دستورالعمل اجرایی نحوه فعالیت شرکتهای لیزینگ اعلام شد
۶ ماه فرصت برای اخذ مجوز نهایی شرکتهای لیزینگ
ضوابط تاسیس و فعالیت شرکتهای لیزینگ از سوی شورای پول و اعتبار اعلام شد.
فاطمه بهادری
ضوابط تاسیس و فعالیت شرکتهای لیزینگ از سوی شورای پول و اعتبار اعلام شد. براساس این ضوابط همه فعالان صنعت لیزینگ موظفند حداکثر ظرف مدت شش ماه از تاریخ انتشار این اطلاعیه نسبت به ارائه درخواست و تطبیق وضعیت و فعالیت خود با ضوابط مذکور اقدام کنند.
آن دسته از نمایشگاه‌داران خودرو و یا سایر اشخاص حقیقی و حقوقی که همراه با فعالیت صنفی و حرفه‌ای خویش به انجام امور مربوط به لیزینگ می‌پردازند مکلف به انتخاب تنها یک حرفه و اشتغال به آن هستند.
همه متقاضیان تاسیس و نیز فعالان صنعت لیزینگ موظفند فرم‌ها و پرسشنامه‌های مربوط را تهیه و تکمیل و از طریق شبکه پست سفارشی به نشانی پستی تهران، بلوار میرداماد، شماره ۱۴۴، صندوق پستی ۷۱۷۷-۱۵۸۷۵ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، اداره مطالعات و مقررات بانکی ارسال کنند.
در دستورالعمل اجرایی تاسیس نحوه فعالیت و نظارت بر شرکتهای لیزینگ که در یک مقدمه، ۲۸ ماده و ۱۲ تبصره در جلسه‌‌های ۹ و ۱۶تیرماه سال جاری به تصویب شورای پول و اعتبار رسیده است عملیات لیزینگ به فعالیت خرید اموال منقول و غیرمنقول توسط شرکت لیزینگ و انتقال و واگذاری آنها به متقاضیان از طریق روش‌های مختلف عقد اجاره و یا فروش قسطی اطلاق می‌شود.
براساس این دستورالعمل شرکتهای موضوع این دستورالعمل شرکت‌هایی هستند که فعالیت خود را خرید امور مورد درخواست مشتریان تولیدکنندگان و یا فروشندگان و واگذاری آنها به مشتریان از طریق اجاره و یا فروش قسطی قرار داده‌اند.
بنابراین تولیدکنندگان و فروشندگانی که محصولات تولیدی و یا کالای خود را بدون واسطه به صورت قسطی یا اجاره واگذار می‌کنند مشمول مقررات این دستورالعمل نمی‌شوند.
حداقل سرمایه برای فعالیت شرکت‌هایی که صرفا در زمینه کالاهای مصرفی با دوام، لوازم خانگی، تجهیزات رایانه‌ای و موارد مشابه فعالیت می‌کنند حداقل ۲۰میلیارد ریال است.
شرکت‌هایی که به فعالیت در زمینه خودرو، سواری، وانت، مینی‌بوس، کامیون‌های سبک، ماشین‌آلات و تجهیزات راهسازی، ماشین‌آلات مورد نیاز کارخانجات و... می‌پردازند باید حداقل سرمایه ۶۰میلیارد ریال را تامین کنند اما شرکت‌هایی که فعالیت در کالاهای سرمایه‌ای گران قیمت نظیر هواپیما، اتوبوس، تریلی، کامیون‌های سنگین، ماشین‌آلات سنگین مورد نیاز کارخانه‌ها و... می‌پردازند حداقل سرمایه یکصدمیلیارد ریال را نیاز دارند.
اشخاص حقیقی که قبل از تصویب این دستورالعمل به فعالیت لیزینگ پرداخته‌اند موظفند با تشکیل شرکت در چارچوب این دستورالعمل و اخذ مجوز از بانک مرکزی اقدام کنند شرکت‌هایی که قبل از تصویب این دستورالعمل به ثبت رسیده‌اند نیز مکلفند طرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل شرایط خود را با مفاد آن تطبیق داده و مدارک را جهت اخذ مجوز فعالیت ارسال کنند. بانک مرکزی در صورت لزوم نسبت به تمدید مهلت زمانی اقدام خواهد کرد.
در ماده ۱۲ این دستورالعمل تصریح شده که شرکت تا قبل از اخذ مجوز فعالیت، مجاز به استفاده از هر عبارت و عنوانی که مفهوم تحت نظارت بودن بانک مرکزی را تداعی کند نیست.
ماده ۱۴ این دستورالعمل در مورد شرایط و نحوه فعالیت شرکتهای لیزینگ تصریح دارد که اعطای تسهیلات توسط شرکت در چارچوب قرارداد اجاره و فروش قسطی برای واگذاری اموال منقول و غیر منقول مورد تقاضا به مشتریان صورت می‌گیرد. قیمت فروش قسطی و مبلغ کل اجاره‌بها در قراردادهای اجاره براساس نرخ مورد عمل شرکت از زمان تحویل کالا به مشتری تا زمان دریافت آخرین قسط بر مبنای روش مشخص محاسبه می‌شود و هزینه‌های مربوط به تامین و تدارک کالا تماما برعهده شرکت است.
در صورتی که نرخ سود و فرمول محاسبه برای شرکتهای لیزینگ توسط شورای پول و اعتبار اعلام شود، نرخ مذکور حداکثر نرخ سود تسهیلات تلقی شده و استفاده از نرخ‌های کمتر توسط شرکت بلامانع است.
مبلغ پیش‌دریافت شرکت صرفا به منظور اطمینان از خرید یا اجاره کالا توسط مشتری اخذ می‌شود.
این مبلغ تا زمان خرید کالا توسط شرکت عندالمطالبه است. پرداخت هر مبلغی تحت عناوین سود علی‌الحساب، سود قطعی، سود دوران مشارکت و... به مانده مبلغ پیش‌دریافت ممنوع است.
همچنین اخذ هر مبلغ دیگری تحت عناوین ودیعه، سپرده، ضمانت و نظایر آن توسط شرکت ممنوع است.
تخفیف قیمت کالا یا مبلغ کل مال‌الاجاره به لحاظ اخذ پیش‌دریافت متناسب با مدت و مبلغ آن تا زمان تحویل کالا بلامانع است.
براساس ماده ۱۶ دستورالعمل فوق، شرکت موظف است قبل از انعقاد قرارداد ۱۳ مورد را به صورت شفاف و بدون ابهام در سربرگ شرکت با درج تاریخ و ممهور به مهر شرکت به متقاضی ارائه کند.
از جمله این موارد نرخ سود تسهیلات قیمت نقدی فروش، میزان پیش‌دریافت، نحوه تسویه حساب با مشتری در صورت انصراف، نحوه محاسبه قیمت فروش قسطی اموال، نحوه محاسبه اقساط در قراردادهای اجاره به شرط تملیک، تاریخ تحویل اموال به مشتری، انواع وثایق مورد مطالبه شرکت است.
در عین حال زمان و نحوه انتقال مالکیت اموال به مشتری، نحوه محاسب خسارت ناشی از عدم ایفای تعهد طرفین، تعیین سایر هزینه‌ها (بیمه، ارزیابی، کارشناسی و نظایر آن)، نحوه رسیدگی به اعتراض‌ها و شکایات مشتری و امکان نقل و انتقال حقوق مشتریان به غیر نیز از دیگر موارد مندرج خواهد بود.
در صورتی که در خصوص نحوه محاسبه خسارت ناشی از عدم ایفای تعهد طرفین عدم ایفای تعهد از سوی شرکت لیزینگ صورت گرفته باشد خسارت مورد نظر باید شامل تفاوت قیمت بازار زمان تحویل کالا براساس مفاد قرارداد تنظیمی و قیمت کالا در زمان تحویل (در صورت افزایش قیمت) به اضافه هزینه فرصت ناشی از وجود مبلغ پیش‌دریافت از مشتری باشد که به عنوان وجه التزام در قرارداد پیش‌بینی و بلافاصله به خریدار مسترد شود.
ماده ۲۰ دستورالعمل، شرکتهای لیزینگ را مکلف کرده که همواره حداقل ۷۵درصد از منابع در اختیار خود را به تسهیلات اعطایی اعم از اجاره یا فروش قسطی تخصیص دهند و امکانات لازم برای تامین نقدینگی مورد روزمره خود فراهم کنند. در عین حال شرکت موظف است آمار و اطلاعات مورد نیاز بانک مرکزی را به نحوی که این بانک تعیین می‌کند ارسال کند.
ضوابط مربوط به لیزینگ و نیز فرم‌ها و پرسشنامه‌های مربوط از طریق نشانی اینترنتی www.cbi.ir/simplelist/۴۰۳۵.aspx قابل دسترسی همگان است.
ارسال نظر