دو اثر ایران برای ثبت در حافظه جهانی

در سی‌امین جلسه کمیته ملی حافظه جهانی که روز گذشته به ریاست علی‌اکبر اشعری، مشاور فرهنگی رییس‌جمهوری و رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد، دو اثر مجموعه اسناد تشکیلات اداری آستان قدس رضوی در دوره صفویه و کتاب مالک‌الممالک تالیف ابوالقاسم استخری،‌ جغرافی‌نویس ایرانی سده چهارم هجری قمری با اکثریت آرا به عنوان دو اثر پیشنهادی کشورمان برای ثبت در حافظه جهانی انتخاب شد. مسالک الممالک که یکی از مهم‌ترین کتاب‌های جغرافیایی قرن ۱۰‌میلادی است، توسط دانشمند و جغرافی‌دان معروف ایرانی ابوالقاسم

ابراهیم فارسی استخری که به کرخی نیز اشتهار دارد، نوشته شده است.

استخری در این کتاب با بررسی قلمرو جغرافیایی گسترده‌ای، جهان اسلام را به ۲۰ اقلیم (‌منطقه جغرافیایی وسیع) تقسیم و به شرح مرزها، مسافت‌ها، راه‌های ارتباطی، اقوام، ادیان و مذاهب هر ناحیه و وصف آن‌ها پرداخته است. مجموعه اسناد دوره صفویه نیز مجموعه‌ای از اسناد تشکیلات اداری آستان قدس رضوی در این دوره است که مشتمل بر ۶۹هزار صفحه و مربوط به قرن‌های ۱۰ و ۱۱ هجری قمری است.

این اسناد به علت تنوع و گستردگی موقوفات و محدوده جغرافیای آن‌ها که ایران و افغانستان را دربرمی‌گیرد، از منظم‌ترین و بزرگ‌ترین مجموعه اسناد باقی‌مانده از یک تشکیلات اداری در این دوره است.

این اسناد در قالب دفاتر کلی اوارجه، توجیهات و روزنامچه شکل گرفته و هریک به گروه‌های متعددی تقسیم می‌شوند که از لحاظ سازمانی باارزش هستند.