امیرعبداللهیان در اجلاس عدمتعهد در باکو سخنرانی کرد
اولین دیدار پس از تنش ۵ ماهه
وزیر امورخارجه در این دیدار با تاکید بر اهمیت روابط تهران-باکو برای توسعه کریدور حملونقل شمال-جنوب گفت: «پویایی مثبتی در توسعه روابط اقتصادی و تجاری دو کشور وجود دارد.»
به گزارش «ایرنا»، همچنین امیرعبداللهیان سلام سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران را به الهام علیاف ابلاغ کرد و متقابلا نیز رئیسجمهوری آذربایجان با تشکر از این پیام سلام خود را به رئیسجمهور ایران رساند. وزیر امور خارجه با بیان اینکه این جنبش در دوران ریاست جمهوری آذربایجان پویا و توسعهیافته شده است، تصریح کرد: «سخنرانی رئیسجمهور آذربایجان در مراسم افتتاحیه اجلاس وزیران جنبش غیرمتعهدها به نکات بسیار مهمی اشاره و تاکید کرد که موضوعات بسیار مهمی در دستور کار برای بحث و بررسی است.»
وزیر امور خارجه بر بررسی قضایی و انتظامی کشور درباره اقدام تروریستی انجام شده علیه سفارت جمهوری آذربایجان تاکید و ابراز امیدواری کرد به زودی فعالیت سفارت جمهوری آذربایجان در تهران احیا شود.در ادامه الهام علیاف نیز به نوبه خود ابراز امیدواری کرد که مجرمان اقدام تروریستی علیه سفارت جمهوری آذربایجان در ایران به مجازات مناسب محکوم شوند. علیاف درباره نقش جمهوری آذربایجان در جنبش عدمتعهد و اقدامات انجام شده در راستای تاسیس آن خاطرنشان کرد: «پویایی روزافزون روابط اقتصادی و تجاری تهران - باکو با خرسندی مورد توجه است و توسعه کریدور حملونقل شمال-جنوب و همچنین اجرای مسیرهای ارتباطی بین منطقه اقتصادی شرق زنگزور یک اتفاق مثبت است.» رئیسجمهوری آذربایجان ابراز امیدواری کرد که در آیندهای نزدیک دیدارهای دوجانبه بین مقامات دو کشور انجام شود.در عین حال وزیر امور خارجه در حاشیه نشست وزیران امورخارجه جنبش عدمتعهد با هاکان فیدان وزیر امور خارجه جدید ترکیه دیدار و رایزنی کرد.
امنیت آذربایجان، امنیت ماست
پس از این دیدار، وزیر امور خارجه کشورمان درباره دیدارش با رئیسجمهور آذربایجان گفت: «ما امنیت جمهوری آذربایجان را امنیت منطقه و ایران میدانیم.»
به گزارش خبرگزاری تسنیم، حسین امیرعبداللهیان، افزود: «در خصوص حادثهای که در سفارت آذربایجان در تهران رخ داد که ما را متعجب و متاسف کرد، با جناب آقای رئیسجمهور گفتوگو کردم. همانطور که روز گذشته سخنگوی قوه قضائیه ایران اعلام کرد، پرونده رسیدگی به اقدام مسلحانه ضارب در سفارت جمهوری آذربایجان در تهران مراحل تحقیقاتی خودش را کامل کرده است.» امیرعبداللهیان ادامه داد: «با مقامات کشور دوست و برادر آذربایجان اتفاق نظر داریم که مراحل تحقیق این پرونده در طرف آذربایجان با سرعت تکمیل شود. اشد مجازات در انتظار ضارب و هر طرفی است که در این اقدام جنایتکارانه نقش داشته است.»وزیر امور خارجه همچنین در خصوص کریدور مواصلاتی در منطقه گفت: «ما با آقای رئیسجمهور و مقامات کشور آذربایجان اتفاق نظر داریم که مسیر تاریخی و کریدور راهآهنی که از ایران میگذرد به سرعت فعال شود. کریدور ریلی ارس یک کریدور مورد توافق ماست که به دستور رئیسجمهور کشورم عملیات اجرایی آن به زودی شروع خواهد شد و امیدواریم که حداکثر ظرف یک سال بهرهبرداری آن انجام شود.» وی ادامه داد: «این کریدور نقش اصلی را در اتصال آذربایجان به نخجوان بر عهده دارد.» وی افزود: «مردم جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران بیشترین اشتراکات را در بین همسایگان دارا هستند. در نظر داریم که به دور از سوءتفاهمها باید رفت و آمد مردم دو کشور و همکاریهای همهجانبه بدون هیچگونه محدودیت بین دو کشور در بهترین وضعیت خود قرار بگیرد. معتقد هستیم اختلافات در منطقه قفقاز جنوبی صرفا از طریق مسالمتآمیز قابل حل و فصل است.»
قدردانی از باکو
همچنین حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه بعدازظهر روز چهارشنبه در نشست جنبش عدمتعهد به ایراد سخنرانی پرداخت. وی در ابتدا از جمهوری آذربایجان برای برگزاری این نشست و تلاشهای آن در دوره ریاست بر جنبش عدمتعهد قدردانی کرد و ریاست دوره بعد جنبش را به اوگاندا تبریک گفت. وی افزود: تحولات مهم اخیر در نظام بینالملل، بهرغم ایجاد برخی چالشها، فرصتهای موثری را برای نقشآفرینی بهتر جنبش عدمتعهد فراهم میکند؛ فرصتهایی که باید هوشمندانه از آن برای تحقق آرمانهای جنبش عدمتعهد در ایجاد جهانی نو و توسعهیافته استفاده کرد. در این مسیر، هدف اصلی ما باید تقویت «حاکمیت قانون» و «عدالت» در جهان باشد؛ زیرا منشأ اکثر بحرانها و جنگها، نقض فاحش و گسترده قانون و بیتوجهی به ارزشهاست.
ایران شریک قابل اعتماد
وزیر خارجه با بیان اینکه در سطح منطقهای، جمهوری اسلامی ایران ثابت کرده که همواره یک شریک قابل اعتماد است، گفت: «یک نمونه آن، همکاری مثال زدنی ایران در مبارزه با تروریسم و فداکاری نیروهای ایرانی در مبارزه با جنایات داعش در منطقه از جمله در عراق و سوریه است. قهرمان بزرگ مبارزه با تروریسم، سردار سلیمانی نماد بارز آن به شمار میرود. سیاست همسایگی ایران در راستای تقویت همگرایی بیشتر در منطقه، موفقیت خود را به خوبی به اثبات رسانده است.»
دعوت برای اجلاس تهران
رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه ضمن تاکید بر اینکه ما مصمم هستیم به توسعه همهجانبه روابط و همکاری با تمامی همسایگان و کشورهای جهان ادامه دهیم، اضافه کرد: ما معتقدیم، حل مشکلات منطقهای فقط با همکاری کشورهای منطقه میسر است. از این رو، در برخورد با پدیده توفانهای گردوغبار به عنوان یک چالش اساسی محیطزیست، جمهوری اسلامی ایران روی همکاری کشورهای منطقه حساب میکند و از همه کشورهای آسیبدیده از این پدیده در منطقه و سایر مناطق جهان دعوت میکند در کنفرانس بینالمللی مقابله با توفانهای گرد و غبار که در اجرای قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، بهزودی در تهران برگزار خواهد شد، شرکت کنند.
محکومیت جنایت جنین
در این سخنرانی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد: در کنار تهدید سلاحهای کشتار جمعی رژیم جعلی و اشغالگر اسرائیل علیه صلح و امنیت منطقه و جهان، خشونت نظاممند این رژیم آپارتاید علیه فلسطینیها، از جمله کشتار بیرحمانه زنان و کودکان، تخریب خانهها و نیز اهانت به اماکن مقدس شامل مسجدالاقصی کماکان ادامه دارد. ما حملات وحشیانه اخیر رژیم صهیونیستی علیه فلسطینیهای بیگناه در جنین را به شدت محکوم میکنیم و از جامعه جهانی درخواست داریم که قاطعانه و به سرعت علیه این رژیم جعلی و اشغالگر و اقدامات دشمنانه آن واکنش نشان دهد. باید به جنایات این رژیم اشغالگر پایان داده شود.
وی به اوضاع افغانستان نیز اشاره کرد و گفت: کشور افغانستان دهههاست که از بیثباتی و بحران رنج میبرد. راهحل، تشکیل دولتی فراگیر متشکل از همه اقوام افغانستانی است. جمهوری اسلامی ایران در کنار میزبانی از میلیونها پناهنده افغانستانی، به تلاش برای کمک به بهبود وضعیت بشردوستانه در افغانستان ادامه خواهد داد. ما همچنین خواستار رفع توقیف منابع مالی مردم افغانستان هستیم.
جنگ در اوکراین پایان یابد
رئیس دستگاه دیپلماسی وضعیت اوکراین را نیز مورد اشاره قرار داد و گفت: در مورد وضعیت اوکراین و قفقاز نیز ما بار دیگر بر لزوم خاتمه جنگ اوکراین و حل سیاسی آن تاکید داریم. معتقدیم حلو فصل اختلافات در منطقه قفقاز جنوبی از طرق مسالمتآمیز امکانپذیر است. امروز در دیدارم با آقای الهام علیاف رئیسجمهور محترم آذربایجان دریافتم که کشور آذربایجان بر اساس توافق سهجانبه روسیه، ارمنستان و آذربایجان به دنبال رفع انسداد از خطوط مواصلاتی در منطقه است و هیچ نیتی برای ایجاد انسداد نسبت به کشورهای همسایه در باکو به چشم نمیخورد. این موضوعی است که رئیسجمهور قویا بر آن تاکید کرد و البته موضوع حل و فصل مسالمتآمیز مناقشات در قفقاز جنوبی بدون تغییر در مرزها همواره مورد تاکید جمهوری اسلامی ایران است.
نقش فعالانهتر جنبش عدمتعهد
امیرعبداللهیان همچنین در ادامه سخنانش در نشست وزرای خارجه جنبش عدمتعهد گفت: در راستای تلاش برای تقویت حداکثری «حاکمیت قانون» در جهان، جنبش عدمتعهد باید فعالانهتر به ایفای نقش در سازمانهای بینالمللی بپردازد؛ این جنبش باید نیرومندتر از قبل از تقویت چندجانبهگرایی حمایت کند؛ باید مخالفت خود با استفاده ابزاری از نهادهای بینالمللی را با صدای بلندتری در جهان اعلام کند؛ جنبش باید قاطعانهتر به دفاع از اصول بنیادین حقوق بینالملل، بهویژه اصول و اهداف منشور ملل متحد بپردازد و بر موضع اصولی خود در تاکید بر لزوم از بین بردن کامل و فوری سلاحهای هستهای در جهان اصرار ورزد. همچنین، فعالیتهای بیشتر و موثرتر جنبش در حمایت از تحقق حقوق فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ملتها را ضرورتی اجتنابناپذیر میدانیم.
محکومیت هتک حرمت قرآن کریم
وی همچنین به هتک حرمت قرآن کریم در سوئد اشاره کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران اقدام موهن، هنجارشکنانه و از نظر سیاسی هدایت شده و تحریکآمیز اخیر در اهانت به ساحت مقدس قرآن کریم در سوئد را به شدت محکوم میکند. با توجه به تمایل برخی از دولتهای اروپایی برای حمایت رسمی از ایجاد چنین رویههای نامشروعی در حمایت از اسلام ستیزی و بیگانه هراسی تاکید میکنیم که جنبش عدمتعهد باید با شدیدترین لحن و در بالاترین سطح ممکن، این اقدام نامشروع و غیرانسانی را قویا محکوم کند. بر این اساس، جمهوری اسلامی ایران از درج بندی در این زمینه در اعلامیه پایانی این نشست حمایت میکند.
دیدار با وزیر کویتی
همچنین حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه روز گذشته و در حاشیه نشست وزرای خارجه جنبش عدمتعهد در جمهوری آذربایجان با «شیخ سالم عبدالله الجابر الصباح» وزیر امور خارجه کویت دیدار و در خصوص موضوعات مورد علاقه دو کشور به گفتوگو و تبادل نظر پرداخت.
مناسبات دو کشور در حوزههای مختلف سیاسی و اقتصادی از اهم محورهای گفتوگوی دو وزیر امور خارجه در این دیدار بود. امیرعبداللهیان در این دیدار با اشاره به اولویت سیاست همسایگی دولت جمهوری اسلامی ایران، کشورهای حوزه خلیج فارس را از مهمترین حوزههای جغرافیایی این سیاست خواند و بر ارتقای همکاریهای فیمابین تاکید کرد. شیخ سالم عبدالله الجابر الصباح وزیر امور خارجه کویت نیز در این دیدار بر توسعه روابط دو کشور در حوزههای مختلف تاکید کرد. امیرعبداللهیان اواخر خرداد ماه سالجاری سفری چند ساعته به کویت داشت و با همتای کویتی و نخستوزیر این کشور دیدار و گفتوگو کرد.
محلی برای چندجانبهگرایی
حسین امیرعبداللهیان پیش از این سفر در صفحه توییتر خود نوشت: «برای شرکت در اجلاس وزرای امور خارجه جنبش عدمتعهد سفر کردم. جنبش عدمتعهد با توجه به تنوع کشورهای عضو، یک ظرفیت ویژه در تقویت چندجانبهگرایی و هماندیشی برای حل چالشهای جدید جهانی است. همچنین این سفر فرصتی برای پیگیری و توسعه سیاست همسایگی در منطقه خواهد بود.»