در پی تلاش نمایندگان مجلس برای آزادسازی سهام عدالت:
مردم در انتظار «عدالت» ۶۷ هزار میلیارد تومانی
گروه بورس- با گذشت بیش از ۷ سال از شروع داستان واگذاری سهام عدالت، همچنان ابهاماتی در نحوه آزادسازی این سهام باقی مانده و هر چند در زمان اجرای مراحل اولیه این طرح متولیان مدعی شدند با اجرای آن درصدد حمایت از اقشار کم‌بضاعت جامعه هستند، اما هنوز عدالتی در این شکل حمایت ایجاد نشده است. به واسطه این ماجرا ۴۰ میلیون ایرانی در جرگه سهامداران بورسی قرارگرفتند و کام آنها ۷ سال در انتظار چشیدن طعم شیرین سود تلخ شد، اما با وعده‌های مسوولان این انتظار هر ساله تمدید و به سال دیگر واگذار شد، حال باز سخن از آزادسازی سهام عدالت است؛ سازمان بورس به عنوان یکی از طرفین این ماجرا معتقد است تمامی سازوکارهای لازم را در این زمینه فراهم آورده و حتی کارگروهی برای بررسی روش‌های آزادسازی تشکیل داده تا هرچه سریع‌تر این سهام قابل معامله شود، به عقیده رییس سازمان بورس، تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری مناسب‌ترین راهکار برای خرید و فروش سهام عدالت خواهد بود.
گروه بورس- با گذشت بیش از 7 سال از شروع داستان واگذاری سهام عدالت، همچنان ابهاماتی در نحوه آزادسازی این سهام باقی مانده و هر چند در زمان اجرای مراحل اولیه این طرح متولیان مدعی شدند با اجرای آن درصدد حمایت از اقشار کم‌بضاعت جامعه هستند، اما هنوز عدالتی در این شکل حمایت ایجاد نشده است.
به واسطه این ماجرا ۴۰ میلیون ایرانی در جرگه سهامداران بورسی قرارگرفتند و کام آنها ۷ سال در انتظار چشیدن طعم شیرین سود تلخ شد، اما با وعده‌های مسوولان این انتظار هر ساله تمدید و به سال دیگر واگذار شد، حال باز سخن از آزادسازی سهام عدالت است؛ سازمان بورس به عنوان یکی از طرفین این ماجرا معتقد است تمامی سازوکارهای لازم را در این زمینه فراهم آورده و حتی کارگروهی برای بررسی روش‌های آزادسازی تشکیل داده تا هرچه سریع‌تر این سهام قابل معامله شود، به عقیده رییس سازمان بورس، تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری مناسب‌ترین راهکار برای خرید و فروش سهام عدالت خواهد بود. از طرف دیگر سازمان خصوصی‌سازی نیز معتقد است بر اساس تخمین‌ها، آزاد شدن صددرصد سهام عدالت مشمولین به طور میانگین ۱۵ سال به طول می‌انجامد، اما با این حال، چون در قانون بودجه سال جاری دولت مکلف شده متناسب با مقدار اقساط تسویه شده مشمولین طرح از محل سود، سهام عدالت آزاد کند؛ تا اواسط سال آینده و با احتساب ۵۰ درصد تخفیف اعمال شده برای خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد، حدود ۱۵ درصد سهام عدالت در وجه شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی آزاد شده و در اختیار مردم قرار
می‌گیرد.
در این میان، یکی از نمایندگان مجلس نیز عنوان کرده که مجلس آمادگی دریافت نظرات و پیشنهادات برای آزادسازی سهام مزبور است و با توجه به شرایط مناسب فعلی بازار سرمایه و ظرفیت رشد بازار‌های بورس کشور، به نظر می‌رسد که ورود این سهام به بازار سرمایه علاوه بر کمک به توسعه بازار سرمایه با وصول مطالبات دولت، امکان کاهش کسری بودجه و کمک به طرح‌های عمرانی کشور را فراهم کند.
حال باید دید آیا بحث‌های کنونی به نتیجه می رسد و شاید دولت «تدبیر و امید» برای «عدالت» نیز راهکاری داشته باشد تا سرانجام بزرگ‌ترین سهامداران کشور لذت سود عدالت را تجربه کنند!
مانعی برای آزادسازی وجود ندارد
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس در گفت‌وگو با خبرنگار ما معتقد است محدودیت خاصی در مسیر آزادسازی سهام عدالت وجود ندارد و هر زمانی که شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بازار سرمایه پذیرفته شده و از طرفی دیگر مالکیت سهام آن تعداد شرکت‌هایی که بدهی‌های خود را پرداخت کرده‌اند مشخص شود، معامله سهام عدالت آغاز خواهد شد.
دکتر علی سعیدی در این زمینه گفت: برای آزادسازی سهام عدالت باید شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی وارد فرابورس شوند که در حال حاضر مقدمات آن انجام شده است.
سعیدی ادامه داد: همچنین باید جمع دارندگان سهام عدالت مشخص شود و دیگر برگه سهام جدیدی صادر نشود و از سوی دیگر برخی شرکت‌های غیربورسی که در سبد واگذاری سهام عدالت قرار گرفته‌اند نیز تعیین تکلیف شده و درخواست ورود و ثبت آنها در بازار سرمایه درج شود تا به این ترتیب جزئیات کلی و محاسبات کلی بر سبد سهام عدالت و دارندگان سهام صورت گیرد تا بتوان راه‌حل بعدی این آزادسازی از کانال بازار سرمایه پیگیری شود.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر بخش عمده‌ای از افراد جامعه در فهرست دارندگان سهام عدالت قرار گرفته‌اند و شاید برخی گروه‌ها و افراد از این لیست جا مانده باشند که باید تا مهلت اعلام شده توسط سازمان خصوصی‌سازی نسبت به ثبت مشخصات خود اقدام می‌کردند.
بنا به گفته دکتر سعیدی آزادسازی سهام عدالت منوط به بسته شدن ورودی سهام و مشخص شدن تعداد قطعی سهامداران است.
دکتر سعیدی در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه آیا این موضوع صحت دارد که دولت قصد دارد بخشی از کسری بودجه خود را از محل آزادسازی این سهام جبران کند؟ گفت: دولت طلب خود را بر اساس یک برنامه از پیش تعیین شده از محل واگذاریها دریافت خواهد کرد، بنابراین چنین بحثی نمی‌تواند صحیح باشد.
تشکیل کارگروه برای آزادسازی سهام عدالت
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس در ادامه اظهاراتش به راه‌حل‌های مختلف سازمان برای اجرای طرح آزادسازی سهام عدالت اشاره کرد و گفت: سازمان بورس وظیفه اصلی خود را اجرای قوانین و رویه‌های فعلی در راستای اجرای آزادسازی سهام عدالت می‌داند و از طرفی دیگر خود را برای سازوکارهای دیگر که چه توسط نمایندگان مجلس و چه اتاق بازرگانی ارائه می‌شود، آماده می‌کند.
سعیدی خاطرنشان کرد: در این راستا کارگروهی در سازمان بورس تشکیل شده و سازوکار قانونی روش‌های مختلف را بررسی و آمادگی خود را در این زمینه اعلام خواهد کرد.
وی درخصوص واریز سهام عدالت در قالب صندوق‌های قابل معامله نیز اظهار کرد: اگر بخواهیم سهام عدالت را با مکانیزم صندوق‌های قابل معامله (ETF) ارائه کنیم باید سازوکار بیشتری برای آن طراحی و اجرا شود چون حجم دارندگان سهام عدالت زیاد بوده و در نتیجه صندوق ETF باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد. سعیدی خاطرنشان کرد: اما شاکله کلی آزادسازی سهام عدالت از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی خواهد بود و در واقع این شرکت‌ها به عنوان یک رابط میان سازمان بورس و مردم خواهند بود.
تمرکز مجلس شورای اسلامی
بر واگذاری سهام عدالت
نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و‌گو با خبرنگار دنیای اقتصاد در مورد مکانیزم تعیین ارزش ۵/۱ تا ۵/۲ میلیون تومانی سهام عدالت، ابراز کرد: ارزش واگذاری ۴۵ هزار میلیارد تومان سهام عدالت در کنار تخفیف و سود پرداختی ۱۵ هزار میلیارد تومانی دولت و میزان طلب دولت در نهایت حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود، بر این اساس با کسر ارزش کنونی سهام که حداقل حدود ۹۷ هزار میلیارد تومان است حدود ۶۷ هزار میلیارد تومان ارزش سهام عدالت متعلق به مردم خواهد بود.
البته وی این محاسبات را بر اساس آخرین اخبار منتشره و اطلاعات به دست آمده، عنوان و اضافه کرد: در صورتی که مشمولین سهام عدالت افزایش یابند یا دولت سهام بیشتری را به سهام عدالت اختصاص دهد، این اعداد تغییر خواهند کرد؛ با این حال با تقسیم ۶۷ هزار میلیارد تومان به تعداد مشمولین ارزش سهام عدالت، هر فرد دارنده اوراق حدود ۵/۱ میلیون تومان خواهد شد.
محمد‌رضا پور‌ابراهیمی از عدم امکان نقدشوندگی سهام عدالت برای۴۵ میلیون نفر و کاهش کارآیی بنگاه‌های اقتصادی به واسطه حضور مدیران غیرحرفهای و ناکارآمد به عنوان مشکلات خرید و فروش سهام عدالت توسط مشمولین نام برد که در نهایت منجر شد تا مسوولان با توجه به شرایط کنونی کشور مبادرت به اخذ تصمیم واگذاری سهام عدالت به مردم کنند.
وی اضافه کرد: ضمن آنکه در حال حاضر هزینه‌ای حدود ۲۰ میلیارد تومان به سهامداران بابت فعالیت شرکت‌های تعاونی و سرمایه‌گذاری سهام عدالت که نقش موثری در فعالیت و سودآوری شرکت‌های مشمول ندارند، تحمیل می‌شود.
به گفته وی؛ با توجه به شرایط مناسب فعلی بازار سرمایه و ظرفیت رشد بورس‌های کشور، به نظر می‌رسد که ورود این سهام به بازار سرمایه علاوه بر کمک به توسعه بازار سرمایه با وصول مطالبات دولت، امکان کاهش کسری بودجه و کمک به طرح‌های عمرانی کشور را فراهم کند.
نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی به نظر سنجی برنامه تلویزیونی پایش که با حضور وی صورت پذیرفته بود، اشاره کرد که طی این نظر‌سنجی حدود ۷۲ درصد مردم و ۷۱ درصد نخبگان اعلام کردند که مردم سهام عدالت خود را حفظ خواهند کرد و نخواهند فروخت.
وی از این مساله به عنوان نشانه مهمی از تفکر مردم نسبت به حفظ سرمایه و قابلیت رشد و سودآوری مناسب این سهام در آینده یاد کرد.
وی در مورد نحوه واگذاری و آزادسازی سهام عدالت، به تشکیل صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس اشاره کرد که در حال حاضر بررسی‌های کارشناسی در خصوص نحوه تشکیل این نوع از صندوق‌ها در حال انجام است و در آینده‌ای نزدیک اعلام خواهد شد.
عضو شورای عالی بورس با بیان اینکه، البته هنوز ارکان و چگونگی تشکیل صندوق نهایی نشده و قطعا سازوکار مناسب برای آن طراحی خواهد شد، نحوه تشکیل و مدیریت صندوق را بر اساس آیین‌نامه‌ای ذکر کرد که به پیشنهاد سازمان بورس و اوراق بهادار به تصویب شورای عالی بورس و اوراق بهادار خواهد رسید.
به گفته وی در این میان نیز سازمان بورس و اوراق بهادار موظف خواهد شد که امکان انجام معامله واحدهای صندوق را حداکثر تا پایان سال ۱۳۹۲ در بازار سرمایه ایران فراهم آورد.
وی در بیان مزیت‌های ایجاد صندوق سرمایه‌گذاری برای سهام عدالت، به امکان فروش بلوکی و استفاده از مزایای آن، تسریع در آزادسازی سهام عدالت، یکسان‌سازی قیمت برای کل افراد، کشف قیمت یکسان براساس NAV، امکان مدیریت صندوق بدون فرآیند بوروکراسی شرکت‌های تعاونی و اجتناب از هزینه‌های سنگین تعاونی‌های سهام عدالت اشاره کرد.
پور‌ابراهیمی در مجموع پیامد‌های اجرای این طرح را ایجاد ۳۵هزار میلیارد تومان منابع جدید برای دولت ذکر کرد که این امر فقط می‌تواند برای اجرای طرح‌های عمرانی در استان‌ها و تهاتر بدهی دولت با پیمانکاران وزارتخانه‌های نیرو، راه و شهرسازی و سایرین اختصاص یابد.
وی همچنین از خروج کامل دولت از تصدی گری در سهام عدالت و حذف رانت‌های خاص مدیریت شرکت‌های تعاونی سهام عدالت کشور (۳۴۸ شرکت) و شرکت‌های آماده معامله و فروش سهام عدالت در بازار سرمایه، جذب نقدینگی بازار به واسطه عرضه سهام عدالت و تاثیر مثبت آن در کاهش تورم و کمک به درمان بیماری هلندی به عنوان دیگر مزایای این اقدام نام برد.
نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: ضمن آنکه در حال حاضر سهام عدالت مشکلاتی برای شرکت‌ها از جمله عدم امکان افزایش سرمایه برای انجام طرح‌های توسعه‌ای و حضور موثر در بازار به وجود آورده‌اند که با آزادسازی این سهام و تعیین تکلیف وضعیت سهامداران آن، امکان مشارکت آنها را در افزایش سرمایه شرکت‌ها و در مجموع حضور موثر در مدیریت این شرکت‌ها به وجود خواهد آورد. به گفته وی، از سوی دیگر این مساله علاوه بر مشکلات تصدی گری دولت، کاهش کارآیی بنگاه‌های اقتصادی به واسطه حضور مدیران غیرحرفهای و ناکارآمد را سبب شده است.
وی در اشاره به نقش موثر دستگاه‌ها و سازمان‌ها در اجرای این طرح، در درجه اول نقش دولت را بسیار با اهمیت خواند و گفت: در صورت همراهی دولت قسمت عمده‌ای از مشکلات و مقاومت‌ها از پیش روی اجرای طرح کنار خواهد رفت.
عضو شورای عالی بورس ادامه داد: با توجه به وضعیت و ظرفیت مناسب بازار بورس کشور، مطمئنا با همراهی و نظارت سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر و متخصص، این واگذاریها به بهترین نحو صورت خواهد پذیرفت. البته نمایندگان مجلس شورای اسلامی این آمادگی را دارند با دریافت پیشنهاد‌های تخصصی کارشناسان و خبرگان و استفاده از این نظرات در قالب طرحی دو‌فوریتی با تسریع در اجرای این طرح، تحولی مهم را در سال حماسه سیاسی و اقتصادی در کشور رقم زنند.
ارسال نظر