توقف روند افزایشی قیمت دلار در بازار تهران
فعالان بازار ارز تهران از اتخاذ تدابیر بانک مرکزی برای مهار افزایش قیمت دلار در بازار گفتند و اعلام کردند: روند افزایش قیمت دلار در هفته جاری متوقف شده است. در همین حال، در هفته گذشته شایعاتی مبنی بر اینکه «بانک مرکزی قیمت دلار را در بازار داخل عمدا افزایش داد تا بخشی از کسری بودجه دولت را جبران کند، مطرح بود.
به گزارش خبرگزاری مهر، در حالی که ارزش دلار در برابر ارزهای عمده دنیا در بازار جهانی رو به کاهش است و هر روز اخباری مبنی بر ثبت کاهش رکورد آن منتشر می‌شود، اما دلار در بازار ارز تهران طی دو، سه هفته گذشته به یکباره جهش قیمتی را تجربه کرد.
در این میان، قیمت دلار در بازار آزاد تهران به بیش از ۹۵۰ تومان و در برخی استان‌ها همچون همدان به ۹۸۰ تومان هم رسید.
بسیاری از کارشناسان دلیل اصلی افزایش قیمت دلار را تغییر رابطه درهم امارات نسبت به دلار، پس از ثبات چندساله عنوان می‌کنند. آنها معتقدند اخیرا ارزش درهم امارات نسبت به دلار به میزان بسیاری افزایش یافته و همین امر موجب گرانی دلار در بازار تهران شده است.
استدلال آنها در این زمینه این است که در چنین شرایطی دلالان و واسطه‌هایی گرانی که با بازار کشور امارات ارتباط دارند، دلار را از سطح بازار ایران خریداری کرده و آن را در بازارهای دبی و سایر شهرهای امارات به فروش می‌رسانند و از این طریق سودهای کلانی به جیب می‌زنند.
شاید به همین دلیل باشد که با تزریق صدها‌میلیون دلار از سوی بانک مرکزی به بازار تهران در هفته گذشته همچنان شاهد افزایش قیمت دلار بودیم. البته گزارش خبرگزاری مهر از سطح بازار تهران حاکی از کاهش تدریجی قیمت دلار از روزهای ابتدایی هفته جاری است.
اغلب صرافی‌های واقع در بورس خرید و فروش دلار تهران؛ یعنی خیابان فردوسی، کمبود دلار در بازار را عامل اصلی گرانی آن در هفته گذشته عنوان می‌کنند. البته در این میان نیز شایعاتی از سوی فعالان بازار مبنی بر اینکه «بانک مرکزی عمدا قیمت دلار را در بازار داخل افزایش داده تا بخشی از کسری بودجه دولت را از این طریق جبران کند»، در هفته گذشته مطرح می‌شد.
از سوی دیگر یکی از دلایلی که برخی از صرافی‌ها برای گرانی قیمت دلار طی هفته اخیر عنوان می‌کنند، عزیمت حجاج ایرانی به عربستان کرده‌اند. به اعتقاد آنها به دلیل کمبود ریال عربستان در بازار تهران، حجاج اقدام به خرید دلار از بازار تهران و تبدیل آن به ریال در بازار کشور عربستان کرده‌اند که این خود به نوعی تعادل عرضه و تقاضا را بر هم زد و موجب افزایش قیمت دلار در هفته‌های گذشته شد.
قیمت انواع ارز در هر یک از بانک‌های دولتی متفاوت است و هریک از بانک‌ها برای خود قیمت دلار، یورو و سایر ارزها را تعیین می‌کنند و نکته قابل توجه این است که به گفته برخی از دست‌اندرکاران تعیین نرخ ارز در بانک ملت به عنوان یکی از بانک‌های دولتی، هیچ دستورالعمل خاصی برای تعیین قیمت ارز در بانک‌های دولتی از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد که البته در مقابل برخی از متصدیان یکی از شعب بانک تجارت نیز اظهار می‌کنند که بانک مرکزی دستورالعمل خاصی برای تعیین نرخ ارز در بانک‌ها دارد که براساس آن نرخ ارز در هر بانک تعیین می‌شود.
شاید به نوعی تفاوت قیمت ارز در بانک‌های دولتی خود یکی از دلایل نوسانات و تغییر قیمت‌ها در بازار باشد، زیرا حتی تفاوت چند ریالی در قیمت انواع ارز در بازار نیز خود به نوعی اثرگذار در نوسانات قیمتی است. در این میان نکته حایز اهمیت این است که بانک مرکزی نیز نرخی جداگانه برای انواع ارز ارائه شده از سوی خود به بازار ارائه می‌دهد که به نظر می‌رسد ساماندهی نرخ انواع ارز در بازار آزاد و همچنین در بانک‌های دولتی از سوی این بانک مرجع، امری ضروری است.
یکی از متصدیان شعبه ارزی بانک تجارت واقع در خیابان طالقانی در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: بانک تجارت کمیته تعیین نرخ انواع ارز دارد که اعضای آن مقامات عالی‌رتبه این بانک هستند و هر روز با توجه به دستورالعمل‌های بانک مرکزی به تعیین نرخ ارز ارائه شده از سوی شعب بانک تجارت می‌پردازند. وی افزود: افراد عادی نمی‌توانند از بانک تجارت به خرید ارز بپردازند و خرید و فروش ارز در شعب این بانک تنها براساس مجوزها و بخشنامه‌های خاص و البته طی چارچوب مشخصی صورت می‌گیرد. از سوی دیگر، یکی از اعضای اداره امور خارجه بانک ملت، شعبه مرکزی واقع در خیابان طالقانی در خصوص نحوه تعیین نرخ روزانه انواع ارز برای معامله در شعب این بانک به خبرنگار مهر گفت: تعیین نرخ ارز برای عرضه در شعب بانک ملت توسط رییس اداره کل خارجه، معاون این اداره کل و رییس اداره معاملات ادارات مرکزی بانک ملت تعیین می‌شود. به این معنا که کارشناسان اداره امور خارجه بانک ملت نرخ انواع ارز را از بورس‌های جهانی ارز نظیر لندن استخراج کرده و به تایید افراد مذکور می‌رسانند و پس از تایید از طریق سوئیف به سایر شعب اعلام می‌شود.
به گفته وی، تعیین نرخ ارز در بانک ملت از دستورالعمل‌های بانک مرکزی پیروی نمی‌کند. البته بانک مرکزی نیز دستورالعمل خاصی در این زمینه ندارد. ضمن اینکه الزامی برای اخذ تاییدیه نرخ‌های تعیین شده برای انواع ارز از این بانک مرجع نیز وجود ندارد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا کمبود دلار سبب افزایش قیمت آن شده است، افزود: کمبود انواع ارز به خصوص دلار در بانک مرکزی وجود ندارد و بانک‌ها به هر میزان که از بانک مرکزی دلار درخواست کنند، می‌توانند تحویل بگیرند؛ اما این خود بانک‌ها هستند؛ که توانایی خرید انواع دلار را ندارند چراکه نقدینگی آنها کم شده و عملا بانک منبع مالی زیادی برای خرید انواع ارز از بانک مرکزی ندارد.
این کارشناس اداره امور خارجه ادارات مرکزی بانک ملت تصریح کرد: یکی از دلایل کمبود نقدینگی در بانک ملت عدم سپرده گذاری مردم بعد از کاهش نرخ سود بانکی است و از سوی دیگر نیز قسمت اعظم مطالبات بانک‌ها بابت ارائه تسهیلات وصول نمی‌شود که این خود مشکل بزرگی را به وجود آورده است.
وی اظهار داشت: بانک مرکزی دستورالعمل ۳۶ گانه‌ای را برای خرید و فروش ارز در بانک‌های دولتی دارد که بر اساس آن متقاضیان طبق چارچوب می‌توانند به خرید و فروش ارز بپردازند. به این معنا که ۳۶ گروه مجاز به خرید ارز خارجی از شعب بانک‌های دولتی هستند و خارج از این گروه‌ها باید ارز را از طریق مناطق آزاد خریداری کنند. البته این دستورالعمل به گونه‌ای تدوین شده که راه را برای خرید و فروش به تمامی اقشار جامعه باز گذاشته است.
بررسی‌های خبرنگار مهر از سایت مبنای تعیین نرخ ارز در شعب بانک ملت نشانگر استخراج نرخ انواع ارز از خبرگزاری رویترز است.
این درحالی است که طبق اعلام آخرین مقادیر نرخ ارز از سوی بانک تجارت، نرخ خرید و فروش دلار آمریکا به ترتیب «۹۳۰ و ۹۳۶» تومان، پوند انگلیس به ترتیب «۱۹۰۹ و ۱۹۱۹» تومان و یورو به ترتیب «۱۳۷۱ و ۱۳۸۱» تومان است.
این درحالی است که نرخ خرید و فروش درهم امارات و یکصد ین ژاپن نیز از سوی این بانک به ترتیب «۲۵۲ و ۲۵۶» تومان و نیز «۸۳۱ و ۸۳۸» تومان اعلام شده است.
از سوی دیگر طبق اعلام آخرین مقادیر نرخ ارز از سوی بانک ملت، نرخ خرید و فروش دلار آمریکا به ترتیب «۹۳۵ و ۹۳۷» تومان، پوند انگلیس به ترتیب «۱۹۰۲ و ۱۹۱۰» تومان، یورو به ترتیب «۱۳۹۶ و ۱۳۷۳» تومان است.
این درحالی است که نرخ خرید و فروش درهم امارات و یکصد ین ژاپن نیز از سوی این بانک به ترتیب «۲۵۴ و ۲۵۵» تومان و نیز «۸۲۵ و ۸۳۰» تومان اعلام شده است.
مقایسه این دو آمار نشانگر تفاوت فاحش قیمت خصوصا در مورد یورو است که البته دلار نیز اندکی تفاوت دارد، اما بررسی نرخ ارز در صرافی‌های بانک‌های خصوصی و آزاد واقع در خیابان فردوسی نیز حکایتی دیگر از نرخ انواع ارز در بازار آزاد را رقم می‌زند.
بر این اساس نرخ خرید و فروش دلار به ترتیب «۹۳۵ و ۹۴۰» تومان، پوند انگلیس به ترتیب «۱۹۲۰ و ۱۹۳۰» تومان و یورو به ترتیب «۱۳۸۰ و ۱۳۸۸» تومان است. این درحالی است که نرخ خرید و فروش درهم امارات و یکصد ین ژاپن نیز از سوی این صرافی‌ها به ترتیب «۲۵۵ و ۲۶۰» تومان و نیز «۸۳۰ و ۸۳۵» تومان اعلام شده است. البته برخی از صرافی‌ها نیز در شرایط فعلی که دلار از ابتدای هفته جاری کاهش یافته، دست از خرید و فروش آن برداشته و از خرید و فروش آن امتناع می‌ورزند؛ اما کماکان خرید و فروش سایر ارزها در آنجا ادامه دارد.
اما واسطه‌ها نیز که این روزها لبخند به لب به خرید و فروش دلار در بازار می‌پردازند نیز از اوضاع به وجود آمده در بازار راضی هستند و گردش مالی بالایی را برای خود طی هفته‌های اخیر مطرح می‌کنند. البته از دیدگاه آنها کمبود دلار در بازار در هفته جاری وجود ندارد؛ چرا که بانک مرکزی به توزیع دلار در بازار پرداخته و به این ترتیب از پنجشنبه هفته گذشته به بعد کمبود در بازار وجود ندارد.
نکته قابل توجه دیگر این است که صرافی‌های برخی بانک‌های خصوصی واقع در خیابان فردوسی قیمت‌هایی به مراتب بالاتر از سطح بازار برای دلار و یورو خود پیش چشم مشتریان قرار داده‌اند. البته برخی دیگر نیز نرخ‌هایی هم ردیف سطح بازار را برای انواع ارز تعیین کرده‌اند.
نرخ خرید و فروش دلار در صرافی بانک پارسیان به ترتیب «۹۳۷ و ۹۴۰» تومان، پوند انگلیس به ترتیب «۱۹۰۵ و ۱۹۲۰» تومان و یورو به ترتیب «۱۳۷۲ و ۱۳۸۰» تومان است. این درحالی است که نرخ خرید و فروش درهم امارات و یکصد ین ژاپن نیز از سوی این صرافی‌ها به ترتیب «۲۵۵ و ۲۶۰» تومان و نیز «۸۳۰ و ۸۳۵» تومان اعلام شده است.
ارسال نظر