دنیای اقتصاد - زنجان - اسدالله قربان‌زاده: زنجان استانی در شمال‌غرب کشور است. گنبد عظیم سلطانیه، قلعه بهستان ماهنشان، موزه مردان نمکی و رختشویخانه زنجان، غارکتله خور در خدابنده، منطقه بکر طارم و طولانی‌ترین بازار کشور در مرکز استان جایی است که گردشگران و مسافران این شهر ترجیح می‌دهند تاریخ را با قدم‌زدن در راسته‌ها و کاروانسراهای آن ورق بزنند و خیلی از جاهای دیدنی دیگر در این استان می‌توان یافت و از آن دیدن کرد. پس تا دیر نشده برای تعطیلات نوروز بار سفر به این استان ببندید:

مکانی برای شستن رخت‌ها

رختشویخانه؛ نام مکانی است که در قدیم زنان این کهن دیار آنجا رخت می‌شستند. این بنا امروزه در خیابان سعدی وسط مرکز شهر زنجان واقع شده و با گسترش زندگی شهرنشینی به صورت موزه درآمده و مردم می‌توانند از آن دیدن کنند. خبر خوش اینکه بعد از ماه‌ها دوری بزرگ‌ترین چارق دنیا و بی‌مهری‌های طولانی مدت مسوولان‌ میراث فرهنگی استان، این چارق به این مکان منتقل می‌شود.

مردعلی حیدری، دوزنده این چارق گفت: به‌رغم وعده و وعیدهای مسوولان‌ اداره کل میراث فرهنگی استان درباره خرید آن، تصمیم گرفتم در خانه کنج عزلت اختیار کنم؛ اما برای مسافران نوروزی هم که شده آن را به موزه می‌آورم. موزه مردان نمکی، عمارت ذوالفقاری از دیگر نقاط دیدنی شهر زنجان است که با موزه رختشویخانه فاصله دوری ندارد.

طولانی‌ترین بازار کشور

زنجان طولانی‌ترین بازار کشور را دارد. می‌توانید با بازدید از راسته‌ها، کاروانسراها و بازار پایین و بالا و طی ساعت‌ها خستگی مسیر را احساس کرده و به این نتیجه

برسید!

مجموعه بازار قدیمی به صورت یک خط مستقیم به عنوان بازار بالا و پایین به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شده است. گستردگی جغرافیایی بازار زنجان و تنوع راسته‌‌ها، تعدد سراها و کاروانسرا‌های درون شهری در راسته‌‌های فرعی که هر کدام به نامی و به فعالیتی خاص اختصاص یافته از ویژگی‌های این بازار است.

گنبد عظیم سلطانیه

در ۳۰ کیلومتری زنجان شهر کوچکی با چند خیابان اصلی و فرعی به چشم می‌خورد. شهری که در سایه سه مجموعه تاریخی گنبد سلطانیه و آثار ارگ قدیم، مجموعه چلبی‌اوغلو و مقبره ملاحسن کاشی برگی از تاریخ را در دل خود جای داده است.

بنای عظیم گنبد سلطانیه دومین گنبد آجری جهان در زمان سلطان محمد خدا‌بنده و در فاصله سال‌های ۷۱۳ - ۷۰۴ هجری قمری ساخته شده؛ بنایی که با آمدن بهار پذیرای گردشگران می‌شود.

شهر سلطانیه نخستین بار در دوره ایلخانان مغول بنا شده ‌است؛ آنان پس از استقرار در ایران و انتخاب تبریز به عنوان پایتخت، دشت وسیع و سرسبز سلطانیه کنونی را برای شکار و گذران در ییلاق انتخاب کردند تا این محل قنقوراولانگ یعنی شکارگاه شاهین نامیده ‌شود.

اوج شکوفایی این شهر در زمان اولجایتو بود.اولجایتو دستور ساخت بارویی به طول سی هزار گام را داد و امر کرد تا آرامگاه با عظمتی درون این بارو برایش ساخته‌ شود. به این ‌ترتیب بنای باشکوهی ساخته شد که امروزه گنبد سلطانیه نامیده می‌شود.

اما مقبره ملاحسن کاشی یکی دیگر از آثار شهر سلطانیه از ابنیه این دوره در اواخر قرن دهم قمری ساخته ‌شده ‌است. برخی صاحب مزار را از علمای حکمت الهی در زمان شاه اسماعیل صفوی می‌دانند و برخی وی را هم‌عصر سلطان محمد خدابنده دانسته‌اند که مسجد و مدرسه‌ای در شهر داشته‌است؛ بنا به شکل کوشکی هشت‌ضلعی است که در گذشته باغی در اطراف آن بود.

غاری خشکی و آبی

کتله‌خور؛ غاری خشکی - آبی در شهرستان خدابنده یا همان قیدار است. اگر از سلطانیه دیدن کردید، می‌توانید از ادامه مسیر به سمت خدابنده بروید. سمت شهر گرماب را از این شهرستان بگیرید، به غار زیبای کتله خور می‌رسید. این غار به سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم شده است بخش ورزشی آن تنها مورد استفاده غارنوردان و صخره ‌نوردان قرار می‌گیرد و حدود ۴ کیلومتر است که البته هنوز انتهای آن کشف نشده است.

بخش تفریحی برای بازدید عموم و بخش فرهنگی غار نیز در بخش جنوبی آن قرار دارد. قسمت اصلی آن دالانی است طبیعی که جهت برگزاری مراسم مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قلعه‌ای دفاعی

قلعه بهستان یا کهن دژ در شهرستان ماهنشان در کنار رودخانه قزل اوزن واقع شده است. قدمت این دژ به دوره مادها بر‌می‌گردد. این دژ به شماره ۱۴۵۸ به نام قلعه بهستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است. قلعه ای منحصر به فرد که متاسفانه به علت بی‌توجهی مسوولان‌ میراث فرهنگی در آستانه تخریب قرار دارد. وجود قلعه‌های دفاعی همچون قلعه بهستان در ۱۲ کیلومتری ماهنشان معماری زیبا و هنرمندانه‌ای را به نمایش گذاشته‌ است.

در طول مسیر از سمت زنجان به ماهنشان وجود کوه‌های رنگی نیز چشم هر مسافری را مجذوب خود می‌کند.

معبد اژدها

۱۵ کیلومتری به سمت جنوب سلطانیه روستای تاریخی ویر قرار دارد. وجود یکی از اعجاب‌انگیزترین نقطه‌های تاریخ استان در نزدیکی این روستا بر اهمیت و توجه آن افزوده است. صحبت از معبد داش کسن است که بر اساس فرضیه‌ها به دوره ساسانی و ایلخانی تعلق دارد. معبد داش کسن با محوطه چهار ضلعی، با طول ۴۰۰ متر و عرض ۵۰ تا ۳۰۰ متر بوده که در درون این محوطه سه غار نسبتا عمیق در دل کوه به طور هنرمندانه ایجاد و بر دیواره‌های آن نقوشی کنده کاری شده است. دو تصویر اژدها هر یک به طول ۵/۳ متر در مقابل یکدیگر به شکل قرینه حک شده‌اند.