برنا- از آنجا که خاورمیانه بزرگترین قطب تولید پتروشیمی جهان به شمار می‌رود تنش‌های اخیر بازار مالی جهان و تشدید بحران اقتصادی در نیم کره غربی، تاثیرات منفی زیادی بر صنعت پتروشیمی این منطقه داشته است. به گزارش خبرگزاری «ریانووستی» سنگینی بحران اقتصادی بر بازار نفت موجب تنزل بهای این ماده گرانبها از ۱۴۷ دلار به حدود ۴۰ دلار شده و زمینه را برای کاهش متوسط ۵۰ دلاری بهای فرآورده‌های پتروشیمی فراهم آورده است.

طبق بررسی‌های صورت گرفته از سوی مرکز «اینفو پراد ریسرچ» طی سه ماهه سوم و سه ماهه چهارم سال ۲۰۰۸ میلادی بسیاری از شرکت‌های بزرگ تولید پتروشیمی در خاورمیانه به خصوص شرکت «سعودی بیسیک» عربستان سعودی، شرکت ملی پتروشیمی قطر، شرکت «قطر اینداستریز» شرکت KAYAN عربستان سعودی، شرکت صنایع پتروشیمی «ساهارا» و دیگر شرکت‌های منطقه با خسارت مالی شدید مواجه شده‌اند.

گزارش‌ها حاکی است: میزان درآمد شرکت «سعودی بیسیک» به عنوان بزرگ‌ترین شرکت تولید پتروشیمی منطقه در این دوره ۴۳ میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبلی کاهش چشمگیری داشته است. سهام این شرکت در بازار بورس Tadawul طی ماه‌های اخیر بیش از ۳۰‌درصد ارزش خود را از دست داده است.

در حالی که میزان تقاضای مصرف محصولات پتروشیمی در آمریکا و اروپا کاهش یافته بسیاری از شرکت‌های تولید‌کننده محصولات پتروشیمی در منطقه خاورمیانه به خصوص کشورهای حاشیه خلیج‌فارس هنوز نسبت به پر رونق بودن بازار در کشورهای آسیایی امیدوارند.

در این گزارش آمده است: هم اکنون ۶۰‌درصد قراردادهای خرید محصولات پتروشیمی که با تولید کنندگان منطقه خاورمیانه منعقد می‌شود از سوی کشورهای آسیایی است.

طبق پیش‌بینی‌ها، کشوری همچون چین تا سال ۲۰۱۰ میلادی بیش از ۵۰‌درصد نیاز خود به محصولات و فرآورده‌های پتروشیمی را از محل صنایع پتروشیمی کشورهای خاورمیانه مرتفع خواهد ساخت و این همان نکته‌ای است که تولید کنندگان پتروشیمی در خاورمیانه امید دارند مفری باشد برای گریز از عواقب منفی بحران اقتصادی در نیمکره غربی جهان.طبق پیش‌بینی‌ها، در فاصله سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲، ۶۳‌درصد ظرفیت مازاد تولید پتروشیمی به کشورهای منطقه خاورمیانه و چین اختصاص خواهد داشت که این امر سهم این دو قطب را از تولیدات پتروشیمی جهان به ۶/۲۷‌درصد خواهد رساند.در حال حاضر ۱۵۹ پروژه پتروشیمی با ارزش

۲۴۷ میلیارد دلار در منطقه خاورمیانه در دست اجرا است که نیمی از پروژه‌های جدید به عربستان سعودی اختصاص دارد، این کشور ۱۲۴ میلیارد دلار بر روی صنایع پتروشیمی خود سرمایه‌گذاری کرده است.

امارات متحده عربی و قطر به ترتیب ۳۳ و ۲۳ میلیون دلار بر روی این بخش سرمایه‌گذاری کرده اند، سهم مصر از سرمایه‌گذاری در پروژه‌های پتروشیمی ۶/۱۶ میلیارد دلار ارزیابی شده است. طبق گفته «عبد‌الله بن حامد العطیه» -وزیر نفت قطر- تا سال ۲۰۱۲ تولید اتیلن جهان به ۱۶۰ میلیون تن خواهد رسید که سهم کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از این بازار جهانی که در سال ۲۰۰۲، ۷‌درصد بوده در سال ۲۰۱۲ به ۱۵‌درصد افزایش خواهد یافت.

وی در حاشیه برگزاری سومین فراخوان سالانه اتحادیه محصولات پتروشیمی و شیمیایی خلیج‌فارس (GOCA) که در شهر دبی برگزار شد گفت: با توجه به سرمایه‌گذاری‌های کلانی که متولیان این صنعت در منطقه انجام داده‌اند خاورمیانه به زودی سهم عمده‌ای از بازار پتروشیمی جهان را از آن خود خواهد کرد.

«العطیه معتقد است گر چه بحران اقتصادی جهان موجبات کاهش شاخص تولید ناخالص داخلی کشورهای توسعه یافته بالاخص آمریکا را فراهم آورده اما صنایع پتروشیمی خاورمیانه دارای قابلیت‌ها و توانمندی‌هایی است که می‌تواند مشکلات ناشی از کاهش تقاضا از سوی کشورهای بحران زده را مرتفع سازد. بسیاری از متخصصان عرصه صنایع پتروشیمی جهان معتقدند گر چه صنعت پتروشیمی در سال ۲۰۰۸ میلادی به دلیل بحران‌های اقتصادی جهان افولی بی سابقه را در تاریخ تجربه کرد اما در سال ۲۰۰۹ میلادی با افزایش مجدد نرخ تقاضای فرآورده‌های پتروشیمی بازار پتروشیمی جهان دوباره رونق گذشته خود را پیدا خواهد کرد.