محمدصادق جنان‌صفت

گزارش موسسه بین‌المللی آهن و فولاد درباره وضعیت تولید آهن در سال ۲۰۰۶ و روند تولید این محصول از ۱۹۷۰ تا امروز منتشر شده است که در همین صفحه می‌خوانید. مطالعه گزارش حاضر درباره ایران درس‌آموز است و ۲پرسش مهم ایجاد می‌کند که در زیر آنها را طرح می‌کنیم:

۱ - در گزارش حاضر اطلاع داده شده است ۵/۲۲درصد از کل تولید آهن در ایران با استفاده از سوخت هیدروژنی و ۵/۷۸درصد آن از طریق استفاده از نیروی برق بوده است. با توجه به اینکه ایران دارای زمین ذخایر گاز جهان است و می‌توان از نیروی آن در تولید آهن و فولاد استفاده کرد، آیا نسبت فعلی به لحاظ قیمت تمام شده تولید، منطق اقتصادی دارد. با توجه به اینکه تکنولوژی تولید فولاد، تجاری شده و امکان خرید و فروش آن در بازارهای جهانی به سادگی ممکن است، آیا نمی‌توان این نسبت را به نفع تولید آهن با استفاده از نیروی گاز بر هم زد؟

۲ - براساس آمار ارائه شده از سوی موسسه بین‌المللی آهن و فولاد، تولید فولاد جهان در سال ۲۰۰۶ رشد ۶درصدی را تجربه کرده است. این در حالی است که تولید فولاد ایران براساس گزارش حاضر، از ۴/۹میلیون تن در سال ۲۰۰۵ به ۸/۹میلیون تن در سال ۲۰۰۶ رسیده است. یک محاسبه ساده نشان می‌دهد رشد تولید فولاد ایران کمتر از رشد تولید جهانی است.

عقب‌ماندن رشد تولید فولاد ایران از رشد متوسط جهانی در حالی است که برخی از کشورهای بزرگ تولیدکننده مثل چین، ژاپن، کره‌جنوبی، ترکیه و تایوان واردکننده گاز به عنوان یک نیروی مطمئن برای تولید آهن، به حساب می‌آیند. رشد ۴درصدی تولید فولاد ایران در سال ۲۰۰۶ نسبت به ۲۰۰۵، تجارت خارجی این محصول را نیز برای ایران با توجه به رشد مصرف داخلی به سمت رکود خواهد کشاند.