بهترین عملکرد هفتگی نفت در 4 سال

الهام بادپا (بیتا)- تحلیلگر بازارهای جهانی: هفته گذشته که پنجمین هفته صعود قیمت نفت محسوب می‌شود در حالی سپری شد که به نظر می‌رسید فعالان بازار نفت به‌رغم وجود مازاد عرضه‌ با تمرکز بر خبرها و گزارش‌هایی که چشم‌انداز مطلوبی را برای آینده بازار به تصویر می‌کشند اتخاذ موقعیت خرید را بر فروش ترجیح داده و به رشد بهای نفت می‌اندیشند.هفته گذشته پنجمین هفته رشد پیاپی بازار نفت بود که در مجموع ۵ هفته به‌رشد ۲۴درصدی قیمت نفت منجر شده‌است. رشد هفتگی هفته گذشته این بازار ۸درصد بوده که در ۴سال اخیر بی‌سابقه است. در این راستا محرک‌هایی همچون گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا از احتمال کاهش تولید نفت شیل در ماه آینده، تداوم تنش‌ها در خاورمیانه به ویژه در یمن، افت شاخص دلار، تمایل برای خرید در میان معامله‌گران، کم شدن تعداد دکل‌های حفاری در آمریکا و ابهام نسبت به نتیجه مذاکرات غرب با ایران و اینکه شاید به سرعت تغییری در عرضه نفت ایران در بازارهای جهانی به‌وجود نیاید به رشد ۶/ ۹درصدی بهای این کالای استراتژیک تا ۵۷دلار انجامید. در این میان افزایش موقعیت خرید سفته‌بازان در بازارهای آتی و آپشن نفت که به بالاترین سطح خود از جولای ۲۰۱۴ رسید، سخنان تولیدکنندگان اصلی و اینکه ایران خواستار کاهش حداقل ۵ درصدی در تولید اوپک شده‌ است و همچنین انتشار گزارش تاثیرگذاری از حجم ذخایر آمریکا طی هفته اخیر نیز بهای نفت را به رشد واداشت. البته گزارش‌های نه چندان رضایت‌بخشی از اوضاع اقتصادی چین منتشر شد که اگرچه بر نگرانی‌ها از وضعیت دومین مصرف‌کننده بزرگ نفت در دنیا افزود، اما از آنجاکه احتمال بیشتر شدن سیاست‌های انبساطی پکن را افزایش داد نقش مثبتی در روند بهای نفت ایفا کرد. از سوی دیگر رشد ۱۴ درصدی واردات نفت به این کشور در ماه مارس نسبت به سال پیش از آن نیز (با وجود افت واردات آن در ماه فوریه)، امیدواری‌ها از تاثیرگذار بودن برنامه‌های حمایتی قوت و تقاضا را بهبود بخشید.

در ضمن اینکه صادرات و واردات چین در ماه مارس نسبت به سال گذشته به ترتیب ۱۵ و ۷/ ۱۲ درصد تنزل یافته و بانک جهانی در آخرین پیش‌بینی خود، رشد اقتصادی کشور مزبور را در سال ۲۰۱۵ از ۲/ ۷ به ۱/ ۷ درصد کاهش داده است. ناگفته نماند در حالی نرخ فوق در سه ماه اول سال ۲۰۱۵ به میزان ۳/ ۱درصد کاهش یافت که در فصل پیش از آن ۵/ ۱ درصد رشد را به ثبت رسانده بود.

همچنین در حالی‌که به نقل از IEA عرضه نفت در جهان در ماه مارس با یک میلیون بشکه افزایش به ۹۵.۲ میلیون بشکه در روز رسید، میانگین چهار هفته‌ای تولید آمریکا برای اولین بار از جولای ۲۰۱۴ منفی شد. بنا بر گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا ذخایر نفتی این کشور کمترین رشد را در مبنای هفتگی از دوم ژانویه سال جاری به ثبت رساند که خود تاثیر مثبتی بر بهای نفت گذاشت. البته اگرچه تعداد دکل‌های حفاری در این هفته برای نوزدهمین هفته متوالی باز هم تنزل یافت، ولی ظاهرا روند کاهشی تعداد دکل‌های حفاری به کمترین سطح خود رسیده است.

گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)

بنابر پیش‌بینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا در پی افت بودجه‌های سرمایه‌ای شرکت‌های فعال در حوزه نفت و گاز در ماه‌های اخیر، تولید نفت شیل این کشور در ماه مه ‌با ۴۵ هزار بشکه کاهش به ۴.۹۸ میلیون بشکه خواهد رسید و روند رشد آن معکوس خواهد شد. نهاد مذکور پیش‌بینی خود از قیمت نفت برنت و آمریکا برای دهه آینده را به دلیل تولید زیاد و پایین بودن سطح تقاضا کاهش داد و در واقع در حالی‌که در چشم‌انداز قبلی خود انتظار داشت بهای هر بشکه نفت برنت در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۵ و ۲۰۴۰ به ترتیب به ۹۶.۵۷، ۱۰۸.۹۹ و ۱۴۱ دلار برسد در آخرین برآورد خود برای سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۵ قیمت‌ها را به ترتیب ۷۹،۷۳ و ۹۱، ۸۵ دلار اعلام کرد.در این گزارش آمده است اگرچه تولید نفت خام آمریکا از سال ۲۰۲۰ به بعد رو به کاهش خواهد نهاد اما تولید کشورهای غیر OECD و اوپک بهای نفت برنت را برای دهه بعدی در پایین‌تر از ۱۰۰ دلار نگه خواهد داشت و مانع رشد قیمت نفت تا سال ۲۰۴۰ خواهد شد. به علاوه پیش‌بینی شده است تولید آمریکا تا سال ۲۰۲۰ به اوج خود یعنی ۶/ ۱۰ میلیون بشکه برسد.

گزارش ماهانه اوپک

تولید نفت کشورهای عضو به خاطر بالا رفتن سطح تولید عربستان با ۸۱۰هزار بشکه افزایش به ۳۰.۷۹ میلیون بشکه رسید و رشد تقاضا را تا حدی خنثی کرد.

اوپک در گزارش ماهانه خود اعلام کرد تولید نفت خام سازمان طی ۹ سال گذشته با میانگین ۳۰ میلیون بشکه در روز تقریبا تغییری نکرده و در مقابل، تولید کشورهای غیراوپکی در دوره مشابه ۶.۳ میلیون بشکه افزایش نشان داده است. از نظر نهاد مذکور برقراری ثبات در بازار را غالبا اوپک به تنهایی بر دوش کشیده و اکنون که اوضاع به دلیل ریزش شدید بهای نفت همه را نگران کرده است زمان آن فرا رسیده دیگران هم به رفع مشکل کمک کنند.

اوپک انتظار دارد عرضه کشورهای غیراوپک تنها ۶۸۰ هزار بشکه در روز و کمتر از ۸۵۰ هزار بشکه پیش‌بینی قبلی آن افزایش یابد. این در حالی است که میزان تولید اوپک در سال ۲۰۱۵ هم ۸۰ هزار بشکه بیشتر از پیش‌بینی قبلی آن برآورد شده و احتمالا به ۲۹.۲۷ میلیون بشکه خواهد رسید.

به علاوه این نهاد پیش‌بینی خود از رشد تقاضا برای نفت در جهان را ۱.۱۷ میلیون بشکه در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که بیشتر آن در چین و سپس در آسیا و خاورمیانه اتفاق خواهد افتاد. به‌این صورت که با افزوده شدن بر تعداد پالایشگاه‌ها در جهان همراه با بهتر شدن حاشیه سود آنها احتمالا مصرف نفت طی ماه‌های آینده افزایش خواهد یافت و در نهایت با توجه به کم شدن از تولید نفت آمریکا، این نیاز بالای پالایشگاه‌‌ها از مازاد عرضه خواهد کاست.

در عین حال شواهد حاکی از آن است که عربستان سعودی همچنان تلاش می‌کند تا سهم خود از بازار نفت را حفظ کند. در شرایطی که در ماه‌های اخیر، عربستان در چین با افت تقاضا و در آمریکا با رقابت تولیدکنندگان نفت شیل روبه‌رو‌ شد به ناچار قیمت فروش خود را کم کرد و تولید این کشور در سال ۲۰۱۴، ۷/ ۵درصد نسبت به سال ۲۰۱۳ تنزل یافت که به افت ۱/ ۰ درصدی سهم آن از بازار نفت در جهان تا ۲/ ۱۰ درصد رسید.

گزارش انجمن بین‌المللی نفت

گزارش IEA حکایت از آن داشت در پی افزایش تولید اوپک و احتمال افزایش حجم صادرات نفت ایران، رشد عرضه نسبت به تقاضا تندتر خواهد بود و درنتیجه روند برقراری تعادل در بازار از آنچه قبلا انتظار آن می‌رفت بیشتر طول خواهد کشید. این انجمن معتقد است مصرف نفت در سال ۲۰۱۵ تا ۹۳.۶ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت که بالاتر از ۹۰ میلیون بشکه پیش‌بینی قبلی آن است.در این میان اقتصاددان ارشد انجمن بین‌المللی انرژی اظهار کرد: ممکن است سه تا پنج سال طول بکشد که رشد عرضه ایران بر بازار نفت تاثیر بگذارد حتی اگر در ماه ژوئن توافق کامل حاصل شود. از نظر وی روند قیمت در سال جاری همه را متعجب خواهد کرد و بهتر شدن وضعیت تقاضا و افت عرضه فشار رو به بالایی بر آن وارد خواهد ساخت.

در عین حال به نقل از بانک ANZ، بااینکه مصرف در حال بهبود و تعداد دکل‌های حفاری به کمترین سطح خود از سال ۲۰۱۰ رسیده است اما ادامه روند صعودی مازاد عرضه در بازار جهانی با افزایش ذخایر این کالا در آمریکا و بیشتر شدن تولید عربستان سعودی می‌تواند رشد بهای نفت را محدود کند.

بنابر ارزیابی موسسه مشاوره انرژی وود مکنزی هم اگرچه ریزش اخیر بهای نفت به کاهش حدود ۳۰ درصدی بودجه سرمایه‌گذاری در صنعت مزبور منجر شده، ولی ناگفته نماند افت هزینه استخراج نیز به‌طور میانگین ۳۳ درصد بوده که خود می‌تواند فرصتی برای انجام تحقیقات بیشتر به منظور گسترش حفاری باشد.

از سوی دیگر وضعیت معاملات در بزرگ‌ترین‌ صندوق‌های سرمایه‌گذاری نفت که در ماه‌های دسامبر تا ژانویه با فرض بهبود سریع قیمت پس از افت آن جریان ورودی قابل توجهی را به ثبت رسانده بودند هم‌اکنون تغییر جهت داده و جریان خروجی آنها رو به افزایش است که خود می‌تواند تاثیری منفی بر قیمت داشته باشد.

بازار نفت برنت در هفته پیش رو

بهای نفت خام متاثر از وخیم شدن درگیری‌ها در خاورمیانه، بروز نشانه‌هایی از قوت گرفتن تقاضا و احتمال آغاز روند کاهشی تولید نفت در آمریکا و امکان بازگشت تعادل به بازاری که از مازاد عرضه رنج می‌بَرد، رشدی ۱۵ درصدی را در ماه جاری به ثبت رساند. در حال حاضر اگرچه ادامه تنش‌ها شاید مانع ریزش شدید بهای این کالا شود اما برای ادامه روند صعودی آن به انتشار خبرهایی نیاز است که چشم‌انداز روشنی برای سرمایه‌گذاران متصور شود وگرنه هنوز ثباتی در بازار مذکور مشاهده نشده است.