احسان بعیدی

در فاصله سه روز از داربی پایتخت، پایتخت دوم فوتبال ایران در آستانه شهرآورد حساسش حال و هوای متفاوتی را تجربه می‌کند. سپاهان و ذوب‌آهن امسال به واقع جزو مدعیان شماره یک قهرمانی به شمار می‌روند و اگر سپاهان بتواند از سد رقیب سبزپوشش بگذرد با این تیم در امتیاز مساوی می‌شود.

در فاصله سه روز تا شهرآورد نصف جهان، صحبت از این مسابقه نقل محافل مختلف اصفهان است. سپاهان و ذوب‌آهن در حالی چهل و دومین سال مسابقات خود را برگزار می‌کنند که می‌توان به جرات گفت در هیچ یک از این سال‌ها دو تیم اصفهانی تا این حد قدرتمند نبوده و از مدعیان اصلی قهرمانی به شمار نمی‌رفته‌اند.

تا قبل از دهه ۸۰ دو تیم اصفهانی تیم‌هایی معمولی بودند که معمولا هر سال یکی از آنها به افتخار بهترین تیم شهرستانی! نائل می‌شد. عنوانی که به قول یکی از صاحبنظران، تبعیض در تاروپودش نهفته است، (بهترین تیم شهرستانی).

آنها در اصفهان محبوب بودند و تماشاچیانشان تقریبا برابری را تشکیل می‌دادند که البته سپاهان در کل شهر و استان اصفهان به خاطر ویژگی‌های خاصش پرطرفدارتر بود. زردها به خصوص در دو دهه اول بعد از انقلاب با حمایت سیمان سپاهان وجهه‌ای متمایز در بین سایر تیم‌های شهرستانی داشتند که می‌شد از همان موقع بعد از سه قدرت پایتخت یعنی استقلال، پرسپولیس و پاس از این تیم نام برد. اصالت حس ناسیونالیستی (به نوعی) سپاهانی‌ها بر خلاف تصورات عموم که آن را برگرفته از اوج‌گیری خیره‌کننده این تیم در دهه ۸۰ و حضور ستاره‌های تیم‌های دیگر در این تیم می‌دانند به این دهه برنمی‌گردد. این یک ویژگی ریشه دار سپاهانی جماعت است که می‌توان آن را در شعارهایشان که در گذشته به رقیب همشهری نسبت می‌دانند، هویدا دید.

زمانی که ذوب‌آهن در سال‌های ۷۵ تا ۷۹ و ۸۰ به یک تیم کاملا غیر‌بومی تبدیل شده بود که حتی در مقطعی ۵بازیکن ثابت ارمنی را در ترکیب خود می‌دید، سپاهانی‌ها برای تمسخر سبزها از شعار: « ذوب‌آهن بازار مشترک» استفاده می‌کردند که به خوبی نشانگر اوج

بومی گرایی در تیمی است که طرفدارانش همچنان با چشم دیگری به بازیکن غیر‌اصفهانی نگاه می‌کنند.

ذوبی‌ها پیش از شروع رقابت‌های لیگ برتر نماینده متمول اصفهان بودند که با شرایط پیش آمده در سال‌های اخیر جای خود را به سپاهان دادند. کارخانه درآمدزا و مدرن فولادمبارکه به حمایت این سپاهان ورشکسته، ولی محبوب برخواست و از آن طرف کم‌کم با منفی شدن تراز مالی ذوب‌آهن این باشگاه بزرگ با تعدیل تیم‌ها و کاهش هزینه‌ها زیر سایه سپاهان قرار گرفت.

در تمام طول این سال‌ها رقابتی تقریبا برابر و پرحادثه و حاشیه بین دو تیم جریان داشته که قطب شدن طلایی‌پوشان در دهه ۸۰ این تعادل را به هم زد. بسیاری از ذوبی‌ها، کم‌کم در مقابل شکوه نتایج و غول‌کشی سپاهان به هواداری از این تیم گرویدند تا تعداد هواداران دوتیم چیزی شبیه رم و لاتزیوی شهر رم شود.