عرب مازار با اشاره به وقایع اخیر بازار
مسوول پیدا کردن دستهای پشت پرده نیستم
رییس سازمان امور مالیاتی در گفت‌‌‌و‌‌گویی تفصیلی با فارس از مسائل و مقاومت‌‌‌‌‌های پشت‌پرده برای جلوگیری از اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده گفت. وی در بخشی از این گفتوگو از حضور عده‌‌‌ای در مجلس خبر داد که پیشنهاد دادند: دولت چقدر از اجرای این قانون افزایش درآمد پیشبینی کرده؟ ما همه آن را می‌‌‌‌‌دهیم به شرط آنکه قبول کند، قانون اجرا نشود. عرب مازار با اشاره به ناآرامی‌‌‌‌‌‌‌‌های اخیر در بازار گفت: ما اجرا را شروع کردیم. اما یک‌باره بحث‌‌‌‌‌هایی از اصفهان و از صنف طلا شروع شد. حدود پنجاه نفر به اداره کل مالیاتی اصفهان آمده بودند و می‌گفتند اعتراض داریم. ابتدا مساله برایمان مهم نبود، چون آنها مشمول مرحله اول اجرای قانون نبودند، ما از آنان دریافت و پرداخت مالیات را نخواسته بودیم. این مسایل مطرح شد و روز‌‌‌‌‌های بعد دیدیم مساله خیلی داغ شده است و چون برایمان غیر مترقبه بود، به ناچار چهارشنبه به اصفهان رفتیم؛ اما اعتراض‌ها شعله‌ورتر شده بود. من در جلسه‌ای که تمام اصناف اصفهان، مقامات و خبرنگاران حضور داشتند، همین توضیحات را دادم. گفتند ما می‌خواهیم مطمئن شویم، گفتیم می‌توانیم صورتجلسه امضا کنیم و امضا کردیم. قبل از اینکه رییس جمهور مهلت دو ماهه را اعلام کند، من به صنف طلای اصفهان ۳ ماه فرصت داده بودم. آنها از ۳درصد مالیات نگران بودند، ما گفتیم به فرض اعمال مالیات بر ارزش افزوده، قیمت سکه به روز بالا و پایین می‌رود. از سال قبل تا به حال قیمت‌ها ۲ برابر شده و هیچ اتفاقی نیفتاده است. به هر حال اصناف در این مرحله مشمول نبودند. یک مقدار ابهامات و شایعه ایجاد شده بود.
عده‌‌‌ای اعتراض کرده بودند که چرا نامه فرستاد‌‌‌‌‌ه‌اید. ادارات ما نامه‌ای به اتحادیه‌ها فرستاده و عنوان کرده بودند شرایط قانون این‌گونه است و اگر مشمول هستید، ثبت نام کنید. اما نامه‌نگاری‌‌‌‌‌های ما حمل بر اقدام برای گرفتن مالیات شد.وی در ادامه در پاسخ به این سوال که یعنی موضع‌گیری‌‌‌‌‌‌هایی که انجام شد، به دلیل ابهاماتی بود که به وجود آمده بود؟ گفت: برخی شبهاتی را به وجود آورده بودند، در حالی که معترضان مشمول اجرای این مرحله قانون نبودند. بعدها برخی گفتند روسای اتحادیه‌ها و اعضای هیات رییسه اصناف که در جلسات ما حاضر می‌شدند، اطلاعرسانی خوبی نکرده‌اند. این دیگر تقصیر ما نیست. ما نمی‌توانستیم به تک تک اعضای اتحادیه‌ها اطلاعرسانی کنیم. یک سری از اعتراضات طلافروشان اصفهان برای این بود که چرا برای همه نامه فرستاد‌‌‌‌‌ه‌اید؟ ما گفتیم شما می‌توانستید اعلام کنید مشمول مرحله اول اجرای قانون نیستید.
از فرار مالیات عدد نداریم
وی در پاسخ به این سوال که یک برداشت این است که با اجرای مالیات بر ارزش افزوده فعالیتهای اقتصادی کشور شفاف میشود. می‌توانید بگویید چقدر از فعالیتهای اقتصادی ما در حال حاضر شفاف است و چقدر شفاف نیست. چقدر می‌توانیم از فعالیتهای اقتصادی مالیات بگیریم؟ گفت: این بحث سنگین و پیچید‌‌‌‌‌ه‌ای است، ولی من سعی می‌کنم مشخص بگویم. برای این کار معمولا می‌گویند اقتصاد زیرزمینی و فرار مالیاتی چقدر است؟ اگر ما بدانیم چه کسی فرار مالیاتی دارد که می‌رویم و مالیاتمان را از او می‌گیریم. بنابراین حتما نمی‌دانیم. اینکه می‌گویند در کجا فرار مالیاتی است، در بخش مطالعات اقتصادی می‌گوییم چقدر از اقتصاد شفاف است، یک برآورد کرده و می‌گویند باید این مقدار نیروی کار در کشور باشد. چقدر نیروی کار ثبت نام شده داریم؟ می‌بینیم ۳۰درصد نیروی کار ما نامشان در هیچ جا ثبت نشده است. بنابراین گفته میشود ۳۰درصد اقتصاد پنهان است. پس برآورد‌‌‌‌‌هایی میشود. در مالیات نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی را مطرح می‌کنند که این نیز نسبی است. مقایسه می‌کنند چرا نسبت مالیات به تولیدناخالص داخلی باید ۶درصد باشد، پس معلوم است بخشی از مالیات وصول نمی‌شود. دلیل آن روشن است. زیرا ما مخرج کسر را از مالیات معاف کرده‌‌‌‌ایم، بخش کشاورزی، صادرات، صنایع مناطق محروم، شروع تولید تا ده سال از پرداخت مالیات معاف هستند.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که به طور نسبی برآوردی داریم؟ گفت: اگر سوالتان این است که ما چقدر از اقتصادمان مالیات می‌گیریم، نسبت به GDP (مالیات بر تولید ناخالص داخلی) ما ۹/۷ تا ۸ است و این هدف برنامه چهارم بوده است. یعنی هدف برنامه چهارم این بوده است که T به GDP به ۸ برسد. نمی‌توان گفت ظرفیت مالیاتی این عدد است ولاغیر. دولت‌ها نیازمند منابع مالی هستند. بنابراین بر درآمد، ثروت، نقل و انتقال سهام و هر جا که بتوانند، مالیات وضع می‌کنند. در عین حال تبعات اقتصادی این کار در نظر و اثرات تورمی آن بررسی میشود. اگر قرار باشد دولت حجم خود را بزرگ کند، نمی‌توان به تناسب، مالیات را افزایش داد و اقتصاد را خشکاند. قرون وسطی نیست که مردم داشته باشند یا نه مالیات گرفته شود، بنابراین ظرفیت مالیاتی بر اساس نیاز دولت و ظرفیت اقتصاد است. هر مالیاتی که گرفته میشود یک اثر تورمی و یک اثر توزیعی دارد، اینکه می‌گویند چقدر از مالیاتهای ما فرار می‌کنند، عددی نداریم.
وی درجواب این که گفته میشود ۸۰درصد اقتصاد زیرزمینی است درست است، گفت: خیر، ۸۰درصد اقتصاد ما دولتی بود! نمی‌تواند ۸۰درصد زیرزمینی باشد.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که چند‌درصد از مالیاتی که هم اکنون ما می‌گیریم، از تولید و چند‌درصد از خدمات و بازرگانی است و سهم اینها در تولید ناخالص داخلی ما چقدر است؟ افزود: ما مالیات را بر اساس منابع مالیاتی‌مان طبقه‌بندی می‌کنیم، اگر بخواهیم سهم هر بخش را بگوییم، باید فعالیت‌ها را کد‌گذاری کنیم. فعال اقتصادی ما وقتی شرکت خود را ثبت میکند، فعالیتهای کشاورزی، صادرات و واردات را نوشته و تمام این کارها را نیز انجام می‌دهد. اما در سایر کشورها این‌گونه نیست. ما کد این فرد را نمی‌دانیم که بتوانیم تشخیص دهیم مالیات گرفته شده از او در بخش واردات است یا سایر فعالیتهای دیگر، طبقه‌بندی ما بر اساس مالیات بر درآمد، شرکت‌‌‌‌‌‌های دولتی، خصوصی و مشاغل و حقوق و منبع انجام میشود.
عرب مازار همچنین در پاسخ به این سوال که فرار مالیاتی در بخش بازرگانی و خدمات ما بسیاربالا است و بیشترین مالیات را از بخش تولید می‌گیریم، دلیل آن نیز مشخص بودن فعالیتهای اقتصادی این بخش است. الان کسانی بیشترین واکنش را به مالیات بر ارزش افزوده نشان می‌دهند که بیشترین فرار مالیاتی را دارند، کسانی که اگر درآمد‌‌‌‌‌های میلیاردی نیز داشته‌اند، به دلیل نظام مالیاتی ما امکان گرفتن مالیات از آنها وجود نداشته است؟ گفت:همین طور است.
وی در ادامه در جواب این سوال که افرادی که اکنون واکنش نشان می‌دهند، اتفاقا بی‌اطلاع نیستند؛ چون شما کاملا به آنها گفته‌اید چه اتفاقی در حال رخ دادن است، ضعف اینجا است که ما برای افکار عمومی روشن نکردیم که قصد داریم اقتصاد را شفاف کنیم و از کسی مالیات بگیریم که باید واقعا از او مالیات گرفته شود، اظهار کرد: مسلما تولید بخشی از مالیات ما را تامین میکند، به طور کلی شرکت‌‌‌‌‌‌های دولتی ۲۲درصد، بخش نفت ۲۰ تا ۲۵درصد و حقوق بگیران ۱۲درصد مالیات ما را تامین می‌کنند. مسلم است که هدف ما این بود و ما این هدف را پنهان نکردیم. در جلساتی که داشتیم، همه اذعان داشتند خوب اطلاعرسانی شده و خوب فهمیده‌اند. بحث ما این بود که این قانون شروع به اجرای خوبی خواهد داشت. درباره اطلاعرسانی عمومی نیز طی یک سال گذشته مقالات متعددی در روزنامه‌ها به چاپ رسیده است. ممکن است مردم روزنامه‌ها را نخوانند، اما درباره برنامه اطلاعرسانی با توجه به منابع و امکانات و فضایی که داشتیم، سعی کردیم اول توان خود را بر اجرای خوب قانون بگذاریم؛ چون به اجرای بد حتما حمله میشود و یک حمله کوچک می‌تواند کل داستان را هوا کند.
برخی درمجلس گفتند دولت بی‌خیال اجرا شود
عرب مازار در پاسخ به این سوال که شما عکس‌العمل بخش‌‌‌‌‌‌های تولیدی را هم داشتید. تولیدکنندگان چرا اعتراض کردند، گفت: من اسم نمی‌برم. اما بودند کسانی که در مجلس آمدند و گفتند دولت چقدر از این قانون تقاضای کسب درآمد دارد. ما این درآمد را تامین می‌کنیم، چه نیازی دارید که خود را به این دردسر بیندازید.
وی با بیان این که نمی‌خواهم اسم ببرم، افزود: می‌خواهم بگویم کاملا مشخص است. این قانون چندان پیچیده نیست. زمان بررسی برخی فعالان اقتصادی می‌گفتند این قانون به ضرر ما است. مجلس نیز می‌گفت کدام ماده آن ضد تولید است، بگویید ما آن را حذف کنیم، مجلس برای آنان جلسه گذاشت. برخی به هرحال با شفافیت در اقتصاد مخالفند.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که فکر می‌کنید مخالفان شفاف شدن فعالیت‌‌‌‌‌‌هایشان چقدر در موضعگیری‌‌‌‌‌‌های اخیر نقش داشتند. آیا دست‌‌‌‌‌هایی پشت پرده اتفاقات اخیر بود، تصریح کرد: من مسوول پیدا کردن دستهای پشت پرده نیستم. مسلما وقتی ماجرایی پیش می‌‌آید، ممکن است عده‌‌‌ای جلو بیفتند. اینکه بگویم فلان صنف بود، چنین اطلاعی ندارم ولی وقتی صفحات روزنامه‌ها را نگاه می‌کردم، درستی ماجرا مشخص بود.
وی در بخش دیگر این گفتوگو در پاسخ به این سوال که برخی که از شفاف شدن فعالیتهای اقتصادی متضرر می‌شوند از افکار عمومی سوء‌استفاده می‌کنند تا مانع اجرای قانون شوند، اما مهم‌تر از اینها موضع‌گیری رییس‌جمهور بود. چرا رییس جمهوری دستور توقف داد. آیا این ناشی از قدرت و اعمال فشار این بخش است یا وجود مشکل در قانون گفت: رییس جمهوری تصمیماتشان را خودشان می‌گیرند و صرفا با من مشورت نمی‌کنند. به هرحال شرایط روز پنج‌شنبه هنگامی که در سفر خراسان شمالی بودند، به ایشان گزارش شد، در قانون گفته شده بود طبقه‌بندی و ثبت نام مودیان برای اجرای قانون با ما است و همین منجر به صدور آن بخشنامه شد. من در موقعیتی نیستم که درباره تصمیم ایشان اظهارنظر کنم. روز شنبه نیز بسیاری از رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها با ما تماس گرفتند و گفتند چرا حرف نمی‌زنیم و موضع‌گیری نمی‌کنیم. وقتی من حرف می‌زنم، حرف ما در اقتصاد اثر می‌گذارد. صبح شنبه از طریق دفتر ریاست جمهوری پیگیری کردیم که این توقف مربوط به کل قانون است یا خیر؟ پاسخ دادند، خیر. نظر ایشان صرفا مربوط به بخش اصناف بوده است و اصناف به جهت شرایط پیشبینی شده در قانون نیازی به ثبت نام و ورود به نظام مالیات جدید ندارند. بنابراین ما متنی را آماده و با دفتر ریاست جمهوری چک کردیم. روز شنبه ما از ادارات کل سازمان امور مالیاتی، گمرکات کشور و تولیدکنندگان تحت فشار بودیم. به هر حال بعد پاسخ داده شد و ما نیز جلساتی را گذاشتیم و اعلان نظر کردیم.
وی در پاسخ به این که از محتوای اظهارات رییس جمهور این‌گونه بر می‌آمد که ضعفی در قانون یا اجرا وجود دارد که اجرای آن باید متوقف شود. آیا این را قبول دارید؟ گفت :نه قبول ندارم. وی در جواب این سوال که پس فشارها باعث شد؟ نیز گفت: شاید هم چیز دیگری.
وی در ادامه در پاسخ به این که چه چیزی، با خنده گفت :من هر وقت رییس جمهور شدم به شما می‌گویم.
هدف ما عقب نشینی نبود
وی در ادامه با بیان این که تعویق قانون برای اصناف تا زمان رفع سوء تفاهم ادامه دارد، در پاسخ به این که آیا این یک عقب‌نشینی اساسی نیست؟ گفت: نه، اصلا هدف ما این بود. شما می‌توانید به آن عنوان عقب نشینی بدهید. اما قانون‌گذار اگر می‌خواست قانون در سراسر کشور و به طور هم زمان اجرا شود، به ما اختیار اجرا در مراحل مختلف را نمی‌داد.
وی افزود: ما امیدواریم اگر برنامه‌‌مان به خوبی پیش برود، از سال آینده اصناف هم مالیات بر درآمدشان و هم مالیات حقوق و مالیات بر ارزش افزوده‌شان در آن نرم‌افزار محاسبه شده و این کار با هماهنگی که با اصناف داشتیم، انجام شود. بنابراین اولین مرحله‌ای که آنان باید اظهارنامه خود را ارائه کنند، تیر ماه سال ۸۹ خواهد بود،یعنی یک سال فرصت.
وی سهم درآمد مالیاتی در درآمد‌‌‌‌‌های دولت در حال حاضر را ۳۵درصد اعلام کرد و در پاسخ به این که پیش‌‌‌بینی‌تان با اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده چقدر است؟ گفت: هیچ؛ این جایگزین تجمیع عوارض شده است.
عرب مازار در ادامه افزود: رشد ۲۳درصدی درآمد‌‌‌‌‌های مالیاتی را که در برنامه چهارم پیشبینی شده است، تقریبا داریم محقق می‌کنیم. نرخ رشد مالیاتهای مستقیم ما در ۳ سال گذشته ۴۵درصد بوده است.
ارسال نظر