ایسنا- نشست هم‌اندیشی عرضه‌های اولیه، خصوصی‌سازی و شفافیت بازار با همکاری کانون نهادهای سرمایه‌گذاری و با حضور مسوولان سازمان، شرکت بورس، سازمان خصوصی‌سازی و مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری برگزار شد.

در این نشست حسین عبده تبریزی، رییس هیات‌مدیره کانون‌ نهادهای سرمایه‌گذاری عرضه‌های اولیه در بازار را مساله جدی عنوان کرد و گفت: بسیاری از افراد از شیوه عرضه اولیه در کشور ناراضی بوده و سازمان‌ خصوصی‌سازی هم به صورت دائمی مورد انتقاد قرار می‌گیرد، همچنین شرکت بورس نیز بررسی‌هایی در نحوه عرضه اولیه انجام داده است بنابراین این اعتقاد وجود دارد که عرضه اولیه در کشور باید اصلاح شود. وی ادامه داد: در شیوه متداول دنیا شرکت در چارچوب بخش‌خصوصی تشکیل شده و مدت قابل ملاحظه‌ای به شکل سهامی خاص فعالیت می‌کند و زمانی‌که به سودآوری دست می‌یابد عرضه اولیه را انجام می‌دهد در حالی‌که در ایران شرکت‌ها از شروع، سهامی عام می‌شوند که این روند باید اصلاح شود.
انتقاد به عرضه‌های اولیه
وی خاطرنشان کرد: شکل عرضه اولیه و نحوه عمل آن در داخل و موضوع قیمت‌گذاری باید به گونه‌ای صورت گیرد که شفافیت بازار و کشف قیمت رعایت شود. دبیرکل سابق بورس با بیان اینکه عرضه‌های اولیه مورد انتقاد جدی است، اظهار کرد: در این جلسه در تلاشیم نکات و نظرها در مورد شیوه کشف قیمت و عرضه اولیه، پذیرش سهام عدالت در عرضه اولیه، عملکرد سازمان خصوصی‌سازی از نظر فازبندی عرضه سهام بررسی شده و به سازمان شرکت بورس ارائه شود.
بهترین روش عرضه در بورس؛ تعهد پذیره‌نویسی
در ادامه مدیرعامل کارگزاری بانک کشاورزی به شیوه عرضه اولیه پرداخت و اظهار کرد: Ipo در مورد عرضه اولیه اصطلاحی است که به غلط مصطلح شده و زمانی که سهامی برای اولین بار عرضه می‌شود، spo نام دارد و Ipo به زمانی گفته می‌شود که شرکت برای اولین بار پذیره‌نویسی انجام می‌دهد.
حسین خزلی خرازی بهترین روش عرضه در بورس را تعهد پذیره‌نویسی دانست و ادامه داد: در این روش خریداران و بازار اطمینان دارند که سهم تعهد شده روی میز نخواهد ماند.
وی با بیان اینکه انجام کشف قیمت با ایجاد سهام شناور آزاد در یک تاریخ اشتباه است، پیشنهاد کرد: اگر در عرضه اولیه هیچ گونه سهمیه‌بندی بین کارگزاران صورت نگرفته و هر کس که بالاترین سفارش را وارد کرده بتواند میزان سهام مورد نظر خود را خریداری کند، سهم برای مدت کوتاهی کشف قیمت می‌شود. همچنین شرکت عرضه‌کننده تعهد دهد که در شش ماه آینده سهم به Free flot معین دست یابد.
این کارگزار بورس تاکید کرد: با تشکیل شرکت‌های تامین سرمایه روش تعهد پذیره‌نویسی را جدی گرفته و اجازه دهیم بانک‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری از این روش استفاده کنند.
در ادامه مدیرعامل کارگزاری رضوی به عرضه ۵۵/۲درصدی سهام کشتیرانی اشاره کرد و گفت: اگر قرار باشد هدف از انجام عرضه، جذب سرمایه و تامین مالی برای طرح‌های توسعه‌ای باشد چه دلیلی برای عرضه شرکتی که ۵/۲درصد آن
Free flot است، وجود دارد و چرا چنین شرکتی باید وارد بورس شود؟
علی‌ اسلامی با اشاره به روش قیمت‌گذاری سهام شرکت کشتیرانی ادامه داد: در عرضه سهام کشتیرانی با ارائه قیمت از جانب سازمان خصوصی‌سازی اختلاف قیمت معنادار۴۰‌درصدی با قیمت پایه سهم مشاهده شد در حالی که باید معیارهای خاصی برای قیمت‌گذاری عرضه اولیه صورت گیرد.
وی اظهار کرد: به دلیل اشتباهات ساختاری در کشور تعداد سهام در روز اول به تعداد ایستگاه‌های معاملاتی تخصیص نیافته و طوری ارائه می‌شود که ناخودآگاه رقابت کاذب ایجاد شده و افرادی که در شرکت‌های کارگزاری شهرستان‌ها فعالیت می‌کنند به علت عدم آگاهی از شیوه عرضه، به صورت لجام گسیخته وارد رقابت می‌شوند. در این نشست حسن قالیباف اصل، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری امید، کشف قیمت و نحوه انجام آن را مورد توجه قرار داد و گفت: به دلیل محدودیت ذاتی موجود در کشور به واسطه عدم وجود موسسات تامین سرمایه یا بانک‌های سرمایه‌گذاری همچنان روش قیمت‌گذاری «آکشن» برای کشف قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد در حالی که در بازارهای پیشرفته دنیا استفاده از این روش برای کشف قیمت بعید است و برای عرضه از روش Book building (بوک بیلدینگ) انجام می‌شود.
وی پیشنهاد کرد: اگر شرکت در خارج از بورس ثبت سفارش انجام دهد و تعهد پذیره‌نویسی توسط موسسات تامین سرمایه صورت گیرد، سالم‌ترین روش از نظر کشف قیمت خواهد بود که برای این منظور سازمان بورس باید آیین‌نامه مورد نیاز را استخراج کند.
قالیباف موضوع شفافیت عرضه اولیه را مورد توجه قرار داد و با اشاره به اینکه در عرضه‌های اولیه عدم شفافیت مشاهده می‌شود، گفت: به اعتقاد من روش عرضه موضوع شفافیت را برطرف می‌کند.
معاملات بورسی شفاف نیست
وی در ادامه سخنان خود به موضوع شفافیت معاملات پرداخت و ابراز کرد: هنوز در معاملاتی که در بورس کشور انجام می‌شود، شفافیت کافی وجود ندارد در حالی‌که در سایر کشورهای جهان سرمایه‌گذاران از شفافیت در مورد معاملات انجام شده، اطمینان دارند.