واکنش به رگبار راکتی به اسرائیل مورد حمله قرار دادند. گزارشگران نیویورکتایمز هم همچون گزارشگران سیانان بر این باورند که این حمله «جدیترین» و «شدیدترین» حمله از سال۲۰۰۶ به اینسو بود؛ زمانی که اسرائیل با حزبالله وارد درگیری شد. ارتش اسرائیل معتقد است که برخی زیرشاخههای حماس یا جهاد اسلامی در لبنان حضور دارند.
حملات جنگندههای اسرائیلی هم بیشتر اهداف متعلق به جناح نظامی حماس را در غزه بمباران کرد. اسرائیل میگوید سه سایت متعلق به حماس در جنوب لبنان را که از نزدیکیهای آن راکتها شلیک شده بود، هدف قرار داده است. اسرائیل مدعی است که ۴۴راکت کوتاهبرد به سوی اسرائیل شلیک شده است. به گفته ارتش اسرائیل، بیشتر این راکتها از سوی پدافند هوایی اسرائیل رهگیری و منهدم شد و تعدادی هم در مناطق باز فرود آمدند و خسارتهایی به ساختمانها وارد کرد. به نوشته «کینگزلی- برگمان» حماس در بیانیهای اعلام کرد که اسرائیل بهدلیل یورش به بیت المقدس «بهای آن را خواهد پرداخت». این گروه همچنین اعلام کرد که به «تجاوز علیه مردم خود در نوار غزه» پاسخ خواهد داد. با این حال، به نظر می رسد شبهنظامیان غزه قصد نداشتند راکتهایی به «عمق» سرزمین اسرائیل شلیک کنند.
این نشان میدهد که آنها تمایل به تشدید درگیری نداشتند. در مقابل، اسرائیل هم از حمله به عمق مناطق شهری خودداری کرد؛ هرچند یک حمله باعث وارد آوردن خسارتهایی به یک بیمارستان شد. مقامهای یونیفل میگویند که «هر دو طرف خواهان جنگ نیستند.» خصومتها زمانی مشتعل شد که یهودیان تعطیلات «پسح» را جشن گرفتند و مسلمانان هم در میانه ماه رمضان، مراسم عبادی خود را به جا آوردند. در هر حال، حملات به اسرائیل موجب شد پناهگاهها هم بازگشایی شوند. خشونتها در اراضی اشغالی در حالی است که وضعیت امنیتی بیثبات در منطقه همچنان متشنج است. در اسرائیل هم بهدلیل آنچه اصلاحات قضایی نامیده میشود، فضای داخلی اسرائیل بسیار متشنج است. آغاز درگیریها از روز چهارشنبه بود که پلیس اسراییل به مسجدالاقصی حمله کرد و بیش از ۳۵۰فلسطینی را بازداشت کرد. منتقدان یورش اسرائیل به مراسم عبادی مسلمانان را «غیرقابل توجیه» میدانند. روایت نیویورکتایمز این است که ۳۴راکت شلیک شد که از آن میان ۲۵راکت رهگیری و منهدم شد. اسماعیل هنیه، رهبر حماس، روز پنجشنبه در لبنان با رهبران حزبالله و جهاد اسلامی دیدار کرد و به نوشته گزارشگران نیویورکتایمز، همین امر حدس و گمانها درباره این دیدار سهجانبه را برانگیخته است. برخی میگویند این دیدار احتمالا چراغ سبزی برای آغاز حملات بود.