آژانس بین‌المللی انرژی:
بحران بزرگ نفتی در راه است
آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی کرد بحران بزرگی در بازار نفت دنیا در راه است که دلیل آن بهره‌برداری بیشتر از سقف مجاز از اکثر حوزه‌های نفتی در دنیا است.
مونا مشهدی رجبی
آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی کرد بحران بزرگی در بازار نفت دنیا در راه است که دلیل آن بهره‌برداری بیشتر از سقف مجاز از اکثر حوزه‌های نفتی در دنیا است. فاتح بیرول، اقتصاددان ارشد آژانس بین‌المللی انرژی دراین مورد گفت:« این بحران ظرف ۵ سال آینده در بازار نفت دنیا حادث می‌شود و می‌تواند روند بازسازی اقتصاد دنیا بعد از رکود کنونی را با اختلال مواجه سازد.» بیرول در مصاحبه‌ای با روزنامه ایندیپندنت گفت: «اغلب حوزه‌های نفتی در دنیا در حال تخلیه هستند و انتظار می‌رود این روند روی بازار نفت در سال‌های آینده تاثیر منفی بر جای بگذارد. در سال گذشته میلادی قیمت نفت در بازار جهانی رشد کرد و در انتهای سال با نرخ بسیار بالایی تنزل پیدا کرد. هم‌اکنون سیر رشد قیمت نفت دوباره آغاز شده است و انتظار می‌رود تا انتهای سال جاری قیمت هر بشکه نفت در بازار جهانی از مرز ۷۰ دلار بگذرد. دلیل رشد قیمت نفت در سال گذشته رکود اقتصادی دنیا و افزایش هزینه تولید در کنار رشد تقاضای نفت بود. رشد تقاضای نفت در سال گذشته سبب شد تا اغلب حوزه‌های نفتی دنیا اقدام به افزایش تولید کنند تا با اشباع ابزار، زمینه‌ساز تنزل قیمت نفت شوند. حال با توجه به اینکه حوزه‌ها با ظرفیتی بیشتر از حداکثر توان خود نفت تولید می‌کنند. نرخ تخلیه این حوزه‌ها بیشتر از برآوردهای قبلی است. بیرول تاکید کرد دولت‌ها در نظر داشته باشند که نفت با سرعتی بیشتر از برآوردهای قبلی تخلیه می‌شود و انتظار می‌رود تولید نفت در دنیا تا ۱۰ سال آینده به نقطه اوج برسد. این در حالی است که پیش از این انتظار می‌رفت تا رسیدن سطح تولید به نقطه اوج بیشتر از ۲۵ سال زمان لازم باشد و از آن پس تولید و توان تولیدی در دنیا تنزل یابد. نقطه اوج از آن جهت اهمیت دارد که بعد از آن به تدریج توان تولیدی حوزه کم می‌شود و طی چند سال حوزه نفتی به طور کامل تخلیه می‌شود. بنابراین کشورها سعی می‌کنند با اتخاذ سیاست‌هایی رسیدن به اوج تولید را به تعویق بیندازند. اقتصاددان ارشد آژانس بین‌المللی انرژی ادامه داد: «یک روز نفت در دنیا به پایان می‌رسد؛ البته این روز نزدیک نیست؛ ولی دنیا باید در نظر داشته باشد که اتمام نفت می‌تواند نسل آینده بشر را تحت تاثیر قرار دهد. پس بهتر است قبل از اینکه نفت به پایان برسد استفاده بیش از حد از نفت را پایان دهیم و با تولید منابع انرژی جایگزین، نفت موجود در زمین را برای نسل‌های آینده بگذاریم.»
مطالعات آژانس بین‌المللی انرژی روی ۸۰۰ حوزه نفتی اصلی در دنیا نشان می‌دهد که تولید در اغلب آنها به نقطه اوج خود رسیده است؛ بنابراین نرخ تخلیه این چاه‌ها با سرعتی دو برابر قبل خواهد بود. در صورت تحقق این پیش‌بینی‌ها قدرت شمار اندکی از کشورهای نفت‌خیز دنیا به خصوص کشورهای خاورمیانه که ذخایر نفتی کلانی دارند، در عرصه اقتصاد دنیا و بازار نفت بیشتر می‌شود؛ ولی این افزایش قدرت اقتصادی مانع از ایجاد بحران دیگری در بازار نفت دنیا نخواهد شد. پیش‌بینی می‌شود در انتهای سال ۲۰۱۰ میلادی قیمت نفت در بازار جهانی به یکباره رشد کند.
آژانس بین‌المللی پول در گزارش خود نوشت: «در سال‌های آینده قدرت بازاری شمار اندکی از کشورهای نفت خیز خاورمیانه افزایش پیدا می‌کند. خاورمیانه هم‌اکنون ۴۰درصد از نیاز نفتی دنیا را تامین می‌کند و در صورتی‌که توان تولیدی حوزه‌های نفتی بزرگ دنیا کاهش یابد سهم این کشورها در بازار نفت از ۴۹درصد می‌گذرد».
این مرکز بر این باور است باید عرضه نفت در دنیا تنزل پیدا کند؛ زیرا هم اکنون بازار با تولید مازاد مواجه است. کاهش عرضه نفت در شرایط کنونی اقتصادی دنیا و افزایش سرمایه‌گذاری در تولید منابع انرژی جایگزین سبب می‌شود تا نفت سال‌های بیشتری در دسترس بشر باشد و بتواند نیازهای اصلی را پاسخ گوید.
انتظار می‌رود در سال‌های آتی تقاضای نفت در دنیا اندکی تقلیل یابد و به دنبال آن باید کشورهای عضو اوپک و غیر عضو اوپک تولید خود را تنزل دهند تا بازار متعادل شود. کشورهای خاورمیانه که یکی از مهمترین تولیدکنندگان نفتی در جهان هستند، در جلسات پی در پی خود تصمیمات یکپارچه‌ای در مورد تولید و عرضه نفت می‌گیرند؛ ولی برخی از تصمیمات با سیاست‌های کشورهای غیرعضو این سازمان خنثی می‌شود. بنابراین باید جهان بداند که سودآوری کوتاه‌مدت نمی تواند آینده اقتصادی آنها را تحت تاثیر قرار دهد و بهتر است با آینده‌نگری در مورد سطح تولید خود تصمیم‌گیری کنند.
ارسال نظر