دو گزارش از یک فـاجعه عکس: ایرنا

دنیای اقتصاد: دو هفته پس از حادثه فروریختن ساختمان پلاسکوی تهران، گزارش‌ها درباره این حادثه یکی پس از دیگری به مجلس رسید؛ گزارش‌هایی که بیش از ارائه دلایل احتمالی حادثه، به گزارش کار نهادهای حاضر در عملیات آواربرداری و امداد شبیه بود. از گزارش‌های کمیسیون‌های تخصصی پارلمان تا گزارش وزیر کشور یا گزارش شهردار تهران. در این میان آنچه بیش از همه جالب توجه به‌نظر می‌رسد، برخی آمارهای متفاوتی است که در دو گزارش مجزای دو نهاد که پس از حادثه پلاسکو، به‌عنوان متولی اصلی این موضوع به‌شمار می‌آیند؛ یعنی وزارت کشور و شهرداری تهران، دیده می‌شود.

وزیر کشور در گزارش خود درباره حادثه پلاسکو، با استناد به بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، شهرداری را موظف به اتخاذ تدابیر موثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق و همچنین رفع خطر از بناها و تامین ایمنی شهر اعلام کرد. به گفته عبدالرضا رحمانی فضلی شورای اسلامی شهر تهران نیز به استناد بند ۱۹ ماده ۷۱ قانون شوراها برای اتخاذ تدابیر احتیاطی جهت جلوگیری از خطر آتش‌سوزی مسوول بوده است. وزیر کشور همچنین اعلام کرد که روند وقوع آتش‌سوزی در شهر تهران نشان می‌دهد از سال ۸۴ از ۸ هزار و ۱۸۴ فقره به ۲۲ هزار و ۵۹۰ فقره در سال۹۴ افزایش یافته است.این در حالی است که شهردار تهران در تشریح گزارش خود پیرامون حادثه پلاسکو مشکل اصلی مدیریت بحران را روند ساختاری توصیف کرد. محمدباقر قالیباف هم همچون وزیر کشور به بند (۱۴) ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها اشاره کرد که در آن وظایفی برای مقابله با حریق و سیل در ذیل وظایف شهرداری ذکر شده، اما تاکید کرد که این وظایف برای جلوگیری از حوادث است.او با بیان اینکه مشکل اصلی مدیریت بحران روند ساختاری است، در پرداختن به حادثه پلاسکو، تلاش کرد پیش از ورود به بحث اصلی، به مقایسه تلفات آن با حوادثی دیگر بپردازد؛ حوادثی که به‌نظر می‌رسد از منظر ساختاری قابل‌قیاس با یکدیگر نیستند. او در این باره به حادثه قطار نیشابور در سال ۸۲ که بیش از ۳۳۰ کشته بر جا گذاشت، اشاره کرد.

قالیباف و قیاس پلاسکو با 11 سپتامبر

قالیباف حتی در بخش‌های دیگری از اظهاراتش درباره حادثه پلاسکو به قیاس این حادثه با حادثه ۱۱ سپتامبر آمریکا پرداخت و گفت: عملیات در حادثه پلاسکو ۱۰ روز زمان می‌برد که البته در کمتر از ۹ روز تمام شد، اما حادثه ۱۱ سپتامبر ۸ ماه زمان برد. قالیباف در شرایطی به قیاس این دو حادثه پرداخت که در حادثه ۱۱ سپتامبر، سه برج از مجموعه برج‌های تجارت جهانی فروریخت که هر کدام از آنها نیز بیش از ۱۰۰ طبقه داشتند؛ حال آنکه ساختمان پلاسکو ۱۶ طبقه بود. قالیباف همچنین با تاکید بر اینکه درخصوص این حادثه هیچ نیازی به هلی‌کوپتر نبود و امکان به‌کارگیری آن وجود نداشت، گفت: شهرداری تهران تنها شهرداری است که طبق قانون مدیریت بحران مسوولیت مدیریت بحران شهر را به عهده دارد.

دستور لاریجانی به تهیه گزارش ملی

با این همه اما علی لاریجانی رئیس مجلس، کمیسیون عمران را مامور تهیه گزارش ملی از حادثه پلاسکو کرد و با اعلام ضرب‌الاجل یک ماهه از این کمیسیون خواست، با نگاه به این حادثه به‌عنوان یک حادثه ملی درباره آن گزارش دهند. این اظهار لاریجانی نشان می‌دهد گزارش‌های ارائه شده از سوی ۴ کمیسیون تخصصی مجلس که پیش از این از سوی لاریجانی ماموریت یافتند ابعاد این حادثه را در چارچوب گزارش‌های مجزا به مجلس ارائه دهند، چندان مورد رضایت نبوده است. رئیس مجلس با تاکید بر اینکه در این گزارش ملی، باید علت وقوع اصلی حادثه مشخص شود، گفت: باید مشخص شود چه سهل‌انگاری‌هایی صورت گرفته است؛ گاهی این سهل‌انگاری‌ها ممکن است مربوط به دستگاه‌هایی باشد که ضابط قضایی بودند و کار خود را به درستی انجام ندادند در‌حالی‌که این موضوع بسیار مهمی است که اگر قانونی نوشته می‌شود باید پیگیری‌ها برای عدم اجرای آن نیز صورت گیرد. او در ادامه با بیان اینکه ممکن است بخشی از این سهل‌انگاری نیز مربوط به کسبه باشد، به آموزش‌هایی اشاره کرد که برای کسبه ضروری است.

توصیه لاریجانی به قالیباف

لاریجانی اما در جلسه دیروز اظهارات خود را تنها به بررسی کمیسون‌های تخصصی پارلمان معطوف نکرد؛ او در پایان جلسه دیروز، پس از شنیدن گزارش‌های کمیسیون‌های تخصصی، وزیر کشور و شهرداری تهران، ضمن تشکر از تلاش‌های صورت گرفته، به محمدباقر قالیباف شهردار تهران که گزارش عملکرد نیروهایش در حادثه پلاسکو را تشریح کرده بود، تذکر داد. لاریجانی با انتقاد از گستردگی و تراکم در شهر تهران به موضوع ساخت برج‌هایی اشاره کرد که اکنون در تهران ساخته می‌شود؛ در‌حالی‌که استانداردهای لازم در آن رعایت نمی‌شود. رئیس مجلس با اشاره به برج‌سازی وسیع در خیابان‌های تنگ، خطاب به قالیباف تذکر داد: برج‌سازی‌های وسیع در تهران قطعا برای آینده شما و مدیریت شهری مشکلاتی ایجاد می‌کند.

بودجه مجزا برای آتش‌نشانی

لاریجانی در ادامه اظهارات خود از در نظر گرفته شدن ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای آتش‌نشانی در لایحه بودجه سال ۹۶ خبر داد و تاکید کرد: این اعتبار جدا از بودجه در نظر گرفته شده شهرداری است.

دو گزارش از یک فـاجعه