شروین شهریاری
پرسش از خواننده‌ای از طریق تلفن: وضعیت سودآوری فولاد مبارکه را در صورت حذف یارانه‌ها چگونه ارزیابی می‌کنید؟

پاسخ: یارانه‌های دریافتی فولاد مبارکه به دو بخش ماده اولیه ( سنگ آهن دریافتی از چادرملو و گل‌گهر) و انرژی مصرفی (عمدتا گاز) مربوط می‌شود. کل بهای تمام شده در بودجه 87 فولاد مبارکه 1961‌میلیارد تومان است که از این میزان 1080‌میلیارد تومان آن به مواد اولیه مصرفی اختصاص دارد.
در سرفصل مواد مستقیم، فولاد مبارکه مصرف ۹۱۵/۶‌میلیون تن سنگ آهن را برای سال ۸۷ در نظر گرفته و نرخ خرید هر تن را با ۲۰‌درصد افزایش نسبت به سال قبل با احتساب هزینه حمل حدود ۶۶۴۰۰ تومان برآورد کرده است.
شرکت بخش عمده‌ای از سنگ آهن خود را از چادرملو می‌خرد؛ بنابراین قیمت فروش در نظر گرفته شده در بودجه کنونی چادرملو(57600 تومان) می‌تواند مبنای محاسبات قرار گیرد. بدین ترتیب هزینه حمل هر تن سنگ‌آهن 8800 تومان به دست می‌آید. در اینجا یک برآورد حداکثری را در نظر می‌گیریم که در آن نرخ سنگ آهن برای سال 87 به جای 20درصد، با 100درصد رشد نسبت به سال 86 مواجه شود.
با در نظر گرفتن این فرض، قیمت خرید هر تن سنگ آهن به ۹۶هزار تومان می‌رسد. (که از قیمت حدود ۸۲هزار تومانی محموله صادراتی چادرملو نیز بیشتر است). با احتساب هزینه حمل، بهای خرید هرتن سنگ‌آهن در بودجه فولاد مبارکه به ۱۰۴۸۰۰ تومان می‌رسد که ۳۸۴۰۰ تومان بیشتر از پیش‌بینی کنونی است.
با فرض در نظر گرفته شده ( رشد 100درصدی قیمت سنگ آهن نسبت به سال 86)، بر سرفصل بهای تمام شده نسبت به بودجه فعلی 5/265‌میلیارد تومان افزوده خواهد شد که با انتقال اثر آن به سرفصل سود ناخالص حدود 168 ریال از درآمد قبل از کسر مالیات هر سهم کاسته می‌شود.
در بخش هزینه انرژی‌، عمده‌ترین یارانه مربوط به گاز مصرفی است. این هزینه در سرفصل سربار طبقه بندی می‌شود؛ اما متاسفانه در پیش‌بینی بودجه ارائه شده، جزئیات اقلام سربار و هزینه انرژی و گاز مصرفی آورده نشده است.
در اینجا می‌کوشیم با استفاده از اطلاعات تاریخی موجود، ابتدا سهم گاز را در هزینه سربار تخمین زده و سپس آثار افزایش قیمت آن را در بهای تمام شده بررسی کنیم.
مطابق اطلاعات تاریخی، هزینه انرژی به طور میانگین در سه سال مالی اخیر حدود ۴/۱۸‌درصد از کل سربار را تشکیل داده است که به طور میانگین ۳۶‌درصد از این سرفصل (هزینه انرژی)، به گاز مصرفی اختصاص داشته است. مطابق اطلاعات ارائه شده‌، هزینه سربار نسبت به سال گذشته با ۱۵درصد رشد در نظر گرفته شده است.
با فرض موزون بودن این افزایش، هزینه خرید گاز در سال 86‌، معادل 2/44‌میلیارد تومان بوده که با فرض آزاد سازی قیمت انرژی، بهای خرید گاز را نسبت به سال گذشته چهار برابر در نظر می‌گیریم.



همان طور که از ارقام جدول پیدا است‌، با فرض در نظر گرفته شده (رشد چهار برابری نرخ گاز نسبت به سال ۸۶)، بهای تمام شده نسبت به بودجه فعلی ۱۲۶‌میلیارد تومان افزوده خواهد شد که با انتقال اثر آن به سرفصل سود ناخالص، حدود ۸۰ ریال از درآمد قبل از کسر مالیات هر سهم کاسته می‌شود.
البته باید توجه داشت که آثار کاهنده آزادسازی قیمت سنگ‌آهن و گاز باید در مقایسه با افزایش سودآوری ناشی از رشد قیمت‌های فروش تحلیل شوند. همان‌طور که در مجمع فولاد مبارکه مطرح شد ( و محاسبات نیز این فرضیه را تایید می‌کنند)، در صورت تداوم فروش محصولات به قیمت کنونی، EPS هر سهم فولاد مبارکه در سال 87 قابلیت رشد تا محدوده 1200 ریال را خواهد داشت.
در مجموع با توجه به محاسبات فوق مشاهده می‌شود که اثر کاهنده ۲۴۸ ریالی (ناشی از فرضیه رشد قابل توجه قیمت گاز و سنگ‌آهن)‌، در مقابل اثر افزاینده ۶۰۰ ریالی (ناشی از تداوم فروش محصولات با قیمت کنونی) خنثی خواهد شد. بنابراین در صورت ثبات قیمت‌های فروش در محدوده کنونی می‌توان انتظار داشت درآمد هر سهم مبارکه حتی با فرض حذف بخشی از یارانه‌ها در سال جاری باز هم با رشد نسبت به پیش‌بینی کنونی مواجه شود.
Shahriary_sh@yahoo.com