سینما: کنش اجتماعی
گریم ترنر / ترجمه علی سیاح
قطع رقعی جدید/ 248 صفحه
قیمت: 17000 تومان

لذتی که سینما پدید می‌آورد در واقع ممکن است با لذت برآمده از ادبیات یا هنرهای زیبا کاملا فرق داشته باشد. با این حال، این لذت نیز از قوه‌ فهم ما ناشی می‌شود. فیلم در نمایش روی پرده، در تشخیص ستاره‌ها، سبک‌ها و ژانرها و در حظ‌بردن‌ از خود حادثه، لذت‌آفرین است. فیلم‌ها حیاتی ورای نمایش سینمایی یا تلویزیون‌شان دارند؛ ستاره‌ها، ژانرها و فیلم‌های بزرگ بخشی از فرهنگ شخصی ما و هویت ما می‌شوند. سینما عملی است اجتماعی برای سازندگان و مخاطبانش. در روایت‌ها و معناهای فیلم می‌توان شیوه‌هایی را دریافت که فرهنگ ما از آن طریق به خود معنا می‌بخشد. نگاه به سینما در سراسر صفحات این کتاب این‌گونه است.

برشی از کتاب سینما: کنش اجتماعی

مساله اصلی کشورهایی چون بریتانیا، استرالیا، کانادا، نیوزیلند و بسیاری از کشورهای حوزه اسکاندیناوی، آمریکای جنوبی و اروپا طی چهل سال اخیر، دیگر این نیست که «آیا باید سینمای ملی داشت؟» بلکه پرسش اساسی این است که «این سینمای ملی چگونه باید باشد؟» به‌رغم اینکه جریان اصلی فیلم داستانی، صنعت جهانی است و حتی موفق‌ترین نمونه‌های صنعت سینمای ملی همچنان در کلان‌ساختار صنعت سینمای آمریکا محصورند، طنین قدرت ایدئولوژیک فیلم را در صداهای متعارض -گرچه حاشیه‌ای- سینماهای ملی می‌توان بازشناخت.

در مجموع، توسعه‌ سینماهای ملی دو نتیجه در پی داشته است. نخست، اکثر کشورها، شبکه‌ای از نهادها یا سیاست‌های دولتی را برای نظارت بر واردات فیلم‌های خارجی و تشویق صادرات فیلم‌های بومی ترتیب داده‌اند. تمهیدات اندیشیده‌شده عبارتند از: وضع مالیات بر فروش حاصل از گیشه (سوئد)، مشوق‌های مالیات بر درآمد برای سرمایه‌گذاران (استرالیا)، [تعیین] سقف سهمیه در مورد فیلم‌های خارجی (بریتانیا) و محدودیت‌هایی درخصوص ادغام عمودی با شرکت‌های چندملیتی. حرکت‌های موثرتر و مثبت‌تر عبارت هستند از: تاسیس مدرسه فیلم و تلویزیون (استرالیا)، هیات‌ها و موسسات مالی سینمای ملی (کانادا)، کمک‌هزینه‌ها و یارانه‌ها (بریتانیا) و اقدامات دولت درباره بازاریابی به نحوی که فیلم‌های بریتانیایی و استرالیایی به بازار سالانه و بین‌المللی کن راه یافته‌اند. «ملی‌کردن» حمایت از سینما از طریق چنین کمک‌هایی برای بازاریابی سینمای ملی نشان می‌دهد که تولید فیلم چه ارتباط تنگاتنگی با بازنمایی و اشاعه تصویر ملت در داخل و خارج کشور دارد. آنچه مشاهده می‌کنیم صرفا اقدامی تجاری نیست، بلکه همچنین برنامه (یا نمایش) ملی و فرهنگی است.

این مساله راه را برای جنبه دوم [توسعه سینمای ملی] می‌گشاید. هنگامی که فیلم‌ها در حکم نماینده و نیز نمایش ملت برای کشورهای دیگر هستند، تحت نظام نظارتی متفاوتی قرار می‌گیرند. برای نمونه، فیلم‌ها بر این اساس داوری می‌شوند که مناسب جذب توریست هستند یا اینکه می‌توانند «نماینده» زندگی مردم کشورشان باشند. (به هر حال، این چیزی نیست که در فیلم‌های آمریکایی اتفاق بیفتد.) فیلم‌هایی که در صنعت سینمای ملی تولید می‌شوند از حیث تصاویر و از این حیث که آیا شایستگی آن را دارند تا نماینده کشورشان در دنیا باشند، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و در این خصوص مجموعه عواملی که تعیین می‌کند چه چیزی تولید شود، چه چیزی توزیع شود و چه چیزی واقعا به دست مخاطب و منتقد برسد، [با آنچه تاکنون دیدیم] تفاوت دارد. اگرچه در حال حاضر از جریان اصلی سینمای آمریکا موضوع بحث ما نیست، اما دقیقا در متن‌ها و شرایط مربوط به این سینما است که می‌توانیم به‌وضوح روابط میان فیلم، فرهنگ و ایدئولوژی را مشاهده کنیم. درس‌هایی را که از چنین متن‌ها و چنان شرایطی می‌آموزیم، می‌توانیم با اطمینان خاطر در مورد هر سینمای ملی از جمله سینمای آمریکا به کار ببندیم.

دیروز و امروز یک ملت
ترکیه از 1989 تا امروز
کرم اُکتم / ترجمه احمد موثقی و شیوا علی‌زاده
قطع رقعی / 288 صفحه
قیمت: 20000 تومان

کتاب « دیروز و امروز یک ملت» که عنوان انگلیسی آن، «ملت خشمگین» است، درباره‌ چگونگی تحول ترکیه از کشوری درون‌نگر و پر از منازعه در دهه‌ ۱۹۸۰ به جامعه‌ای متمایز با اقتصادی پویاست. ترکیه امروز، کشوری است با آینده‌ نوید‌بخش: اقتصاد در حال توسعه، وزن روبه‌رشد منطقه‌ای و بین‌المللی به‌عنوان یک بازیگر سیاسی و جهانی شدن استانبول به‌عنوان مرکز مهم فرهنگی و اقتصادی بالکان، قفقاز و خاورمیانه و ورای آنها، نشانه‌‌های نیرومند چنین آیند‌ه‌ای به شمار می‌روند. اما هنوز منازعه، معرف ترکیه معاصر است -منازعات بر سر تاریخ، هویت، فقر، تبعیض، مسائل مربوط به اروپا و جایگاه ترکیه در جهان. ریشه‌‌های این منازعات و نیز تاثیر آنها بر مردم ترکیه، داستانی است که در این کتاب، بازگویی شده است.

برشی از کتاب دیروز و امروز یک ملت

در طول دوران ۶۰ ساله تاریخ ترکیه از فروپاشی عثمانی تا ظهور دوباره ترکیه به‌عنوان بازیگری در عرصه اقتصاد جهانی به دنبال کودتای ۱۹۸۰، شبه جزیره آناتولی، لرزش‌هایی را تجربه کرد که شدت و مقیاس آن را در هیچ‌یک از کشور‌های دیگر منطقه به جز اتحاد شوروی نمی‌توان سراغ گرفت. نقشه قدرت‌‌های بزرگ برای برقراری رژیم قیمومیت در ترکیه، کردها و ملی‌گرایان را به رهبری مصطفی کمال پاشا به مقاومت واداشت و بخش بزرگی از سرزمین‌هایی که قرار بود مستعمره شوند، به جمهوری جدید ترکیه تبدیل شد. نخبگان جمهوری که به توده‌‌های دهقانی مسلمان و نیز اقلیت‌‌های غیرمسلمان علاقه‌ای نداشتند، در سراسر دهه‌‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ کشور را با مشت آهنین اداره کردند و اصلاحات را به وسیله قانون و تحکم بر جمعیت بی‌میل اما خاموش کشور تحمیل کردند، هرچند بیشتر تلاش‌‌های انجام شده در جهت نوسازی کشور، نمادین و سمبلیک بودند. اما خط سیر مراحل بعدی منازعه‌‌های سیاسی را شکل دادند: منازعه بین نخبگان نوساز سکولار و محافظه‌کاران مذهبی در شهر‌های کوچک‌تر، بین دولت ترک‌‌های حاکم و کردها در مناطق کردنشین، بین توده‌‌های فقیر و نخبگان جمهوری‌خواه و نیز منازعه بین بوروکراسی، قوه قضائیه، ارتش و حزب و طبقات اجتماعی جدید فاقد نمایندگی.

وضعیت جمهوری از بسیاری جهات به دوگانگی خود آنکارا شباهت داشت. در دره، شهر جدیدی با بلوار‌های پردرخت، باغ‌‌های تفریحی و خانه‌‌های زیبا، گسترش یافته بود که دولتی به‌غایت نظامی‌شده و بوروکراتیک نظم آن را حفظ می‌کرد. زنان و مردان ساکن در شهر به‌عنوان شهروند وظیفه داشتند از اروپایی‌‌ها تقلید کنند، اما آن‌سوتر بر فراز آنکارا، قلعه، خانه‌‌های چوبی، کوچه‌‌های تنگ منتهی به میدان‌‌های نامنظم با مساجد و کاروانسرا‌های قدیمی هنوز وجود داشتند و پیشه‌وران به تجارت مشغول بودند، با وجود اینکه تلفات زیادی به ارامنه و یونانی‌‌ها وارد شده بود و مهاجرت یهودیان از اواخر دهه ۱۹۴۰ آغاز شده بود، زندگی در آنجا مانند قرن‌‌های گذشته ادامه یافت. انگار آنکارای کهن از توسعه‌ شهر جدید در قسمت پایین سرپیچی می‌کرد. از نظر نخبگان جمهوری، پیچ‌وخم کوچه‌‌ها نماد عقب‌ماندگی روستایی‌ بود که از آن نفرتی تلخ داشتند و نیز نماد تحقیری بود که نثار مردم عادی می‌کردند.

با پایان جنگ دوم جهانی، همین نخبگان، که احساس می‌کردند نارضایتی عمومی فزاینده از رژیم و همسایگی با شوروی استالینی، آنها را در تنگنا قرار داده است ضرورت دگرگونی را درک کردند. بنابراین آنها قوای دیکتاتوری را ر‌ها کردند و امکان برگزاری انتخابات رقابتی را فراهم آوردند. با این‌حال، یک دولت نگهبان موازی با مشارکت بوروکراسی، ارتش، قوه قضائیه و شماری از سیاستمداران، نیز چه از طریق خشونت تود‌ه‌ای هدایت‌شده و چه به شکل کودتای نظامی و فشار غیرمستقیم بر حکومت‌‌های منتخب، صحنه‌گردان بود. این نظام بی‌ثبات توطئه‌‌های پشت پرده -که آشکارا یادآور دستکاری‌‌های کمیته اتحاد و ترقی بود- و سیاست انتخاباتی، در ترکیب با چنین دولتی و نفرت از کمونیسم و سوسیالیسم، چرخه‌هایی از خشونت تود‌ه‌ای و دولتی می‌آفرید.

تازه‌های انتشارات «دنیای اقتصاد»

تازه‌های انتشارات «دنیای اقتصاد»

دوره های مالی و سرمایه گذاری دوره های مدیریت و اقتصاد دوره های ارتباطات و روزنامه نگاری
کتاب های اقتصادی کتاب های مدیریت و بازرگانی کتاب های سیاسی
کتاب های اندیشه و فرهنگ کتاب های کودک و نوجوان کتاب های ادبیات و هنر