یک ماه مذاکرات دوجانبه  تا دور آینده گفت‌وگوها

گروه دیپلماسی: وانگ یی، وزیر امور خارجه چین که شنبه شب به تهران سفر کرد، روز گذشته پس از دیدار با محمدجواد ظریف، همتای ایرانی خود و در نشست خبری مشترک، با بیان این موضوع که مذاکرات تاکنون دوبار تمدید شده است، گفت: «امیدوار نیستم که برای سومین بار تمدید شود.» ظریف نیز در این دیدار ضمن تاکید بر این مساله که باید «وابستگی احساسی» به تحریم‎ها را کنار گذاشت، افزود که کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا باید به این قناعت برسند که دوران تحریم به پایان برسد و در چنین صورتی رسیدن به توافق کاملا در دسترس است.

ظریف و همتای چینی‌اش در کنفرانس خبری مشترک تاکید کردند:

با تمدید مذاکرات مخالف هستیم

به گفته ظریف تحریم‎ها هیچ نفعی برای هیچ کس نداشته و در آینده هم نخواهد داشت. رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین در رابطه با تمدید مذاکرات با تایید نظر همتای چینی خود گفت: «باید از همین فرصتی که اکنون داریم استفاده کرد.» وزیر امور خارجه چین که برای نخستین بار در دولت حسن روحانی به ایران سفر کرده است، رسیدن به توافق جامع را هدف اصلی ۱+۵ دانست و گفت: «مذاکرات اکنون به مراحل پایانی نزدیک شده است. نباید کاری کرد که همه تلاش‌ها تا این مرحله بی‌ثمر شود.» به گزارش «ایرنا»، وانگ یی ابراز امیدواری کرد که طرف‎ها مسوولیت‌پذیری خود را در قبال مردم و تاریخ بیشتر کنند تا به موقع به توافق جامع برسند. او همچنین بر تمایل کشورش به حل‌وفصل صلح‌آمیز موضوع هسته‏ای ایران تاکید کرد. وزیر خارجه چین ادامه داد: «ما با گزینه نظامی مخالفیم و با تحریم‎ها نیز موافق نیستیم. ما همیشه مواضع عادلانه و واقع‌بینانه اتخاذ کرده‎ایم و به دنبال منافع شخصی خود نیستیم.» وزیر امور خارجه ایران نیز در این دیدار از برگزاری مذاکرات تا یک ماه آینده به‌طور دوجانبه با اعضای ۱+۵ خبر داد و افزود که در زمان مناسب با ۶ کشور جلسه‏ای تشکیل خواهد شد. ظریف ضمن تاکید بر نقش چین و پیشنهادهای مفید این کشور در زمینه مساله هسته‏ای ایران گفت: «آمادگی نشان دادن انعطاف لازم را برای جلب اطمینان اعضای گروه ۱+۵ نسبت به برنامه هسته‌ای‌مان داریم.» وزیر خارجه گفت: «اطمینان دارم با وجود اراده سیاسی زمینه برای رسیدن به یک راه‌حل جامع در آینده نزدیک فراهم است و امیدواریم این اراده سیاسی و تصمیم سیاسی در طرف مقابل هم وجود داشته باشد.» در عین حال وزیر خارجه چین با تاکید بر منافع کلیدی تهران- پکن گفت: «از دعوت آقای روحانی برای سفر رئیس‌جمهوری چین به ایران تشکر می‏کنم. او آمادگی دارد در زمان مناسب از ایران بازدید کند.»

گزارش محرمانه

همزمان با این تحولات روزنامه اسرائیلی هاآرتص یکشنبه ۲۶ بهمن یک گزارش «محرمانه» وزارت امور خارجه این رژیم را منتشر کرده که در آن، رسیدن ایران و قدرت‌های جهانی به توافق هسته‌ای تا آخر ماه مارس، اوایل فروردین، «بسیار ضعیف» دانسته شده‌است. به گزارش «انتخاب»، این گزارش در تضاد با سخنان اخیر بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی است که در هفته‎های اخیر عنوان کرد طرفین به عقد قرارداد نزدیک هستند. حتی تصمیم بحث‌برانگیز نتانیاهو برای سخنرانی در کنگره در سوم مارس نیز بر اساس تصور او مبنی بر اینکه تنها راه باقیمانده برای جلوگیری از دستیابی به توافق، همین راه است، صورت گرفت. به گزارش «فرارو» گزارش سرویس اطلاعاتی اسرائیل بر پایه تحلیل بیانات هفته گذشته آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر معظم ایران ارائه شده است. رهبر ایران به این مقامات گفتند که با توافق دو مرحله‎ای با قدرت‎های جهان، نخست در پایان ماه مارس در مورد اصول کلی و دوم توافق جامع در ماه جولای مخالف هستند. این گزارش محرمانه وزارت خارجه اسرائیل توسط فردی به نام ساریت یانگ پژوهشگر مسائل ایران نوشته شده و هفته گذشته به تعدادی از سفارتخانه‌های رژیم اسرائیل در جهان ارسال شده است. در این گزارش ادعا شده که ایران در حال سخت کردن موضع خود در قبال پیشنهادهای ارائه شده توسط ۶ قدرت جهانی است. یک مقام اسرائیلی که ادعا می‎شود از جریان مذاکرات هسته‎ای آگاه است، گفت: «در حال حاضر، طرف ایرانی به همه چیز نه می‎گوید.» او افزود: «نگرانی کنونی ما این است که به خاطر این مساله، مصالحه‎‌ای بین طرفین شکل بگیرد.» برخی از کارشناسان معتقدند که انتشار این گونه اخبار در جهت ترغیب افکار عمومی به باور کردن این ادعا است که ایران مقصر شکست احتمالی گفت‌وگوهای هسته‏ای است. از دیگر سو، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در سخنانی با اشاره به حضور گسترده مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن، گفت: «زیاده‌خواهی قدرت‎های غربی از چشم مردم پنهان نیست اما حضور ملت به مذاکره‌کنندگان ایرانی این معنا را رساند که در چارچوب رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی پیگیر توافقی عادلانه باشند.»

خوش‌بینی آمریکا به توافق

با وجود ضعیف دانستن احتمال رسیدن به توافق تا پایان ماه مارس از سوی وزارت خارجه رژیم صهیونیستی، یک مجله خبری در پایگاه اینترنتی خود از افزایش خوش‌بینی دولتمردان آمریکا نسبت به حصول توافق هسته‎ای با ایران خبر داد و نوشت: «بسیاری از اختلافات حل‌وفصل شده است.» به گزارش «جماران»، مجله المانیتور در گزارشی به قلم «لورا روزن» خبرنگار سیاسی خود در واشنگتن نوشت: «دولت آمریکا ارزیابی می‎کند که احتمال دستیابی به یک توافق هسته‎ای پس از پیشرفت قابل ملاحظه در مذاکرات اخیر بالا رفته است.» روزن در گزارش خود به اظهار نظرهای کارشناسانی استناد می‎کند که توسط دولت آمریکا توجیه شده‏اند. کارشناسان توجیه شده از سوی مقامات دولت آمریکا می‎گویند که واشنگتن همچنین بیانات آیت‌الله خامنه‏ای، رهبر عالی ایران را مبنی بر اینکه ایشان موافق یک توافق‌نامه خوب است را بسیار مثبت ارزیابی می‏کند.

ادعای رکود مذاکرات

از دیگر سو، دنیس راس، مشاور سابق باراک اوباما، در یادداشتی که در نشریه «العرب» منتشر شد، نوشته است که تیم ایرانی که با غرب درباره برنامه هسته‎ای ایران مذاکره می‌کند، برای دستیابی به امتیازهای بیشتر فشار اعمال می‎کند بدون اینکه خود امتیازی بدهد. او مدعی شد: «در واقع تهران به دادن امتیازهای جدید هسته‎ای فکر نخواهد کرد مگر زمانی که این احساس به آنها دست بدهد که از هر طرف در محاصره قرار دارد.» به گزارش «انتخاب»، به نظر می‎رسد مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا در حالتی از رکود قرار گرفته است. در عین حال، راس مدعی شد که ایران پیشرفت ثابتی در خاورمیانه به دست آورده به‌طوری که نیروهای این کشور در یمن، عراق، سوریه و لبنان نفوذ بسیاری پیدا کرده‎اند. همچنین دنیس راس در پایان این یادداشت تاکید کرده که تقدیر آمریکا و ایران آن است که دشمن یکدیگر باقی بمانند. چه بسا ممکن است که دشمنان با یکدیگر درباره توافقی بر سر توقف رقابت تسلیحاتی مذاکره کنند اما راه رسیدن به چنین توافقی با دادن امتیازهای بیشتر هموار نمی‏شود.

یک ماه مذاکرات دوجانبه تا دور آینده گفت‌وگوها