شهرام شریف

مشخص کردن وضعیت دریافت یارانه طی روزهای اخیر موضوع بحث بسیاری از مردم بوده است. با این حال نگاهی به شیوه‌ ارائه شده برای انصراف دادن یا ندادن از دریافت یارانه‌ها از طریق سایت اینترنتی رفاهی، نمایانگر یک خطای ارتباطی و فنی توامان است. قطعا اینترنت در پیشبرد پروژه‌های بزرگی از این نوع که نقطه مقابل آن مردمند بهترین رسانه است، اما در هنگام طراحی سایتی با گستره کشوری با مراجعه‌کنندگان میلیونی، موضوع اصلی یافتن زبان مناسب ارتباطی است.

سایت رفاهی قرار بوده گروهی از مردم را در مقابل این پرسش ساده قرار دهد که از گرفتن یارانه انصراف می‌دهید یا نه؟ اما فقدان ادبیات مناسب ارتباطی همین موضوع ساده را به چنان مسیرهای پیچیده‌ای می‌کشاند که حاصل آن جز سردرگمی نیست. پیچیدگی و قواعد غیر ضروری از همان صفحه نخست آغاز می‌شود و سپس توضیحات گیج‌کننده بعدی حتی کاربران حرفه‌ای را هم به اشتباه می‌اندازد چه برسد به بخش قابل‌توجهی از مردم که اساسا با فضای آنلاین ناآشنا هستند. اشتباهات وتردیدهای متعدد حاصل از طراحی این سایت حتی به این ذهنیت دامن می‌زند که چه بسا مدیران این سازمان از اعلام انصراف اشتباهی استقبال می‌کنند؛ چنانکه در مراجعه بعدی برای اصلاح یک نظر ثبت شده، برخلاف ادعای اولیه، امکان تغییر برخی از موارد وجود ندارد.

با توجه به این موارد به نظر می‌رسد تعداد کسانی که پس از دریافت‌ نکردن یارانه متوجه اشتباه ثبت سایت شوند،‌ کم نیست و جا دارد مسوولان این سازمان برای جلوگیری از شکایت‌های بعدی، هم اکنون امکان اصلاح را در سایت فراهم کنند.

به جز این، رابط فنی سایتی در این ابعاد نیز ناقص و دارای مشکلات فراوان است. رابط کاربری و گرافیکی ضعیف کمترین آنها است و استفاده کردن از پنج فرم متصل به هم (به جای یک فرم چهارگزینه‌ای و یک فرم تایید موبایل) نیز منجر به پنج برابر شدن ترافیک سایت شده است. اینها را اضافه کنید به شتاب و دلهره مردمی که بسیاری به کامپیوتر دسترسی ندارند و از طریق آشنایی یا مراجعه به کافی‌نت می‌خواهند هرطور که شده همین اندک مبلغ یارانه را هم حفظ کنند. به جز این استفاده از پیامک نیز برای چنین کاری که به معیشت مردم مرتبط است چندان منطقی نیست؛ چون هر چند ضریب نفوذ موبایل در کشور بالا است، اما هنوز بسیاری از مردم از پیامک استفاده نمی‌کنند. شاید استفاده از سیستم تماس صوتی ماشینی می‌توانست روش مطمئن‌تر و مناسب‌تری باشد.

به طور کلی سایت رفاهی تجربه موفقی در روند توسعه دولت الکترونیکی به حساب نمی‌آید، در دوره‌ای که اتفاقا تاکید زیادی روی توسعه اینترنت ملی یا شبکه ملی اطلاعات صورت گرفته،‌ تجربه رفاهی نمایانگر این واقعیت است که فعلا هنوز در راه‌اندازی یک سایت هم مشکلات زیادی داریم.