کشمکش‌ بر سر صادرات گاز ایران به گرجستان

دنیای اقتصاد- در پی سخنان معاون وزیر خارجه آمریکا در سفر روز ۱۷ نوامبر خود به تفلیس مبنی بر اینکه «آمریکا با وجود مخالفت‌‌های خود با ایران، مانعی برای خرید گاز گرجستان از این کشور ایجاد نخواهد کرد» سفیر تام‌الاختیار آمریکا در گرجستان اعلام کرد که از این سخن برداشتی اشتباه شده و ایالات‌متحده با همکاری استراتژیک دراز مدت میان گرجستان و ایران در خصوص صادرات گاز موافق نیست. جان تفت، سفیر آمریکا در گرجستان در گفت‌وگویی با روزنامه «کواریس پالتیرا» اعلام کرد که از اعلامیه ماتیو بریزا، معاون وزیر امور خارجه آمریکا، درست برداشت نشده و با توجه به قرارداد کوتاه‌مدت منعقد شده میان دو کشور در ژانویه سال ۲۰۰۶ انتظار چنین برداشتی وجود نداشت.

به گفته وی این قرارداد برای ایالات‌متحده قابل درک بود چرا که به دلیل قطع صادرات گاز روسیه با انفجار خطوط لوله انتقال گاز اوستیای شمالی، مقامات گرجستان باید انرژی موردنیاز خود را از منبعی دیگر تامین می‌کردند.

سفیر آمریکا تاکید کرد: ما این موضوع را درک کردیم که در شرایط اضطراری زمانی که در اثر انفجار لوله گاز، گرجستان در زمستان بدون گاز مانده بود از ایران میزان محدودی گاز به این کشور تحویل داده شد، اما شراکت استراتژیک دراز مدت میان ایران و گرجستان در این مساله قابل قبول نیست.

خبرگزاری نووستی از گرجستان گزارش می‌دهد که به گفته وی، این موضع‌گیری آمریکا در رابطه با ایران به خاطر قطعنامه اخیر سازمان ملل متحد و تحقیقات هسته‌ای ایران است.

جان تفت تاکید کرد که آمریکا از سوی دیگر بر اهمیت استراتژیک خط لوله انتقال گاز از حوزه شاه دنیز آذربایجان برای گرجستان تاکید دارد.

تفت گفت: اجرای این پروژه برای گرجستان دستیابی به منبع انرژی تکمیلی را به ارمغان می‌آورد. ما از امنیت انرژی گرجستان حمایت کرده و در این راه همه تلاش‌هایمان را به کار خواهیم بست.

وی همچنین بر ضرورت تلاش بیشتر دولت گرجستان در روش بهره‌برداری و استفاده بهینه از منابع آبی موجود تاکید کرد.

توافقنامه موقت در مورد صادرات گاز ایران به گرجستان پس از انفجار شاه لوله انتقال گاز «شمال قفقاز ـ جنوب قفقاز» و «موزدوک ـ تفلیس» منعقد شد که به خاطر مشکلات آنها صادرات گاز از روسیه موقتا قطع شده بود.

به گزارش ایسنا، اظهارات سفیر آمریکا در گرجستان درحالی صورت گرفته‌است که ماتیو بریزا ـ قائم مقام معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور اروپا و آسیا ـ چندی پیش در یک کنفرانس در تفلیس اعلام کرد که آمریکا با وجود مخالفت‌های خود با ایران، مانعی برای خرید گاز گرجستان از این کشور ایجاد نخواهد کرد.

وی افزوده بود: گرجستان که قصد دارد جایگزینی برای گاز روسیه پیدا کند، شرایط سختی را برای واردات گاز طبیعی تجربه می‌کند. آمریکا سیاست‌های خود را در قبال ایران ادامه می‌دهد، ولی به هر حال نمی‌توانیم به گرجستان یا هر کشور دیگری بگوییم که نباید از ایران گاز بخرید و در زمستان یخ بزنید!

در پی اعلام گاز پروم مبنی بر افزایش قیمت گاز صادراتی به گرجستان، رییس جمهور این کشور اعلام کرد که به دنبال یافتن منابعی برای سوخت جایگزین خواهد بود.

شرکت گازپروم ـ غول گازی روسیه ـ اعلام کرده است که از سال آینده، قیمت گاز صادراتی به جمهوری گرجستان را به بیش از ۲ برابر قیمت کنونی آن افزایش خواهد داد.

مقامات شرکت گازپروم، که یک شرکت دولتی روس است و صنعت گاز روسیه را در انحصار خود دارد، گفته‌اند که از سال ۲۰۰۷، قیمت گاز صادراتی روسیه به گرجستان از ۱۱۰دلاری حال ‌حاضر برای هر یک‌‌هزار مترمکعب، به ۲۳۰دلار افزایش می‌یابد.

تصمیم اخیر گازپروم برای ۲ برابر کردن قیمت گاز صادراتی به گرجستان درحالی صورت می‌گیرد که در گذشته، برخی کشورهای همسایه روسیه دولت این کشور را متهم کرده بودند که از شرکت گازپروم به عنوان یک ابزار سیاسی برای حفظ نفوذ خود در میان کشورهای همسایه بهره‌برداری می‌کند.

گرجستان؛ مصمم

از سوی دیگر با وجود مخالفت آشکار آمریکا و نفوذ ایالت متحده بر گرجستان نخست‌وزیر گرجستان تاکید کرد که این کشور خواستار واردات گاز از ایران است. زوراب نوگایدلی، نخست وزیر گرجستان، تصریح کرد که این کشور در زمینه خرید گاز با ایران همکاری خواهد کرد.

نخست وزیر گرجستان در تفسیر اظهارات جان تفت، سفیر آمریکا در گرجستان، که گفته بود همکاری درازمدت گرجستان با ایران در زمینه واردات گاز برای واشنگتن غیر قابل پذیرش است، عنوان کرد که ما از ایران گاز خریداری خواهیم کرد، نظر دیگری وجود ندارد. به‌ویژه که ما با ایران انرژی برق خود را نیز مبادله می‌کنیم.

وی افزود: من نمی‌دانم که سفیر آمریکا چه گفته است، اما به‌تازگی ماتیو بریزا، معاون وزیر امور خارجه آمریکا، در تفلیس بود و اعلام کرد که آمریکا مخالفتی با خریداری گاز ایران از سوی دولت گرجستان ندارد. گرجستان در جست‌وجوی جایگزینی برای گاز روسیه است و مذاکراتی را درباره خریداری گاز با آذربایجان، ایران و ترکیه انجام می‌دهد.

ترکیه: ترانزیت کننده گاز ایران به سوریه

در همین حال دولت سوریه نیز با ارسال نامه‌ای برای مقامات ترکیه خواهان واردات سالانه دو تا سه‌میلیارد متر مکعب گاز ایران از طریق خطوط لوله این کشور شده است.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از رویتر، سوریه با ارسال نامه‌ای برای مقامات ترکیه از علاقه‌مندی این کشور برای واردات گاز ایران از طریق خاک این کشور خبر داده است.

یکی از مقامات انرژی ترکیه در مصاحبه با رویتر گفت: سوریه خواهان خرید سالانه ۲ تا ۳میلیارد متر مکعب گاز از ایران است.

وی گفت: احتمالا مقامات سه کشور در روزهای آینده برای بحث در مورد این موضوع تشکیل جلسه خواهند داد.

این مقام ترک افزود: ترکیه در حال تبدیل شدن به قدرتی در منطقه در بخش ترانزیت است.

وی به توانایی ترکیه برای انتقال گاز ایران به سوریه اشاره کرد و گفت: با بهره‌گیری از خطوط لوله موجود در ترکیه و بدون نیاز به احداث خطوط جدید می‌توان گاز مورد نیاز سوریه را تامین کرد.

وی تبدیل شدن سوریه به وارد‌کننده گاز از ایران را در جهت منافع ترکیه دانست و گفت: در این صورت موضع ترکیه در مقابل ایران برای چانه‌زنی در مورد کیفیت و قیمت گاز وارداتی تقویت خواهد شد.