پاکستان با محدودترین رقابتهای انتخاباتی روبهروست
تور ارتش برای حزب خان
گردهماییای که روی علفهای در حال زرد شدن در حومه اسلامآباد تشکیل شده بود، به سختی شبیه یک گردهمایی سیاسی در اوج فصل انتخابات بود. انتخابات پارلمانی پاکستان قرار است 8فوریه برگزار شود. یک دو جین از مردان در سکوت روی صندلیهای پلاستیکی نشسته بودند. هیچ پوستری برای تبلیغ یک کمپین وجود نداشت، هیچ میکروفونی برای ارائه سخنرانی و هیچ سیستم صوتی برای تقویت جمعیت وجود نداشت.
حتی «عامر موگال» نامزد انتخاباتی ناپدید شده بود. او ماهها قبل، با اولین نشانههای سرکوب حزب سیاسیاش یعنی «تحریک انصاف پاکستان» یا «P.T.I» مخفی شده بود. مقامات قبلا به خانه او یورش برده و دو تن از پسرانش را دستگیر کرده و در ارتباط با اعتراضات ضد نظامی علیه او پرونده تشکیل داده بودند.
«کریستینا گلدبام» و «ضیاء الرحمن» در گزارش 4فوریه در نیویورکتایمز نوشتند، موگال در مصاحبهای از خانه امنی که قبل از حضور در اجتماعات آخر هفته در آنجا اقامت داشت، گفت: «آنها ما را تحت فشار قرار میدهند تا حزب و سیاست را ترک کنیم. همه اینها بخشی از تلاش برای تضعیف و حذف حزب است.» درحالیکه پاکستانیها روز پنجشنبه به پای صندوق های رای میروند، ارتش قدرتمند این کشور از یک دستور کار آشنا برای به حاشیه راندن دشمن خود استفاده میکند که «تحریک انصاف پاکستان» را در اولین انتخابات ملی از زمان رهبر سابق حزب (نخستوزیر سابق، عمرانخان که با ژنرالها مخالفت و در سال2022 توسط پارلمان برکنار شد) فلج میکند.
نامزدهای «تحریک انصاف پاکستان» میگویند که آنها یا بازداشت شده یا مجبور شدهاند حزب را محکوم کنند. نامزدها، بستگانشان و ناظران حقوق بشر میگویند که بستگان و خویشاوندان این نامزدها هم دستگیر و خانههایشان غارت شده است تا آنها را مرعوب کنند. مقامات از نامزد شدن دیگر نامزدهای «تحریک انصاف پاکستان» جلوگیری کرده، پوشش خبری حزب را سانسور و از قطعی اینترنت برای جلوگیری از پخش زنده سخنرانیهای اعضای «تحریک انصاف پاکستان» استفاده کردند. رهبران توری را پهن کردهاند که صدها عضو «تحریک انصاف پاکستان» را به دام انداخته و بسیاری از حامیانش را بازداشت کردهاند.
هفته گذشته، «عمران خان» که از ماه اوت در زندان به سر میبرد، به اتهام افشای اسرار دولتی به 10سال زندان و در یک پرونده فساد جداگانه به 14سال زندان محکوم شد. روز شنبه، «خان» و همسرش «بُشرا بیبی» به اتهام نقض قانون ازدواج به هفتسال دیگر محکوم شدند. تحلیلگران میگویند درحالیکه مداخله نظامی در انتخابات پاکستان چیز جدیدی نیست -خان در سال2018 از ذینفعان این کشور بود- به گفته تحلیلگران، سرکوب کنونی بیشتر از سالهای گذشته مشهود بوده و این رای را به یکی از کم اعتبارترین رایها در تاریخ 76ساله پاکستان تبدیل کرده است.
«زیغم خان» تحلیلگر سیاسی و ستوننویس مستقر در اسلامآباد، گفت: «این انتخابات هیچ مشروعیتی نخواهد داشت؛ حتی اعتبار آن کمتر از انتخابات2018 است. اگر یک دولت منتخب مشروعیت نداشته باشد، نمیتوان انتظار داشت که ثبات سیاسی یا ثبات اقتصادی را ببیند.» ارتش در مواجهه با لحظهای پرتلاطم در پاکستان، کشوری با 240میلیون نفر که مجهز به سلاح هستهای است، مشت سنگینتری به کار گرفته است؛ جایی که در ماههای اخیر ناامیدی از کنترل آهنین ژنرالها به جوش آمده است.
در بیشتر دوران موجودیت پاکستان، ارتش یا مستقیما بر این کشور حکومت میکرده یا نفوذ زیادی بر دولتهای غیرنظامی داشته است. زمانی که «خان» پس از اختلاف بر سر رهبری ارتش برکنار شد، ژنرالها را به سازماندهی این حرکت متهم کرد. در راهپیماییهایی که هزاران نفر از حامیان وی در آن شرکت میکردند، «خان» به نام آن ژنرالها را مورد انتقاد قرار داد؛ انتقاد مستقیمی که زمانی در کشوری که مردمش فقط با رمز شکایت میکردند و از ارتش بهعنوان «تشکیلات» یاد میکردند، شنیده نشده بود. اگرچه از اعتبار ارتش تا حد زیادی کاسته شده و ویدئوهای وایرال شده از سوی حزب «خان» هم بر ناامیدی مردم از ارتش دامن زده است، اما با این حال، تحلیلگران میگویند که در ماههای بعد، ارتش تلاش کرد تا کنترل خود را مجددا اعمال و روشن کند که دستش در سیاست همچنان پایدار خواهد بود. مقامهای دولتی هرگونه مداخله غیرقانونی در انتخابات را برای به حاشیه راندن تحریک انصاف رد کرده، اما از دستگیری اعضا و رهبران بهعنوان یک واکنش ضروری به نظاهرات خشونتآمیز در ماه مه دفاع کردهاند.