گروه بورس- مهرنوش سلوکی: عملکرد این روزهای شاخص کل به گونه‌ای است که اجماع بسیاری از سهامداران را درخصوص رفتار احتیاطی سهامداران به دنبال داشته است. روز گذشته، شاخص بازار سهام با ورود مجدد به کانال 78هزار واحدی و پیشی گرفتن از رقم قبل آن نسبت به 20 بهمن رکورد جدید را به ثبت رساند. بازار سهام که در هفته‌های اخیر با رشد‌های هیجانی مداوم حرکت کرده است، این روزها مهر تاییدی بر تحلیل‌های قبل «دنیای اقتصاد» گذاشته و بر افت هیجان میان سهامداران اشاره می‌کند. با این همه در بررسی‌های جدید، 5 مورد به‌عنوان عوامل اصلی کاهش هیجان و احتیاط بیشتر سهامداران قابل رصد است. گزارش‌های اولین پیش‌بینی سود سال 95، تاثیرات روانی درخصوص انتخابات هفتم اسفند، کاهش فشار ورود نقدینگی جدید، افزایش فاصله قیمت سهام از کف‌های تاریخی خود و توقف برخی نماد‌های شاخص‌ساز از عواملی است که کارشناسان به‌عنوان زمینه‌های کاهش پویایی این روزهای بازار بیان می‌کنند.

بورس تهران اولین روز هفته جاری را در حالی آغاز کرد که فضای کلی کشور تحت تاثیر نتایج انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان قرار دارد. روز گذشته شاخص کل سهام با رشد ۳۸۸ واحدی توانست به سطح ۷۸هزار و ۲۲۸واحد برسد. با این حال روند کلی بازار به گونه‌ای بود که حجم و ارزش معاملات نسبت به هفته‌های گذشته با افت همراه و حجم صف‌های خرید نسبت به قبل با کاهش قابل توجهی روبه‌رو‌ شد. بررسی روند بازار نیز حاکی از تداوم لیدرمحوری گروه‌های خودرو و پالایشی در بازار است. با شروع پسابرجام؛ موج استقبال سهامداران از نمادهای این دو گروه به خصوص خودرویی‌ها باعث شد تا حد زیادی جهت رفتاری شاخص توسط این صنایع تعیین شود. رشد نمادهایی که به زعم برخی کارشناسان به دور از دلایل بنیادی و با تحلیل گریزی صورت گرفته است. با این وجود و طبق بررسی‌های هفته‌های گذشته
«دنیای اقتصاد» بازار همچنان علائمی از افت هیجان را دارد که می‌تواند دلایل عمده‌ای را در خود جای داده باشد. در همین راستا سلمان نصیررزاده، تحلیلگر بازار سهام در گفت‌وگویی به بررسی این روزها بازار سهام پرداخته است.


کم‌تحرکی سهامداران نسبت به قبل

حجم و ارزش معاملات نسبت به هفته‌های اخیر با افت قابل تاملی همراه بوده است. نصیرزاده با بیان این مطلب می‌گوید: در بازه زمانی ابتدای دی ماه تا کنون متوسط ارزش معاملات روزانه حدود ۳۳۰ میلیارد تومان در بورس تهران بوده است. با توجه به این ارقام حجم و ارزش فعلی با افت ۲۰ تا ۳۰ درصدی همراه است که می‌تواند سیگنال‌های مختلفی برای روزهای آتی بازار به همراه داشته باشد. حال سوالی که مطرح است درخصوص ادامه این روند یا توقف آن طی روزهای آتی است. وی در پاسخ به این سوال می‌گوید: در شرایط فعلی با توجه به رقم p/ e بازار که حدود ۷ مرتبه است موج خوش‌بینی در میان سهامداران حس می‌شود و همین موضوع روند ریزشی بازار را تا حد زیادی منتفی می‌کند. بر همین اساس، افت حجم و ارزش بازار را می‌توان در جریان اصلاح شاخص دانست و روند آن را تا پایان سال محدود در نظر گرفت. از سوی دیگر رفتار بازار تا پایان هفته جاری از اهمیت زیادی برخوردار است. رصد جریان نقدینگی در هفته مزبور مشخص می‌کند این مولفه کاهش می‌یابد یا در میان گروه‌های مختلف تغییر می‌کند.


پنج عامل ورود به فاز احتیاط سهامداران

همان‌طور که در قسمت‌های فوق گفته شد علائم افت هیجان در رفتار معامله‌گران بازار همچنین در آمارهایی نظیر حجم و ارزش معاملات و صف‌های خرید و فروش به خوبی دیده می‌شود. به نظر می‌رسد 5 عامل اصلی در رفتار سهامداران تاثیر گذاشته که باعث شده رفتار هیجانی هفته‌های قبل به صورت رفتار احتیاطی در میان معامله‌گران و ایجاد فاز استراحت در بازار دیده شود.نصیرزاده این عوامل را این‌طور بر‌می‌شمرد. گزارش‌های پیش‌بینی‌ها که طی روزهای گذشته از سوی شرکت‌ها منتشر شده است به گونه‌ای است که در میان سهامداران فاز تردید را افزایش داده است. در حالی‌که بسیاری از نمادها در پیش‌بینی سود خود برای سال آینده تعدیل مثبت را به ثبت رسانده‌اند،اما همچنان برخی شرکت‌ها با رفتاری محافظه کارانه EPS سال 95 خود را اعلام کرده‌اند که در تصمیم سهامداران تاثیر بسزایی می‌گذارد.

از سوی دیگر بحث دیگری که در هفته‌های اخیر رفتار احتیاطی را میان سهامداران به همراه داشته است انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان است. سلمان نصیرزاده در این خصوص می‌گوید: بسیاری طی هفته‌های اخیر بر این باور بودند که بازار در روزهای مقارن با برگزاری انتخابات دستخوش تغییرات هیجانی می‌شود که می‌تواند منجر به نزول یا صعود شاخص کل شود. بر همین اساس سهامداران در این زمان با رفتاری احتیاطی در بازار به خرید و فروش سهام پرداخته و معاملات خود را به روزهای بعد از روشن شدن نتایج انتخابات موکول کرده‌اند.

نصیرزاده سومین عامل موثر بر عملکرد این روزهای بازار را کاهش فشار ورود نقدینگی در بازار می‌داند. وی در این زمینه می‌گوید: در روزهای اخیر شتاب ورود نقدینگی به بازار با کاهش قابل ملاحظه‌ای همراه بوده و نقدینگی جدیدی وارد بازار نشده است. دلیل این امر می‌تواند عدم ورود بازار به فاز اصلاحی باشد که از جذابیت قیمت‌ها تا حدود زیادی کاسته است. با وجود اینکه روند بازار در هفته‌های اخیر به گونه‌ای بوده که در برخی روزها با افت شاخص به پایان رسیده است،اما همچنان در بسیاری از گروه‌ها روند اصلاحی قابل توجهی دیده نمی‌شود. کاهش ارزندگی در بسیاری از سهم‌ها چهارمین موردی بود که نصیرزاده از آن به‌عنوان عامل رفتار احتیاطی سهامداران یاد کرد. وی در این زمینه می‌گوید: قیمت سهم‌ها این روزها به حدی رسیده است که نمی‌توانیم بگوییم در همه سهم‌ها ارزندگی وجود دارد. همچنین با این رفتار انتظار جهش تا حد زیادی کمتر شده و همین عامل در برنامه خرید سهامداران و تغییر پرتفوی بسیاری از شرکت‌ها تاثیر گذاشته است.

پنجمین عامل از نگاه این کارشناس توقف نماد‌های شاخص‌ساز در هفته‌های گذشته است. وی در این خصوص می‌گوید: در هفته اخیر شاهد توقف در بسیاری از نماد‌های پرمعامله بازار نظیر خساپا و خپارس در گروه خودرویی بوده‌ایم. این روند تا حدودی می‌تواند جریان حجم معاملات را کند کند و باعث انتظار سهامداران نسبت به روزهای بازگشایی این نماد‌ها شود. به‌طورکلی با ذکر این عوامل به نظر می‌رسد بازار نیاز بیشتری به تحلیل تا پایان هفته دارد که نشان دهد به چه سمتی حرکت می‌کند.


عایدی بازار از رفتار تک قطبی

اما از بحث‌های مهم دیگر تالار شیشه‌ای، شائبه‌های تک‌قطبی شدن روند شاخص است. رفتاری که این روزها به خوبی در صنایع خودرو و پالایشگاه دیده می‌شود.به نظر می‌رسد همچنان سکان بازار در دستان این گروه‌ها باشد و بازار رفتار خود را طی روزهای آتی با تغییرات در این نماد‌ها نشان دهد. نصیرزاده در این خصوص می‌گوید: گروه خودرو و پالایشی به‌عنوان نقطه آسیب‌پذیر بازار در این روزها مطرح هستند. گروه‌هایی که همچنان با ابهامات زیادی مواجه هستند. به‌عنوان مثال در گروه پالایشی همچنان گزارش‌های میان‌دوره‌ای و پیش‌بینی‌ها برای سال آینده اعلام نشده است. همچنین در گروه خودرو ابهام درخصوص رفتار بنیادی شرکت‌ها با توجه به برنامه خروج از زیان آنها از مسائل مهمی است که این روزها مطرح می‌شود. این نشان می‌دهد که بازار به دنبال خروج از زیان‌دهی دوران گذشته است که به واسطه این دو گروه صورت می‌گیرد. حال با توجه به رشد قابل توجه و خروج از تحلیل این گروه‌ها این احتمال به وجود می‌آید که با هرگونه شفاف‌سازی یا خبری درخصوص این صنایع، بازار که تحت تاثیر این گروه‌ها حرکت می‌کند دستخوش تغییرات جدی شده و روند شاخص را نیز متاثر کند.

در بازار چه گذشت؟

اما بازار روز گذشته با جهش ۵/ ۰ درصدی و رسیدن به رقم ۷۸هزار و ۲۲۸واحد توانست سطح جدیدی را در سال ۹۴ لمس کند. شاخص که یک بار دیگر در تاریخ ۲۰ بهمن به رقم ۷۸هزار و ۱۹۹واحد رسیده بود،روز گذشته با اختلافی اندک از این سطح پیشی گرفت و بازار را در شرایطی جدید نسبت به آینده قرار داد. روز گذشته از میان هفت نماد موثر بر شاخص ۶ نماد ابتدایی با تاثیر مثبت همراه بود. «شپنا» با تاثیر ۵۷/ ۷۲ واحدی در ابتدای این جدول قرار گرفت و نماد‌های «شبندر»، «خودرو» و «فملی» در رده‌های بعدی قرار گرفتند. پالایش نفت اصفهان که روز گذشته شاهد حمایت بازیگران حقیقی در صف خرید بود در پایان معاملات رشد ۹۸/ ۴ درصدی را به ثبت رساند. همچنین روز گذشته حجم و ارزش معاملات نسبت به آخرین روز هفته با افت ۳۱ و ۳۵ درصدی همراه شد. حجم و ارزش معاملات که به ترتیب به رقم ۱۰۵۶ میلیون سهم و ۲۷۷ میلیارد تومان رسیده بود نسبت به میانگین ماه قبل نیز به ترتیب افت ۵۴ و ۴۵ درصدی را به ثبت رساند.

پنج‌گانه ضدشتاب بورس‌بازان