سعید باباپور

بخش پایانی

اگر چه صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای تقسیم بندیهای متفاوتی هستند اما به‌طور کلی چهار نوع صندوق سرمایه‌گذاری در دنیا فعالیت دارند. ۱ - صندوق‌هایی که در سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند(Equity Fund)

۲ - صندوق‌های سرمایه‌گذار در اوراق قرضه(Bond Fund)

۳ - صندوق‌های سرمایه‌گذار در هر دو مورد سهام و اوراق قرضه (Hybrid Fund)

۴ - صندوق‌های سرمایه‌گذار در بازارهای پول

(Money Market Fund)

مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای اقتصاد کشور

مهم‌ترین وظیفه موسسات مالی که در بازار پول و سرمایه فعال هستند واسطه‌گری مالی برای جذب وجوه کسانی که ‌در‌حال‌حاضر نیازی به آن ندارند و یا ترجیح می‌دهند آن را در آینده مصرف کنند و هدایت آن به سوی کسانی که با کمبود منابع مواجه هستند می‌باشد. از طرف دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای تامین منابع موردنیاز بخش‌خصوصی با سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها، برای کمک به کسری بودجه دولت و تامین مالی طرح‌های زیر‌بنایی از طریق خرید اوراق قرضه دولتی نقش اساسی در اقتصاد کشور ایفا می‌کنند. همچنین رونق صندوق‌های سرمایه‌گذاری باعث افزایش نقدینگی‌، افزایش حجم معاملات‌، کاهش نوسانات و افزایش ثبات‌، عمق‌دهی و تخصیص بهینه منابع در بازار سرمایه خواهد شد.

مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای فرد سرمایه‌گذار

صندوق‌های سرمایه‌گذاری به دلیل توان تخصصی و مدیریت حرفه‌ایشان در مقایسه با سرمایه‌گذاران شخصی می‌توانند پس‌اندازها را به‌طور موثرتری هدایت کنند و بازدهی بیشتر برای صاحبان آن به‌دست آوردند‌.

سرمایه‌گذارانی که در بازار پول و بازار سرمایه، سرمایه‌گذاری می‌کنند به‌طور کلی با دو نوع ریسک روبه‌رو هستند.

ریسک سیستماتیک که به آن ریسک بازار هم گفته می‌شود ریسک ناشی از ذات فعالیت در بازار است که کم و بیش همه سرمایه‌گذاران را تحت‌تاثیر قرارداده و به نفع شخصی یا اشخاص قابل تغییر نیست.

ریسک غیر‌سیستماتیک که قابل کنترل بوده و با تشکیل پر‌تفوی سهام می‌توان آن را به حداقل رساند، اما تشکیل پرتفوی موثر از سهام شرکت‌ها نیازمند داشتن منابع مالی کافی‌، تعقیب و پیگیری روز به روز و لحظه به لحظه رویدادهای خرد و کلان اقتصادی‌، بررسی جامع ساختار مالی شرکت‌ها‌، پتانسیل رشد، شرایط انحصاری، شرایط رقابتی‌، فرصت‌های سرمایه‌گذاری و موارد دیگر می‌باشد و این کار نیازمند داشتن تخصص کافی در این زمینه بوده و هر فردی قادر به انجام آن نخواهد بود.

بنابراین صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ایفا نقش واسطه‌گری مالی با بکار‌گیری افراد متخصص و حرفه‌ای و با جمع‌آوری وجوه افرادی که منابع آنها محدود و یا تجربه و فرصت کافی برای انجام این کار را ندارند اقدام به تشکیل پرتفوی موثر از سهام نموده و ریسک آن را به حداقل می‌رسانند این حداقل ریسک شامل ریسک زمان‌بندی خرید و فروش پرتفوی‌، ریسک هزینه فرصت‌، ریسک اعتباری‌، ریسک نرخ بهره‌، ریسک قدرت خرید پول و ریسک گوناگونی سهام می‌باشد‌.

مزیت دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری این است که اگر شخصی وجوه خود را در ازای اوراق مشارکت در اختیار صندوق قرار دهد در هر زمانی که بخواهد در ازای تحویل اوراق مشارکت به صندوق می‌تواند وجوه خود را دریافت کند و صندوق‌های سرمایه‌گذاری با احتساب حرکت روزانه قیمت‌ها و انعکاس آن به مبلغ اولیه موظف به پرداخت وجوه سرمایه‌گذار خواهند بود و این کار نیازمند نقدینگی بالای صندوق‌ها می‌باشد.

نقدینگی صندوق‌های سرمایه‌گذاری باعث خواهد شد در صورت بروز رویدادهای پیش بینی نشده در بازار و وجود فرصت‌های بهتر برای سرمایه‌گذاران‌، آنان بتوانند با دریافت وجوه خود از صندوق، سرمایه‌گذاری در فرصت‌های بهتر را از دست ندهند‌. برای مثال اگر شخصی وجوه خود را برای استفاده از بهره آن در یک حساب سپرده مدت‌دار در بانک بگذارد و در یک فرصت دیگر اگر موقعیت بهتری برای استفاده از آن وجوه پیش آید آن شخصی مجبور خواهد شد تا پایان مدت قرار‌دادش با بانک صبر کند و یا با فسخ قرار‌داد که بهره‌ای هم عایدش نمی‌شود وجوه خود را باز پس بگیرد، در حالی که اگر شخصی مذکور اوراق مشارکت صندوق سرمایه‌گذاری در دست داشته باشد می‌تواند با اعلام قبلی در مدت‌زمان کوتاهی معمولا یک یا دو روز وجوه خود و عایدی آن را دریافت و در فرصت‌های دیگری که دوست دارد سرمایه‌گذاری نماید.

بنابراین صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ارائه خدمات مدیریت تخصصی‌، نقدینگی و بازدهی بالا برای سرمایه‌گذاران باعث رشد و کارآیی بازارهای سرمایه خواهند شد.

از مواردی که فعالیت این صندوق‌ها را تحت‌تاثیر قرار داده و در رشد توسعه آنها بسیار حائز اهمیت است قوانین مربوط به مالیات این صندوق‌ها می‌باشد و در کشور‌های مختلف برای حمایت از فعالیت این صندوق‌ها تشویق‌های مالیاتی در نظرگرفته شده و نگاه بلند‌مدت در تنظیم قوانین مربوط به این صندوق‌ها در توسعه این بخش نقش مهمی ‌ایفا خواهد کرد.

منابع:

www.SPK.gov.tr

www.Kyd.org.tr

www.ici.org

BASTI,EYUP"Yatinm fonlaryla piyasalara Erisim ۱۹۹۸

ERTAS,Vahdettin"yatirim fonlari ve turkiye vygulamasi

OZDEMIR,Cemil"yatirim fonlari" Active Dergisi

Soyl:۱ Haziran-Tammuz ۱۹۹۸