بنای قدیمی در محاصره تصمیم‌های ناگهانی قرار می‌گیرد
مرگ تدریجی یک تئاتر شهر
دنیا سهرابی: ساختمان زیبای تئاتر شهر، یکی از مهم‌ترین بناهای فرهنگی کشور و بزرگ‌ترین مجموعه نمایش تئاتر ایران، مدت‌هاست که حال و روز خوبی ندارد. مجموعه نمایشی تئاتر شهر در سال ۱۳۴۶ طراحی و طی پنج سال ساخته شد؛ اما از روز افتتاحش در سال ۱۳۵۱ که داریوش فرهنگ، سوسن تسلیمی، مهدی هاشمی فهیمه راستکار و پرویز پورحسینی برای اجرای نمایش باغ آلبالو در سالن اصلی آن به روی صحنه رفتند تاکنون، تعمیرات اساسی نداشته است. این بنا که روزی آبروی تئاتر ایران و مدرن‌ترین سالن آن بوده است حالا سال‌هاست که با وجود قول‌های مساعد مسوولان نه تنها تعمیر اصولی نشده، که هر روز زخمی جدید بر چهره زیبای خود را پذیرفته است.
دنیا سهرابی: ساختمان زیبای تئاتر شهر، یکی از مهم‌ترین بناهای فرهنگی کشور و بزرگ‌ترین مجموعه نمایش تئاتر ایران، مدت‌هاست که حال و روز خوبی ندارد. مجموعه نمایشی تئاتر شهر در سال ۱۳۴۶ طراحی و طی پنج سال ساخته شد؛ اما از روز افتتاحش در سال 1351 که داریوش فرهنگ، سوسن تسلیمی، مهدی هاشمی فهیمه راستکار و پرویز پورحسینی برای اجرای نمایش باغ آلبالو در سالن اصلی آن به روی صحنه رفتند تاکنون، تعمیرات اساسی نداشته است. این بنا که روزی آبروی تئاتر ایران و مدرن‌ترین سالن آن بوده است حالا سال‌هاست که با وجود قول‌های مساعد مسوولان نه تنها تعمیر اصولی نشده، که هر روز زخمی جدید بر چهره زیبای خود را پذیرفته است. این روزها دیدن ترک‌هایی روی دیوارهای این بنای قدیمی، کاشی‌ها و نقش برجسته‌های گمشده و بی‌سلیقگی در جانمایی ملحقات آن تصویری عادی شده که دیگر کسی را تعجب زده نمی‌کند. بنای تئاتر شهر تهران سال 1384 به‌عنوان میراث ملی کشور به ثبت رسیده است و هر گونه ساخت و ساز و تجاوز به آن بدون تایید میراث فرهنگی، خلاف قانون است؛ اما در این سال‌ها این بنا به دلیل توسعه شهری آنقدر آسیب دیده که دیگر چیزی تحت عنوان «حریم بنای تاریخی» برای آن
وجود ندارد.
ترک‌های دیوار قشقایی
سالن قشقایی تئاتر شهر نخستین سالنی بود که دردهای درون خود را بیرون ریخت و ترک‌هایی روی دیوارهایش پیدا شد. این اتفاق زمانی رخ داد که در سال 1382 شهردار وقت محمود احمدی‌نژاد مجوز ساخت یک مجموعه فرهنگی مذهبی را در ضلع جنوبی تئاتر شهر صادر کرد. تنها چند روز پس از صدور این مجوز گودال بسیار بزرگی در محل پارکینگ تئاتر شهر حفر شد که نتیجه فوری و قابل پیش‌بینی آن ترک‌های دیوار سالن قشقایی بود. این اتفاق باعث اعتراض شدید اهالی تئاتر شد؛ چراکه علاوه بر صدمه اساسی به سالن‌های تئاتر، این مجموعه حریم منظری تئاتر شهر را نیز خراب کرده بود. در نهایت دو سال پس از این گودبرداری طی تفاهم‌نامه‌ای میان شورای شهر و اهالی تئاتر شهرداری موظف به انجام اقدامات ترمیمی برای حفاظت از این بنا شد که اصلا برای حفظ این بنا کافی نبود و به مرور باعث فروریختن سقف و قسمت‌هایی از دیوار تالار قشقایی شد. جالب اینکه مجتمع یاد‌شده نیز به‌خاطر مناقشات به‌وجود آمده میان وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی و سازمان میراث فرهنگی هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.
بازسازی غیراصولی ۳میلیاردی
در سال 1385 مسوولان بالاخره تصمیم جدی برای بازسازی این مجموعه گرفتند و بهروز غریب‌پور را برای این کار انتخاب کردند، اما پس از مدتی و ظاهرا به دلیل ضوابط و مقررات ساخت‌‌و‌ساز، پروژه بازسازی تئاتر شهر از غریب‌پور گرفته شد و به بنیاد رودکی سپرده شد. بنیاد رودکی نیز آغاز بازسازی را به دلیل نبود بودجه به اردیبهشت‌ماه سال 86 موکول کرد که همین امر تعطیلی تئاتر شهر را به همراه داشت. با تعطیلی موقت تئاتر شهر به بهانه بازسازی توسط بنیاد رودکی و شایعه تعطیلی کامل این مجموعه نگرانی بیش از پیش اهالی تئاتر را منجر و نهایتا مشخص شد که نگرانی اهالی تئاتر درست بوده زیرا بازسازی غیراصولی صورت گرفته توسط پیمانکار علاوه‌بر اینکه باعث فرسودگی زودتر از موعد این ساختمان قدیمی شد، تعطیلی تمام مجموعه تئاتر شهر را نیز به همراه داشت.
نهایتا پس از گذشت ۱۰ ماه از آغاز فاز اول بازسازی تئاترشهر و صرف هزینه‌ای بالغ بر ۳ میلیارد تومان، درهای مهم‌ترین مرکز تئاتر کشور همزمان با برگزاری بیست‌وششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در روز ۱۷ بهمن‌ماه سال ۸۶ به روی هنرمندان و مخاطبان هنر نمایش گشوده شد. پس از بازگشایی تئاتر شهر مشخص شد بازسازی صورت گرفته توسط پیمانکار و به‌دلیل تعمیرات غیر اصولی انجام شده نه تنها مرهمی بر زخم‌های این مجموعه هنری نگذاشته که مشکلی بر مشکلات قبلی افزوده است.
ساخت پلاتو سه تنی روی پشت بام
خبر ساخت سازه‌ای جدید در پشت‌بام تئاتر شهر در سال۹۱ یک بار دیگر تئاتر شهر را در صدر اخبار قرار داد. بنا به برخی اطلاعات حجم این سازه حدود سه تن بار را به بنای تئاتر شهر تحمیل می‌کرد. کارشناسان مرمت آثار تاریخی با اشاره به آسیب‌هایی که در طول چند سال اخیر به بدنه تئاتر شهر وارد شده و وجود ترک‌هایی در سقف سالن قشقایی و ترک‌های روی بدنه تئاتر شهر، با ساخت این سازه روی پشت‌بام تئاتر شهر مخالفت کردند و معتقد بودند که نباید هیچ فشاری به این بنای تاریخی وارد کرد. خوشبختانه پس از پیگیری‌های هنرمندان و اهالی رسانه و بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد که ساخت سازه جدید روی بنای تاریخی تئاتر شهر کاملا غیرکارشناسی بوده و این پروژه متوقف شد.
ورودی مترو، خراشی بر صورت تئاتر شهر
ساخت ایستگاه مترو در مجاورت تئاتر شهر نیز یکی از چالش‌برانگیزترین مسائل چند سال اخیر میان هنرمندان تئاتر و شهرداری تهران بوده است. البته با ایجاد ایستگاه مترو و راه‌اندازی خطوط اتوبوس‌های تندرو مساله دسترسی هنرمندان و مخاطبان به تئاتر شهر که همواره یکی از مشکلات این سال‌های تئاتری‌ها بود به نوعی بهتر شد؛ اما این نکته که به طور کلی ساخت ایستگاه مترو می‌تواند در دراز مدت آسیبی به ساختمان تئاتر شهر برساند نیز سوالی بود که هیچ وقت جواب قانع‌کننده‌ای به آن داده نشد. هر چند در این‌باره شرکت مترو و شهرداری تهران با صدور بیانیه‌ها و اطلاعیه‌های مختلف به اهالی هنر این اطمینان را دادند که ساخت ایستگاه مترو آسیبی به تئاتر شهر نخواهد زد؛ اما تردیدی نیست که ایستگاه مترو از نظر نمای بیرونی آسیب شدیدی به نمای تئاتر شهر و جلوه آن وارد کرد و تقریبا تمام نمای آن از سمت خیابان انقلاب را پوشاند. در زمستان سال ۱۳۹۲ ورودی مترو بسته شد، اما به فاصله چند روز ورودی زیرگذر - محل دسترسی عابرین پیاده به ایستگاه‌های اتوبوس و مترو- از همان نقطه سر برآورد و در حریم تئاتر شهر سبز شد و تاکنون نیز از این نقطه جابه‌جا نشده است.
عابربانک، مجاور در ورودی اصلی
آخرین خراش بر چهره این بنای تاریخی که به تازگی هم اتفاق افتاده دستگاه عابربانک بزرگی است که در داخل بدنه زیبای تئاتر شهر و دقیقا میان در ورودی اصلی و گیشه بلیت فروشی نصب شده است. این دستگاه ATM که حتی از فاصله بسیار دور هم قابل تشخیص است حکم اسیدی را دارد که بر چهره‌ای زیبا ریخته شده و همه اجزای آن را از شکل انداخته است. البته که اصلی‌ترین مجموعه نمایشی کشور نیاز به دستگاه عابربانک در نزدیکی گیشه خود دارد اما مشخص نیست این دستگاه که می‌توانست به راحتی و از روش‌های مختلف در این محوطه نصب شود چرا در نقطه‌ای نصب شده که بیش از همه چیز -حتی از در ورودی- جلب توجه می‌کند و نمای زیبای تئاتر شهر را خراب کرده است.
ترک‌های دیوار قشقایی
سالن قشقایی تئاتر شهر نخستین سالنی بود که دردهای درون خود را بیرون ریخت و ترک‌هایی روی دیوارهایش پیدا شد. این اتفاق زمانی رخ داد که در سال 1382 شهردار وقت محمود احمدی‌نژاد مجوز ساخت یک مجموعه فرهنگی مذهبی را در ضلع جنوبی تئاتر شهر صادر کرد. تنها چند روز پس از صدور این مجوز گودال بسیار بزرگی در محل پارکینگ تئاتر شهر حفر شد که نتیجه فوری و قابل پیش‌بینی آن ترک‌های دیوار سالن قشقایی بود. این اتفاق باعث اعتراض شدید اهالی تئاتر شد؛ چراکه علاوه بر صدمه اساسی به سالن‌های تئاتر، این مجموعه حریم منظری تئاتر شهر را نیز خراب کرده بود. در نهایت دو سال پس از این گودبرداری طی تفاهم‌نامه‌ای میان شورای شهر و اهالی تئاتر شهرداری موظف به انجام اقدامات ترمیمی برای حفاظت از این بنا شد که اصلا برای حفظ این بنا کافی نبود و به مرور باعث فروریختن سقف و قسمت‌هایی از دیوار تالار قشقایی شد. جالب اینکه مجتمع یاد‌شده نیز به‌خاطر مناقشات به‌وجود آمده میان وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی و سازمان میراث فرهنگی هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.
بازسازی غیراصولی ۳میلیاردی
در سال 1385 مسوولان بالاخره تصمیم جدی برای بازسازی این مجموعه گرفتند و بهروز غریب‌پور را برای این کار انتخاب کردند، اما پس از مدتی و ظاهرا به دلیل ضوابط و مقررات ساخت‌‌و‌ساز، پروژه بازسازی تئاتر شهر از غریب‌پور گرفته شد و به بنیاد رودکی سپرده شد. بنیاد رودکی نیز آغاز بازسازی را به دلیل نبود بودجه به اردیبهشت‌ماه سال 86 موکول کرد که همین امر تعطیلی تئاتر شهر را به همراه داشت. با تعطیلی موقت تئاتر شهر به بهانه بازسازی توسط بنیاد رودکی و شایعه تعطیلی کامل این مجموعه نگرانی بیش از پیش اهالی تئاتر را منجر و نهایتا مشخص شد که نگرانی اهالی تئاتر درست بوده زیرا بازسازی غیراصولی صورت گرفته توسط پیمانکار علاوه‌بر اینکه باعث فرسودگی زودتر از موعد این ساختمان قدیمی شد، تعطیلی تمام مجموعه تئاتر شهر را نیز به همراه داشت.
نهایتا پس از گذشت ۱۰ ماه از آغاز فاز اول بازسازی تئاترشهر و صرف هزینه‌ای بالغ بر ۳ میلیارد تومان، درهای مهم‌ترین مرکز تئاتر کشور همزمان با برگزاری بیست‌وششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در روز ۱۷ بهمن‌ماه سال ۸۶ به روی هنرمندان و مخاطبان هنر نمایش گشوده شد. پس از بازگشایی تئاتر شهر مشخص شد بازسازی صورت گرفته توسط پیمانکار و به‌دلیل تعمیرات غیر اصولی انجام شده نه تنها مرهمی بر زخم‌های این مجموعه هنری نگذاشته که مشکلی بر مشکلات قبلی افزوده است.
ساخت پلاتو سه تنی روی پشت بام
خبر ساخت سازه‌ای جدید در پشت‌بام تئاتر شهر در سال۹۱ یک بار دیگر تئاتر شهر را در صدر اخبار قرار داد. بنا به برخی اطلاعات حجم این سازه حدود سه تن بار را به بنای تئاتر شهر تحمیل می‌کرد. کارشناسان مرمت آثار تاریخی با اشاره به آسیب‌هایی که در طول چند سال اخیر به بدنه تئاتر شهر وارد شده و وجود ترک‌هایی در سقف سالن قشقایی و ترک‌های روی بدنه تئاتر شهر، با ساخت این سازه روی پشت‌بام تئاتر شهر مخالفت کردند و معتقد بودند که نباید هیچ فشاری به این بنای تاریخی وارد کرد. خوشبختانه پس از پیگیری‌های هنرمندان و اهالی رسانه و بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد که ساخت سازه جدید روی بنای تاریخی تئاتر شهر کاملا غیرکارشناسی بوده و این پروژه متوقف شد.
ورودی مترو، خراشی بر صورت تئاتر شهر
ساخت ایستگاه مترو در مجاورت تئاتر شهر نیز یکی از چالش‌برانگیزترین مسائل چند سال اخیر میان هنرمندان تئاتر و شهرداری تهران بوده است. البته با ایجاد ایستگاه مترو و راه‌اندازی خطوط اتوبوس‌های تندرو مساله دسترسی هنرمندان و مخاطبان به تئاتر شهر که همواره یکی از مشکلات این سال‌های تئاتری‌ها بود به نوعی بهتر شد؛ اما این نکته که به طور کلی ساخت ایستگاه مترو می‌تواند در دراز مدت آسیبی به ساختمان تئاتر شهر برساند نیز سوالی بود که هیچ وقت جواب قانع‌کننده‌ای به آن داده نشد. هر چند در این‌باره شرکت مترو و شهرداری تهران با صدور بیانیه‌ها و اطلاعیه‌های مختلف به اهالی هنر این اطمینان را دادند که ساخت ایستگاه مترو آسیبی به تئاتر شهر نخواهد زد؛ اما تردیدی نیست که ایستگاه مترو از نظر نمای بیرونی آسیب شدیدی به نمای تئاتر شهر و جلوه آن وارد کرد و تقریبا تمام نمای آن از سمت خیابان انقلاب را پوشاند. در زمستان سال ۱۳۹۲ ورودی مترو بسته شد، اما به فاصله چند روز ورودی زیرگذر - محل دسترسی عابرین پیاده به ایستگاه‌های اتوبوس و مترو- از همان نقطه سر برآورد و در حریم تئاتر شهر سبز شد و تاکنون نیز از این نقطه جابه‌جا نشده است.
عابربانک، مجاور در ورودی اصلی
آخرین خراش بر چهره این بنای تاریخی که به تازگی هم اتفاق افتاده دستگاه عابربانک بزرگی است که در داخل بدنه زیبای تئاتر شهر و دقیقا میان در ورودی اصلی و گیشه بلیت فروشی نصب شده است. این دستگاه ATM که حتی از فاصله بسیار دور هم قابل تشخیص است حکم اسیدی را دارد که بر چهره‌ای زیبا ریخته شده و همه اجزای آن را از شکل انداخته است. البته که اصلی‌ترین مجموعه نمایشی کشور نیاز به دستگاه عابربانک در نزدیکی گیشه خود دارد اما مشخص نیست این دستگاه که می‌توانست به راحتی و از روش‌های مختلف در این محوطه نصب شود چرا در نقطه‌ای نصب شده که بیش از همه چیز -حتی از در ورودی- جلب توجه می‌کند و نمای زیبای تئاتر شهر را خراب کرده است.
ارسال نظر