گروه جهان: مقام‌های آمریکایی و متحدانشان می‌گویند در اقدامی مهم برای ممانعت از تهاجم احتمالی روسیه به اروپا، پنتاگون قرار است تانک‌های رزمی، وسایل نقلیه زرهی و پیاده و سایر تجهیزات سنگین و تعداد ۵ هزار سرباز آمریکایی را در کشورهای بالتیک و اروپای شرقی مستقر کند. اگر این پیشنهاد تصویب شود، اولین بار پس از جنگ سرد خواهد بود که ایالات متحده تجهیزات سنگین نظامی در کشورهای جدید عضو ناتو در اروپای شرقی مستقر می‌کندکه روزگاری جزو حوزه نفوذ و قلمرو روسیه بودند. الحاق کریمه به روسیه و جنگ در شرق اوکراین موجب هشدار به کشورهای اروپای شرقی شده و آنها را به برنامه‌ریزی‌های جدید نظامی واداشته است.

این برجسته‌ترین اقدام از سلسله اقداماتی است که ایالات متحده و ناتو برای تقویت نیروها در منطقه اتخاذ کرده و پیام روشنی از عزم و قدرت به متحدان و رئیس‌جمهور روسیه نشان می‌دهد؛ اینکه آمریکا از متحدان خود که نزدیک به مرز روسیه هستند، حمایت می‌کند. پس از گسترش ناتو برای در بر گرفتن کشورهای بالتیک در سال ۲۰۰۴، ایالات متحده و متحدانش از استقرار دائمی تجهیزات و سربازها در شرق جلوگیری کردند؛ چرا که آنها به دنبال اشکال مختلف همکاری و نه نزاع با روسیه بودند.

«جیمز جی. استاوریدیس»، دریاسالار بازنشسته و فرمانده سابق عالی ناتو که هم‌اکنون رئیس دانشکده حقوق و دیپلماسی فلچر در دانشگاه تافتس است، می‌گوید: «این تغییری بسیار معنی‌دار در سیاست است. این برنامه یک سطح معقولی از اطمینان را به متحدان وحشت‌زده و عصبی ما می‌دهد؛ هر چند هیچ چیز به اندازه استقرار نیروی تمام‌عیار بر روی زمین خوب نیست.» مقدار تجهیزاتی که در این برنامه قرار است مستقر شود در مقایسه با آنچه روسیه در مرز با همسایگان نزدیک خود علیه ناتو مستقر کرده ناچیز است اما همین مقدار هم نشان از تعهد آمریکا به این کشورها است و به‌عنوان عاملی بازدارنده همچون «تیپ برلین» پس از «بحران دیوار برلین» در سال ۱۹۶۱ عمل می‌کند.

پیشنهاد پنتاگون همچنان باید از سوی وزیر دفاع اشتون کارتر و کاخ سفید تصویب شود. موانع سیاسی همچنان باقی است؛ چرا که اهمیت این گام بالقوه نگرانی را در میان برخی متحدان ناتو در مورد واکنش روسیه به استقرار این تجهیزات برانگیخته است. سرهنگ استیون اچ. وارن، سخنگوی پنتاگون، می‌گوید: «ارتش آمریکا همچنان در حال بازنگری در مورد بهترین مکان برای استقرار این تجهیزات است و با متحدانمان در حال مشورت هستیم. در عین حال هنوز تصمیمی درباره چگونگی و زمان انتقال این تجهیزات نگرفته‌ایم.» برخی مقام‌های ارشد به شرط فاش نشدن نام به نیویورک تایمز گفتند انتظار دارند این پیشنهاد تا پیش از نشست وزرای دفاع ناتو در بروکسل در ماه جاری تصویب شود.

وزیر دفاع لاتویا می‌گوید: «اگر اتفاقی رخ دهد ما نیاز به این تجهیزات داریم، ما به تسلیحات، تجهیزات و مهمات مضاعفی نیاز خواهیم داشت.» او می‌افزاید: «اگر اتفاقی رخ دهد، نمی‌توانیم روزها یا هفته‌ها برای تجهیزات بیشتر منتظر بمانیم.» وزیر دفاع لاتویا که قرار است در ماه جولای رئیس‌جمهور شود، افزود: «باید واکنش فوری نشان دهیم.» مارک گالئوتی، استاد دانشگاه نیویورک که مطالب زیادی در مورد ارتش روسیه و خدمات نظامی آن نوشته است، می‌گوید: «تانک‌ها بر روی زمین، حتی اگر اتفاقی هم رخ ندهد، خود نشانه‌ای مهم است.» نیویورک تایمز می‌نویسد: « برای هر یک از سه کشور بالتیک لیتوانی، لاتویا و استونی ۱۵۰ سربازان و برخی تجهیزات مستقر خواهد شد و برای کشورهای لهستان، رومانی، بلغارستان و احتمالا مجارستان یک گردان ۷۵۰ نفره از سرباز استقرار خواهد یافت.»

کارشناسان آمریکایی نظرسنجی‌هایی در کشورهای مذکور انجام داده‌اند و پنتاگون روی برآوردها در خصوص هزینه برای به‌روز کردن ریل‌ها، ساخت زرادخانه‌ها و انبارهای جدید و تاسیساتِ پاک کردن تجهیزات کار می‌کند تا تاسیسات آمریکایی با سلاح سنگین را جایگزین تاسیسات و تجهیزات روسی کند. استقرار این تجهیزات باعث صرفه‌جویی در پول، زمان و منابع آمریکا می‌شود و مانع از این می‌شود که تجهیزات آمریکایی در راه رفت و برگشت از اروپا به این یا آن کشور قرار گیرد. یک تیپ کامل مستقر در اروپا که « European Activity Set» نامیده می‌شود شامل ۱۲۰۰ خودرو از جمله ۲۵۰ تانک M۱-A۲، خودرو زرهی برادلی و خمپاره انداز زرهی می‌شود. کشورهای اروپای شرقی می‌ترسند روسیه آنها را ببلعد یا سرنوشتی مشابه با اوکراین برای آنها رقم بزند. اگرچه روسیه نیز به‌طور رسمی موضعی اتخاذ نکرده؛ اما بعید نیست در قاموس کرملین‌نشینان سخن از جنگ سرد جدیدی برود که دامنه‌اش بار دیگر اروپای شرقی را در بر بگیرد. اگرچه در سال ۱۹۹۷میان روسیه و ناتو توافق همکاری امضا شد اما ناتو اعلام کرده که متعهد است در «محیط امنیتی فعلی نیروهای مضاعف زمینی نزدیک مرزهای روسیه مستقر نکند». با این حال، کشورهای اروپای شرقی از حضور نظامی آمریکا در منطقه برای مواجهه با تهدید روسیه استقبال کرده‌اند. پوتین در مصاحبه‌ای ترس از تهاجم کشورش به ناتو را رد کرده بود.