دنیای اقتصاد: تازه‌ترین گزارش خرده‌فروشی بانک مرکزی حاکی از این است که در هفته گذشته بازارهای مواد غذایی پس از مدتی افزایش قیمت، روند باثبات یا کاهشی را برای اغلب خوراکی‌ها شاهد بوده‌اند. در این هفته متوسط قیمت‌ها در چهار گروه خوراکی کاهش یافته و در پنج گروه هم بدون تغییر بوده است. قیمت تخم مرغ که در یک سال گذشته افزایش قابل‌توجهی را به میزان بیش از 30 درصد تجربه کرده بود، طی این هفته کاهشی جزئی یافت که از آرام شدن نسبی بازار این ماده خوراکی خبر می‌دهد. در این بین، متوسط قیمت‌ها در اغلب گروه‌های مربوط به میوه‌ها و سبزی‌های تازه در روزهای منتهی به نیمه بهمن، کاهشی گزارش شده است. در این هفته، واگرایی قیمتی بین برنج وارداتی و برنج تولید داخل نیز، همچنان ادامه داشته است.

کاهش پس از دوره افزایشی

بانک مرکزی آخرین گزارش قیمت خرده‌فروشی مواد غذایی را منتشر کرد و از کاهش قیمت اغلب گروه‌های مواد غذایی پس از مدتی افزایش نسبی خبر داد. این گزارش بیانگر این است که در روزهای منتهی به اواسط بهمن‌ماه، از ۱۱ گروه مواد خوراکی بررسی شده، متوسط قیمت‌ها در ۴ گروه در مقیاس هفتگی کاهش یافته، در دو گروه افزایشی بوده و در گروه پنجم هم یعنی لبنیات بدون تغییر بوده است. اقلام غذایی مندرج در گروه‌های «برنج» و «چای» مواردی بوده‌اند که رشد متوسط قیمت‌ها را در این روزها تجربه کرده‌اند. ولی در سمت دیگر یعنی قیمت‌های کاهش یافته، بیشترین افت قیمت‌ها در اقلام «سبزی‌های تازه»، «گوشت مرغ»، «میوه‌های تازه» و «تخم مرغ» تجربه شده است. متوسط قیمت‌ها در گروه‌های «لبنیات»، «حبوب»، «گوشت قرمز»، «قند و شکر» و «روغن نباتی» هم بدون تغییر بوده است. به این ترتیب، پس از نوسان‌های چند هفته اخیر، روند غالب قیمت خوراکی‌ها در هفته گذشته، کاهشی یا باثبات بوده است. با این حال، این روند یک هفته‌ای نتوانسته اثر افزایش‌های متوالی چند هفته گذشته را جبران کند و چنانکه بررسی روند قیمت‌ها در مقیاس ماهانه نشان می‌دهد، طی چهار هفته منتهی به نیمه بهمن سطح قیمت مواد غذایی به‌طور متوسط در اغلب گروه‌ها افزایش یافته است. به‌طوری‌که در نتیجه این روند، در مقیاس ماهانه داده‌های منتشرشده نشان می‌دهد که سطح متوسط قیمت‌های اقلام خرده‌فروشی در هفت گروه افزایش داشته، در سه گروه کمتر شده و در یک گروه یعنی تخم مرغ، بدون تغییر بوده است.


بازگشت تخم‌مرغ از اوج تورمی؟

نکته قابل‌توجه در این آمارها، کاهش قیمت تخم‌مرغ پس از چند ماه افزایش است که به رسیدن نرخ تورم این ماده خوراکی به حدود 31 درصد در هفته ماقبل منجر شد. گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد در بازه زمانی یک هفته‌ای معادل با تقریبا هفته دوم بهمن‌ماه (9 تا 16 بهمن) قیمت تخم‌مرغ به‌طور متوسط حدود 7/ 1 درصد کاهش یافته است؛ به‌طوری‌که بهای هر شانه تقریبا دو کیلوگرمی از این ماده غذایی، به حدود 11 هزار و 630 تومان در سطح شهر تهران بازگشته است که کاهشی تقریبا 200 تومانی را طی این بازه زمانی نشان می‌دهد. نرخ تورم ماهانه تخم مرغ در بازه زمانی منتهی به مقطع اخیر، حدود 9 درصد و در بازه سالانه، حدود 30 درصد بوده است که سردمدار بودن این ماده پرمصرف در فهرست تورم خوراکی‌ها را نشان می‌دهد.


افت قیمتی سبزی، میوه و مرغ

علاوه‌بر تخم‌مرغ، گزارش اخیر نشان می‌دهد روند قیمتی در سه گروه دیگر مواد غذایی یعنی سبزی‌های تازه، میوه‌های تازه و گوشت مرغ نیز نزولی بوده و نرخ کاهش قیمت‌ آنها نسبتا قابل‌توجه نیز بوده است. براساس این داده‌ها، طی این مدت قیمت سبزی‌های تازه به‌طور متوسط حدود ۲/ ۷ درصد کاهش یافته که بیشترین افت را در بین گروه‌های خوراکی نشان می‌دهد. نگاهی به جزئیات قیمت‌ها در اجزای این گروه، حاکی از این است که گوجه فرنگی، خیار، بادمجان و کدوسبز بیشترین افت قیمتی را در این مدت تجربه کرده‌اند. به‌نظر می‌رسد این چهار گروه در بین سبزی‌های تازه مصرف خوراکی بیشتری را نیز در غذای خانوارها دارند. براساس آمارهای منتشر شده، طی این هفته قیمت متوسط هر کیلو گوجه فرنگی در سطح شهر تهران از حدود ۲۸۲۵ تومان به حدود ۲۴۰۰ تومان کاهش یافته که افت قابل‌توجهی را به میزان تقریبا ۱۵ درصد نشان می‌دهد. علاوه‌بر این، قیمت هر کیلو خیار هم با کاهشی تقریبا ۸ درصدی، از بیش از ۲۸۰۰ تومان به حدود ۲۶۰۰ تومان کاهش یافته است.


افت ۲۴ درصدی قیمت میوه‌ها

گزارش بانک مرکزی از وضعیت بازار میوه‌ها و سبزی‌های تازه طی این هفته بیانگر آن است که در هفته مورد بررسی، در میادین زیر نظر شهرداری انگور، پیاز و لوبیاسبز عرضه کمی داشت، ولی سایر اقلام میوه و سبزی تازه که تعدادی از آنها از نظر کیفی در مقایسه با سایر میوه‌فروشی‌ها متفاوت بودند، به نرخ مصوب سازمان میادین میوه و تره‌بار عرضه می‌شد. همچنین میوه‌فروشی‌های سطح شهر اقلام میوه و سبزی تازه را عرضه می‌کردند که در گروه میوه‌های تازه قیمت انگور حدود 4 درصد افزایش یافت، ولی سایر گروه‌ها با کاهش قیمتی مواجه بودند. براساس جزئیات آمارهای منتشر شده، قیمت بخش عمده‌ای از میوه‌ها حدود 4 تا 5 درصد کاهش یافته است. بیشترین کاهش هم مربوط به لیمو شیرین بوده که با 10 درصد کاهش در مقیاس هفتگی، قیمت هر کیلو از آن به‌طور متوسط در شهر تهران از حدود 3600 تومان به حدود 3250 تومان رسیده است. قیمت هر کیلو لیمو شیرین در اواسط بهمن‌ماه سال گذشته حدود 4250 تومان بود که بیانگر این است که طی یک سال اخیر، این عضو از گروه میوه‌ها کاهش قیمتی 37 درصدی را پشت‌سر گذاشته است. قیمت متوسط میوه‌های تازه طی این مدت هم حدود 24 درصد کاهش یافته است که افتی قابل‌ملاحظه را نشان می‌دهد.


سایر قیمت‌ها در روزهای پایانی دی‌ماه

براساس گزارش منتشر شده، در هفته مورد گزارش، در گروه لبنیات بهای تمام اقلام این گروه نسبت به هفته قبل ثابت بود. قیمت لبنیات در ماه‌های اخیر نسبتا بدون تغییر بوده و گزارش جدید هم نشان می‌دهد در دی‌ماه هیچ کدام از اقلام لبنیات تغییر خاصی نکرده‌اند. طی این ماه در سطح شهر تهران، قیمت هر کیلو ماست غیرپاستوریزه حدود ۳۴۰۰ تومان، هر کیلو پنیر غیرپاستوریزه حدود ۲۱ هزار و ۴۰۰ تومان، هر کیلو کره پاستوریز حدود ۲۴ هزار تومان و هر لیتر شیر پاستوریزه حدود ۲۷۵۰ تومان بوده است. در گروه برنج هم مشابه روال ماه‌های اخیر که نوعی واگرایی بین قیمت برنج وارداتی و برنج تولید داخل صورت گرفته، احتمالا در این هفته هم قیمت برنج وارداتی کاهش بیابد و قیمت برنج تولید داخل افزایش را تجربه کند. طی یک سال گذشته در نتیجه این روند، قیمت هر کیلو برنج وارداتی غیرتایلندی حدود ۵ درصد کم شد و به حدود ۵۲۵۰ تومان در سطح شهر تهران رسید؛ حال آنکه قیمت هر کیلو برنج تولید داخل بین ۱۴ تا ۲۰ درصد افزایش پیدا کرد و به حدود ۹۵۰۰ تومان برای برنج درجه یک و حدود ۶۷۵۰ تومان برای برنج درجه دو رسید. به‌نظر می‌رسد سیاست ارزی معمول کشور که تلاش می‌کند تا جای ممکن جلوی تعدیل نرخ ارز با تورم را بگیرد، در این وضعیت موثر بوده و باعث شده مشابه سایر کالاها، در بازار برنج هم امتیاز قیمتی به نفع برنج تولید خارج و به زیان برنج داخلی، ایجاد شود.