درگیریهای پراکنده در غرب سوریه پس از آتش بس
شام آرام
سازمان ملل میگوید: انتظار شکستن این آتش بس را دارد اما «از طرفهای درگیر میخواهیم خویشتنداری به خرج داده و مانع شکست آتش بس و آغاز درگیری شوند».
سازمان ملل میگوید: انتظار شکستن این آتش بس را دارد اما «از طرفهای درگیر میخواهیم خویشتنداری به خرج داده و مانع شکست آتش بس و آغاز درگیری شوند». دیدهبان سوری حقوق بشر مستقر در لندن، میگوید:«در دمشق و حومه این شهر... برای اولین بار در چند سال گذشته آرامش حکمفرما شده است». رامی عبدالرحمان، رئیس این نهاد حقوق بشری سوری میگوید: «در لاذقیه هم آرامش دیده میشود و در پایگاه حمیم فعالیت هواپیماها دیده نمیشود». او میافزاید: البته درگیریهایی در نیمههای شب در شمال شهر حلب به گوش میرسید اما علت آن معلوم نیست. به گزارش رویترز، جنگ سوریه تا کنون ۲۵۰ هزار کشته و ۱۱ میلیون آواره بر جا گذاشته است. این نهاد میافزاید: روز جمعه دستکم ۴۰ سرباز دولتی و متحدانشان و ۱۸ شورشی در درگیری در استان لاذقیه کشته شدند. این آتشبس به نوشته رویترز «به شدت مورد نیاز بود تا غذا و مایحتاج اولیه به مناطق محاصره شده برسد». اگرچه این آتشبس برای بهبود امدادرسانی به نیازمندان اقدامی لازم بود اما از همان گام اول گمانهزنیها در مورد آن آغاز شد. به گزارش نیویورک تایمز، در ارزیابی مقامهای اطلاعاتی اسرائیلی و اروپایی - اما نه مقامهای کاخ سفید- توقف درگیریها پیامدهایی ناخواسته خواهد داشت. یکی از این پیامدها، تقویت جایگاه اسد و حفظ او در قدرت خواهد بود. این گزارش در ادامه میافزاید: «اگر پیش از این سخن از تقسیم سوریه بود اما تحکیم جایگاه اسد در قدرت بحث تقسیم و تجزیه سوریه را بر باد داده و لااقل غرب را تا حدودی به این باور میرساند که سوریه را یکپارچه نگه دارد». اساسا، از فردای ورود نظامی روسیه به سوریه بحث تقویت و تحکیم جایگاه اسد مطرح شد و این چیز جدیدی نیست. گفته میشود یکی از دلایل به نتیجه نرسیدن مذاکرات اخیر ژنو از سوی گروههای شورشی و متحدان خارجیشان پیشروی ارتش اسد و بازپس گیری مناطق از دست رفته بود. نیویورک تایمز مینویسد: آتشبس موقت اخیر در سوریه دومین موفقیت دیپلماتیک واشنگتن در خاورمیانه پس از پرونده هستهای ایران بوده و محصول ماموریتهای دیپلماتیک فشرده کری طی سال گذشته بوده است. جان کری در شهادت خود نزد کنگره اعلام کرد که «اگر این آتش بس کارگر نباشد، این پتانسیل هست که سوریه کاملا از میان برود. واقعیت این است که باید اطمینان یابیم که از دیپلماسی به عنوان راه حل استفاده میکنیم».
به نوشته نیویورک تایمز، حومه «داریا» پایگاه شورشیان است که گفته میشود ارتباطی با النصره یا داعش ندارند. با این حال، فقط النصره و داعش در فهرست سازمان ملل گروه تروریستی به حساب میآیند. ارتش سوریه میگوید شهر داریا مشمول آتش بس قرار نمیگیرد و میافزاید: این حملات ممکن است ادامه یابد. بسیاری از گروههای شورشی که مخالف اسد هستند، آتش بس را امضا کردهاند. بسیاری از این گروهها اعلام کردهاند که اگر نیروهایشان از سوی ارتش سوریه یا روسیه هدف قرار بگیرد، چارهای جز پاسخ نخواهند داشت. مسالهای که هر روز پیچیدهتر از روز قبل میشود؛ همانا آینده اسد است که این آتش بس بر توانایی او در سلسله مراتب قدرت افزوده است. برخی گمان میکردند دوران قدرت سیاسی اسد تا پایان سال ۲۰۱۵ به پایان خواهد رسید اما واقعیت این است که با اتمام ۲۰۱۵ و حضور نظامیان روسی و متحدانشان که به باقی ماندن اسد در قدرت انجامید، این سناریو نقش بر آب شد.
مقامهای اروپایی و اسرائیلی میگویند این آتش بس موقت عقبنشینی آمریکا از مواضعش است زیرا پیشتر دولت اوباما اعلام کرده بود که کنار رفتن اسد پیش شرط هر گونه معامله سیاسی است. فیلیپ گوردون، یکی از مشاوران برجسته اوباما در شورای امنیت ملی آمریکا میگوید: «انتظار کمی وجود دارد که این آتش بس عملی شود و بر این باور نیستیم که اعتماد به روسها بتواند اقدام نظامی شان علیه اهدافی خاص را متوقف کند». با این حال گوردون معتقد است؛ «طی ۵ سال گذشته گروههای اپوزیسیون و نمایندگانشان میگفتند نمیتوانند با آتش بس بدون تصمیمگیری در مورد سرنوشت سیاسی اسد کنار بیایند». او میگوید: اکنون همه چیز عوض شده است. اگرچه دولت آمریکا بهطور موقت به آتشبس با حضور اسد تن داده اما کاخ سفید اعلام کرده که «ضرورت رفتن اسد» مسالهای است که آمریکا از آن کوتاه نخواهد آمد. اوباما میگوید: «هرگونه بحث در مورد آینده سوریه شامل اسد نمیشود». گوردون میافزاید: «توقف درگیریها یعنی تجزیه موقت سوریه به دو بخش: یکی بخشی که زیر نظر دولت دمشق است و دیگر، بخشی که زیر نظر شورشیان است. این چیزی است که موجب نگرانی اسرائیل است زیرا آنها معتقدند محور ایران- روسیه- سوریه با اسرائیل هممرز شدهاند. با این حال، جان کربی، سخنگوی جان کری، بحث تجزیه سوریه را رد کرده و میگوید:«شما باید به متن بنگرید. هر سندی شامل تعهد ما به حاکمیت و انسجام سرزمینی سوریه است و میتوان گفت تعهد ما به حفظ تمامیت ارزی سوریه بیش از هر زمان دیگری است زیرا بسیاری از طرفین مخاصمه آتش بس را امضا کرده اند». یک مقام ارشد دولت آمریکا به شرط فاش نشدن نام به نیویورک تایمز میگوید: این آتش بس موقت ظرفیت آن را دارد که به راه حلی سیاسی برای آینده سوریه تبدیل شود. بسیاری از این آتش بس با عنوان «لحظهای تاریخی برای سوریها» یاد کردهاند زیرا این تلقی را ایجاد کرده که میتواند کشتار و ویرانی را پایان داده و زندگی جدیدی برای مردم سوریه به ارمغان آورد. البته دیدگاه بدبینانهای هم هست که به گفته سفیر فرانسه در سازمان ملل میتواند در راستای تجزیه سوریه باشد. او میگوید:«این سناریو همچون دود سفیدی است که میتواند به هر طرف اجازه دهد تا مردم سوریه و مخالفان خود را از دم تیغ بگذراند و آنچه همه میترسیدند رخ دهد».
ارسال نظر