مرتضی چشان *

سازمان امور مالیاتی مقرر کرده است:

«در صورتی که اشخاص دارای سود حاصل از حساب‌های پس‌انداز و سپرده‌های مختلف نزد بانک‌های ایرانی یا موسسات اعتباری غیربانکی مجاز باشند در این صورت هزینه تسهیلات مالی دریافتی از بانک‌ها، صندوق تعاون و همچنین موسسات اعتباری غیربانکی مجاز به نسبت مبلغ پس انداز یا سپرده‌های مذکور از نظر مالیاتی قابل قبول نخواهد بود.» در بند فوق به این نکته اشاره شده است که زمانی که شرکت، وجه نقد کافی در اختیار دارد تا سپرده‌گذاری کرده و از محل آن درآمدی معاف از مالیات کسب نماید

(درآمد سود سپرده‌گذاری در بانک‌ها طبق ماده ۱۴۵ قانون مالیات‌های مستقیم، معاف از مالیات می‌باشد) و از طرف دیگر نیز اقدام به اخذ وام بانکی و شناسایی هزینه مالی نماید (هزینه مالی نیز طبق بند ۱۸ ماده ۱۴۸ قانون مالیات‌های مستقیم از هزینه‌های قابل قبول مالیاتی و کاهنده درآمد مشمول مالیات می‌باشد)، در این صورت هزینه تسهیلات مالی به نسبت مبلغ پس‌انداز یا سپرده‌های مذکور از نظر مالیاتی قابل قبول نخواهد بود، چون اگر شرکت وجه نقد خود را در بانک سپرده‌گذاری نکند و در پرداخت مخارج جاری خود صرف نماید، حداقل به اندازه مبلغ سپرده‌گذاری شده، کمتر تسهیلات دریافت و به اندازه هزینه تسهیلات اضافی نیز کمتر هزینه مالی شناسایی می‌نماید.

با توجه به دلایل ذکر شده، بخشنامه مذکور واکنش برخی ازمودیان محترم مالیاتی را به دنبال داشته که در این مجال نیز نقدی بر بخشنامه مزبور به اختصار بیان شده است که امید است مفید واقع شود:

سپرده‌های بانکی از نظر اختیار سپرده‌گذار برای سپرده‌گذاری به ۲ گروه تقسیم می‌گردند:

۱- سپرده‌های اختیاری: در سپرده‌های اختیاری می‌توان از تمام سپرده‌هایی نام برد که سپرده‌گذاران با هدف کسب سود و به صورت کوتاه‌مدت و بلندمدت با توجه به نرخ‌های سود مربوط، در بانک‌ها و و سایر نهادهای مالی مجاز، سپرده‌گذاری می‌کنند (انواع سپرده‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت مرسوم)

۲- سپرده‌های غیراختیاری یا اجباری: سپرده‌هایی که بدون هدف کسب سود و برای انجام عملیات جاری شرکت افتتاح می‌گردند و بانک‌ها به این سپرده‌ها، سودی به نرخ کوتاه مدت پرداخت می‌کنند، به عنوان مثال سپرده ۱۰ درصد ضمانت‌نامه‌های مختلف بانکی و حساب‌های پشتیبان جهت حساب‌های بانکی شرکت.

بنابراین به نظر نگارنده با توجه به موارد ذکر شده شایسته است که در بند ۱۱بخشنامه فوق، اصلاحاتی صورت پذیرفته و هزینه تسهیلات مالی در یافتی شرکت‌ها از بانک‌ها به نسبت مبالغ پس‌انداز و سپرده‌های اختیاری بانکی که به قصد تحصیل سود نزد بانک‌ها سپرده‌گذاری شده است را به عنوان هزینه غیرقابل قبول مالیاتی عنوان نماید.

*مدرس دانشگاه

mortezacheshan@yahoo.com