نظام آمار گردشگری در بن‌بست تدوین

گروه گردشگری، شیما رئیسی: معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، برای تهیه نظام جامع آماری، در حال تنظیم یک تفاهمنامه با مرکز آمار ایران است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، مرتضی رحمانی موحد، با اعلام این خبر در آخرین نشست خبری سال ۹۳ ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر که صبح دیروز، برگزار شد، گفت: امیدواریم نتیجه همکاری میان سازمان و مرکز آمار ایران، دستیابی به چارچوبی مشخص و مدون در سال ۹۴، برای مشخص کردن اندازه اثر گردشگری در ابعاد کلان اقتصادی باشد.

رحمانی موحد همچنین افزود: البته در نوروز امسال همچون سال‌های گذشته، تعداد گردشگران و کلیه آمار مربوط به گردشگری بر اساس آمار اقامت در هتل‌ها و مراکز اقامتی مجاز و نیز تعداد بازدیدها از اماکن گردشگری از جمله موزه‌ها و دیگر سایت‌های تاریخی، استخراج خواهد شد. معاون گردشگری با اشاره به تاریخچه شکل‌گیری ستاد هماهنگی خدمات سفر گفت: ستاد بر اساس مصوبه هیات وزیران و با نگاه فرا زمانی به تنظیم و هماهنگی برنامه سفرها در تمام سال، در بهمن‌ماه ۹۲ تشکیل شد. وی همچنین تصریح کرد: ۱۸ دستگاه، وزارتخانه و نهاد به طور مستقیم با ستاد هماهنگی خدمات سفر همکاری دارند که این تعداد در ایام نوروز به دلیل تراکم سفرها به ۳۰ نهاد می‌رسد.

برنامه‌های نوروزی ستاد

رحمانی موحد در ادامه قبل از تشریح برنامه‌های ستاد برای نوروز ۹۴ گفت: در آذر ماه امسال و در پی انجام مطالعات بین‌بخشی، طرح نوروز ۹۴ به همه دستگاه‌ها ابلاغ و از آن زمان تاکنون بیش از ۱۲۰۰ جلسه مربوط به نوروز در همه استان‌ها تشکیل شده و گزارش‌های همه آنها دریافت شده است که همگی نشان از آمادگی سطح بالای همه دستگاه‌ها در این زمینه دارد.

این مقام مسوول با اشاره به آغاز برنامه‌های نوروزی ستاد از ۲۵ اسفند با برگزاری مانور بزرگ خدمات سفر و رزمایش ترافیک و ادامه یافتن این خدمات تا ۱۵ فروردین سال پیش رو، افزود: در پی تدارکات ستاد برای نوروز ۹۴، بیش از ۴۷۰ واحد گردشگری در قالب هتل، متل، مهمانپذیر، تاسیسات بین‌راهی و ... به مجموع واحدهای موجود اضافه شده است؛ با این هدف که مردم به سمت استفاده از اقامتگاه‌ها و اماکن رسمی و مسقف سوق داده شوند. رحمانی با تاکید بر اینکه وجود مشکلات در زمینه اسکان نباید مانع از حرکت اصولی و بر مبنای شاخص‌های استاندارد در این مسیر شود، اظهار کرد: در نتیجه بازرسی‌های ستاد در بخش اقامت که از بهمن ماه و با اعزام ناظران آغاز شده، تقریبا ۸۰ درصد آسیب‌های شناسایی شده از سوی ناظران برطرف و در برخی موارد نیز مالکان این اماکن اخطار جدی دریافت کرده‌اند. در همین راستا باید اضافه کنم که خانه‌های استیجاری مورد تایید ما نیست و در این زمینه به صورت جدی تذکر داده‌ایم و این حساسیت به استان‌ها نیز ابلاغ شده است و لازم است تخلفات در این مورد از طریق مراجع قضایی و نظارتی پیگیری شود. معاون گردشگری همچنین به برخی تخلفات هتلداران اشاره کرد و گفت: برخی هتل‌ها رزروهای سفید دارند که مطابق قانون نیست. به این معنا که اقدام به انبوه فروشی اتاق‌های خود بدون ذکر نام مسافر می‌کنند؛ موضوعی که با آن برخورد خواهد شد.

وی در ادامه افزود: علاوه بر اقامتگا‌ه‌های رسمی، با همکاری شهرداری‌ها، برنامه‌هایی نیز در مسیرهای پرتردد برای اسکان عبوری مسافران در مکان‌هایی همچون پارک‌ها در نظر گرفته شده است. همچنین در هماهنگی با ستاد اقامه نماز درخواست کرده‌‌ایم که ساعات کار مساجد و بقاع متبرکه در ایام نوروز افزایش پیدا کند. رحمانی موحد همچنین به فعالیت ۱۱۸۲۶ باب سرویس بهداشتی درخصوص نتیجه برنامه‌ریزی برای ساخت سرویس‌های بهداشتی اشاره کرد و گفت: بخشی از این پروژه به دلیل جانمایی نامناسب و نبود سرمایه‌گذار با مشکل روبه‌رو شده‌است. بخشی نیز توسط بخش خصوصی ساخته شده‌است اما به دنبال بهره بردار است. بخشی نیز قرار است با کمک شهرداری‌ها و سازمان راهداری فعال شود.

معاون گردشگری در بخش دیگری از سخنان خود در این نشست، تصریح کرد: در ادامه طرح ساماندهی خانه مسافرها که در سال جاری اجرایی شد به دنبال این هستیم تا در سال جدید، با دریافت نظرسنجی از اتحادیه‌های هتلداری و نیز مسوولان ذی‌ربط استانی، چارچوبی برای همکاری میان خانه مسافرها با دیگر اقامتگاه‌ها و اتحادیه هتلداران تعریف کنیم.

علت گرانی پروازها در ایام نوروز چیست؟

رئیس ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر با بیان اینکه امکانات و خدمات ما در حمل و نقل در حد معقول نیست و همین گردشگری ما را دچار آسیب کرده است، گفت: اصولا نظام رزرواسیون و تنظیم تورهای سفر به دلیل آنکه امکانات خدماتی در حد معمول نیست دچار آسیب شده است؛ سازمان هواپیمایی نیز از قیمت‌گذاری گرفته تا چارتر و لغو شدن پروازها گله‌مند است و همه این موارد به صورت پلکانی در حوزه سفر تاثیرگذار است. از این رو قصد داریم در یک برنامه‌ریزی بین بخشی، در اوایل سال ۹۴ مساله را حل کنیم.

البته او درخصوص برخوردهایی که انجام خواهد شد نیز پاسخی نداد و در توضیح چگونگی انجام امور گفت: من به صورت کلی این را توضیح دادم و گرانفروشی سفر در ایام اوج سال مانند نوروز به دلیل زنجیره‌وار بودن امور سفر است. البته در زمینه قیمت بلیت، اگر سازمان هواپیمایی، اختیارات موسسات و شرکت‌های هواپیمایی در خصوص چارتر کردن را لغو کند، این مشکل تا حد زیادی به خودی خود حل خواهد شد.

او در ادامه این نشست درباره میزان استقبال و آمار سفرهای خارجی در نوروز ۹۴ با بیان اینکه فعلا آماری از حجم متقاضیان سفرهای خارجی در اختیار ندارد و آن را پس از ۱۵ فروردین‌ماه ارائه خواهد کرد، افزود: آمار خاصی از اینکه چه کسی تصمیم گرفته سفر خارجی برود، نداریم اما مثل همیشه بخشی از خدمات دفاتر مسافرتی روی سفرهای خارجی متمرکز است. معاون گردشگری همچنین درباره آمار گردشگران ورودی و خروجی کشور در سال ۹۳ گفت: این آمار هر سه ماه یک‌بار احصا می‌شود، اما فعلا آمار سه ماه آخر سال را نداریم، چون باید منتظر پایان اسفند باشیم، اما آمار ۹ ماه نخست نشان می‌دهد ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار گردشگری ورودی در سال ۹۳ داشتیم و با احتساب اربعین پنج میلیون و ۶۰۰ هزار مسافر خروجی از کشور ثبت شده است.

رحمانی موحد همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگار «دنیای اقتصاد» در مورد نحوه همکاری‌های سازمان میراث و محیط‌زیست در زمینه کاهش آسیب به محیط‌های طبیعی و نیز پاکسازی این محیط‌ها برای اینکه گردشگران بتوانند از مواهب طبیعی بهره‌مند شوند، گفت: در نشست‌های مشترکی که با سازمان محیط‌زیست به‌عنوان یکی از اعضای این ستاد داشته‌ایم، تصمیم گرفته شده که سازمان محیط زیست برنامه‌‌هایی را در زمینه نظافت، مراقبت و نیز کنترل حجم ترددها در محل‌هایی که محیط طبیعی نیاز به محافظت و حراست بیشتری دارد و در معرض آسیب‌است به استان‌ها ابلاغ کند. این امر محقق شده و مسوولان استان‌ها موظف به رعایت این ضوابطند. اگرچه ستاد هماهنگی خدمات سفر در مسیر خوبی قرار گرفته و در صدد همراه کردن حداکثری سایر سازمان‌ها و نهادهای مربوط برای ارائه هرچه بهتر خدمات در جهت توسعه گردشگری داخلی است، اما به نظر می‌رسد همچنان دچار نوعی بی‌نظمی است و از فقدان ایده‌های نو و طرح‌های یکپارچه و متمرکز بر اهداف ساختارمند رنج می‌برد. نکته‌ای که در پاسخ‌های گاهی مبهم و نامشخص مسوولان این ستاد رخ می‌نماید.