کارشناسان: کارآیی قراردادهای آتی به تغییر روند معاملات بستگی دارد
گروه بورس کالا - سردار خالدی: دادوستدهای بازار آتی چند روزی است برخلاف جهت جریان پیش‌فروش‌ها سیر صعودی به خود گرفته و یکی از دلایل اصلی این وضعیت اخبار و گزارش‌های منتشر شده پیرامون ارز در قالب تدابیر و تصمیمات بانک مرکزی است.

در حالی که مسدود شدن حواله‌های ارزی در دو روز گذشته تحرکات مثبتی در روند دادوستدهای بازار ارز و سکه به جا گذاشته بود، انتشار خبر قطع ارزهای مسافری از سوی بانک مرکزی (براساس تصمیم بانک مرکزی ارزهای مسافری تنها برای زائران خانه خدا آن هم فقط حج تمتع در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد.) شرایط را برای ادامه تحرکات در بازار قوت بخشید این در شرایطی است که وزیر اقتصاد و دارایی تاکید کرده دولت به فکر ارز تک نرخی است و شنیده‌ها نیز حاکی از تک نرخی شدن ارز در محدوده یک هزار و 500 تومان دارد.
کارشناسان نظرهای مشابهی در این باره دارند و بر این باورند مهم‌ترین عاملی که می‌تواند قیمت‌ها را تغییر دهد بحث دلار است؛ زیرا انتظار می‌رود افزایش قیمت سکه با توجه به تحویل سکه‌های پیش‌فروش از سر گرفته شود، اما گمانه‌زنی‌ها پیرامون دلار مانع انجام این وضعیت است. حتی برخی پا را فراتر از این وضعیت می‌گذارند و بر این باورند اگر تغییری در شرایط بازار ارز و طلای جهانی روی ندهد بعد از پایان تحویل سکه‌های پیش‌فروش ممکن است شاهد افزایش قابل‌توجه قیمت‌ها باشیم.
بازار قراردادهای آتی سکه بورس کالای ایران نیز به تاثیر از جهت‌گیری‌ها در بازار نقدی و بازار طلای جهانی حرکت افزایشی مشابهی را دنبال کرد، اما صحبت‌ها پیرامون چگونگی روند معاملات و کارآ شدن بازار، هر روز بعد جدیدی به خود می‌گیرد. در حالی برخی از رونق بازار در ماه‌ها و هفته‌های پیش رو اظهار رضایت می‌کنند که عده‌ای از بازیگران وضعیت آینده را اساسا مطلوب نمی‌دانند و بر این باورند تا تغییرات اساسی در بازار ایجاد نشود نمی‌توان به آینده امیدوار بود.
یکی از کارشناسان بازار ارز و طلا درباره بازار آتی می‌گوید: بازار قراردادهای آتی اگرچه در اوایل از کارآیی مناسبی برخوردار بود، اما اصولا به دلایلی چند در حال از دست دادن جایگاه خود است: نوع سیستم معاملاتی در این بازار که هر خرید و فروشی باید توسط کارگزار انجام شود یکی از مهم‌ترین دلایلی است که بازار داخلی را متفاوت از بازار جهانی کرده، در شرایطی که عدم انطباق ساعت معامله بازار قراردادهای آتی با بازارهای جهانی (در شرایطی که بازار داخلی در ساعت ۱۸ بعدازظهر به پایان می‌رسد که درست در همین موقع بازارهای نیویورک بازگشایی می‌شوند) کارآمدی بازار را تا حدودی کم رنگ کرده است.
براساس گفته اسدی نیا تغییرات (تلورانس) دلار همواره بازار آتی را تحت تاثیر قرار داده و برخلاف این تصور که بازار آتی باید نشانگر بازار نقدی باشد در داخل این وضعیت حالت عکس پیدا کرده به همین دلیل قراردادهای آتی سکه نتوانسته آنگونه که انتظار می‌رود به دور از هیجانات مسیر مشخصی را طی کند.
این کارشناس، دیگر عاملی که باعث شده رونق قراردادهای آتی به حاشیه کشیده شود مربوط به میزان سپرده‌ها (وجه تضمین) می‌داند که با در نظر گرفتن یک سوم کل پول در نظر گرفته شده هر قرارداد، به نظر می‌رسد بازیگران نسبت به حضور دوباره تردید داشته باشند و به نوعی اعتماد در این بازار کم رنگ شده، این در شرایطی است که بازار قراردادهای آتی (فیوچرز) با توجه به اینکه جزو مشتقات مالی است همواره شفاف‌ترین و روان‌ترین ابزارهای مالی است.
این کارشناس معتقد است؛ اگرچه با توجه به نرخ تورم و میزان نقدینگی‌ها اختلاف بالای قیمت سکه در هر یک از سررسیدها می‌تواند قابل‌توجیه باشد، اما این به شرطی خواهد بود که شما برای خرید سکه در بازار تنها سپرده ‌اندکی را در اختیار بازار قرار دهید.
در مجموع در بازار دیروز تکانه‌های افزایشی قیمت ادامه پیدا کرد، به طوری که قیمت سکه تحویل سررسید مردادماه با افزایش ۴۱/۲ درصدی در محدوده ۷۲۵ تا ۷۴۱ هزار تومان، سررسید شهریورماه با افزایش ۵۳/۳ درصدی در محدوده ۷۶۵ تا ۷۸۹ هزار تومان، سررسید مهرماه با افزایش ۵۵/۳ درصدی در محدوده ۸۰۵ تا ۸۲۸ هزار تومان و سررسید آبان ماه با افزایش ۷۹/۳ درصدی در محدوده ۸۴۳ تا ۸۶۸ هزار تومان قرار گرفت.

طلای جهانی، چشم‌انتظار نشست یک آگوست
قیمت طلا روز گذشته در بازار نقدی (اسپات) با افزایش محسوسی به مرز یک هزار و 600 دلار به ازای هر اونس نزدیک شد. انتشار برخی اخبار پیرامون بحران بدهی‌ها در منطقه یورو و مجموعه ای از گزارش‌های ناامید‌کننده درباره رتبه اعتباری کشورها روی تحرکات مثبت قیمت طلا تاثیرگذار است، البته کارشناسان با وجود افزایش قیمت طلا همچنان اعتقاد دارند ممکن است قیمت طلای جهانی بار دیگر سیر نزولی به خود بگیرد. این در شرایطی است که حجم دادوستدها در بازارهای هنگ کنگ و شانگهای با افزایش نزدیک 30 درصدی مواجه شده و به نظر می‌رسد با توجه به کاهش برابری ارزش روپیه هندوستان در برابر دلار، خریدها ممکن است باز هم کاهش پیدا کند زیرا با توجه به تغییرات ارزی موقعیت‌های خرید ارزش بالایی ندارد و بهتر است سرمایه‌گذاران منتظر روزهای بعد باشند. عمده خریدهای خرده فروشی چین و هند در ماه سپتامبر و اکتبر است.
البته برای کشورهای خاورمیانه و مسلمان‌نشین همچون قطر و اندونزی (این دو کشور خریداران عمده طلا در خاورمیانه هستند، البته ایران هم همواره از خریداران طلا بوده، اما با توجه به محدودیت‌های بین‌المللی شرایط خرید و فروش طلا متفاوت بوده است.) با توجه به ماه رمضان حجم مبادلات کاهشی است.
نشست روز یکم آگوست بانک مرکزی ایالات متحده در رابطه با سیاست‌های پولی معروف به اجرا یا عدم اجرای QE3 یکی از پارامترهایی است که روی دادوستد طلا تاثیرگذار است. (البته اجرای سیاست‌های پولی و تزریق نقدینگی معروف به QE3 در ایالات متحده با توجه به تاکید رییس بانک مرکزی اروپا مبنی بر عدم تزریق نقدینگی بانک‌های مرکزی جهان بسیار بعید به نظر می‌رسد.) تحلیلگران بر این باورند طلا اگرچه ممکن است در دوره ای تضعیف شود، اما تا پایان سال جاری میلادی به سطح یک هزار و 850 دلار به ازای هر اونس نیز خواهد رسید.