دوره اول ریاستجمهوری دونالد ترامپ در ایالات متحده آمریکا با سیاستهای خارجی پرتنش، فشار حداکثری و تحریمهای گسترده علیه ایران همراه بود. با توجه به تاثیرات عمیق این سیاستها بر شرایط بینالمللی، ایران در این دوره با چالشهای زیادی مواجه شد. از این رو، شناخت بایدها و نبایدهای سیاستگذاری برای مقابله با تحولات ناشی از دوران دوم ریاستجمهوری ترامپ و بهرهبرداری از فرصتهای موجود، اهمیتی اساسی دارد.
ایلان ماسک که تا پیش از نوامبر ارتباط زیادی با دونالد ترامپ نداشت، از آن زمان بهطور پیوسته در کنار او بوده و بهسرعت در حال یادگیری اصول و قوانین دنیای پیچیده و رقابتی اطرافیان ترامپ است. به گزارش نیویورک تایمز، ماسک با تاثیرگذاری خود بر انتخاب مجدد ترامپ به ریاستجمهوری و مشارکت در طراحی برنامههای جدید دولت، به یکی از شخصیتهای مهم در سیاستهای ترامپ تبدیل شده است. ماسک در تلاش است افراد موردنظر خود را در موقعیتهای کلیدی دولتی قرار دهد، اگرچه برخی از انتخابهای او به نتیجه نرسیده است. بااینحال، برخی مشاوران ترامپ درباره توانایی ماسک در ایجاد تغییرات قابلتوجه در دولت شک دارند و از اینکه او بهطور مستمر در کنار ترامپ حضور دارد ناراضی هستند. ماسک برای دوری از ایجاد تصور در اذهان به عنوان «مشاور پشت پرده»، سعی دارد نقش خود را به عنوان یک مشاور با تاثیرگذاری محدود و متواضع معرفی کند.
اسرائیل بامداد شنبه در چهارمین حمله به بیروت دو نفر از رهبران حزبالله را به شهادت رساند
اسرائیل بامداد شنبه (۳ آذرماه) مجموعه حملاتی را به مرکز بیروت انجام داد که گفته شده هدف از آن «یکی از رهبران برجسته حزبالله» بود. کانال ۱۴رژیم صهیونیستی بدون ارائه جزئیات بیشتر همین خبر را تایید کرد. در یکی از این حملات با ۵موشک یک ساختمان ۸طبقه در البسطه به تلی از خاک تبدیل شد و ۱۵شهید و دهها مجروح بر جا گذاشت، «طلال حمیه» به شهادت رسید. او رئیس سازمان اطلاعات خارجی حزبالله (واحد ۹۱۰) بود که قرار بود فرماندهی نظامی حزبالله را پس از «فواد شکر» و «ابراهیم عقیل» به دست بگیرد. برخی رسانهها از او با عنوان «شبح» یاد میکنند. حمیه از اعضای نسل نخست موسس حزبالله و بخشی از هسته اولیه نظامی این گروه بود. برنامه «پاداش برای عدالت» ایالات متحده، چند سال پیش مبلغ ۷میلیون دلار جایزه برای ارائه اطلاعات درباره طلال حمیه، که با نام مستعار «عصمت میزارانی» نیز شناخته میشود، تعیین کرده بود.
گرمایش جهانی چه مصیبتهایی در پایان قرن به بار خواهد آورد
دنیایاقتصاد: گرمایش جهانی موضوعی همگانی است؛ اما تاثیر آن بر برخی کشورها بیشتر خواهد بود. بر اساس مطالعهای که اخیرا منتشر شده است، گرمایش جهانی برای جمهوری آذربایجان که از قضا میزبان اجلاس تغییرات آب و هوایی موسوم به «cop۲۹» بود، در معرض خطر بیشتری قرار دارد. به نوشته مجله «نیو ساینتیست» (New Scientist)، بنادر، دکلهای حفاری نفت و شهرکهای ساحلی کیلومترها از ساحل دور خواهند شد؛ زیرا تغییرات آب و هوایی باعث کاهش آب در دریای خزر میشود. سطح آب در حال حاضر، در دریای خزر، بزرگترین حجم آبی جهان، به سرعت در حال کاهش است، تا حدی به این دلیل که روسیه آب رودخانه ولگا را برای کشاورزی منحرف میکند.
پوتین: به استفاده از سلاحهای جدیدمان ادامه میدهیم
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه میگوید روسیه به آزمایش موشک مافوق صوت جدید اورشنیک در نبرد ادامه میدهد و انباری آماده برای استفاده دارد؛ درحالیکه اوکراین گفت که از قبل در حال توسعه سیستمهای هوایی برای مقابله با این سلاح است. به گزارش الجزیره، پوتین روز جمعه درست یک روز پس از شلیک سلاح میانبرد جدید به سمت اوکراین صحبت کرد؛ اقدامی که به گفته او ناشی از استفاده اوکراین از موشکهای بالستیک آمریکا و موشکهای کروز بریتانیا برای ضربه زدن به روسیه بود. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین گفت که کییف با شرکای غربی خود برای ایجاد سیستمهایی برای مقابله با «خطرات جدید» کار میکند. پوتین اولین استفاده از اورشنیک (درخت فندق) را یک آزمایش موفقیتآمیز توصیف کرد و گفت که موارد بیشتری نیز در کار خواهد بود.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان با بیان اینکه ایران از رئیسجمهور قانونی ونزوئلا حمایت میکند، گفت: ایران هرگونه مداخله خارجی در امور داخلی ونزوئلا را بهعنوان اقدامی خلاف حقوق بینالملل میداند.
اقدامات تلافیجویانه پکن در برابر ترامپ چه خواهد بود؟
دنیایاقتصاد: در تابستان۲۰۱۸، زمانی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا جنگ تجاری را با پکن به راه انداخت، اقتصاد چین در حال رشد بود. حتی صحبتهایی وجود داشت که میتواند به زودی از ایالات متحده بهعنوان بزرگترین کشور جهان پیشی بگیرد. اکنون، با ماهها دوری ترامپ از تصدی مجدد قدرت، آنچه به نظر میرسید یک نیروی عظیم تخریبگر بوده، بسیار کاهش یافته است. چین در مواجهه با چالشهای دارایی، بدهی و کاهش تورم، برای یک جنگ دیگر آماده نیست.
آذر نیوز: حزب حاکم لیبرال دموکرات (LDP) ژاپن به رهبری «شیگرو ایشیبا»، نخستوزیر تازه منصوبشده این کشور، طی روزهای آتی درباره پیشنهاد ایجاد «ناتوی آسیایی» بحث خواهد کرد. ایشیبا در طول مبارزات انتخاباتی خود از تقویت توان دفاعی ژاپن، از جمله ایجاد یک سیستم امنیت جمعی منطقهای که از آن بهعنوان «ناتوی آسیایی» یاد میکند، حمایت جدی کرد. او همچنین ایده استقرار موشکهای هستهای آمریکایی در آسیا را مطرح کرد و از چشمانداز «مالکیت مشترک» این سلاحها سخن گفت. چشمانداز ایشیبا برای «ناتوی آسیایی» منعکسکننده روندهای منطقهای گستردهتر به سمت همکاری نظامی و مشارکتهای امنیتی است؛ زیرا کشورهای آسیایی به دنبال مقابله با تنشهای ژئوپلیتیک فزاینده هستند. ایده یک ترتیبات امنیتی جمعی مشابه ناتو در آسیا جدید نیست، اما اخیرا با توجه به اینکه کشورهایی مانند ژاپن، کره جنوبی و هند بهطور فزایندهای به دنبال همکاری در مسائل دفاعی هستند، مورد توجه قرار گرفته است.
الجزیره: دست کم ۱۲۰فلسطینی در حملات اسرائیل در ۴۸ساعت گذشته شهید و بیش از ۲۰۵نفر زخمی شدند. با این توصیف، تعداد شهدای غزه به ۴۴هزار و ۱۷۶نفر رسید و زخمیها هم ۱۰۴ هزار و ۴۷۳ را رد کرد. «هند خودری» در گزارشی نوشت، هر دقیقه که میگذرد شرایط در نوار شمالی غزه بدتر و بدتر میشود؛ آن هم در شرایطی که نیروهای اسرائیلی در حال ویران کردن تنها بیمارستان عملیاتی غزه «کمال عدوان» است. غزه یک ماه است که زیر محاصره است و هیچ آب و غذا و سوخت و کمکی وارد نمیشود. اسرائیل در حال تخریب بخشهایی از بیمارستان مذکور، تانکرهای آب و سیستم اکسیژن است.
رویترز: سارا دوترته، معاون رئیسجمهور فیلیپین روز شنبه گفت که در صورت کشته شدنش، «فردیناند مارکوس جونیور» رئیسجمهور فیلیپین هم ترور میشود. این امر باعث شد دفتر مارکوس قول دهد که «اقدامات مناسب فوری» انجام شود. دوترته در یک کنفرانس مطبوعاتی در صبح زود که نشانهای دراماتیک از شکاف گسترده بین دو خانواده سیاسی قدرتمند در این کشور جنوب شرقی آسیا بود، گفت که با یک قاتل صحبت کرده و به او دستور داده که اگر من کشته شدم، مارکوس، همسرش و رئیس مجلس فیلیپین را بکشد. او گفت: «من گفتم، تا زمانی که آنها را نکشتهای نباید دست از کار بکشی و قاتل هم تایید کرد.» دفتر ارتباطات ریاستجمهوری این مساله را به بخش امنیتی ارجاع داده است تا ابعاد مساله روشن شود. در بیانیه رسمی دولت آمده است: «هرگونه تهدیدی که جان رئیس جمهور را تهدید میکند، باید همیشه جدی گرفته شود.» او در این نشست گفت: «کشور به سوی جهنم حرکت میکند؛ زیرا ما توسط فردی هدایت میشویم که نمیداند چگونه رئیسجمهور شود. او دروغگو است.»
یورونیوز: کمیسیون اتحادیه اروپا پس از آنکه نخستوزیر مجارستان اعلام کرد همتای اسرائیلی خود، بنیامین نتانیاهو را دعوت خواهد کرد و قرار بازداشت دستگیری دیوان کیفری بینالمللی را نادیده میگیرد، هشدار ویژهای خطاب به ویکتور اوربان صادر کرد. «ویرا ژوروا»، معاون ارزشها و شفافیت کمیسیون اروپا گفت که نادیده گرفتن قرار بازداشت بنیامین نتانیاهو، به معنای نقض تعهدات بینالمللی است و به شهرت مجارستان آسیب میزند. درحالیکه اکثر کشورهای اتحادیه اروپا اعلام کردند که از قرار بازداشت پیروی خواهند کرد، اوربان در اقدامی چالشبرانگیز از نتانیاهو دعوت کرده است که به مجارستان سفر کند. او گفت: «ما این تصمیم را به چالش خواهیم کشید و این سفر هیچ عواقبی برای او در پی نخواهد داشت.» ژوروا هشدار داد که نادیده گرفتن این قرار بازداشت «نقض آشکار معاهده» خواهد بود و تاکید کرد که «امضاکنندگان این معاهده باید به تصمیمات دادگاه احترام بگذارند.»
روند کاهشی تورم تولیدکننده بخش معدن در آبانماه ادامه مییابد؟
تورم تولیدکننده بخش معدن در مهرماه سالجاری، ۲۳۴۴واحد اعلام شده که از کاهش تورم ماهانه و سالانه حکایت دارد. با وجود این، تورم نقطه به نقطه بخش معدن در اولین ماه پاییز روند افزایشی داشته است. مرکز آمار ایران طی گزارشی، تورم تولیدکننده بخش معدن در مهرماه سالجاری را منتشر کرد که براساس آن، قیمت تولیدکننده بخش معدن در مهرماه ۱۴۰۳ (۲۳۴۴.۱) اعلام شد که نسبت به ماه قبل (تورم ماهانه) ۰.۹درصد، نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ۲۸.۷درصد و در ۱۲ماه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل (تورم سالانه)، ۲۷.۸درصد افزایش داشته است.
چرا اجارهبها بیشتر از قیمت سایر کالاها و خدمات مصرفی خانوارها رشد کرد؟ «دنیایاقتصاد» بررسی میکند
سرعت نسبی رشد اجارهبها در کشور رکورد ۱۳ ساله را ثبت کرد. بررسیهای «دنیایاقتصاد» از روند افزایش هزینه اجارهنشینی نشان میدهد نسبت تورم اجاره به تورم عمومی در یکسال منتهی به آبان۱۴۰۳، به بیشترین میزان از سال۱۳۹۰ رسیده است. در حال حاضر نرخ رشد اجارهبها ۱.۲۶برابر نرخ تورم است؛ درحالیکه نیمه اول دهه۹۰ همواره هزینه اجاره به اندازه نصف تورم افزایش پیدا میکرد. آنچه باعث شده است شاخص اجاره مسکن با رشد ۴۲درصدی به عنصر داغ سبد مصرف خانوارها تبدیل شود به هر دو سمت عرضه و تقاضا مربوط است. در سمت عرضه (آپارتمان اجارهای) امکان جبران کمبود با فرمول مشابه سایر کالاها -که در کوتاهمدت با واردات جبران میشود- وجود ندارد؛ از سال ۹۷ رکود سنگین ساخت باعث افت عرضه شد. در سمت تقاضا نیز «رژیم مصرف» در بازار اجاره، غیرممکن است. بنابراین اگرچه در سالهای اخیر تورم مثلا خوراکیها به کاهش کالری خانوار و در نهایت افت نسبی تورم این کالاها انجامید، اما در بازار اجاره تا زمان احیای «قدرت خرید خانه اول»، کاهش تقاضا صورت نمیگیرد.
دنیایاقتصاد: بررسی تعرفههای جدید و مقایسه آن با تعرفههای پیشین (قبل از مهر ۱۴۰۳) در ماههای غیرگرم نشان میدهد که میزان رشد تعرفهها بهجز دو مورد، در محدوده ۳۸درصدی است.
دنیایاقتصاد: بیشترین تعداد فوتشدگان شهر تهران در سال ۱۴۰۲ در نیمه شمالی این شهر یعنی مناطق یک تا ۶ شهری ساکن بودهاند؛ در این میان سهم منطقه ۴ و ۵ در تعداد ساکنان فوتی بیشتر بوده است. بر اساس دادههای آمارنامه شهرداری تهران جنوب شرقی تهران یعنی منطقه ۱۴، ۱۵ و ۲۰ شهر تهران در رده بعدی به لحاظ تعداد فوتیها در سال ۱۴۰۲ قرار گرفتند. این در حالی بود که کمترین تعداد فوتی در این سال در مناطق ۲۱ و ۲۲ ساکن بودند. از آنجاکه مناطق ۴ و ۵ پرتراکمترین مناطق شهری تهران هستند، بالاتر بودن تعداد متوفیان در این مناطق به لحاظ آماری کاملا قابل توجیه است. همچنین وجود بافت صنعتی در منطقه ۲۱ و ۲۲ شهر تهران و کاهش تراکم جمعیت ساکن در این مناطق عاملی است که به کاهش دادههای فوتی در این مناطق شهر تهران انجامیده است. به گزارش «اکوایران»، بر اساس آمارنامه شهرداری تهران در سال ۱۴۰۲ که به تازگی منتشر شده است، سال گذشته ۴۳هزار و ۱۱۸ تن در بهشت زهرا دفن شدهاند که از این میان ۱۸هزار و ۱۷۳ تن زن و ۲۴هزار و ۷۳۴ تن مرد هستند.۲۱۱ نوزاد هم در سال ۱۴۰۲ در بهشت زهرا خاکسپاری شدهاند.
رئــیس بــخش زلزلــهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی معتقد است: آب شستگیهای ناشی از نشتهای پرسرعت از شبکه آب شرب تهران در بروز فروریزشهای زمین نقش دارند. آب پرت شرب شهری تهران حدود ۲۵درصد حجم کل آب شرب است که حداقل بالای ۱۰درصد آن هدررفت فیزیکی به صورت آب نشتی و تزریقی به زمین است. علی بیتاللهی، رئیس بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی هم در واکنش به این حادثه در کانال تلگرامیاش نوشت: تهران ساختگاه نامطمئن و غیرایمنی دارد. مسیر قنوات، مسدود کردن رگابها در گودبرداریها و ... موجب آبشستگیهای زیرسطحی، توسعه فرسایش تونلی، ایجاد حفرات و مهاجرت حفرات به سوی سطح در اثر ریزش سقف این حفرات و در نهایت فروریزشهای پی در پی میشود.
سرمایهگذاران در بافتهای فرسوده و ناکارآمد مشمول معافیت مالیاتی میشوند، این تصمیم با هدف افزایش نوسازی در بافت فرسوده گرفته شده است. جنتی مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران با دعوت از سرمایهگذاران برای ایجاد طرحهای احداثی در محدودههای مصوب بازآفرینی شهری گفت: سرمایهگذاران در این بافتها تا ۱۰ سال مشمول معافیت مالیاتی هستند.
دنیایاقتصاد: کمیسیون انرژی مجلس در هفته جاری با دعوت از مسوولان حوزه نیرو و انرژی به بررسی علل قطعی برق در روزهای اخیر میپردازد.کمیسیون انرژی مجلس در هفته جاری با دعوت از مسوولان حوزه نیرو و انرژی به بررسی علل قطعی برق خاموشیهای اخیر میپردازد. همچنین، روز سهشنبه وزیر نفت به منظور پاسخگویی به سوالات نمایندگان در کمیسیون انرژی حاضر میشود. کمیته برق کمیسیون نیز روز دوشنبه به بررسی آخرین وضعیت و ظرفیت تولید برق حرارتی کشور و اقدامات وزارت نیرو برای افزایش راندمان تولید برق خواهد پرداخت. کمیسیون کشاورزی روز یکشنبه، ۴آذرماه، پس از ارائه گزارش اعضای کمیسیون کشاورزی در کمیسیون تلفیق لایحه بودجه، به بررسی لوایح مختلف میپردازد. یکی از لوایح مهم، «حفاظت از رودخانهها و کاهش خطرات سیل» است. همچنین، ارزیابی اثرات زیستمحیطی فرامرزی الحاقی به کنوانسیون چارچوب حفاظت از محیطزیست دریایی دریای خزر مورد بحث قرار خواهد گرفت.
اداره کل هواشناسی استان تهران نسبت به افزایش آلودگی هوا تا سهشنبه ششم آذر ماه هشدار داد. با توجه به عدموزش باد در پایتخت و شرایط پایدار جوی، تهرانیها باید منتظر آلودهتر شدن هوا باشند. به گزارش «ایسنا» اداره کل هواشناسی استان تهران با صدور هشدار زردرنگ برای هوای شهر تهران در روز شنبه سوم آذر ماه اعلام کرد که از روز شنبه تا سهشنبه ششم آذر ماه بر میزان آلایندههای جوی بهویژه ذرات کوچکتر از ۲.۵ میکرون در مناطق مرکزی و جنوبی استان تهران افزوده میشود.
پدیده همزمانی کمبود و مازاد نیروی انسانی در اقتصاد ایران و حضور مهاجران غیرماهر یکی از مشکلات بازار کار است که در کمیسیون مالیات، کار و تامین اجتماعی اتاق ایران بررسی شد.
دولت جدید آمریکا باید روی حوزههایی تمرکز کند که ایالات متحده در آنها مشکلاتی دارد: پیشرفت فرایند کند مدرنسازی هستهای، شکافهای بزرگ در میدان بازدارندگی متعارف و ضعفهای قابل توجه در پایگاه صنعتی دفاعی ایالات متحده.
اصل بازدارندگی ایالات متحده در دوران ریاستجمهوری جو بایدن آسیب دیده است. عقبنشینی شرم آور دولت آمریکا از افغانستان و رویکرد محتاطانهاش در حمایت از اوکراین در مواجهه با تهدیدهای روسیه، چالشهایی را برای تعهدات امنیتی ایالات متحده به ارمغان آورد.
قیمت بیت کوین نیز که در آخر هفته با صعود به کانال ۹۹ هزار دلار رسیده و رکورد جدیدی ثبت کرده بود؛ امروز با کاهش ۹۷ هزار و ۹۶۳ دلار در معامله بود. قیمت تتر نیز با افزایش، ۷۰ هزار و ۴۳۰ تومان نرخ گذاری شد.
«دنیای اقتصاد» شکاف قیمتی جدید کارخانه و بازار را بررسی کرد
شکاف قیمتی بین کارخانه و بازار بعد از اصلاح قیمت، بهطور قابل توجهی کاهش پیدا کرده است. طبق بررسی «دنیایاقتصاد» گسل قیمتی پیش از اصلاح قیمت بهطور میانگین ۴۰درصد بود، حال آنکه بعد از افزایش قیمتها به ۱۷.۶درصد رسیده است.
دنیای اقتصاد: روز گذشته کمیسیون تلفیق در شرایطی طبق لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ وزارت صنعت، معدن و تجارت را مکلف کرد تا با معرفی سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران، مجوز واردات یک دستگاه خودرو برای جانبازان بالای ۵۰درصد را صادر کند که از سال گذشته در این زمینه مجوزی صادر نشده است.