بودجه، پاشنه آشیل فعالیت‌های علمی

دنیای اقتصاد- کسری بودجه دانشگاه‌ها و چالش فراروی فعالیت‌های علمی و پژوهشی و دانشجویی در کشور در حالی مسوولان دانشگاه‌ها را بر آن داشت تا با انتقاد از وضعیت بودجه دانشگاه‌ها، همکاری وزارت علوم و مجلس شورای اسلامی را خواستار شوند که وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از رایزنی این وزارتخانه با شخص رییس‌جمهوری برای رفع کمبود بودجه و تداوم سرانه‌ای شدن بودجه دانشگاه‌ها خبر داد. محمدمهدی زاهدی گفت: شرایط جهانی و برخی مصالح ملی در سال‌جاری باعث شده که مسوولان نظام تصمیم به انقباضی شدن بودجه بگیرند و این تصمیم، دانشگاه‌ها و فضای فعالیت‌های علمی و پژوهشی و دانشجویی را نیز تحت‌الشعاع خود قرار دهد.

این در حالی است که کم‌تحرکی موجود در مرکز فعالیت‌های علمی کشور از سوی بسیاری از مدیران و رییسان دانشگاه‌های کشور متاثر از کمبود و کسری بودجه دانشگاه‌ها ارزیابی شده است.

همچنین رایزنی وزارت علوم با معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری مبنی بر حل مشکل دانشگاه‌ها در شرایطی در حال انجام است که برخی دانشگاه‌های دولتی از کمبود بودجه به عنوان بزرگ‌ترین مانع بر سر راه انجام فعالیت‌های خود مثل انتشار نشریات دانشجویی، ارائه دوره‌های دکتری و افزایش شهریه دانشگاه‌ و همچنین افت فعالیت‌های آموزشی خبر می‌دهند.

در همین خصوص محمدباقر لاریجانی رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران ایجاد رشته‌های جدید در دانشگاه را ضروری دانست و گفت: دانشگاه علوم پزشکی تهران در حال مذاکره با کشور اتریش است تا دانشکده ‌مشترکی را در داخل کشور طراحی کند و دانشکده توانبخشی هم در همین رابطه می‌تواند در منطقه آزاد کیش برای ایجاد رشته‌های جدید در مقطع Ph.D با این دانشکده همکاری کند.

لاریجانی اما به موانع و مشکلات دانشگاه هم اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه بودجه اختصاص یافته به آموزش ۱۰درصد کاهش یافته لازم است برای استفاده از منابع جدید تدبیر خردمندانه‌ای اتخاذ شود.

رییس پردیس کشاورزی دانشگاه تهران نیز گفت: کسری بودجه بیش از۳میلیارد تومانی و تخصیص نیافتن کامل اعتبارات ۳ ماهه اول، پردیس کشاورزی را با بحران نگران‌کننده‌ مالی مواجه کرده است.

عباسعلی زالی افزود: تاکنون در سال جاری هیچ گشایشی برای افزایش سقف بودجه‌ جاری و عمرانی پردیس حاصل نشده است، اعتبار سال گذشته به اضافه متمم آن بالغ بر ۱۴میلیارد و ۶۵۰میلیون تومان است، این در حالی‌ است که اعتبار سال جاری با کسری بودجه ۲میلیارد و ۲۷۰میلیون تومانی، معادل ۱۲میلیارد و ۴۹۰میلیون تومان است.

همچنین نیلی محمودآبادی، رییس پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر با قطعی برشمردن مشکلات شدید مالی برای این پردیس در سال تحصیلی جدید گفت: بودجه‌ای که به دانشگاه تهران اختصاص داده شده خیلی کم است و ۸۰درصد بودجه فقط هزینه فصل یک می‌شود. درصد قابل توجهی از بودجه‌ای که دانشگاه برای پردیس فنی بسته است صرف پرداخت حقوق و مزایا می‌شود، البته کمبود بودجه پردیس فنی در پی مشکلات بودجه‌ای دانشگاه تهران ایجاد شده است.

محمد حسین سرورالدین، رییس دانشگاه تبریز در همین خصوص از کسری بودجه این دانشگاه خبر داد و گفت: روسای دانشگاه‌ها مشکلات دولت را درک می‌کنند اما باید طوری بودجه بسته شود که دانشگاه به عنوان نهاد توسعه متضرر نشود. ضربه به دانشگاه ضربه به جامعه در دراز مدت خواهد بود.

وی اولین جایی که در اثر کسری بودجه ضربه می‌خورد را بخش پژوهش خواند و افزود: بالغ بر ۸۰درصد بودجه دانشگاه‌ها صرف تعهدات از جمله حقوق و مزایای کارکنان و اعضای هیات علمی و قرارداد با شرکت‌های خدماتی می‌شود. اگر ۱۰ سال ضربتی هم در دانشگاه تبریز کار شود باز نمی‌توانیم به استانداردها دست پیدا کنیم.

اردشیر خزایی، رییس دانشگاه بوعلی همدان هم با بیان اینکه به طور کلی بودجه دانشگاه‌های کشور با شش درصد ارتقا مواجه بوده است، گفت: در زمینه بودجه جاری دانشگاه در تنگنا هستیم و کمبود بودجه دانشگاه‌ها را با چالش مواجه خواهند کرد.

همچنین ناصر صمدی، معاون برنامه و بودجه دانشگاه ارومیه با بیان اینکه این دانشگاه به لحاظ محدودیت بودجه به صورت انقباضی کار می‌کند از وزارت علوم خواستار شد تا برای حل مشکل بودجه دانشگاه‌ها اقدام اساسی کند و گفت: بودجه دانشگاه ارومیه نسبت به سال گذشته فقط ۲درصد افزایش پیدا کرده اما حقوق کارکنان در سال جدید بسته به نوع استخدام بین ۵/۸ تا ۱۵درصد و حقوق اعضای هیات علمی نیز ۵/۵درصد افزایش پیدا کرده است.

عبادا... بانشی، معاون اداری و مالی دانشگاه هرمزگان از کاهش ۳۵درصدی بودجه عمرانی این دانشگاه در حال توسعه نسبت به سال ۸۵ خبر داد و گفت: دانشگاه هرمزگان نسبت به سال گذشته حداقل با ۳۰درصد کسری بودجه جاری مواجه است.

عزیز حبیبی، رییس دانشگاه محقق اردبیلی در این خصوص گفت: کسری بودجه دانشگاه محقق اردبیلی در سال ۸۶ قطعی است و به نظر می‌رسد که صرفه‌جویی اولین راهکار جبران کسری بودجه دانشگاه است. دانشگاه‌ها نهادهایی پیشرو در جامعه هستند، بنابراین جهت ایجاد زیر ساخت‌های لازم باید تامین باشند.