دنیای اقتصاد- سران پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) دیروز در لیسبون پایتخت پرتغال گردهم آمدند تا استراتژی خروج نیروهای ناتو از افغانستان را طراحی کنند. براساس این برنامه، خروج نیروی ناتو از افغانستان تا سال ۲۰۱۴ میلادی کامل خواهد شد. آمریکا و متحدانش ۹ سال پیش به افغانستان حمله کردند و با تصرف خاک این کشور، حکومت طالبان را ساقط کردند. اکنون ۹ سال پس از آن حمله، آمریکا و متحدانش به فکر خروج از این کشور جنگ‌زده افتاده‌اند. تلاش برای تدوین استراتژی خروج از افغانستان

احسان ابطحی

باراک اوباما، رییس‌جمهوری ایالات‌متحده و متحدانش در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی - ناتو- در جنگ ۹ ساله علیه طالبان افغانستان، روز شنبه در نشست سران کشور‌های عضو این سازمان در لیسبون، پایتخت پرتغال تلاش کردند تا برنامه‌ای برای خروج نیروها از افغانستان تا سال ۲۰۱۴ میلادی تدوین کنند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، حامد کرزی، رییس‌جمهوری افغانستان هم در لیسبون به پشتیبانانش پیوست تا با کمک آنان برنامه‌ای برای خروج ۱۵۰ هزار نیروی تحت رهبری ناتو طراحی کند. این در شرایطی بود که جنجال‌های فراوانی بر سر تاکتیک جنگ پارتیزانی با نیروهای طالبان که تاکنون منجر به کشته شدن حدود ۲ هزار و ۲۰۰ سرباز خارجی شده‌است، وجود دارد.

همزمان با دیدار رهبران کشورهای عضو ناتو، سه غیر‌نظامی در شرق افغانستان به دلیل انفجار بمبی که در یک دوچرخه جاسازی شده بود، کشته‌شدند. بر‌اثر این انفجار همچنین ۲۵ نفر زخمی شدند. این سه کشته به مجموع کشته‌شدگان سال جاری میلادی اضافه شد، سالی که مرگبار‌ترین و خونبار‌ترین سال برای سربازان ناتو و شهروندان عادی افغانستان به شمار می‌رود.

آندره فوگ راسموسن، دبیر‌کل دانمارکی ناتو در سخنان افتتاحیه نشست سران کشورهای عضو گفت: «‌جهت‌گیری امروز به طرزی آشکار در راستای جهت‌گیری رهبری افغانستان و حق حاکمیت افغان‌ها است.»

راسموسن ۵۷ ساله اضافه کرد: «‌این دیدگاهی است که حامد کرزی، رییس‌جمهوری افغانستان بر روی آن تاکید دارد و این همان دیدگاهی است که ما بر روی آن توافق نظر داریم و آن را در اوایل سال آینده میلادی به حقیقت تبدیل خواهیم کرد.»

دبیر‌کل ناتو که از نوامبر سال ۲۰۰۱ میلادی تا ۵ آوریل ۲۰۰۹ نخست‌وزیر دانمارک بوده است، اضافه کرد: «‌موفقیت همان‌قدر که برای ما مهم‌است، برای مردم افغانستان نیز اهمیت دارد و این دقیقا همان دلیلی است که ما امروز توافق کردیم تا همکاری دراز مدتی میان ناتو و افغانستان ایجاد شود، مشارکتی که تا پس از پایان ماموریت نیروهای رزمی ما در افغانستان نیز ادامه یابد.»

در نشست سران کشورهای عضو ناتو علاوه بر ۲۸ کشور عضو این سازمان، ۲۰ کشور دیگر که در چارچوب اتحاد نظامی آیساف با افغانستان همکاری می‌کنند و همچنین ژاپن که یکی از مهمترین کمک‌کنندگان مالی به افغانستان است، حضور داشتند. بان کی مون، دبیر‌کل سازمان ملل متحد نیز در نشست لیسبون شرکت کرده‌بود. آیساف - ISAF- مخفف International Security Assistance Force است که افغان‌ها به آن نیروهای کمک و همکاری می‌گویند. روز شنبه، اوباما سر‌فصل برنامه خود برای خروج بخش عمده نیروها از افغانستان و انتقال مسوولیت به فرماندهان محلی را اعلام کرد.

رییس‌جمهوری ایالات‌متحده در بخشی از سخنان خود گفت: «همزمان با وارد شدن به فازی جدید، من مشتاقانه به دنبال همکاری با شرکایمان هستم تا مسوولیت را به نیروهای افغان منتقل کنیم، موضوعی که از سال ۲۰۱۱ میلادی آغاز خواهد شد و نیروهای افغان مسوولیت را در بخشی از افغانستان در اختیار خواهند گرفت و تا سال ۲۰۱۴ مسوولیت در سرتاسر این کشور بر‌عهده آنان خواهد بود.» این در شرایطی است که نیروهای اتحاد تاکید می‌کنند که برنامه انتقال قدرت به نیروهای افغان به معنای تعجیل برای خروج از این کشور نیست، اما با این حال یاد‌آوری می‌کنند که جنگ افغانستان به شدت در میان مردم اروپا نا‌محبوب است و دولت‌های این کشور‌ها که به دلیل بحران جهانی اقتصاد به شدت در مضیقه مالی به سر می‌برند، از سوی مردم تحت فشار هستند تا هرچه سریعتر نیروهایشان را از افغانستان خارج کنند.

با این وجود، اوباما امیدوار است تا بتواند متحدان اروپایی خود را قانع کند تا با هدف آموزش نیروهای امنیتی افغانستان که از فساد و بی‌قانونی رنج می‌برند، نیروهای بیشتری به این کشور اعزام کنند. همزمان پرتغال که میزبان نشست اخیر سران کشورهای ناتو است اعلام کرد که قصد دارد ۴۰ نفر نیروهای آموزش‌دهنده به افغانستان بفرستد. این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که حامد کرزی، رییس‌جمهوری افغانستان چند روز پیش از آمریکا خواست تا حجم عملیات نظامی خود را در افغانستان کاهش دهد. کرزی همچنین به شدت از حمله شبانه نیروهای ویژه به منازل افغان‌ها انتقاد کرد. موضوعی که باعث شگفتی ناظران سیاسی شد.

در واکنش به این سخنان، یکی از مقامات بلندپایه ناتو گفت: «‌آشکار است که مطرح کردن اختلاف‌‌ها آن هم یک هفته پیش از نشست سران، اقدامی مفید نبود.» این مقام بلند‌پایه اضافه کرد: «جای هیچ تردیدی وجود ندارد که بین ما اختلاف‌هایی وجود دارد.»

این همه در شرایطی است که سال جاری میلادی مرگبار‌ترین سال برای نیروهای ناتو و غیر‌نظامیان افغان بوده‌است. روز جمعه با کشته‌شدن یک سرباز خارجی دیگر، شمار سربازان خارجی کشته‌شده در افغانستان به ۶۵۴ نفر رسید. در همین حال، قرار بود سران کشورهای عضو ناتو، دیروز دیداری جداگانه با دیمیتری مدودف، رییس‌جمهوری روسیه در لیسبون داشته باشند.

روسیه با ناتو همکاری دارد و به این سازمان اجازه می‌دهد تا تجهیزات مورد نظر خود را از طریق خاک این کشور به افغانستان انتقال دهند.

موافقت نیروهای ناتو با طرح دفاع موشکی

باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا، دیروز اعلام کرد که رهبران ناتو با ایجاد سیستم دفاع موشکی برای محافظت از کشورهای عضو این پیمان در اروپا و همچنین آمریکا شمالی موافقت کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری رویترز، باراک اوباما در این باره گفت: «من خوشوقتم که اعلام کنم که برای نخستین بار، ما بر سر توسعه سیستم دفاع موشکی توافق کردیم، سیستمی که به اندازه کافی قدرتمند است و می‌تواند قلمرو کشورهای عضو ناتو و همین‌طور ایالات متحده را پوشش دهد.»

از چپ به راست: نیکلا سارکوزی، باراک اوباما، عبدا... گل و دیوید کامرون در نشست سران ناتو در لیسبون/ عکس: GETTY IMAGES