شروین شهریاری

پرسش از آقای انوشیروان حسینی از طریق پست الکترونیک: علت تاخیر در خصوصی‌سازی بانک‌های دولتی چیست؟ پاسخ: بانک‌های دولتی با موانع مهمی در مسیر خصوصی‌سازی خود مواجه هستند که یکی از مهم‌ترین آنها حجم دارایی‌های بالا و سودآوری پایین است. از طرف دیگر این دارایی‌ها با توجه به قدمت بالای بانک‌های دولتی اغلب به ارزش دفتری در چند سال و بعضا چند ده سال قبل، در ترازنامه منعکس شده‌اند. حال برای ورود به بورس و ایجاد شفافیت، یکی از الزامات این شرکت‌ها تجدید ارزیابی رسمی دارایی‌ها و انعکاس آن در صورت‌های مالی است. این فرآیند در نهایت در سرفصل «مازاد تجدید ارزیابی» در سمت چپ ترازنامه منعکس می‌شود و طبعا مشمول مالیات سنگینی نیز متناسب با ارزش خود می‌شود. به همین دلیل مدیریت بسیاری از شرکت‌ها، اغلب تمایلی به تجدید ارزیابی دارایی‌های خود ندارند و همین مساله در صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی نیز به خوبی مشهود است که در برخی موارد باعث گمراهی تحلیل گران در بررسی صورت‌های مالی و اقلام دارایی‌ها و بدهی‌ها می‌شود. اما در مورد بانک‌های دولتی اخیرا با ابلاغ مصوبه‌ای از سوی دولت مقرر شد مازاد تجدید ارزیابی این شرکت‌ها از شمول مالیات معاف شوند و به این ترتیب یکی از بزرگ‌ترین موانع بر سر خصوصی‌سازی بانک‌ها در حال از میان برداشتن است. به این ترتیب انتظار می‌رود در صورتی که شرایط بازار سرمایه اقتضا کند، در چند ماه آینده سهام بانک ملت به عنوان اولین بانک دولتی شاهد عرضه در تابلوی فرعی بورس باشد.

پرسش از آقای حسن‌زاده از طریق تلفن: چرا «شمواد» به مدت طولانی نمادش بسته مانده و هیچ گزارشی نیز منتشر نکرده است؟

پاسخ: تولید مواد اولیه الیاف مصنوعی از جمله واحدهای صنعتی است که در چند سال اخیر با مشکلات رایج صنایع پایین دستی پتروشیمی در کشور دست به گریبان شده است. طرح توسعه ۳۰‌هزار تنی این کارخانه در سال ۸۳ به بهره برداری رسید، اما بررسی‌های به عمل آمده روی صورت‌های مالی نشان می‌دهد که این طرح تا پایان سال مالی گذشته نیز به صورت کامل تحویل نشده است. از طرفی نرخ «پارازایلین» به عنوان ماده اولیه مصرفی شرکت، رشد فزاینده‌ای در طی چند سال اخیر داشته که این مساله در کنار راندمان پایین تولید که منجر به رشد ضریب مصرف ماده اولیه شده، در نهایت شرکت را با توجه به عدم رشد متناسب قیمت‌های فروش محصول (دی ام تی) در سال گذشته به زیان‌دهی رسانده است. علاوه بر آن، نسبت‌های نقدینگی در ترازنامه شرکت وضعیت نامطلوبی را تصویر می‌کند و حجم تسهیلات مالی دریافتنی از مبلغ ۱۶ به ۲۷‌میلیارد تومان رشدی بیش از ۱۱‌میلیارد تومان را نشان می‌دهد که با توجه به ابعاد فعالیت شرکت رقم قابل توجهی است و همین مساله باعث رشدی بیش از دو برابر در هزینه‌های مالی شرکت نسبت به سال گذشته شده است. از طرف دیگر طبقه‌بندی این تسهیلات در سرفصل بدهی‌های جاری، نشانگر کوتاه‌مدت بودن تعهدات و نزدیک بودن سررسید تسویه وام‌ها است که با توجه به وضعیت نقدینگی شرکت بر دشواری اوضاع می‌افزاید و در چنین شرایطی پیش‌بینی رشد فزاینده هزینه‌های مالی و تداوم زیان‌دهی شرکت محتمل است. با توجه به جمیع موارد به نظر می‌رسد «شمواد» نیازمند اقدام فوری مدیریت به منظور اصلاح ساختار مالی و بهبود شرایط موجود باشد و تنها بعد از رفع این محدودیت‌ها می‌توان نسبت به حضور «شمواد» در تابلوهای اصلی بورس امیدوار بود.

پرسش از آقای حسامی از طریق پست الکترونیک: علت افت سهام توس گستر با وجود رشد سودآوری و نسبت P/E پایین چیست؟

پاسخ: در تحلیل سهام ساختمانی نکته مهم، توجه به خالص ارزش دارایی‌های شرکت است که با مراجعه به صورت‌های مالی و محاسبه بهای فروش کل پروژه‌ها و قیمت تمام شده با کسر بدهی‌ها قابل محاسبه است. به این‌ترتیب اتکا بر نسبت P/E در تحلیل سهام ساختمانی می‌تواند گمراه‌کننده باشد و حتی در صورتی که افزایش سود شرکت از محل فروش پروژه‌ها باشد و تعریف افق سرمایه‌گذاری‌های جدید شرکت به‌درستی انجام نشود، این امر می‌تواند به کاهش انتظارات آتی سرمایه‌گذاران منجر شود که این مساله با کاهش نسبت P/E سهام در بازار نمایان شود.

با مراجعه به گزارش‌های شرکت توس گستر در می‌یابیم که ارزش دارایی‌های این شرکت ساختمانی به مراتب بالاتر از قیمت روز سهم است و البته رشد بهای مسکن در این مساله بی‌تاثیر نبوده است.

اما از سوی دیگر رشد چشمگیر قیمت مسکن موجب رکود تورمی و کاهش قدرت خرید شده و فروش دارایی‌ها و تسریع چرخه فعالیت شرکت‌ (تولید و فروش مستغلات) را دچار وقفه و افت می‌کند. همچنین با توجه به رشد قیمت مسکن، تعریف و تکمیل پروژه‌های جدید نیازمند سرمایه‌گذاری‌های عظیم خواهد بود. به این‌ترتیب در حال حاضر توس‌گستر با مشکل تامین سرمایه در گردش مورد نیاز مواجه شده است و این شرکت برای رشد سودآوری آتی، نیازمند تامین مالی مناسب از روش‌هایی از قبیل افزایش سرمایه و اخذ وام است. البته در صورت توجه به مورد اخیر و حل مشکل سرمایه در گردش، مطمئنا بازدهی مناسبی در انتظار سهامداران «وتوس» خواهد بود. گفتنی است هیات مدیره توس گستر ۷۰‌درصد افزایش سرمایه را از قبل مد نظر داشته است، اما اخیرا اطلاعاتی از اجرای آن به بازار اعلام نکرده است. همچنین سهام این شرکت به‌رغم افت قیمتی، توسط سهامداران عمده (گروه دانایان پارس) در بازار مورد حمایت قرار دارد.

Shahrirariy-Sh@Yahoo.com