نتبلاکس قطع سرویس تلفنهمراه و اینترنت در نوار غزه را تایید کرد
نقض حقوق بشر با قطع اینترنت
در همین راستا سازمان عفو بینالملل هم روز جمعه اعلام کرد که غیرنظامیان غزه در معرض خطرات بیسابقهای قرار دارند، چرا که اسرائیل سیستمهای ارتباطی آنها را قطع و بمباران و حملات خود را تشدید کرده است. این سازمان در ادامه خطاب به مقامات تلآویو تاکید کرد که اینترنت و زیرساختهای ارتباطی غزه باید فورا راهاندازی شوند تا تیمهای امداد و نجات بتوانند کار خود را انجام دهند. قطع اینترنت و ارتباطات نوار غزه، واکنش مردم کشورهای مختلف جهان را برانگیخته است. حالا شبکههای اجتماعی مملو از پستها و هشتگهایی است که نمادی از خواست جهانی برای کمک به مردم غزه هستند. مردم خواستار ارائه خدمات اینترنت ماهوارهای به غزه هستند و از ایلان ماسک، مالک استارلینک، خواستهاند تا این امکان را مانند جنگزدگان اوکراین، در اختیار ساکنان این منطقه هم قرار بدهد. ماسک روز گذشته اعلام کرد که خدمات ارتباطات ماهوارهای استارلینک را به سازمانهای شناخته شده بینالمللی در نوار غزه ارائه خواهد کرد.
نگرانی سازمانهای جهانی
در ابتدا «جوال» یکی از اپراتورهای ارتباطی در شامگاه جمعه غزه از قطع کامل خدمات ارتباطی تلفن همراه علاوه بر اینترنت خبر داد و سپس شرکت مخابرات فلسطین نیز اعلام کرد اینترنت و تمام خدمات ارتباطی با نوار غزه به صورت کامل قطع شده و اسرائیل تمام مسیرهای ارتباطی غزه با جهان را قطع کرده است. نتبلاکس هم در گزارشی این موضوع را تایید و اعلام کرد که از شامگاه جمعه همزمان با بمباران گسترده غزه توسط ارتش اسرائیل، اینترنت مردم این منطقه بهطور کامل قطع شده است. این نهاد مستقل که بهطور مستمر ارتباطات اینترنتی را پایش میکند، با انتشار پستی در شبکههای اجتماعی از قطع کامل اینترنت در نوار غزه خبر داد. البته پیش از این سازمان حقوق دیجیتال now access هشدار داده بود که قطع شدن اینترنت در نوار غزه میتواند عواقب جدی داشته باشد. این سازمان غیردولتی در بیانیهای نوشته بود: «با وجود هزاران نفر کشته و در حال حاضر یک خاموشی تقریبا کامل، دسترسی به اطلاعات کمیاب شده و قطع اینترنت بهطور مستقیم بر مستند شدن جنایات انجام شده، تاثیر میگذارد. مردم نمیدانند عزیزانشان کجا هستند و نمیتوانند اطلاع از مرده یا زنده بودن آنها به دست بیاورند.»
کمیته بینالمللی حفاظت از خبرنگاران هم نگرانی جدی خود را بابت گزارشهای هشداردهنده درباره قطع اینترنت و ارتباطات در غزه ابراز کرد و هشدار داد: «این مساله به خلأ جدی اطلاعرسانی با پیامدهای بالقوه قابل توجه منجر میشود.» خبرگزاری آناتولی هم در این باره نوشت: «کمیته حفاظت از خبرنگاران، مستقر در نیویورک، تاکید کرد که همزمان با قطع ارتباط نهادهای خبری با خبرنگارانشان در غزه، جهان پنجره خود به حقیقت را درباره اینکه چه اتفاقی در این منطقه میافتد، از دست میدهد.»
این کمیته همچنین نوشت: «جنگ اسرائیل و غزه با تشدید بمباران هوایی و عملیات زمینی از سوی نیروهای اسرائیلی وارد دور جدیدی شده است. کمیته حفاظت از خبرنگاران به دلیل گزارشهای گسترده قطع اینترنت و ارتباطات در غزه بهشدت نگران است. این قطع ارتباطات هم جهان را از دسترسی به اخبار مهم و حیاتی اوضاع در این باریکه باز میدارد و هم یک خلأ جدی و خطرناک درباره آنچه رخ میدهد، ایجاد میکند. همچنین اطلاعات واقعی بهشدت منحرف میشوند و در دسترس قرار نمیگیرند.» این کمیته در ادامه بیانیه خود آورده است: «ما به تمام طرفهای درگیر در جنگ غزه یادآور میشویم که خبرنگاران، غیرنظامی هستند و باید به آنها احترام گذاشته شود و باید جانشان از سوی طرفهای درگیر در جنگ غزه و بر اساس قوانین بینالمللی و بشردوستانه حفظ شود.»
از طرف دیگر، دیدهبان حقوق بشر سازمان ملل نیز به این موضوع واکنش نشان داد و قطع برق، ارتباطات اینترنتی و تلفنی از سوی ارتش اسرائیل در غزه را تهدیدی برای پنهان کردن جنایات گسترده رژیم صهیونیستی خواند. همزمان سازمان عفو بینالملل هم اعلام کرد که غیرنظامیان غزه در معرض خطرات بیسابقهای قرار دارند، چرا که اسرائیل سیستمهای ارتباطی آنها را قطع کرده و بمباران و حملات خود را تشدید کرده است. این سازمان در ادامه خطاب به مقامات تلآویو تاکید کرد که اینترنت و زیرساختهای ارتباطی غزه باید فورا راهاندازی شود تا تیمهای امداد و نجات بتوانند کار خود را انجام دهند.
رویکرد ایلان ماسک
در روزهای گذشته گروههای حقوق بشری بارها تاکید کردهاند که قطع اینترنت و ارتباطات تلفنی در غزه بر خلاف قوانین حقوق بشر است. حالا مردم نوار غزه حتی برای ارتباط گرفتن با گروههای امداد و نجات هم راهی ندارند. این قطع ارتباطات سبب شده است تا ساکنان غزه نتوانند بفهمند که عزیزانشان در این جنگ کشته یا مجروح شدهاند و امکان نجات مجروحان بهدلیل عدم اطلاعرسانی امکانپذیر نیست. این موضوع باعث شده است تا مردم سراسر دنیا از ایلان ماسک بخواهند که مانند اوکراین، با راهاندازی اینترنت ماهوارهای در نوار غزه به مردم این شهر کمک کند. بعد از قطع ارتباطات غزه با دنیای بیرون، فشار توییتری به ایلان ماسک برای ارائه خدمات اینترنت ماهوارهای استارلینک آغاز شده و هشتگ انگلیسی «استارلینک برای غزه» (starlinkforgaza#) و هشتگ فارسی «تقاضای اینترنتی برای غزه» در شبکههای اجتماعی داغ شده است.
حالا حتی یک کارزار جهانی برای ارائه خدمات اینترنت استارلینک به غزه هم راهاندازی شده است. در این کارزار مردم جهان خطاب به ایلان ماسک تاکید کردهاند که به غزه هم مانند اوکراین دسترسی اینترنتی بدهد. تا لحظه نگارش این گزارش هشتگ «استارلینک برای غزه» رتبه اول را در بریتانیا دارد. پس از اتفاقاتی که شامگاه جمعه در غزه رخ داد، یک تحلیلگر معروف آمریکایی که از فعالترین مدافعان حقوق فلسطینیها محسوب میشود نیز در واکنش به قطع کامل اینترنت غزه درخواستی را از ایلان ماسک مطرح کرد. جکسون هینکل در حساب توییتری خود - که یک میلیون و 600 هزار دنبالکننده دارد- خطاب به ایلان ماسک نوشت: «اسرائیل اینترنت و خدمات ارتباطی غزه را قطع کرده است. ایلان ماسک لطفا جانها را نجات دهید و استارلینک را به غزه بدهید.»
حالا ماسک روز گذشته اعلام کرده است که خدمات ارتباطات ماهوارهای استارلینک را به سازمانهای امدادی شناخته شده بینالمللی در نوار غزه ارائه خواهد کرد.
تا پیش از قطع کامل اینترنت بهدلیل قطع مکرر برق و ناتوانی اپراتورهای غزه در تامین برق مورد نیاز، ارتباطات اینترنتی و تلفنی در این منطقه بارها قطع شد اما آنها به کمک ژنراتورها و تامین برق اضطراری، توانستند تا حدی تصاویری زنده از وضعیت این شهر در گروههای رسانهای مهم منتشر کنند. بهطور کلی از زمان شروع این جنگ، در فضای رسانهای نیز چالشهای بسیاری برای کاربران غزه به وجود آمده است. در روزهای گذشته اینستاگرام یک حساب کاربری فلسطینی را که به پوشش وقایع غزه میپرداخت و 6میلیون دنبالکننده داشت، حذف کرد. صفحه اینستاگرامی «eye on Palestine» برای پوشش وقایع غزه و اخبار و ویدئوهای روزانه مربوط به فلسطینیهای ساکن در غزه ایجاد شده بود. البته قبل از آن شرکت متا برخی از حسابهای کاربری اینستاگرامی که خود را فلسطینی خوانده بودند، تروریست معرفی کرده بود. این اقدام متا واکنشهای بسیاری بههمراه داشت و باعث شد این شبکه اجتماعی با انتشار بیانهای از مردم عذرخواهی کند.
پیش از آن نیز صفحات مختلف فلسطینیها که به انعکاس رویدادهای غزه میپرداختند، در پلتفرمهای مختلف از جمله یوتیوب، اینستاگرام، ایکس و تیکتاک حذف شده بودند. این موضوع تا جایی پیش رفت که طبق اعلام تلگرام، گوگل برخی کانالهای متعلق به فلسطینیها را در نسخه تلگرام نصبشده از طریق گوگلپلی مسدود کرد. برخی از سازمانهای جهانی هم نسبت به این اقدامات شرکتهای بزرگ فناوری واکنش نشان دادند. پس از اتفاقات اخیر هم 48 سازمان جهانی در بیانیهای مشترک از شرکتهای فناوری خواستند به حقوق مردم فلسطین در طول اتفاقات جاری احترام بگذارند: «علاوه بر سایر موارد نقض حقوق مردم فلسطین، ما نگران سانسور قابل توجه و نامتناسب صدای آنها از طریق حذف محتوا و پنهان کردن هشتگها هستیم. این محدودیتها در مورد فعالان، جامعه مدنی و مدافعان حقوق بشر تهدیدی جدی برای آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات، آزادی تجمع و مشارکت سیاسی است.»
اینترنت حالا دیگر یک نیاز اولیه و اساسی به شمار میآید و قطع آن به خصوص در شرایط بحران میتواند مترادف از دست رفتن جانهای بیشمار باشد. با این اوصاف است که حالا افکار جهان متوجه سرویسی مانند اینترنت ماهوارهای استارلینک است که هدف خود را خدمترسانی به مناطق دورافتاده و محروم تعریف کرده و در تایید آن به اوکراین هم در زمان جنگ این خدمات را ارائه کرده است. در نهایت روز گذشته ایلانماسک در حساب کابری خود در ایکس اعلام کرد که این خدمت را به سازمانهای امدادی شناخته شده بینالمللی در نوار غزه ارائه خواهد کرد.