ایران از راهیابی به شورای امنیت باز ماند

خزاعی: ساختار سازمان ملل ناکارآمد است

ژاپن در انتخابات روز جمعه مجمع عمومی‌‌‌‌‌‌سازمان ملل توانست با ۱۵۸رای در برابر ۳۲رای ایران، کرسی غیر دائم شورای امنیت را برای مدت دو سال در اختیار بگیرد. به گزارش ایسنا میگل دسکوتو، رییس مجمع عمومی‌‌‌‌‌‌سازمان ملل اعلام کرد: در رای‌گیری روز جمعه که در مجمع عمومی‌‌‌‌‌‌سازمان ملل متشکل از ۱۹۲ کشور برگزار شد، ژاپن با به دست آوردن ۱۵۸ رای در برابر ۳۲ رای ایران توانست کرسی غیر دائم شورای امنیت را به دست آورد.

براساس گزارش خبرگزاری فرانسه، منطقه‌ آسیا دو کرسی غیردائم از ۱۵ کرسی شورای امنیت را در اختیار دارد. چین، بزرگ‌ترین کشور آسیایی نیز یکی از کرسی‌‌های دائم شورا را در اختیار دارد. دوره‌ اندونزی برای حضور در شورا به عنوان نماینده این منطقه پایان یافت و ژاپن جایگزین این کشور شد؛ ویتنام نیز تا سال ۲۰۰۹ در شورا حضور خواهد داشت.

در میان کشورهای منطقه‌ اروپا در سازمان ملل اتریش و ترکیه توانستند کرسی‌های غیردائم شورا را در اختیار بگیرند و به این ترتیب ایسلند شکست خورد. مکزیک و اوگاندا به ترتیب کرسی منطقه‌ آمریکای لاتین و آفریقا را بدون داشتن رقیب به دست آوردند. این دهمین دوره‌ای است که ژاپن پس از بنیان‌گذاری سازمان ملل که حدود ۵۰ سال از آن می‌گذرد، کرسی غیردائم شورا را در اختیار می‌گیرد. ژاپن یکی از تامین‌کنندگان اصلی بودجه‌ سازمان ملل است و به دنبال آن است که یک کرسی دائم را در شورا برای همیشه در اختیار داشته باشد. رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه الحاق کشورش به شورای امنیت را منعکس‌‌‌‌کننده‌ وزنه‌ روزافزون این کشور در سیاست‌های بین‌الملل و اعتمادی دانست که جامعه‌ بین‌المللی به آنکارا دارد.

شورای امنیت مهم‌ترین نهاد تصمیم‌گیرنده در سازمان ملل است که دارای ۵ عضو دائم متشکل از انگلیس، چین، فرانسه، روسیه و آمریکا است که هر کدام دارای حق تعیین‌‌‌‌کننده‌ وتو هستند.

۱۰ کرسی غیردائم شورا را دیگر اعضای مجمع عمومی‌‌‌‌‌‌پرمی‌کنند؛ به این ترتیب که در هر سال پنج کرسی غیردائم تغییر می‌کند. کرسی‌های غیردائم به مدت دو سال در اختیار اعضا قرار می‌گیرد. یک کاندیدا برای آن که بتواند کرسی شورا را به دست آورد باید دو سوم آرا را در رای‌گیری که به صورت مخفی انجام می‌شود به خود اختصاص دهد. این در حالی است که نیکلا سارکوزی، رییس جمهوری فرانسه شامگاه روز جمعه بر حضور دائمی‌‌‌‌‌‌یک کشور از آفریقا و آمریکای شمالی در شورای امنیت سازمان ملل تاکید کرد. سارکوزی در نشست کشورهای فرانسوی زبان که در کانادا برگزار شد، گفت: بحران مالی جهانی باید فرصتی باشد تا عادت‌های بد خود را کنار بگذاریم و از ساده کردن آن‌ها خودداری کنیم. وی افزود: اما چطور می‌توان حل مشکلات بزرگ جهان را متصور شد وقتی که شورای امنیت ما یک عضو دائم از آفریقا یا آمریکای شمالی نداشته باشد.

انتظارات تهران از ژاپن

آن سوتر اما محمد خزاعی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل گفت: تهران از توکیو انتظار دارد که با اکثریت جامعه بین‌‌‌‌‌المللی که خواهان وجود یک سیستم عادلانه برای حل و فصل منازعات بین‌‌‌‌‌المللی هستند، همراه باشد.

خزاعی عصر جمعه به وقت نیویورک و پس از رای‌‌‌‌‌گیری برای تعیین سرنوشت پنج عضو غیردائم شورای امنیت در گفت‌و‌گو با ایرنا افزود: این نه تنها انتظار ایران بلکه انتظار عمده کشورهای آسیا و کشورهایی است که به ژاپن رای دادند. وی همچنین تصریح کرد: نتیجه رای‌‌‌‌‌گیری امروز صحت نظر ما را درباره عدم کارایی ساختار سازمان ملل برای فراهم آوردن فرصت کافی و مناسب برای مشارکت همه کشورهای عضو در ساختار تصمیم‌‌‌‌‌گیری سازمان ملل به ویژه در شورای امنیت، نشان داد. سفیر ایران افزود: در بین ۱۹۲ کشور عضو سازمان ملل تاکنون ۱۱۴ کشور عضو این سازمان، یا هرگز عضو شورای امنیت نبوده‌اند یا فقط یکبار فرصت حضور یافته‌اند.

خزاعی گفت: حضور ما و نتیجه رای‌‌‌‌‌گیری امروز این مطلب را به خوبی برای همگان روشن کرد. وی افزود: در همین رای‌‌‌‌‌گیری یک کشور اروپایی که هرگز عضو شورای امنیت نبوده است، موفق به اخذ رای نشد. سفیر ایران گفت که این انتخابات حاوی پیام روشن و صریح و قابل درک برای جامعه بین‌‌‌‌‌المللی بود و آن این که بازنگری در سیستم مشارکت کشورها در مراکز مهم تصمیم‌‌‌‌‌گیری از جمله شورای امنیت یک ضرورت است.

خزاعی درباره تلاش‌های آشکار و پنهان برخی قدرت‌های حاکم بر شورای امنیت برای جلوگیری از چندصدایی شدن این شورا گفت: بدیهی است که ساختار شورای امنیت به ترتیبی است که عملا چند کشور خاص در آن تصمیم می‌‌‌‌‌‌گیرند و اعمال نظر می‌‌‌‌‌‌کنند و طبیعی است که این کشورها علاقه‌مند نباشند که نظرات مستقل یا کشورهایی که معتقد به ضرورت بازنگری در این ساختار هستند، به شورا راه یابند.

وی افزود: طبیعی است که برخی نتوانند صدای مستقل را در یک ساختاری که با توجه به مقتضیات روز جهانی، ناکارآمد است تحمل کنند و اقدامات گسترده‌‌‌‌ای را در این زمینه انجام دهند.

دلایل کسب رای ترکیه

ترکیه پس از عضویت در شورای امنیت مساله هسته‌ای ایران را به طور عمیق بررسی خواهد کرد. به گزارش ایسنا، به نقل از سایت خبری «هابر۱۰» ترکیه، ‌علی باباجان، وزیر امور خارجه این کشور پس از عضویت این کشور در شورای امنیت در جمع خبرنگاران درباره مواضع ترکیه پس از عضویت در شورا درباره مساله هسته‌ای ایران گفت: به هنگام مطرح شدن موضوع هسته‌ای ایران، ترکیه این مساله را به طور عمیق و با تمام جزئیات بررسی می‌کند. آنکارا مواضعش را بسیار روشن و صریح در این باره بیان کرده است. وزیر امور خارجه ترکیه افزود: آنکارا برای ایجاد صلح، ثبات و امنیت در منطقه تلاش می‌کند که این موضوع موجب عضویت این کشور در شورای امنیت شد و پس از عضویت نیز به راه خود ادامه خواهد داد. در همین حال، روزنامه وطن چاپ ترکیه گزارش داد: بسیاری از کارشناسان این کشور معتقدند که حضور سیاسی ترکیه در مسائل منطقه به‌ویژه در موضوع هسته‌ای ایران از عوامل مهم اخذ عضویت در شورای امنیت است. این روزنامه نوشت: بسیاری از کارشناسان ترکی همچنین معتقدند که دلیل این‌که ترکیه توانست با اخذ ۱۵۱ رای مثبت از ۱۹۲ کشور حضور یافته در شورای امنیت، پس از گذشت ۴۷ سال، بار دیگر عضویت دو ساله در گروه اروپا شورای امنیت را به دست آورد، اعمال سیاست خارجی فعال‌تر در منطقه است. این در حالی است که روز پنج‌شنبه وزیر امور خارجه ترکیه با اشاره به حساسیت ایران و کشورهای غربی درباره برنامه هسته‌ای این کشور گفته بود: به همین دلیل قدرت‌های غربی شرکت آنکارا در مذاکرات هسته‌ای ایران برای حل این مساله راه‌حل‌های دیپلماتیک را خواستار شده‌اند. وی افزوده بود: ترکیه برای حل این مساله،‌ نقش کلیدی برعهده گرفته است و کشورهای غربی برای حل این موضوع از راه دیپلماتیک از ترکیه خواهان شرکت در مذاکرات هستند.