اصرار 105تومانی

عکس: مهدی حاجی‌وند

گروه بورس - زهرا مجتهد: پس از پافشاری بر قیمت ۱۰۵تومانی برای عرضه سهام بانک ملت در بازار از سوی سازمان خصوصی دیروز این سهم افول به زیر قیمت روز عرضه اولیه را تجربه کرد.

در روزهای قبل از عرضه سهام ملت در بازار، اصرار سازمان خصوصی‌سازی برای عرضه سهام یاد شده در قیمت بالای یک هزار ریال، داستان را به این سو هدایت کرد که برخلاف نگاه خوشبینانه سازمان خصوصی‌سازی در همان روزها، این عرضه به عرضه‌ای موفق تبدیل نشود.

این درحالی بود که سازمان خصوصی‌سازی، عرضه سهام این بانک دولتی در بازار را «عرضه‌ای موفق» می‌داند.

پافشاری سازمان خصوصی‌سازی بر قیمت ۱۰۵تومانی سهام ملت در روز نخست عرضه، باعث شده است که در هفتمین روز حضور ملت در بورس، قیمت این سهم به زیر قیمت عرضه اولیه برسد.

البته «وبملت» حرکت‌های نوسانی متفاوتی را در روز دوم از خود به نمایش گذاشت.

در مجموع شرایط بازار قیمت سهم را به سمتی هدایت کرد که اکنون به نظر می‌رسد رشد قیمت «وبملت» از ۱۰۵تومان (قیمت عرضه اولیه) به ۱۰۷۶ریال در روز دوم عرضه که شنبه هفته گذشته بود، در راستای حمایتی بود که از قیمت این سهم در قیمت عرضه اولیه می‌شد.

همچنین در روز یکشنبه قبل نیز نوسان ملت باعث شد تا به قیمت ۱۰۷۴ریال دست یابد.

اما در روز نخست عرضه از ۶۵۵میلیون سهم تنها تعداد ۳۴۰میلیون سهم ملت به فروش رسید که این معامله نیز با نظر مدیرعامل شرکت بورس تایید شد. در همین روز صندوق تامین آتیه خریدار بخش عمده سهام بانک ملت بود.

اما در روز دوم عرضه که مابقی سهام ملت یعنی ۳۳۰میلیون سهم دیگر این بانک دولتی، معادل ۲/۵۱درصد از کل سهام عرضه اولیه در بازار تزریق شد، صندوق بازنشستگی نفت، شاهد و سرمایه‌گذاری ملی ایران خریدارانی بودند که وارد میدان شده و اقدام به خرید «وبملت» کردند.

شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی نفت در روز دوم عرضه به تنهایی بیش از ۱۵۸میلیون سهم معادل ۲/۱سهم بانک را در اختیار گرفت. دستیابی به این میزان سهم به معنی دارا بودن یک چهارم کل سهام عرضه اولیه بانک ملت برای سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی نفت است. با بررسی معاملات انجام شده بر سهام ملت در روز گذشته نیز می‌توان نشانه‌هایی از حمایت از قیمت ۱۰۵تومانی این سهم را یافت.

دیروز در دقایق نخستین، سهام یاد شده معادل ۵/۵میلیون درخواست خرید در قیمت ۱۰۵تومان (قیمت عرضه اولیه) را داشت که در نهایت پس از عرضه سهام، تا نزدیک ۳ریال بالاتر از سه درصد منفی، قیمت این سهم افت کرد. در این زمان دوباره از این سهم حمایت شد و قیمت ۱۰۵تومان آن حفظ شد. پس از حمایت این سهم، بیش از ۲۳میلیون سهم آن معامله شد. اما در پایان معاملات باز هم به زیر قیمت ۱۰۵تومان بازگشت.

این حمایت از ملت در شرایطی رخ می‌دهد که در حال حاضر بانک پارسیان با پی بر ای ۵/۳ و بانک اقتصاد نوین با پی‌ بر ای ۷/۴، در صف فروش هستند. بانک کارآفرین نیز با پی‌ بر ای ۶/۴ معامله می‌شود. نکته جالب توجه این است که پی بر ای این بانک تازه وارد معادل ۷/۵مرتبه است که در مقایسه با بانک‌های دیگر بالاتر است.

این رویدادها برای بانک ملت در حالی پدید آمده است که در توافقات اولیه سازمان خصوصی‌سازی با مجموعه شاهد، یکی از خریداران سهام ملت در روز دوم عرضه، مقرر شده که شاهد با تاخیر، بدهی خود را به سازمان در خصوص خرید سهام بانک بدهد.

در همین حال این مبلغ هنوز از سوی شاهد تسویه نشده است.

این درحالی است که کرد زنگنه، رییس سازمان خصوصی‌سازی در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایسنا، بیان داشته است که «با توجه به اینکه بحران مالی در بانک‌های جهان به وضوح دیده می‌شود و قیمت سهام سه بانک آمریکا از ۱۹سال پیش پایین‌تر آمده اما در ایران اقدام به فروش سهام بانک‌ها کرده‌ایم و بانک ملت در بورس عرضه شده است.»

فروش سهام دولتی از سوی سازمان خصوصی سازی آن هم در هر قیمتی بالاتر از قیمت مورد نظر بازار این سوال را ایجاد می‌کند که هدف از این عرضه‌ها خصوصی‌سازی است یا افزایش درآمدهای دولت در پایان سال!

رویای عرضه موفق

به هر حال از رویای «عرضه موفق» تاکنون پنج درصد سهام ملت به بورس راه یافته است، اما با وجود مبانی کارشناسی در خصوص تعیین قیمت عرضه در بورس و روش‌های جدید و متنوع قیمت‌گذاری سهام باز هم تجربه‌ای ناموفق در خصوص عرضه سهام این بانک دولتی در بازار ثبت شد به طوری که باید در روز اول ۶۰درصد این سهام به فروش می‌رسید که این امر محقق نشد. دلیل این تجربه با عنوان تجربه ناموفق، قیمت بالای تعیین شده برای عرضه اولیه سهام مزبور است. تکرار این امر پس از عرضه اولیه سهام مپنا از سازمان خصوصی‌سازی امری بعید به نظر می‌رسید.این درحالی است که در روز دوم عرضه معاون سازمان خصوصی‌سازی نیز گفته بود که فروش ۵درصد از سهام بانک درحالی رخ داد که نظر برخی از کارشناسان مبنی بر مساعد نبودن بازار برای عرضه درست نبوده و در صورت واگذاری سهام «به قیمت مناسب»، سرمایه‌گذاران می‌توانند در میان یا بلندمدت به سود مطلوبی دست یابند.

این وعده‌ها پس از گذشت هفت روز اگرچه با حمایت در قیمت عرضه تاحدی محقق شده است، اما این قیمت کفایت زمانی درحد «میان مدت» یا «بلندمدت» را نمی‌دهد.

به هر رو با گذشت هفت روز کاری و حمایت‌هایی که از سهام بانک ملت شد، روز گذشته قیمت هر سهم این بانک در رقم ۱۰۵تومان بسته شد.