گروه بورس- همایون دارابی: بازار سهام روز چهارشنبه شاهد عرضه‌های سنگینی بود که در نهایت به معامله رقم بی‌سابقه یکصد‌میلیارد‌تومان سهام در بازار منجر شد. در بازار چهارشنبه، معامله‌گران در‌ گروه پیمانکاری پس از یک دوره افزایش نرخ قیمت، شاهد افزایش تمایل معامله‌گران برای عرضه سهام بودند که این امر، سرانجام به شکست صف خرید شرکت صنعتی دریایی ایران به عنوان سنگین‌ترین صف خرید دو هفته اخیر منجر شد. به این ترتیب در نهایت ۵نماد صدرا، آذراب، ماشین‌سازی اراک، مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران و حفاری شمال ۷۰میلیارد‌تومان معامله را به ثبت رساندند.

کارشناسان بازار رشد قیمت اخیر‌گروه پیمانکاری و حضور معامله‌گران کوتاه‌مدت را دلیل عرضه‌های رخ داده در این‌گروه ارزیابی می‌کنند؛ امری که تداوم یا عدم تداوم آن در روزهای آتی به انتشار خبرهای جدید از این‌گروه و البته شرایط کلی بازار بستگی دارد.

در بازار سهام معامله‌گران در مسایل کلان موثر بر بازار شاهد تداوم مباحث سیاسی حول پرونده هسته‌ای کشورمان بودند که به دنبال سخنان رییس‌جمهوری کشورمان در اجلاس بازنگری ان‌پی‌تی و موضع‌گیری ۵کشور عضو دائمی شورای امنیت درباره این سخنرانی وارد فضای جدیدی شده است. در این شرایط اعلام موافقت کشورمان با فرمول پیشنهادی برزیل برای تبادل سوخت هسته‌ای سبب شده است تا اندکی از نگرانی‌ها در مورد صدور قطعنامه جدید شورای امنیت کاسته شود. انتظار می‌رود هفته آتی نیز همچنان بازار شاهد ادامه بحث‌ها در مورد این مساله باشد.

در کنار مسایل سیاسی، نگرانی فوری و جدی معامله‌گران در حوزه اقتصادی قرار دارد؛ جایی که اقتصاد جهانی باردیگر پس از چند ماه خوش‌بینی، رو به ضعف گذاشته است. با ضعف اقتصاد جهانی، قیمت‌ها در بازارهای جهانی کاهش یافته است تا یکی از مهم‌ترین دلایل رشد بازار سهام در یک ماه و نیم اخیر فروکش کرده و خود به یک ترمز برای شمار قابل ملاحظه‌ای از نمادها منجر شود.

در بازار جهانی، تداوم نگرانی‌ها از شرایط اقتصادی اتحادیه اروپا، تلاش برای مهار رشد اقتصادی چین و افزایش ارزش‌دلار در برابر یورو سبب شده است، قیمت نفت خام و فلزات کاهش یابد. این امر به شدت بهای فلزات را متاثر ساخت به گونه‌ای که بهای مس در بازار خارج از بورس فلزات تا ۶هزار و ۷۶۰‌دلار نیز افت کرده است.(بهای مس در بورس فلزات لندن نیز در حد کمتر از ۷‌هزار‌دلار در هر تن رقم خورده است) بهای آلومینیوم، روی و سرب نیز در حد ۲هزار و ۵۱دلار، ۲هزار و ۹۰‌دلار و سرب در حد یک‌هزار و ۹۶۵دلار در هر تن در بورس فلزات لندن رقم خورده است. بهای بیلت نیز در مدیترانه در حد ۵/۴۸۰دلار و جنوب شرق آسیا در حد ۵۳۵دلار در هر تن افت

کرده است.

این امر موجب شده که ‌گروه فلزی- معدنی با مازاد عرضه مواجه باشند. در حال حاضر، البته کارشناسان نگران شرایط بازار جهانی نفت هستند که در ابتدای فصل‌گرم سال در صورت درگیر شدن در کاهش قیمت می‌تواند کاهش پایداری را شاهد باشد؛ که در نهایت می‌تواند ‌گروه‌های پتروشیمی و پالایشگاهی را نیز درگیر خود کند.

در بازار جهانی تنها شاخص بالتیک در هفته گذشته رشد کرده و به ۳هزار و ۴۶۸ واحد رسید. البته انتظار می‌رود با توجه به تاخیرهای این شاخص در انعکاس تحولات که ناشی از غیر قابل معامله بودن آن است این شاخص نیز در هفته آینده با شرایط دیگر حوزه‌ها همراه شود.

در حوزه اقتصادی البته نگرانی‌ها از اجرای طرح تحول اقتصادی در سایه نامشخص بودن شرایط اجرای این طرح در حال حاضر در بازار به چشم نمی‌خورد. در حوزه اقتصادی احتمالا هفته آینده تعرفه خودرو در مجلس شورای اسلامی اصلاح خواهد شد که این امر به معنای بازگشت تعرفه خودرو به سطح ۹۰درصد سابق خواهد بود. البته هفته آینده‌گروه خودرویی شاهد خبرهای دیگری نیز خواهد بود که در این زمینه، حضور ریاست جمهوری برای افتتاح سایت کاشان شرکت سایپا و آغاز تولید رسمی خودروی جدید سایپا (که پیش از این مینیاتور نام‌گذاری شده بود) دیگر تحولات در صحنه صنعت خودرو کشور است.

در بازار سرمایه نیز تحولاتی مهم در حال جریان است. یکی از مهم‌ترین تغییرات در روز چهارشنبه بدون اعلام قبلی در بازگشایی نمادهای متوقف رقم خورد تا برای دومین بار روش بازگشایی نمادها تغییر کند. در شرایطی که دلایل و نتایج تصمیمات گذشته تا کنون به اطلاع بازار نرسیده است، اتخاذ روش جدیدی برای بازگشایی نمادها شائبه سعی و خطا را در بازار ایجاد کرده است که می‌تواند بالقوه سبب بروز مشکلاتی برای بازار و معامله‌گران شود. آنچه در حال حاضر بیش از گذشته به چشم می‌خورد ضعف اطلاع‌رسانی در مورد تحولات بازار است؛ به گونه‌ای که سایت رسمی شرکت بورس تنها به انعکاس پیام ناظر برای اعلام نحوه جدید بازگشایی نمادها بسنده کرده است. این در شرایطی است که این سایت چند روز پیش نیز در انعکاس خبر جلسه معارفه پالایشگاه تبریز از اعلام زمان و مکان این جلسه صرف‌نظر کرده بود. به نظر می‌رسد تعدد سایت‌های اینترنتی وابسته به مجموعه بورس سبب شده است تا سطح اطلاع رسانی کاسته شود. تغییرات شتاب‌زده در نحوه انجام معاملات و بدون بررسی می‌تواند در درازمدت به ناپایداری بازار منجر شود.

در بازار همچنین انتظار برای عرضه‌های اولیه با گذشته یک ماه و نیم از سال همچنان ادامه دارد؛ به گونه‌ای که نه بورس

و نه فرابورس عرضه اولیه‌ای را تجربه نکرده‌اند. در این شرایط تکلیف پالایشگاه تبریز نیز که با تغییرات سود شرکت مواجه است، نامشخص است. انتظار می‌رود پالایشگاه تبریز تا آماده‌سازی گزارش حسابرسی شده سال ۸۸ و پیش‌بینی سال ۸۹ عرضه نشود، به ویژه آنکه این شرکت با نوسانات نامشخصی در میزان سود نیز مواجه است. در فرابورس البته مزایده سهام هتل‌های هما و سپرده‌گذاری مرکزی تجربه‌ای جدید را می‌تواند در برابر بازار قرار دهد.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه با توجه به عرضه‌های سنگین و معاملات یکصد‌میلیارد‌تومانی، روزی قابل توجه بود. بورس اوراق بهادار در سال جاری به کرات شاهد روزهای پرمعامله بوده است. در بازار روز چهارشنبه‌گروه پیمانکاری همچنان مورد توجه بازار بود که سنگین‌ترین معاملات را در خود داشت.

در شرایط کنونی به نظر می‌رسد با توجه به افت بازارهای جهانی و نگرانی در مورد تداوم این شرایط، کارشناسان شانس تداوم رشد بازار سهام را در‌ گرو تحولات ۵‌گروه نمادهای درگیر عرضه‌های دولتی و عرضه اولیه، گروه خودرویی، گروه مالی، گروه سرمایه‌گذاری و‌گروه پیمانکاری بدانند. از دیدگاه کارشناسان این‌ گروه‌ها می‌توانند در سایه ضعف نمادهای وابسته با بازارهای جهانی صدرنشینی بازار را در اختیار خود بگیرند.

در همین حال با گذشت یک ماه و نیم از آغاز سال روند برگزاری مجامع تشدید شده که این امر بر معاملات سهام تاثیر می‌گذارد. در اقدامی زود هنگام مخابرات ایران امروز (شنبه) نخستین شرکت بزرگی است که شاهد برگزاری مجمع خواهد بود. انتظار می‌رود این مجمع با حاشیه‌هایی از جمله به دلیل اصرار سهامدار عمده برای تقسیم سود بیش از رقم‌های مورد تایید حسابرس همراه باشد.

در‌ گروه فلزی، کاهش بهای جهانی فولاد در بازار منطقه‌ای و داخلی کشورمان نیز انعکاس داشته است. این امر به کاهش ملموس قیمت مقاطع فولادی در بازار داخلی منجر شده که تداوم آن به معنای کاهش سود شرکت‌های وابسته است.در همین حال با افت بهای جهانی فولاد، بهای سنگ‌آهن نیز رو به کاهش گذاشته است که همین امر فشاری را به شرکت‌های سنگ‌آهنی وارد خواهد ساخت. در‌ گروه معدنی‌، چادرملو مجوز افزایش سرمایه خود را دریافت کرده است که انتظار می‌رود همزمان با مجمع سالانه شرکت این افزایش سرمایه لحاظ شود. در این‌گروه توسعه معادن روی در شرایطی که بهای جهانی این فلز در حال کاهش است بیشترین تقاضای بازار را به خود اختصاص داده است.

در‌ گروه پتروشیمی، توقف نماد پتروشیمی اراک با شایعات مربوط به تعدیل مثبت این شرکت همراه شده است. در این‌گروه، پتروشیمی فن‌آوران با خبر شکسته شدن رکورد تولید اسید استیک و مونواکسیدکربن مواجه است. انتظار می‌رود بحث نرخ گاز شرکت و تکلیف ذخایر احتمالی آن مربوط به نرخ واقعی کمتر گاز این شرکت در سال‌های ۸۷ و ۸۸ نیز در گزارش آتی شرکت منعکس شود.

در‌ گروه برقی‌، کاهش بهای مس و فلزات دیگر سبب تقویت روانی این‌گروه خواهد شد. هر چند که انتظار نمی‌رود روند تداوم قیمت‌ها آنقدر پایدار باشد که سود و فروش سالانه شرکت‌ها را متاثر کند.

در‌ گروه بانکی، بانک‌های دولتی روز چهارشنبه با تشکیل صف‌های خرید محدودی به ویژه در نماد تجارت و صادرات مواجه بود. در این‌گروه، «سینا» نیز در سایه انتظار برای تحولات مجمع مخابرات با صف مواجه شد. در این ‌گروه انتظار می‌رود گزارش‌های ۱۲ماهه بانک‌ها با تعدیلاتی همراه باشد که در مورد بانک‌های دولتی ملت و تجارت و بانک‌های خصوصی کارآفرین این انتظار بیشتر است.

در مورد بانک ملت نیز برخی از شنیده‌ها از افزایش سرمایه این بانک در مجمع آتی شرکت به میزان ۲۰درصد خبر می‌دهد.

در‌ گروه شرکت‌های بیمه‌ای، بیمه آسیا تحت تاثیر علاقه برخی از سهامداران برای خرید آخرین سهام دولتی در این شرکت دوباره به مزر ۳هزار ریال بازگشته است. بیمه البرز نیز روز چهارشنبه با معاملات مثبتی همراه بود.

در‌ گروه خودرویی، در کنار مساله واگذاری سهام سرمایه‌گذاری رنا و افتتاح کارخانه جدید سایپا در کاشان، معامله‌گران با احتمال افزایش سرمایه‌گروه بهمن از محل سود انباشته شرکت مواجه هستند.

در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری توفانی بود که به کاهش ۹۱واحدی شاخص منجر شد تا شاخص دوباره به زیر مرز ۱۴هزار واحد بازگردد. با این کاهش، شاخص در کل هفته با افت مواجه شده و ۶/۶۷واحد کاهش را تجربه کرد. از ۱۹۱نمادی که روز چهارشنبه به روی تابلو رفتند ۱۱۰ نماد با کاهش قیمت و ۷۴نماد با رشد قیمت همراه شدند.